Abortus

Uit Christipedia
(Doorverwezen vanaf Abortus provocatus)

Het woord abortus wordt meestal gebruikt voor het door menselijk ingrijpen voortijdig afbreken van een zwangerschap, waarbij de vrucht (embryofoetus) in de moederschoot wordt gedood en weggehaald. In 2020 gebeurde dit in Nederland ruim 31 duizend keer[1]; één op de zes ongeborenen wordt gedood in de moederschoot (anno 2020[1]). In België vonden in 2007 ruim 18 duizend officieel aangegeven abortussen plaats.

Dit artikel handelt over opzettelijke zwangerschapsonderbreking van de onvoldragen vrucht (abortus provocatus).

Waarschuwing: Deze pagina bevat een schokkende foto van een geaborteerde foetus

Terminologie

De (Latijnse) vakterm voor opzettelijke vruchtafdrijving is abortus provocatus (Lat. aboriri = vergaan of verloren gaan; Lat. provocare = oproepen; Engels: induced abortion = opgewekte abortus). Een niet-opzettelijke vruchtafdrijving, waarbij het lichaam van de vrouw de vrucht afstoot, heet miskraam of spontane abortus. 

Om abortus te rechtvaardigen heeft men het denkbeeld 'doden' (van menselijk leven) losgemaakt van de opzettelijke vernietiging van de vrucht. Voorstanders van abortus zeggen niet: "wij zijn voor het doden van menselijk leven in de moederschoot", maar zij zeggen "wij zijn pro choice". 'Vrijheid van keuze' heeft een gunstige klank, 'doden' daarentegen een ongunstige klank.[2] In de Verenigde Staten heeft men het begrip 'conceptie' veranderd: de conceptie begint niet meer bij de bevruchting, maar bij de innesteling van de vrucht in de baarmoeder[2]. Een embryo is geen pril menselijk leven, maar slechts een beetje "weefsel" (Eng. tissue), een "klompje cellen". De ernst van de daad, de vernietiging van pril menselijk leven, wordt bedekt, verbloemd.

De Amerikaanse schrijfster Colleen Hammond vertelde dat zij eens met anderen voor een abortus in een abortuskliniek zat. Aan de vrouwen, die allen een kalmerende valiumpil hadden gekregen, werd de abortusprocedure verteld en hoe ''het weefsel" zou worden weggehaald. Toen bedacht ze, op grond van de kennis die ze als geneeskundestudente had: "dit is geen weefsel, het is de vorming van een kind, de baby. Waarom liegen zij? Wat doe ik hier?" Ze voelde zich naar worden en verliet de abortuskliniek, samen met een andere vrouw.[3]

Praktijk

Cijfers

Vaakst. Abortus is de vaakst uitgevoerde medische ingreep. 

Wereldwijd werden in periode 2010-2014 dagelijks gemiddeld 150.000 ongeborenen gedood, dat is jaarlijks gemiddeld 56 miljoen[4]. In 1995 bedroeg het aantal abortussen nog bijna 46 miljoen.

Eén op de vijf zwangerschappen in de wereld eindigt in een abortus. Op elke duizend vrouwen in de leeftijd van 15 tot 44 jaar hebben 29 vrouwen een abortus (stand 2003).

De meeste abortussen vinden plaatsen in ontwikkelingslanden: 35 miljoen per jaar, dat is vijf maal zoveel als in de ontwikkelde landen, waar jaarlijks 7 miljoen abortussen voorkomen (stand 2003). 

In het westerse land Canada is abortus zelfs toegestaan tijdens alle 9 maanden van de zwangerschap (anno 2013). 

Europa. In Europa is abortus de eerste doodsoorzaak. Er vonden in 2003 4,3 miljoen abortussen plaats (7,7 miljoen in 1995). Op elke duizend vrouwen in de leeftijd van 15 tot 44 jaar hebben in Europa 28 vrouwen een abortus (stand 2003; 48 per 1000 vrouwen in 1995). In Oost-Europa waren in 2003 meer abortussen dan geboorten: 105 abortussen op 100 geboorten[4]. Dat is wereldwijd gezien een uitzonderlijk slechte situatie. West-Europa kent verhoudingsgewijs het minste aantal abortussen ter wereld: 12 op de 1000 vrouwen in de leeftijd van 15-44 jaar (stand 2003). Dat neemt niet weg dat er in 2003 gemiddeld elke 7 seconden een abortus plaatsvond, dat is gemiddeld 491 opzettelijke zwangerschapsafbrekingen per uur[5].  

... als zij ... in onmacht zinken,
als de verslagenen;
als zich hun ziel uitschudt in
de schoot van hun moeder.


(Klaagliederen 2:12, aangepaste Statenvertaling. De tekst verwijst naar het ellendige einde van de kinderen van Jeruzalem)

Nederland. In 2016 werden 30.144 abortussen uitgevoerd, in 2015 30.803. In de periode 2000-2009, met 32 tot 33 duizend abortussen per jaar, werden in Nederland dagelijks gemiddeld bijna 100 ongeborenen geëlimineerd. Van 1975 tot 2009 steeg het aantal abortussen in Nederland van 15.500 tot 32.427.   

Zo‘n 90% van de abortussen vindt plaats in een abortuskliniek, ook genoemd abortuscentrum of, niet courant, abortorium[6]. De kosten worden betaald via een subsidieregeling van de overheid. De overige 10% van de abortussen vindt plaats in ziekenhuizen en zijn voor rekening van de zorgverzekeraars.[7] Het abortuscentrum Bloemenhove in Haarlem was het eerste dat ook vóór de legalisering van abortus ongeboren kinderen doodde.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd brengt jaarlijkse een rapport uit over de abortuspraktijk in Nederland. Men baseert zich op de gegevens die abortusklinieken en ziekenhuizen aanleveren over de zwangerschapsafbrekingen in hun instelling, overeenkomstig de verplichting van de Wet afbreking zwangerschap (Wafz, 1984).

De meeste geaborteerde vrouwen zijn in Nederland woonachtig, in 2009 bijv. 28.319. 

"Abortus is toegestaan:

- in België: tot 12 weken
- in Frankrijk: tot 12 weken
- in Duitsland: tot 12 weken
- in Nederland: tot 24 weken !!!
Geen wonder dat we voor de abortuskliniek in Leiden Franse, Duitse ... vrouwen ontmoetten. Vanwege de afstand geldt voor hen dan een half uurtje bedenktijd in plaats van de 5 dagen! Een jonge Franse vrouw stond gedurende die bedenktijd afgelopen donderdag te huilen voor de abortuskliniek, maar ging daarna toch naar binnen. De beruchte Nederlandse drugshops in de grensstreek zijn tegenwoordig gesloten voor de buitenlanders, de abortusklinieken zetten hun deuren wagenwijd voor hen open! Roept Nederland het oordeel over zich??"  

(Bron: Facebookpagina van een deelnemer aan een wake bij de abortuskliniek in Leiden, oktober 2013)

Van 1980 tot 2009 hebben in Nederland tenminste een half miljoen vrouwen hun kindje door abortus verloren, zijn meer dan een half miljoen kinderen geaborteerd en zijn er een half miljoen mannen die vader zijn van een kindje dat in de moederschoot gedood werd. In de periode 1990-2009 steeg het gemiddeld aantal abortussen van 5,2 tot 8,8 per 1000 vrouwen van 15-44 jaar.   

Abortus wordt relatief het meest gepleegd bij vrouwen van 20 tot 39 jaar. In de jaren 2007 - 2009 was een kwart van de geaborteerde vrouwen 20 tot 24 jaar. In deze periode ondergingen zo'n 66% van de geaborteerde vrouwen een eerste abortus provocatus, 23% een tweede abortus, bijna 7% een derde abortus en 2% een vierde abortus. In 2017 vond ruim één op de drie zwangerschapsafbrekingen in Nederland plaats bij een vrouw die al eerder een abortus had ondergaan[8].  

België. In België steeg het aantal abortussen van 13.582 in 1998 tot 18.705 in 2007[9]. In Vlaanderen zijn vijf abortusklinieken (anno 2014).   

