k
Jillis Roosken heeft pagina Lukasevangelie hernoemd naar Evangelie naar Lukas over een doorverwijzing
k (Jillis Roosken heeft pagina Lukasevangelie hernoemd naar Evangelie naar Lukas over een doorverwijzing) |
|||
(47 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
Het '''Lukasevangelie''', het '''Evangelie naar Lukas,''' het '''Evangelie volgens Lukas
'''Schrijver.''' De schrijver [[Lukas (persoon)|Lukas]] was een geneesheer, en medearbeider van de apostel Paulus.
Regel 5:
'''Datering.''' Zijn Evangelie heeft Lukas rond de jaren 55-60 mogelijk te Caesarea geschreven<ref>Zo de inleiding tot het evangelie in de [[Telos-vertaling|TELOS-vertaling]]. </ref>, of mogelijk te Rome na de dood van Paulus, derhalve na het jaar 64<ref>Zo P.J. Gouda Quint, ''Woordenboek des Bijbels, inzonderheid ten gebruike bij de Statenvertaling'' (Haarlem: De erven F. Bohn, 1866), s.v. 'Lukas'.</ref>.
'''Lezer.''' Lukas heeft zijn geschiedverhaal opgedragen aan een "hoogedele [[Theofilus|Théofilus]]" (Lukas 1: 3, 4), evenals zijn boek Handelingen (Hand. 1: 1).
== Indeling en samenvatting ==
Dit boek bestaat uit 24 hoofdstukken, die als volgt kunnen worden verdeeld:
'''Voorrede''' '''(Luk. 1:1-4
'''Geboorte en kinderjaren van Jezus (Luk. 1:5-2:52)'''
* Luk. 1
* Luk. 2. Geboorte van de Heer Jezus en zijn besnijdenis (1-24). Lofzegging van Simeon (25-40). Jezus in de tempel op twaalfjarige leeftijd (41-52).
'''Voorbereiding tot de dienst (Luk. 3-4:13)'''
* Luk. 3
*
* Luk. 4
* Luk. 5. Roeping van de eerste leerlingen: Simon, Jakobus en Johannes (1-11): Jezus leert vanuit het schip van Simon (1-3); Wonderbare visvangst. Simon, Johannes en Jakobus gaan met de Heer mee (4-11). Reiniging van een melaatse (12-16). Vergeving en genezing van een verlamde (17-26). Roeping van Levi (Mattheüs) de tollenaar. De maaltijd bij hem (27-29). Het eten en drinken met zondaars (30-32). Het niet vasten door de discipelen (33-35). Gelijkenis van nieuwe en oude dingen (36-39).
* Luk. 6. De discipelen plukken en bewerken aren op de sabbat. Vraag van de farizeeën. Jezus is heer van de sabbat (1-5). Genezing van een verschrompelde hand op sabbat (6-11). Verkiezing van de twaalf apostelen (12-16). Vele genezingen (17-19). Zalig- en weesprekingen tot zijn leerlingen (20-26). Liefde tot vijanden geboden (27-36). Oordelen van anderen (37-42). Onderscheiden van goede en boze mensen (43-45). Jezus' woorden horen en wel of niet doen (46-49).
* Luk. 7.
* 8. Maria Magdalena genezen. Gelijkenis van de zaaier. De verhouding tussen de gelovigen en de Heer. De storm op zee. De genezing van de woesteling die bezeten was en van een bloedvloeiende vrouw. De opwekking van het dochtertje van Jaïrus.▼
* 9:1-50. Uitzending van de twaalf. Herodes in verlegenheid. Spijziging van de vijfduizend. De belijdenis van Petrus. Eerste aankondiging van lijden, dood en opstanding. De verheerlijking op de berg. Genezing van een maanzieke jongen. Tweede aankondiging van Jezus' lijden. Navolging.▼
▲* Luk. 8.
▲* Luk. 9
* 16. De rentmeester van een rijk mens. De rijke man en de arme Lazarus.▼
* 18. Gelijkenis van de onrechtvaardige rechter. De farizeeër en de tollenaar in de tempel. Kleine kinderen door de Heer uitgenodigd. De rijke jongeling. Een blinde genezen.▼
* Luk 9 (vervolg). Een Samaritaans dorp weigert Jezus, die op weg is gegaan naar Jeruzalem, te ontvangen (51-56). Navolging (57-62).
* Luk. 10. De Heer zendt zeventig discipelen uit om Zijn komst voor te bereiden door het evangelie van het Koninkrijk van God te verkondigen en zieken te genezen (1-16). Jezus' antwoord op de blijdschap van de zeventig over de gebleken onderdanigheid van demonen (17-20). Jezus verheugt zich over de openbaring aan de discipelen (21-24). De vraag wat te doen om eeuwig leven te beërven; gelijkenis van de barmhartige Samaritaan (25-37). De Heer in het huis van Martha en Maria (38-40).