Motieven

Welke motieven hebben vrouwen om hun zwangerschap te laten afbreken? Ze geven veel verschillende redenen op voor een abortus. 'Te weing geld' en 'geen kinderwens' zijn de twee meest genoemde redenen in Nederland (ca. jaar 2005). Volgens een evaluatie van de Wet Afbreking Zwangerschap uit 2006[10]: Te weinig geld, in 46,7 % van de gevallen. Geen kinderwens in 31,8 % van de gevallen. Geen energie 26,7 %. Geen goede woonruimte 26,3 %. Te jong 25,1 %. Gezin is al compleet 23,9 %. Geen goede opleiding 23,1 %. Risico op gezondheidsproblemen bij de baby 16,5 %. Relatie te kort 16,5 %. Relatie is verbroken 16,1 %. Partner wil zwangerschap niet 15,3 %. Niet te combineren met werk 14,5 %. Nog niet getrouwd 12,9 %. Gevaar voor eigen gezondheid 11,4 %. Geen partner 10,6 %. Ouders gaan niet akkoord met de zwangerschap <10 %. Relatieproblemen <10 %. Psychische problemen <10 %. Vrouw is zwanger door seksueel geweld <10 %. Partner (waarschijnlijk) niet de vader <10 %. Vluchtelingenstatus <10 %. Familie wil zwangerschap niet <10 %. Te oud <10 %. Andere redenen <10 % . 

De ex-directrice van een abortuskliniek getuigt dat het om allerlei vrouwen ging: „Vrouwen die gedachteloos kozen voor de zoveelste abortus op rij, vrouwen die nogal laconiek kozen voor abortus omdat het hun op dat moment als de meest praktische oplossing voorkwam, maar ook onzekere en twijfelende vrouwen. Een deel van hen zette de zwanger­schapsafbreking desondanks door, maar er was ook een flinke groep die, al aangekomen in de kliniek, van gedachten veranderde. Met het oog op het menselijk leven in hen."[11]

Gebreken. Van de kinderen met een open ruggetje wordt 80% na een twintigwekenecho geaborteerd (stand 2011)[12]. Als een ongeborene het syndroom van Down blijkt te hebben, vindt in 90% van de gevallen abortus plaats (stand 2015)[13].

Uitvoering en middelen

De Nederlandse rijksoverheid deelt op haar site mee (2012)[14]:

Als een vrouw ongewenst zwanger is, kan zij kiezen voor een abortus. Deze behandeling kan plaatsvinden tot uiterlijk 24 weken zwangerschap, dus vóór het moment waarop een vrucht buiten de baarmoeder levensvatbaar is. Een abortus mag alleen worden uitgevoerd in klinieken en ziekenhuizen die daarvoor een vergunning hebben. Er zijn in Nederland 16 abortusklinieken en 92 ziekenhuizen die zwangerschapsafbrekingen mogen uitvoeren.

Abortus is dus in Nederland tot 24 weken zwangerschap toegestaan. Het kindje is dan 25 tot 30 cm groot en weegt ongeveer 600 gram.

Verreweg de meeste abortussen (95%) in Nederland vinden plaats voor de twaalfde week[15]. In 2009 gebeurden 5.257 abortussen na 13 weken zwangerschap, in 2010 was dat aantal 5.338[16]. In 2010 vonden in Nederland 1484 abortussen plaats bij vrouwen die 20 tot 23 weken zwanger waren.

Afbeelding: Foetus van 20 weken. In Nederland werden in het jaar 2010 1484 foetussen van 20 tot 23 weken geaborteerd[16].

De volgende video met tekeningen illustreert een abortus van een kindje van 23 weken:

Provided ID could not be validated.

Illustratie van de abortus van een kindje van 23 weken. Door Secret of the Rosary Films. Duur: 2 min. 51 sec. Engels gesproken. Bron: Youtube.com. Upload 13 april 2009. 

De methoden van opzettelijke vruchtafdrijving zijn uiteraard altijd levensgevaarlijk voor het ongeboren kindje, doch ze verschillen in levensgevaar voor de moeder. Bij het gebruik van breinaalden, kruidendrankjes of 'de val van de trap' is de kans 1 op 300 dat de moeder sterft. Bij zogenaamde 'veilige abortussen' in abortusklinieken is de sterftekans van de moeder 1 op 500.000 (half miljoen)[17].

Wereldwijd wordt anno 2011 bijna de helft van alle abortussen onveilig voor de moeder uitgevoerd[18]. In 1995 werd 44 procent van de abortussen uitgevoerd onder voor de moeder gevaarlijke omstandigheden; in 2008 lag dat percentage op 49 procent. In Afrika en Zuid-Amerika is bijna geen enkele abortus veilig voor de moeder; ze worden gedaan onder slechte omstandigheden of door iemand die er niet voor is opgeleid. De ingreep kan leiden tot bloedingen, infecties, onvruchtbaarheid of de dood van de moeder. Abortus is uit de aard der zaak in alle gevallen onveilig voor het ongeboren kindje. 

Plaatsen van uitvoering. Van het alle abortussen vindt 90 procent plaats in commerciële abortuscentra (abortusklinieken) en 10% in ziekenhuizen. In Nederland zijn vijftien abortusklinieken[19] (2022) en 92 ziekenhuizen die zwangerschapsafbrekingen mogen uitvoeren (2012). De oudste abortuskliniek (anno 2017) is Het Mildredhuis in Arnhem.

In een abortuskliniek wordt de vrouw gerustgesteld: het is een kleine ingreep, waarna ze gewoon weer verder kan. "Alle zorginstellingen in het land worden jaarlijks bezocht en gecontroleerd, maar bij abortusklinieken is die verplichting er vreemd genoeg niet. De inspectie komt wel, maar alleen als er iets fout is gegaan, dus achteraf," aldus de directeur van een abortuskliniek in 2014[20]. Helaas geven de huisarts en de abortuskliniek niet alle informatie over wat een abortus inhoudt en wat de zedelijke, lichamelijke en psychische gevolgen kunnen zijn: schuld, depressie e.d. 

De Nederlandse stichting Women on Waves heeft een varende abortuskliniek, bekend als de 'abortusboot'. Op deze boot zijn alle faciliteiten en instrumenten aanwezig om op een voor de moeder veilige manier een abortus uit te voeren. Er vinden (anno 2012) mogelijk honderden abortussen per dag plaats. Waar abortus verboden is, blijft de boot in internationale wateren om juridische vervolging te voorkomen. Women on Waves zorgt er echter voor dat vrouwen van de wal naar het schip gebracht kunnen worden.

Abortuspil. Sinds 2000 is er de abortuspil, die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is goedgekeurd. Door middel van de pil kan de zwangerschap worden afgebroken tot negen weken na de bevruchting. 

Zuigcurretage. Eén van de drie meest voorkomende methoden van vruchtafdrijving is zuigcurretage, die wordt toegepast tot 12/14 weken van de zwangerschap. In de folder van een abortuskliniek valt over de methode te lezen: 

De abortus geschiedt door middel van een zgn. zuigcurettage. Allereerst wordt een eendenbek ingebracht. Daarna wordt de baarmoedermond geopend en zo nodig wordt de opening wat opgerekt; Daarna wordt door een smal buisje de baarmoeder leeggezogen.[21] 

In de volgende video vertelt Frank Pavone (van Priests for Life) over de werking van zuigcurretage: video (Youtube, Engels, 3 minuten).

Abortus in de 10e week. Het muntstuk dient om een indruk van de grootte van de foetus te geven. Bron: www.AbortionNO.org

De volgende Engelstalige video geeft het getuigenis van vrouwenarts Anthony Levatino, in een rechtszaak tegen de Amerikaanse abortusaorganisatie Planned Parenthoud. De arts voerde in vier jaar tijd meer 1200 abortussen uit, op ongeborenen tot aan hun 24e week. Hij vertelt hoe hij te werk ging en toont zijn instrumenten. Nadat hij zijn geadopteerde dochter van bijna zes jaar oud door een auto-ongeluk verloor, voerde hij wederom een abortus uit - en werd er ziek van. Het was zijn laatste abortus.


Dr. Levatino Destroys Abortion in 2 Minutes, gepubliceerd 23 aug. 2018 door TFP Student Action.

Onderzoek. Geaborteerde foetussen worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek in academische ziekenhuizen. Een hoogleraar zei daarover: "Elke wetenschapper die ik hierover spreek, voelt zich daar ongemakkelijk over. Ze vinden het fijn als het ‘materiaal’ wordt aangeleverd op een manier dat je niet ziet waar het vandaan komt."[22]

Geld. De abortussen uitgevoerd in de abortusklinieken worden volledig uit belastinggeld betaald. Die uitgevoerd in ziekenhuizen worden vergoed door de zorgverzekeraars en voor de helft uit belastinggeld betaald. De grootste christelijke zorgverzekeraar Pro Life had tot en met 2022 een polis die abortus niet vergoedde. Vanaf 1 januari 2023 vergoedt hij die wel. De zorgverzekeraar Zorg voor Leven vergoedt geen abortus. De zorgverzekeraar Care4Life heeft een gewone polis, die abortus vergoedt, en een schone polis, die abortus niet vergoed.

Bij een schone polis bestaat geen volstrekte zekerheid dat abortus nooit vergoed wordt. Ziekenhuizen gebruikten voor het declareren van een abortus provocatus dezelfde code als bijvoorbeeld voor een zuigcurettage na een miskraam. De zorgverzekeraar kan het verschil niet zien in het declaratiesysteem.[23]

Moraal, wet en recht

Abortus wordt door voorstanders gerechtvaardigd door een beroep op het 'zelfbeschikkingsrecht' van de vrouw. Wanneer een vrouw onvrijwillig zwanger is, heeft ze het recht de vrucht te doden. 

De praktijk van abortus in een abortuskliniek wordt gerechtvaardigd door te wijzen op de risico's van voor de vrouw onveilige methoden van vruchtafdrijving: 'beter met zuigcurretage dan met de breinaald'. Abortusartsen rechtvaardigen hun handelen door te wijzen op het belang van de vrouw. Sommige artsen rechtvaardigen hun daden door de gedachte dat het voor het kind beter is te sterven dan ongewenst te zijn. 

Naar Nederland

Ze komt uit België en toen ze niet ongesteld was geworden ging ze een paar weken later naar de huisarts. Die gaf aan dat ze +/- 8 a 9 weken zwanger was. Ze wilde een abortus en ging in België naar een abortuscentrum. De abortusarts maakte een echo en vertelde dat het vruchtje 32 millimeter groot was. Echter hij vertelde ook dat de huisarts zich had vergist volgens hem, ze was geen 8 of 9 maar 14 weken zwanger en dan kan er in België geen abortus meer worden uitgevoerd (kan daar tot 12 weken). Geen nood, hij werkt ook in een Nederlands abortuscentrum en daar mag het tot 24 weken. Of ze maar even naar Nederland wilde komen dan kon hij haar toch helpen.

Bron: Schreeuw om Leven, Facebookbericht 4 juli 2016.


Abortus na 24 weken

Uit een nieuwsbericht:

'De jury achtte bewezen dat de arts in 21 gevallen een abortus uitvoerde bij vrouwen die langer dan 24 weken zwanger waren. Net als in Nederland is dat in de Amerikaanse staat Pennsylvania verboden. De zaak draaide vooral om de vraag of in zulke gevallen sprake is van een illegale abortus of van moord.

Getuigen hebben verklaard dat meerdere baby's na de geboorte ademden, bewogen en geluiden maakten. De arts maakte een einde aan hun leven door hun ruggenmerg door te snijden.'

Bron: Abortusarts VS schuldig aan babymoord, Nu.nl, nieuwsbericht van 14 mei 2103.

Op 18 december 1980, op de laatste vergaderingdag voor het kerstreces, werd de Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ) met slechts twee stemmen meerderheid in de Nederlandse Tweede Kamer aangenomen. Ruim vier maanden later, op 28 April 1981 werd de wet met één stem meerderheid aangenomen in de Eerste Kamer. De wet trad in werking op 1 november 1984. Abortus was gelegaliseerd.

In Nederland valt abortus wettelijk gezien onder 'niet-normaal medisch handelen'. Ongeboren kinderen mogen tot een leeftijd van 24 weken worden gedood, mits in een abortuskliniek of ziekenhuis. Buiten deze instellingen is abortus strafbaar. Een latere abortus mag, mits het kind niet levensvatbaar is of als het leven van de moeder ernstig in gevaar is.

Opvallend is een passage in Nederlandse burgerlijk wetboek, die de bescherming van het ongeboren kind beoogt: "Het kind waarvan een vrouw zwanger is wordt als reeds geboren aangemerkt, zo dikwijls zijn belang dit vordert." (boek 1, titel 1, artikel 2).   

In België, Frankrijk en Duitsland is abortus is toegestaan tot 12 weken (stand 2015). In België werd in 1990 een abortuswet aangenomen. Abortus is toegestaan tot 12 weken. Koning Boudewijn van België (1930-1993) en koningin Fabiola waren tegen de wet.  

In ongeveer 400 voor Christus liet de Griekse arts Hippocrates zijn leerlingen een belofte afleggen, waarin abortus wordt afgewezen: 'Nooit zal ik een vrouw een instrument voorschrijven om een miskraam op te wekken.' In de artseneed van de orde der geneesheren van België staan de woorden: 'Ik zal het menselijk leven van bevruchting af eerbiedigen.'

Sommige tegenstanders van abortus doen, ter bescherming van ongeborenen, een beroep op nationale of internationale rechten. Nadat in de Tweede Wereldoorlog onder meer zes miljoen niet-gewenste joodse burgers waren omgekomen, werd in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens opgesteld en getekend. Volgens deze verklaring heeft ieder mens en dus ook een kind recht op bescherming van zijn leven. 

Artikel 2
Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte of andere status.
Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de politieke, juridische of internationale status van het land of gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een onafhankelijk, trust-, of niet-zelfbesturend gebied betreft, dan wel of er een andere beperking van de soevereiniteit bestaat.

Artikel 3
Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon.

Als een ongeboren kind ook een mens is, kan, aldus sommige tegenstanders van abortus, abortus worden aangemerkt als schending van deze rechten.

Artikel 1 lid 1
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook is niet toegestaan.

De Nederlandse grondwet zegt dat niemand mag worden gediscrimineerd. Aangezien ongeboren kinderen mogen worden gedood op grond van hun leeftijd (tot 24 weken), zou abortus kunnen worden aangemerkt als discriminatie.

De meeste mensen zullen echter de toepassing van genoemde artikelen op ongeborenen afwijzen, daar (1) de artikelen alleen met het oog op geborenen zijn opgesteld, en/of (2) ongeborenen geen kinderen zijn. Onder de ethische discussie tussen voor- en tegenstanders van abortus gaat vaak een verschil in mensbeschouwing schuil.

In onze maatschappij is de pasgeborene door de wet beschermd en levensbeëindiging van een baby wordt als moord beschouwd. "In een park in Alkmaar is een dode baby gevonden. Het gaat waarschijnlijk om een pasgeboren baby. Er werken zo'n twintig rechercheurs aan de zaak," aldus een nieuwsbericht uit 4 dec. 2014[24]

Merkwaardig is dat onze maatschappij walwissen, olifanten en andere bedreigde dieren waard vindt om beschermd te worden, terwijl zij massale abortus (de doding van vele ongeboren mensen) geaccepteerd heeft. De volgende video stelt dit aan de kaak: video (Youtube, 4 minuten, Engels). 

In Nederland wordt de behandeling in een abortuskliniek volledig vergoed en valt buiten het eigen risico (anno 2018). 

Oorzaken

De oorzaken van de huidige abortuspraktijk zijn velerlei. 

Onzichtbaar. Eén oorzaak is dat de abortuspraktijk in het verborgene is. Op de tv zijn allerlei operaties en medische handelingen te zien - behalve abortus. Abortus is onzichtbaar. Abortus gebeurt in de beslotenheid van abortusklinieken en ziekenhuizen. 

Een andere oorzaak is dat de ongeborene een onzichtbaar wezen is. "Uw ogen zagen mijn vormeloos begin," zegt de psalmdichter tot God (Ps. 139:16), maar wij mensen zien het, afgezien van een enkele echografie, niet. Wat onzichtbaar is, wordt makkelijker kwaad berokkend.   

'Baas in eigen buik'. Een andere oorzaak is de morele overtuiging dat de vrouw over het prille leven in haar schoot mag beschikken ten goede (koesteren en baren) of ten kwade (doden).

Ondergewaardeerd. Een andere oorzaak is de zienswijze dat de ongeboren vrucht geen (volwaardig) mens is. De vrucht is nog maar een klompje cellen, een stukje weefsel, een foetus. Zo'n zienswijze maakt abortus meer aanvaardbaar. Een niet-menselijke zienswijze (het ongeboren kind als niet-mens) kan leiden tot een onmenselijke behandeling, namelijk doding. Trouwens, ook de onder-waardering van een bepaalde klasse van geboren mensen kan leiden tot achterstelling en zelfs moord. Zo werden in het nationaal-socialistische Duitsland Joden, zigeuners, Slavische volkeren, Aziaten, homofielen en mensen met een aangeboren handicap beschouwd als "ondermensen". Mede als gevolg van deze zienswijze werden tijdens het zogenaamde T-4-euthanasieprogramma eerst de gehandicapten op grote schaal vermoord en daarna tijdens de holocaust meer dan zes miljoen Joden, Roma, Sinti en homoseksuelen. Een bepaalde categorie mensen als vóór-mensen of ónder-mensen (onvolwaardige mensen) of beesten ('varkens', 'apen', 'ratten') benoemen en beschouwen, maakt moord op zulke mensen aanvaardbaarder. 