* Luk. 11. Onderwijs over het bidden (1-13). Uitdrijving van demonen; Jezus en Beëlzebul; terugkeer van een onreine geest (14-26). Jezus' moeder gelukkig verklaard door een vrouwen (27-28). Verlangen naar een teken van Jezus (29-32). Het oog en het licht in ons (33-36). Jezus hekelt de farizeeën en de wetgeleerden, waarna zij hem aanvallen en op een woord zoeken te vangen (37-54).
* Luk. 12. Jezus waarschuwt zijn leerlingen tegen huichelarij (1-3). Weest niet bang voor mensen (4-7). Jezus belijden of verloochenen voor de mensen (8-9). Een woord spreken tegen de Zoon des mensen en lasteren tegen de Heilige Geest (10). Hulp bij verhoor (11-12). Naar aanleiding van een erfeniskwestie waarschuwt Jezus tegen hebzucht (13-21). Weest niet bezorgd voor uw levensbehoeften (22-28). Zoekt het Koninkrijk van God (29-34). Opwekking om, nadat Hij heengegaan is, Hem te blijven verwachten en gereed te zijn als Hij terugkomt (35-44). De straf voor ontrouwe slaven (45-48). Jezus oorzaak van 'vuur' en verdeeldheid op de aarde (49-53). Jezus vraagt de menigten: Waarom onderkent u deze tijd niet? (54-56). Houding tegenover de tegenpartij in een rechtsgeschil (57-59).
* Luk. 13. In verband met een eerder uitgevoerde doodstraf en een dodelijk ongeval wijst Jezus op de noodzaak van bekering, opdat de mensen niet evenzo omkomen (1-5). Gelijkenis van de onvruchtbare vijgenboom (= Israël) (6-9). Jezus geneest een vrouw op sabbat, wat hem kwalijk wordt genomen (10-17). Het koninkrijk van God vergeleken met een mosterdzaad (18-19). Gelijkenis van het zuurdeeg (20-21). Op de vraag of het weinigen zijn die behouden wordt, antwoordt Jezus: strijdt om in te gaan door de nauwe deur (22-30). Jezus gewaarschuwd voor Herodes (31-33). Jezus' weeklacht over Jeruzalem (34-35).
* Luk. 14. Op sabbat geneest Jezus, ten maaltijd genodigd door een farizeeër, een waterzuchtig mens (1-6). Tegen zelfverhoging (5-11). Wie ten maaltijd te nodigen (12-14). De gelijkenis van het grote avondmaal (15-24). Voorwaarden voor discipelschap: de Heer stellen boven alles waaraan je gehecht bent, zijn kruis dragen, de kosten berekenen, eigen slagkracht schatten (25-33). Smakeloos zout wordt verworpen (34-35).
* Luk. 15. Naar aanleiding van gemopper over Jezus' omgang met tollenaars en zondaars: de gelijkenissen van het verloren schaap (1-7), de verloren munt (8-10), de verloren zoon (11-32).
▲* Luk. 16.
* Luk. 17. Diverse vermaningen (1-10). Reiniging van tien melaatsen (11-19). Over de komst van het koninkrijk van God en de schifting (20-37).
▲* Luk. 18. Gelijkenis van de onrechtvaardige rechter (1-8).
* Luk. 19:1-44. Zacheüs, de oppertollenaar, valt behoudenis ten deel (1-10). Gelijkenis van de tien ponden (11-27). Jezus' aantocht tot Jeruzalem (28-44).
'''De dienst van Jezus in Jeruzalem (Luk. 19:29-21:38)'''
* 20 Vraag over het gezag van Jezus. De gelijkenis van de onrechtvaardige wijngaardpachters. Vraag over de keizerlijke belasting. Vraag over de opstanding. Vraag over de zoon van David. Rede tegen de schriftgeleerden.▼
*21. De waarde van het muntstukje van een arme weduwe. Toespraak over de verwoesting van Jeruzalem en het teken van de vijgeboom en andere bomen. Vermaning tot waken.▼
* Luk. 19:45-46 Jezus reinigt de tempel en leert vervolgens dagelijks daarin, tot misnoegen van de overpriesters, de schriftgeleerden en de voornaamsten van het volk, die hem trachten om te brengen (45-49).
Luk. 22-24. Het lijden en sterven van de Heer, Zijn opstanding en verschijningen.▼
▲* Luk. 20 Vraag over het gezag van Jezus (1-8). De gelijkenis van de onrechtvaardige wijngaardpachters (9-19).
▲*Luk. 21. De waarde van het muntstukje van een arme weduwe. Toespraak over de verwoesting van Jeruzalem en het teken van de
▲
* 23. De Heer voor Pilatus, die geen schuld in Hem kan vinden en die toch beslist, dat de Heer gekruisigd zal worden. Het eerste, derde en zevende kruiswoord worden vermeld. De begrafenis. ▼
* Luk. 22. Beraadslaging om Jezus om te doden (1-2). Judas' verraad (3-6). Voorbereiding tot het pascha (7-13). Viering van het pascha (14-18). Instelling van het avondmaal (19-20). Jezus duidt op een verrader (21-23). Vraag wie de grootste discipel was (24-30). Petrus' verloochening voorzegd (31-34). Voorbereiding op Jezus' gevangenneming (35-38). In Gethsémané (39-46). Gevangenneming van Jezus (47-53). De verloochening door Petrus (54-62). Jezus bespot en geslagen (63-65), en voor de Raad gebracht (66-71).