Ook een enkeling kan "als niets geacht" worden en dienovereenkomstig behandeld worden, ja, uit de weg geruimd worden. Dat overkwam onze Heer en Heiland:

"Hoe staat er geschreven van de Zoon des mensen, dat Hij veel moet lijden en als niets geacht worden? (Marc. 9:12)

"Als niets geacht" wordt ook de ongeborene, de vrucht van de moederschoot bij abortus.

Gesprek tussen voor- en tegenstander.

Onderstaand een echt gesprek tussen een voor- en tegenstander van abortus[25]. Beiden zijn academisch geschoold. L (van 'Leven') = de voorstander van bescherming van het ongeboren leven vanaf de bevruchting. A (van 'Abortus') = voorstander van abortus.

L: Ik denk dat abortus moreel verkeerd is.
A: Dat vind ik niet
L: Wanneer is jouw leven begonnen?
A: Toen ik geboren werd.
L: Dus in de moederschoot leefde jij niet?
A: Toen was ik ik nog niet.
L: Mijn vraag was niet of je zelf bewustzijn had. Na je geboorte had je ook geen zelfbewustzijn. Mijn vraag was of je leefde in de schoot van je moeder.
A: Er was leven, zoals een zaadcel ook leeft. Maar dat was ik nog niet.
L: Oké er was dus menselijk leven in de moederschoot. Waren die eerste cellen, na de conceptie, die van jou of van een ander?
A: Die waren van niemand. Dat was een potentieel mens.
L: Nee, A, het waren jouw cellen, het begin van jouw leven. Toen jij geboren werd, had je al maanden van ontwikkeling erop zitten. Jouw hartje had al maanden geklopt. Jouw hart, niet dat van een ander.
A: Daar zijn we het dus niet over eens.
L: Jammer. Bevreemdend vind ik je mening wel. Stel, je moeder laat je een 20-weken echo van jou zien. "Kijk, Gert, dat was jij toen je 20 weken was," Jouw antwoord zou dan moeten luiden: Sorry mam, dat was ik niet." Hoe zou je moeder je dan aanzien?
A: Ik denk dat ze me meteen gelijk zou geven. 

A: Maar als een foetus dezelfde waarde heeft als een kind dat geboren is, dan is abortus dus moord met voorbedachte rade?
L: Het antwoord hangt ervan af wat wij onder moord verstaan. Mijns inziens is moord opzettelijke doodslag van een onschuldig mens op een onwettige of moreel verkeerde grond. Een mens heeft m.i. al een bestaan vóór zijn geboorte. Abortus is m.i. veelal dus moord.
A: Dus alle vrouwen die abortus hebben gepleegd zijn schuldig aan moord met voorbedachte rade?
L: Het is ondoenlijk voor ALLE gevallen iets te zeggen van wel of niet schuldig, of de máte van een morele schuld. Is een vrouw schuldig als zij onder druk een abortus laat uitvoeren? Hoe groot was die druk? Is een vrouw schuldig als abortus haar eigen leven redt? M.i. hier niet.
A: U ontwijkt mijn vraag.
L: Ik meen dat ik uw vraag beantwoord heb. Niet alle gevallen van abortus zijn m.i. moord.
A: Ah. Dan heeft een ongeboren foetus dus een andere status dan een kind dat geboren is?
L: Nee, de status van mens blijft gelijk.
A: Dan zou abortus altijd moord moeten zijn.
L: Nee, niet volgens de gangbare definitie van 'moord' die ik hierboven heb vermeld.
A: Ik snap er niks meer van. Fijne dag nog.

Sociale druk. Een andere oorzaak is de druk die door de omgeving (vriend, man, familie, werkgever) wordt uitgeoefend. Volgens een studie voelden 64% van de Amerikaanse vrouwen zich onder druk gezet om een abortus te ondergaan (2004)[26]. Een jonge vrouw in Nederland stortte haar hart uit in een e-mail waarin te lezen viel:

Toen ik tweeëntwintig weken zwanger was vertelde ik het mijn vader. Hij was woest en regelde een abortus. In de kliniek vroegen ze nog of ik de abortus wel wilde, ik zei: "Nee", maar het gebeurde toch. Op de uitslaapkamer voelde ik aan mijn buik, een platte buik. Ik schreeuwde het uit van verdriet![27]

Twee andere gevallen van onder druk tot abortus overgaan:

Twee meisjes, één van 16 en de ander van 17 waar we in de hulpverlening mee in gesprek waren, zijn beiden onder druk van de familie en vrienden toch overstag gegaan tot een abortus. Als ze steun hadden gekregen van hun familie en vrienden hadden ze liever voor hun kindje gekozen...[28]
Gister kwam bij één van de abortuscentra een jong meisje met haar vriend naar buiten. Ze had haar armen over haar buik geslagen en huilde. Ze schreeuwde tegen haar vriend: "ik wil het niet!!" Waarop haar 'vriend' antwoordde: "en jij gáát die abortus doen!" Een van onze wakers sprak het stel aan waarop de 'vriend' antwoordde: "houd je rotkop dicht."[29]

De Stichting Schreeuw om Leven meldde[30]:

En wat oefenen mannen vaak veel druk uit bij de abortusbeslissing. Dat blijkt ook uit de regelmatig gehoorde opmerking: "het is de keus van mijn vriendin, maar als ze voor het kind kiest ben ik weg." Ook als de vrouw dan voor een abortus kiest gaan veel van de relaties alsnog stuk. De vrouw is dan én haar kindje én haar vriend of man kwijt.

Gebrekkige voorlichting. Een andere oorzaak is gebrekkige voorlichting. Volgens een studie waren 84% van de Amerikaanse vrouwen die een abortus ondergingen vooraf onvoldoende geinformeerd (2004)[26].

Abortus volledig vergoed. In Nederland wordt de behandeling in een abortuskliniek volledig vergoed en valt buiten het eigen risico (anno 2018). 

Gevolgen

Abortus heeft dikwijls psychische schade voor de moeder tot gevolg. Veel vrouwen krijgen later spijt van hun beslissing en lijden aan schuldgevoelens, depressies en andere psychische problemen. De medische wetenschap erkent het 'post-abortus syndroom'. Volgens een onderzoek heeft één op de vijf vrouwen en één op de twintig mannen zeven jaar na de ingrijpende beslissing nog altijd symptomen van traumatische stress[31]. Een hulpverleningsorganisatie zegt dat daarentegen niet één van de circa 25.000 vrouwen die - dankzij haar inspanning - afzagen van een abortus, ooit spijt heeft gehad van deze beslissing[32].

Abortus schijnt de kans op het krijgen van borstkanker op latere leeftijd te verhogen. Van 2006 - 2015 zijn er 46 wetenschappelijk studies gepubliceerd die hier onderzoek naar gedaan hebben; op 1 na geven ze een verhoogd risico aan[33].

Uit de Bijbel kan men opmaken dat op vergieten van onschuldig bloed Gods oordeel volgt.

Beoordeling

Beoordeling van het achterliggende denken

'Zelfbeschikkingsrecht'. Het zelfbeschikkingsrecht - tot uiting komend in de leus 'Mijn lichaam, mijn keus" - op grond waarvan abortus door de voorstanders wordt gerechtvaardigd is een product van een humanistische beschouwing, waarin de mens centraal staat, soeverein is en de maat der dingen is. De mens is echter niet soeverein, maar heeft met de hoogste overheid (God) van doen. God beschikt over leven en dood. 

Het verregaande zelfsbeschikkingsrecht maakt de ongeborene vogelvrij en onbeschermd.  

Afbeelding: Waarom is de ongeborene vogelvrij en zijn de anderen beschermwaardig? 

Tegen de verregaande toepassing van het zelfbeschikkingsrecht kan worden aangevoerd, dat het lichaam van het ongeboren kind niet van de moeder is, maar van het kind. In haar schoot groeit het lichaam van een ander mens. Weliswaar is het kind met de moeder verbonden en daarvan voor zijn leven en ontwikkeling afhankelijk is, maar evengoed is het een ander wezen. Zelfbeschikking in de vorm van abortus overschrijdt de grenzen van het zelf en verderft het leven van een (kleine) ander. Wie door abortus een ander doodt, beschikt niet over zichzelf, maar over een ander.

Ter vergelijking: Is het geoorloofd een ongewenste huurder te doden met een beroep op het recht van de huiseigenaar om vrij over zijn huis te beschikken?

Striptekening: "Zekere dingen die wij nimmer zouden accepteren... Dit is mijn huis - Dit is mijn auto - Dit is mijn boot - En toch ... dit is mijn lichaam."

De abortusoverlevende Gianna Jessen heeft opgemerkt: "Het is voor mensen makkelijker om over abortus te denken als een politieke beslissing, of een recht. Maar ik ben niet een recht. Ik ben een menselijk wezen"[34].

Lage dunk. Voorstanders van abortus hebben dikwijls een lage dunk van het ongeboren leven in de moederschoot: 'een stukje weefsel', 'slechts een foetus', 'klompje cellen'. Zij maken verschil tussen de waarde van een geboren mens en een ongeboren mens.

Christenen zijn over het algemeen tegen abortus omdat zij ervan overtuigd zijn dat het menselijk leven door God geformeerd wordt en vanaf de bevruchting geëerbiedigd moet worden. Bij abortus gaat het niet om een stukje (minderwaardig) weefsel dat wordt weggenomen, maar om een mens die in zijn vroege ontwikkelingsfase wordt omgebracht.

Ps 139:13 Want U hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven.
Ps 139:14 Ik loof U omdat ik ontzagwekkend wonderlijk gemaakt ben; een wonder zijn Uw werken, mijn ziel weet dat zeer goed.
Ps 139:15 Mijn beenderen waren voor U niet verborgen, toen ik in het verborgene gemaakt ben en geborduurd werd in het diepste van de aarde.
Ps 139:16 Uw ogen hebben mijn ongevormd begin gezien, de dagen dat het gevormd zou worden, toen er nog niets van bestond; alles was in Uw boek beschreven.

De volgende video toont dat de foetus niet slechts een stukje (minderwaardig) weefsel is: video (Youtube, 3 min., Engels)

Christenen maken geen principieel verschil tussen menselijk leven voor of na de geboorte, noch tussen een ongeborene met een handicap of zonder een handicap.

Welk kind?

Op een dag ging een bezorgde vrouw naar haar gynaecoloog en zei: “Dokter ik heb een serieus probleem en heb wanhopig uw hulp nodig! Mijn baby is nog niet eens 1 jaar oud en nu ben ik alweer zwanger. Ik wil helemaal niet dat de kinderen zo snel na elkaar komen.”

De dokter zei: “Ok ik begrijp wat je bedoelt en wat wil je dat ik nu doe?”

Ze zei: “Ik wil mijn zwangerschap beëindigen en ik reken daarbij op uw hulp.”

De dokter dacht hierover na en na enige stilte zei hij tegen de vrouw: “Ik denk dat ik een goede oplossing heb voor uw probleem, die bovendien ook nog minder gevaarlijk voor u is.”

De vrouw glimlachte, nu ze dacht dat de arts haar verzoek accepteerde. Daarna ging de arts verder: “De oplossing dat u niet de zorg hoeft te dragen voor twee baby’s op hetzelfde moment, is degene die nu in je armen is te vermoorden. Op die manier heeft u nog een aantal weken rust voordat de andere is geboren. Want als het besluit is om er een te doden, dan maakt het niet uit welke dat is. Bovendien is er geen gevaar voor je eigen lichaam als je kiest voor de baby in je armen.”

De vrouw was zeer geschokt en zei: “Nee dokter! Dat is verschrikkelijk! Het is een misdaad om een kind te doden!”

“Ik ben het met je eens” antwoordde de dokter. “Maar omdat ik dacht dat u er op voor was, dacht ik dat dit misschien de beste oplossing was.”

De arts glimlachte, zich realiserend dat hij zijn punt had gemaakt. Hij overtuigde de moeder dat er geen verschil is in het doden van een kind dat al geboren is en een die nog in de baarmoeder is. De misdaad blijft hetzelfde!

(Fictieve illustratie. Uit het Engels vertaald door Jan Pieter van de Giessen, 2011[35])

Ruimte bieden

"Het aborteren van kinderen met het syndroom van Down is langzamerhand vanzelfsprekend geworden. Dit laat zich niet eenvoudig beantwoorden met de opmerking dat dit de persoonlijke vrijheid van vrouwen is. Er staat namelijk iets veel groters op het spel. Zijn wij nog bereid onvoorwaardelijk ruimte te bieden in ons leven en in onze samenleving voor kinderen die aan onze zorg worden toevertrouwd? Of moeten kinderen eerst de test goed doorstaan voordat zij geboren mogen worden?"

Carla Dik-Faber (2013), lid van het Nederlandse parlement[36]

Verkrachting of incest. De mogelijkheid van abortus wordt vaak verdedigd met verwijzing naar verkrachting of incest. Verkrachting, zo wordt gesteld, rechtvaardigt abortus. Deze rechtvaardiging wordt stilzwijgend uitgebreid naar andere aanleidingen tot een abortus. Daartegen kan worden ingebracht dat verkrachting bij uitzondering een reden tot abortus is. Verreweg de meeste abortussen worden om een andere reden gedaan. Een voorstander van abortus kan men vragen: Als verkrachting abortus rechtvaardigt, zijn dan alle andere redenen verkeerd? Zo nee, wordt een marginaal soort geval wellicht gebruikt om alle andere gevallen van abortus goed te praten[37]. Wat te doen bij zwangerschap door een verkrachting? De verkrachter moet gestraft worden en de baby mag niet worden gedood.

'Een ongeborene is geen persoon'. Sommigen rechtvaardigen abortus door te beweren dat een ongeborene geen menselijke persoon is, hij is niet iemand. Daarop kan men vragen: Wanneer wordt iets iemand? Bij de geboorte? Wordt door het geboortekanaal persoon-zijn verleend aan het wezen dat geboren wordt?

Sommigen zeggen: 'de eerste adem' maakt iemand tot een persoon, tot een mens. Daarop kan men antwoorden: Als een baby in de moederschoot is, negen maanden oud en nog niet geademd heeft, is het dan geoorloofd een mes in het hoofd van de baby te steken?[37]

Waarde van een mens betrekkelijk. Aan het denken van mensen die abortus een recht achten kan een relatieve waardering van het menselijk leven ten grondslag liggen: het menselijk leven heeft geen waarde in zichzelf, maar de waarde wordt (mede)bepaald door de betrokkenen. Een moeder kan besluiten dat haar kind ongewenst is en dáárom niet waardevol of beschermwaardig (genoeg) is, maar verwerpelijk.[2]

Beoordeling van de praktijk

'Moeder' Theresa met kind

Abortus is moord op een ongeboren kindje en daarom zedelijk kwaad. Het is waarschijnlijk een gruwel, iets afschuwelijks in de ogen van God, omdat blijkens de Schrift ook het offeren van kinderen Hem een gruwel is. De bekende theoloog Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) noemde abortus "gewoon moord"[38]. Wijlen 'moeder' Teresa (zie foto), bekend door haar werk onder de allerarmsten in India, heeft gezegd: 

"Abortus is moord in de baarmoeder... Een kind is een geschenk van God. Als u dit kind niet wilt, geef het dan aan mij."
"De grootste bedreiging voor de vrede is abortus. Als een moeder in staat is haar eigen kind te doden, wat houdt er mij dan tegen om u te doden en u mij? Niets!"
"Het is jammerlijk te beslissen een kind te laten sterven, zodat u kan leven zoals u dat wenst."[39] 

De roomskatholieke paus Francis zei: "Het is verschrikkelijk om ook maar eraan te denken dat er kinderen zijn, slachtoffers van abortus, die nooit het daglicht zullen zien"[40].

Volgens de Rooms-Katholieke kerk, de grootste christelijke kerk ter wereld, is abortus toegestaan wanneer de moeder in levensgevaar verkeert. Een levensgevaarlijke ziekte van een moeder moet genezen kunnen worden, aldus het Vaticaan, zelfs als dat leidt tot de dood van haar ongeboren kind[41].