* 24. De opstanding van de Heer. Zijn verschijning aan de twee, aan Simon en aan de elven. Zijn onderwijs en hemelvaart.▼
▲* Luk. 23. De Heer voor Pilatus, die geen schuld in Hem kan vinden en die toch beslist, dat de Heer gekruisigd zal worden. Het eerste, derde en zevende kruiswoord worden vermeld. De begrafenis.
▲* Luk. 24. De opstanding van de Heer. Zijn verschijning aan de twee, aan Simon en aan de elven. Zijn onderwijs en hemelvaart.
== Vergelijking met de andere Evangeliën ==
Regel 83 ⟶ 64:
Een nauwkeurige vergelijking van het Evangelie volgens Lukas met dat van Mattheüs en Markus doet ons nog meer opmerken. Matthëus stelt de Heer Jezus als de koning van Israël voor en schetst het wezen, de ontwikkeling en de zegepraal van het koninkrijk der hemelen. Lukas, bezield met de geest van Paulus en geheel gewonnen voor de beginselen van de Apostel der heidenen, deelde vooral zulke uitspraken, wonderen, lotgevallen en gelijkenissen van de Heer Jezus mee, waaruit de inhoud en de aard van de Evangelieprediking blijken kon, inzonderheid tegenover de bekrompenheid, de werkheiligheid, het uitsluitingsstelsel van de toenmalige Joden.
[[Bestand:Harold Copping - The Good Samaritan - (MeisterDrucke-108196).jpg|miniatuur|Alleen in Lukas komt de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan voor. ]]
In het algemeen hebben de drie eerste Evangelisten gemeen: de berichten aangaande de prediking van Johannes, de doop van Jezus, de verzoeking (Matth. 3, Mark. 1, Luk. 3), de storm op zee, de bezetene te Gadara (Matth. 8, Mark. 5, Luk. 8), de herleving van Jaïrus' dochter, de genezing van de aan bloedvloeiing lijdende vrouw (Matth. 9, Mark. 5, Luk. 8), de reis naar Caesarea Philippi, de verklaring van Petrus, de aankondiging van het lijden van de Heer, de verheerlijking op de berg (Matth. 16-17, Mark. 9, Luk. 9), de reis naar Jeruzalem, het verhoor bij Kajafas en Pilatus, de kruisiging, het sterven, de opstanding van Jezus (Matth. 26-28, Mark. 14-16, Luk. 22-24).
'''Alleen bij Lukas.''' Merendeels alleen bij Lukas komen voor, behalve de inhoud van de drie eerste hoofdstukken, de verhalen aangaande de prediking van de Heer te Nazareth, het groot geloof van heidenen, de opwekking van de jongeling te Naïn, de maaltijd bij Simon, de zalving door de boetvaardige zondares, de ongastvrije Samaritanen, de uitzending van de 70 discipelen, het verblijf van de Heer bij Maria en Martha, de opmerkingen van Jezus over de Galileërs die door Pilatus waren gedood, de genezing van de 18-jarige zieke op een sabbat, de dankbare Samaritaan, de bekering van Zacheüs, de zo nadrukkelijke betuiging van Jezus' onschuld door Pilatus, 's Heeren woord tot de vrouwen, de boetvaardige kruiseling, de wandeling naar Emmaüs. Bovendien worden alleen in het derde Evangelie gevonden de gelijkenissen van de barmhartige Samaritaan, de onvruchtbare vijgenboom, de rijke dwaas, de verloren penning, de verloren zoon, de onrechtvaardige rentmeester, de rijke man en Lazarus, de behandeling van de dienstknechten, de onrechtvaardige rechter, de Farizeeër en de tollenaar.
Het verhaal van de instelling van het avondmaal, eindelijk, zoals Lukas het mededeelt, komt bijna woordelijk met 1 Kor.11:23-26 overeen.
Regel 98 ⟶ 79:
=== Nederlands ===
Ger de Koning, ''Lukas, Zie-Serie 3''. Uitgeverij Daniël, 2016, 1e druk. Pagina's: 450. [https://www.kingcomments.com/nl/bijbelstudies/Lk Online te lezen] op kingcomments.com. Van OudeSporen.nl te downloaden document in [https://www.oudesporen.nl/Download/OS1535.pdf pdf-formaat], [https://www.oudesporen.nl/Download/OS1535.epub ePub-formaat] of [https://www.oudesporen.nl/Download/OS1535.mobi mobi-formaat]. [https://www.uitgeverijdaniel.nl/product/het-evangelie-naar-lukas-zie-de-mens/ Productinfo] over de papieren versie.
J. Nelson Darby, ''De man van smarten''; beschouwing over het evangelie naar Lukas. Den Haag: J.N. Voorhoeve. Alleen nog antiquarisch verkrijgbaar.
|