"Pril leven. Zo wonderlijk, kwetsbaar in de moederschoot. Abortus is oorlog tegen het kind. Onze Bijbelse opdracht is om kwetsbaar leven juist te beschermen."[42] — Diederik van Dijk, directeur van de Nederlandse Patiëntenvereniging en lid van de Eerste Kamer.

Alternatieven

Alternatieven voor afdrijving van de ongeborene zijn:

  1. opvang van moeder en kind
  2. het kind afstaan ter adoptie

Een stel schreef[27]:

Hallo, graag zouden wij in contact komen met mensen die hun kindje willen aborteren. Wij willen graag hun kindje overnemen en grootbrengen. We kunnen namelijk zelf geen kinderen krijgen.

Spijtoptanten

Volgens een Amerikaans onderzoek hebben verreweg de meeste vrouwen die voor een abortus hebben gekozen na drie jaar geen spijt van hun beslissing[43]. Sommige vrouwen echter krijgen wel spijt. De Nederlandse Stichting Schreeuw om Leven verneemt dat geregeld. Een Nederlands kenniscentrum met betrekking tot seksualiteit meldde: "Sommige vrouwen ervaren schuldgevoel, spijt of verwarring na een abortus. Hebben ze wel de juiste beslissing genomen? Hadden ze het kind toch niet kunnen verwelkomen? Deze gevoelens en twijfels kunnen een grote belasting geven."[44] Een vrouw getuigde:

"Ik heb een abortus gehad ....... Ik ben gedrogeerd en verkracht door een vriend. Ik had nooit gedacht dat God me zou vergeven, dus rende ik zo hard als ik kon tot ik probeerde mijn leven te beëindigen. Het is precies wat de duivel wilde. Maar ik ben hier. God pakte me op ..... en nu is al die rotzooi in mijn verleden nu een ladder om anderen te kunnen bereiken in dezelfde situatie waarin ik me bevond. Waarmee de duivel kwam wilde doen, gebruikte God voor Zijn goede doel. Hij heeft me in het centrum van Kansas City geplaatst om daklozen te helpen. En terwijl ik ze help, geneest Hij me elke dag. God is zo goed. En Jezus redt." (Ashley Porter[45])

Géén spijt daarentegen hebben vrouwen die hebben afgezien van een abortus. Een hulpverleningsorganisatie zei dat niet één van de circa 25.000 vrouwen die - dankzij haar inspanning - afzagen van een abortus, ooit spijt heeft gehad van deze beslissing[32].

In de Verenigde Staten kreeg Abby Johnson, die acht jaar directrice van een groot abortuscentrum van Planned Parenthood was, spijt. Doorslaggevend was dat zij eens moest invallen voor een assistente tijdens een abortus en via de monitor zag dat de bedreigde foetus een terugtrekkende beweging maakte. Ze was zó geraakt dat ze niet meer in het abortuscentrum wilde werken. Jarenlang had Johnson zichzelf en haar bezorgde ouders wijsgemaakt dat ze daar werkte omdat ze door voorlichting en preventie juist abortussen wilde voorkomen. Haar familie stond echter niet achter haar functie en had voor haar gebeden dat ze met haar werk mocht stoppen. Ze stapte in 2009 op, en sloot zich zelfs aan bij de pro-life-beweging Coalition for Life[11]. Zij beschreef haar leven en beslissing in haar boek Unplanned (= Ongepland, 2011)[46]. Daarna werd haar geschiedenis verfilmd in Unplanned (2019). Deze film toont de schokkende realiteit van abortus. Na het zien ervan zegden in de Verenigde Staten meer dan honderd medewerkers van abortuscentra hun baan op en vele vrouwen zochten hulp om de abortus van hun ongeboren kindje te verwerken. Bekendmaking en verspreiding van de film ondervindt tegenstand van voorstanders van de wettige mogelijkheid tot abortus, of wordt belemmerd omdat het onderwerp gevoelig ligt.[47]

Tegenacties

De abortuspraktijk wordt bestreden en abortussen worden voorkomen door ertegen de spreken en te bidden, door protestmarsen, waken bij abortusklinieken, steun aan prolife-organisaties, bewust maken van het kwaad, weigeren aan abortus mee te werken en het aanbieden van alternatieven voor abortus. 

Het slachtoffer van een abortus is een stomme. 
“Open je mond voor een stomme, voor de rechtszaak van allen die verkwijnen.” (Spr. 31: 8)
“Er stroomt bloed van ongeboren kinderen die worden gesmoord in de moederschoot. Is het niet de hoogste tijd om openlijk een stem te geven aan deze stemmelozen? Wat zou het groot zijn als velen de weg naar de binnenkamer vinden met deze bloedschuld.”[48]

Een van hen die hun mond openen voor de stemmelozen was de katholieke zuster Anjezë Gonxha Bojaxhiu, beter bekend als 'moeder Teresa'. In de volgende toespraak, gehouden tijdens het 'Nationele Gebedsontbijt' in de Verenigde Staten, komt ze op voor het ongeboren kind en veroordeelt abortus.


Mother Teresa - Denouncing Abortion - 1994 National Prayer Breakfast.
Youtube.com: Dan Adams, 7 sept. 2016. Duur: 5 min. 16 sec.

Waken. In Nederland worden bij abortusklinieken het hele jaar door dag- en nachtwaken gehouden. Soms redden ze ongeboren kinderlevens en behoeden ze de moeder daarmee voor een zonde. Een jonge vrouw zag af van een abortus toen ze uit de abortuskliniek neerzag op een vrouw die buiten stond te bidden.

"Ze was al in het abortuscentrum van Bloemenhove, in Heemstede, toen ze toevallig een blik uit het raam wierp. Ze zag beneden op straat zuster Monja staan. Stil en vreedzaam in gebed. Een moment later stond de vrouw voor zuster Monja: 'Ik was boven aan het wachten op een abortus. Toen zag ik u bidden en kon ik het niet meer doen.' Zuster Monja zei achteraf: 'Moge dit getuigenis iedereen aanmoedigen om te bidden voor de ongeborenen en allen die door abortus worden getroffen.'"[49]

Enkele andere belevenissen van wakers:

Twee mannen hielden in januari 2023 een (gebeds)wake bij de abortuskliniek Bloemenhoeve. Ze werden lastig gevallen door een groep van 30 'Vrije-Keuze-activisten'. Deze verhaalden: "Wij hebben hen iets meer dan twintig minuten lastig gevallen. Sommigen zijn pal voor hen gaan staan en hebben hen wat verwensingen toegevoegd." De groep werd na een halfuurtje door de politie weggestuurd.[50]
"Waker Daniël vertelt over een jong stelletje, dat in gesprek raakte met de wakers: 'Bij een eerste gesprek twijfelden zij beiden en maakten een ommetje om hun beslissing nog eens te overdenken. Een tweede gesprek gaf de doorslag en ook zij besloten om hun baby'tje te houden.' Die ochtend werden er drie kindjes gered, zegt Daniël."[49]
"Ik was aan het waken en zag een auto voor mij stoppen. Ik sprak de man en vrouw aan en bood hulp aan om hun kindje te houden. Ze wezen het af en liepen naar binnen. Ik vouwde mijn handen en ging voor ze bidden." "Twintig minuten later kwamen ze al weer naar buiten. Wat bleek... Eenmaal binnen voelde de vrouw dat zij de abortus niet kon doorzetten. De man keek mij aan en lachte. Ze vertrokken met hun kindje in leven."[49]
Mars voor het leven in Amsterdam

Mars voor het leven. Elke decembermaand - de maand dat in 1980 de abortuswet werd aangenomen - wordt in Amsterdam (de nationale hoofdstad) of Den Haag (de bestuurlijke hoofdstad) een 'mars voor het leven' gehouden, een stille tocht ter nagedachtenis aan de ongeboren slachtoffers van abortus en gericht tegen de abortuspraktijk. Voor enkele slachtoffers van zinloos geweld worden soms stille tochten gehouden. En velen zijn terecht verontwaardigd als een man zijn gezin uitmoordt. Maar de doorlopende slachting van vele ongeboren baby's roept in Nederland nog relatief zeer weinig verontwaardiging en verzet op. 

Abortuskliniek in Houten beklad, 2016. Foto: Politie.

Zeldzaam. De abortuskliniek in de Nederlandse plaats Houten, waar elke werkdag tot 15 abortussen worden gepleegd[20], werd in 2016 bespoten met beschuldigingen als 'moord' en 'killers' (zie foto) en de sloten werden dichtgekit met purschuim. Een dergelijke protestactie is zeldzaam.

Schone polis. In Nederland had de christelijke zorgverzekeraar Pro Life van 1986 tot en met 2022 een 'schone polis', die geen vergoeding voor abortus geeft. De oprichting van Pro Life in 1986 was een antwoord op de abortuswet die in 1984 in werking trad. 

In België wordt jaarlijks een Mars voor het leven gehouden. 

Silent No More Awareness. Dit is de naam van een internationale campagne die bewust wil maken van de gevolgen van abortus. Zie https://www.silentnomoreawareness.org/about-us/index.aspx

Op Youtube plaatsen christenen video's tegen abortus[51].

Verzet door ziekenhuispersoneel

Honderden medewerkers van ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede verzetten zich tegen de beslissing van de raad van bestuur om abortus mogelijk te maken voor ouders die een kind verwachten met het syndroom van Down. (...) Het ziekenhuis baseert haar normen en waarden op de christelijke traditie maar zegt na zorgvuldige afweging tot deze verruiming van het beleid te hebben besloten. (Bron: Nu.nl, nieuwsbericht 6 maart 2013)

Spanjaarden betogen tegen nieuwe abortuswet

In Madrid hebben tienduizenden mensen betoogd tegen versoepeling van de abortuswetgeving in Spanje. Onder het motto 'Er is geen recht om te doden, alleen een recht op leven' eisten ze dat de voorgenomen nieuwe abortusregeling niet doorgaat. De socialistische regering van premier Zapatero wil abortus tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap legaliseren. Nu is onderbreking van de zwangerschap in Spanje alleen toegestaan na verkrachting, als de foetus ernstig gehandicapt is of als de gezondheid van de moeder in gevaar is. De Rooms-Katholieke Kerk in Spanje voert fel campagne tegen de voorgestelde wetswijziging. Daarin vergelijkt ze abortus met terrorisme. (Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 29 maart 2009)

Protest tegen Ierse abortuskliniek

In Noord-Ierland hebben enkele honderden mensen geprotesteerd bij de eerste abortuskliniek op het eiland. Vrouwen kunnen sinds donderdag onder strikte voorwaarden terecht bij de kliniek in Belfast. Zwangeren kunnen er tot negen weken terecht als hun leven gevaar loopt. Voor de ingang van de praktijk stonden zo'n vierhonderd demonstranten. Zij vrezen dat de kliniek een springplank is naar verdere versoepeling van abortus. De kliniek zegt zich aan de wetgeving te houden. (Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 19 oktober 2012)

In het overwegend katholieke Italië weigert een ruime meerderheid van de gynaecologen een abortus uit te voeren wegens gewetensbezwaren[52].

In de Verenigde Staten, waar relatief veel christenen wonen, is veel ijver tegen de abortuspraktijk. Onderstaand bord op een druk kruispunt in de plaats Marinette trok in 2010 de aandacht.

Het zwangere meisje op het affiche zegt bevreesd: Mijn mama gaat me vermoorden.
Vele vrouwen laten hun ongeboren baby weghalen onder druk van de sociale omgeving.
De ongeboren baby zegt bevreesd: Mijn mama gaat mij écht vermoorden.
De organisatie achter dit bord, Lifecore, is tegen abortus, maar biedt ook hulp aan moeder én kind.

Organisaties

In Nederland

Het Nederlands Genootschap van Abortusartsen (NVgA) is de beroepsvereniging "die verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de abortushulpverlening en de belangen van de abortusartsen behartigt". Website: www.NVgA.net/.

"Het leven is een gave van God. Daarom verdient ieder mensenleven - ongeboren of hoogbejaard, ziek of gezond - bescherming". 

(Nederlandse Patiëntenvereniging, 2014[53]). 

Daarentegen ijveren de volgende Nederlandse organisaties voor de bescherming van het ongeboren kind en/of bieden hulp aan moeder en kind. Vrouwen (én personen in hun omgeving) kunnen bij o.a. een ongewenste zwangerschap om hulp vragen. Dat kunnen hele praktische hulpvragen zijn of emotionele en complexe hulpvragen. Enkele van de volgende organisaties verlenen hulp.

  • Nederlands Artsenverbond
  • Prof. dr. G.A. Lindeboom Instituut
  • Nederlandse Patiënten Vereniging
  • Schreeuw om Leven
  • Er is hulp, www.erishulp.nl. Onderdeel van de stichting Schreeuw om leven. Verleent hulp aan meiden en vrouwen die ongewenst zwanger zijn of problemen hebben bij de verwerking van hun abortus,  .
  • Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK)
  • Siriz, http://www.siriz.nl/ , is een algemene Nederlandse stichting en zorgorganisatie die hulp, voorlichting en opvang biedt bij onbedoelde zwangerschap. Siriz helpt in de volgende situaties: (1) een keuze maken, (2) na prenatale screening, (3) tijdens en na een zwangerschap, (4) na een abortus. Siriz begeleidt jaarlijks ruim 2.500 hulpvragen, geeft voorlichtingslessen aan circa 20.000 jongeren en vangt circa 20 (aanstaande) jonge moeders op. Er zijn in het land 13 hulpposten zodat hulpvragers in eigen regio begeleidt kunnen worden.[54] Siriz is opgericht in oktober 2010 en is de werkorganisatie die financieel wordt ondersteund door de ledenorganisatie 'Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind' (VBOK), opgericht door een aantal artsen en anderen in 1971. 
  • Stichting voor Recht Zonder Onderscheid (Stirezo). Deze Rooms-katholieke stichting heeft een aanhang van ruimt 15.000 Nederlanders[55]. Zij is in 1973 opgericht door pater Jan Koopman. Deze markante, bewogen priester maakte al snel naam met zijn protest tegen abortus. De stichting heeft tot doel de bescherming van al het onschuldig leven, in het bijzonder het leven van ongeboren kinderen.

In België

  • Pro Vita biedt hulp aan vrouwen. Ook vrouwen die een abortus hebben gehad, kunnen bij Pro Vita terecht.
  • Levensadem: actief bij abortusklinieken, hulp aan vrouwen.  
  • Jongeren Info Life (JIL) komt op voor de beschermwaardigheid van het ongeboren menselijk leven vanaf de bevruchting en biedt hulp aan meisjes en vrouwen die ongewenst of ongepland zwanger zijn geraakt en na zwangerschapsverlies. Zie ook OngeplandZwanger.be. 

Elders

Geschiedenis

Enkele notities om te beginnen:

Het antieke christelijke leerboekje Didachè, dat dateert uit de 2e helft van de 1e eeuw of uit de 1e helft van de 2e eeuw, bevat een verbod op abortus: "Ge zult geen kind doden door abortus, noch een pasgeboren kind doden."[57]

Ook de Brief van Barnabas, een christelijk geschrift geschreven in 70-130 n.C., verbiedt abortus: "U zult geen kind doden met een vernietiging, ook zult u geen pasgeborene doden."[58]

1920. De Sovjet-Unie is het eerste land ter wereld dat het doden van ongeboren kinderen legaliseert. De ingreep is gratis (= op kosten van de gemeenschap)[59].

1962. Koning Boudewijn, fel tegenstander van abortus, overweegt een abortus toe te staan op zijn vrouw, die volgens artsen in levensgevaar verkeert[60]. Hij wil Fabiola behouden. De koningin wijst de suggestie van de medici echter resoluut van de hand. Een zwangerschapsonderbreking zou voor haar het einde van het huwelijk betekenen, zegt ze, en ze zou zich terugtrekken in een klooster[61]. Enkele weken later heeft de geboorte plaats, vijf maanden te vroeg. Het kind komt dood ter wereld.   

1976. Een initiatiefvoorstel van PvdA en VVD om abortus te legaliseren, haalt het niet in de Eerste Kamer, omdat dit een aantal VVD’ers te ver ging.

1980. Op 18 december 1980 wordt de Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ) met slechts twee stemmen meerderheid in de Nederlandse Tweede Kamer aangenomen.

1981. Op 28 April 1981 wordt de abortuswet met één stem meerderheid aangenomen in de Eerste Kamer. 

1984. Op 1 november 1984 treedt de abortuswet in werking.

1990. In België wordt een abortuswet aangenomen. Abortus is toegestaan tot 12 weken. Koning Boudewijn van België (1930-1993), in zijn geweten bezwaard, weigert zijn handtekening te zetten onder de in Kamer en Senaat gestemde wet Lallemand-Michielsens (depenalisering van abortus). Zelfs als de paus hem zou vragen de wet te ondertekenen, zou de katholiek-gelovige Boudewijn toch weigeren. Om de wet erdoor te krijgen wordt de koning voor 36 uur van zijn functie ontheven. Ook Boudewijns vrouw, koningin Fabiola (1928-2014), is tegen de abortuswet. Zij heeft enkele miskramen gehad en is helaas kinderloos, doch de gelovige vorstin zei eens daarover: 'God heeft ons doen inzien dat eigenlijk alle kinderen onze kinderen moeten zijn.'[62] Ze strijdt tegen kinderarmoede. 

2017. In de "week van het leven" in december sluiten enkele abortusklinieken in Nederland door geldelijke nood gedwongen de deur. De CASA-klinieken hadden fraude gepleegd.

2018. In januari spreekt de Amerikaanse president Trump de deelnemers aan de Mars voor het leven bemoedigende woorden toe. Hij is de eerste president van de Verenigde Staten die de mars toespreekt. → video op Facebook.com

Muziekvideo's


Is het leven Hem niet waard? Youtube.com: Stevan Vonk, 30 nov. 2017. Duur: 3 min. 51 sec. Ondertiteld. Liedtekst in de beschrijving van de video op Youtube.com.


The Lord's Prayer Youtube.com: Andrea Bocelli, 21 nov. 2022. Duur: 4 min. 23 sec. De beroemde Italiaanse tenor Andrea Bocelli (geb. 1958) zingt het Onze Vader. Toen hij nog in de schoot van zijn moeder was, raadden artsen zijn moeder aan om de zwangerschap af te breken, aangezien het kind met een ziekte geboren zou worden waardoor het zijn gezichtsvermogen zou verliezen. De moeder weigerde en liet haar baby geboren worden. Zijn gezichtsvermogen bleek beperkt, en hij verloor het geheel op 12-jarige leeftijd door een ongeluk in een voetbalwedstrijd. Desondanks werd hij een groot zanger. Hij was een agnost, maar rond 1994 werd hij mede door het werk van de Russische schrijver Leo Tolstoi katholiek.

Zie ook

Over marsen voor het leven, zie Mars voor het leven.

Meer informatie

Nederlandstalig

Abortuscijfers in de Rapportage Wet afbreking zwangerschap van de Nederlandse Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

Afbeeldingen op het pinterestbord 'Abortus' van Christipedia

Artikelen

Voormalig abortusarts spreekt zich uit: "Kinderen waren seksueel overdraagbare aandoeningen", op: CVandaag.nl, 27 jan. 2023. Relaas van voormalig abortusarts John Bruchalski.

Abortusverdriet slaat jaren later in als een bom: “Ik heb anderhalf uur gehuild”, Stirezo.nl, 16 juni 2023. Verdriet van een vrouw genaamd Anne Vedder over haar abortus.

Video's

Miranda: Het is maar een klompje cellen, zeiden ze | Week van het Leven 2023 | RD. Youtube.com: Reformatorisch Dagblad, 3 nov. 2023. Duur: 10 min. 43 sec. Miranda raakt in verwachting van haar vriend, die. tot haar schrik, het kind wil laten aborteren. Tegen haar wil in wordt het kind geaborteerd. In de kille abortuskliniek werd haar gezegd: "het is maar een klompje cellen".

Emily voelde zich gedwongen tot abortus | Week van het leven 2023 | RD. Youtube.com: Reformatorisch Dagblad, 3 nov. 2023. Duur: 11 min. 44 sec. Emily werd erop aangedrongen haar kindje, dat een te kleine schedel had, te aborteren. Ze wees het af en is er blij om. Haar kind is inmiddels 2 jaar.

Boeken

Mariëtte Oosterhoff (red.), Nooit meer hetzelfde; leven na een abortus. Ervaringen van vrouwen en mannen met abortus. Pagina's: 63. Hilversum: St. Schreeuw om leven, 2003. 

Melissa Ohden, Jij droeg me; zoektocht van een dochter. Arm Media, 2018. Omvang: 192 blz. De schrijfster is 14 jaar oud als als ze erachter komt dat ze een overlevende is van een 'mislukte' abortus. Ze gaat op zoek naar haar biologische ouders. Zij is oprichtster van de Abortion Survivors Network en is pleitbezorger voor vrouwen, mannen en kinderen die te maken hebben gekregen met abortus. Met dit boek won zij de Christianity Today Book Award Women 2018.

Shaver Jessica Renshaw, Gianna - Het wonderlijke verhaal van een abortus-overlevende. Aalsmeer: Exchange, 2015. Pagina's: 207. Gianna Jessen overleefde in 1977 een mislukte abortus poging in de schoot van haar moeder. De toegepaste abortusmethode was injectie met een saline-oplossing. Desondanks kwam zij in 30e week van de zwangerschap van haar 17-jarige moeder in 1977 levend ter wereld, twee maanden te vroeg geboren. De abortus-overlevende werd een jonge vrouw die strijdt voor het ongeboren leven. "Door bovennatuurlijk ingrijpen was ik voorbestemd om abortus te overleven voor een speciale missie. Daarom lukte het hen niet om mij te doden!"

Abby Johnson, Ongepland. Apeldoorn: De Banier, 2012. Autobiografisch boek van Abby Brannam-Johnson, die zich opwerkte tot directeur van een abortus­kliniek van de prochoice organisatie Planned Parenthood, maar na een gewetensconflict koos voor de prolifebeweging.

Engelstalig

Boeken

  • John Jefferson Davis, Abortion and the Christian: What Every Believer Should Know. Presbyterian and Reformed Publishing Company, Phillipsburg, New Jersey, 1984. Pagina's: 103. Online versie in de vorm van webpagina's op ccel.us. De auteur is hoogleraar in de systematische theologie en christelijke ethiek aan Gordon-Conwell Theological Seminary in Hamilton, Massachusetts.
  • Clifford E. Bajema, Abortion and the Meaning of Personhood. Baker Book House, Grand Rapids, Michigan, 1974. Pagina's: 114. Online versie in de vorm van webpagina's op ccel.us.
  • Harold O.J. Brown, Death Before Birth. Nashville: Thomas Nelson, 1977.
  • Billy Crone, Abortion; the Mass Murder of Children. Uitgever: Get A Life Ministries, 2019. Pagina's: 212. Behandelt de gruwelijke realiteit van abortus provocatus, de geschiedenis van abortus, de overlevenden van abortus, het motief van abortus, de nasleep van abortus, de kerk en abortus, de reactie op abortus en de toekomst van abortus.

Video's

  • Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 5. Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Vanaf 5 min 50 sec. vertelt Colleen Hammond hoe het haar in de abortuskliniek verging. De abortus ging overigens niet door, omdat ze ondanks drie positieve testen niet zwanger bleek te zijn.
  • The most important question about abortion, Youtube.com: PragerU, 17 aug. 2015. Over de vraag of abortus moreel goed of slecht is? Uiteenzetting door Dennis Prager.
  • Ray Comfort, They were PRO ABORTION until they were asked THIS! Youtube.com: Living Waters, 10 mei 2019. Gesprekken van evangelist Ray Comfort met voorstanders van de mogelijkheid tot abortus, waarbij hun geweten geraakt wordt. Speelduur van de video: 43 minuten.
  • Billy Crone: The Point of No Return. Youtube.com: Prophecy Watchers, 17 juli 2019. Duur: 28 min. 30 sec. Gesprek met Billy Crone, schrijver van het boek Abortion; the Mass Murder of Children.
  • Een 7-jarig jongetje legt uit (in het Engels) waarom hij pro-life is: video (1 minuut, Engels met nederlandse ondertiteling, Youtube)
  • Een 12-jarig meisje pleit welsprekend voor de rechten van ongeborenen: filmpje
  • Predikant Jeff Durbin in gesprek met drie pro-choice vrouwen over abortus: video (Youtube.com, 14 juni 2019, upload door Apologia Studios; speelduur 35 min.). Hij vermijdt conflict, en zoekt hun geweten aan te spreken.
  • Powerfull abortion interview will leave you in tears. Youtube.com: Living Waters, 31 jan. 2019. Duur: 2 min. 52 sec. Evangelist Ray Comfort in gesprek met een jonge vrouw die vóór de vrije mogelijkheid van abortus is. De titel van de video is overtrokken.

Websites

  • Het Amerikaanse Elliot Institute heeft een website met veel informatie over de gevolgen van abortus: http://www.afterabortion.org/
  • Pro Life nieuws door LifeNews.com
  • Right To Life UK is een organisatie gericht op levenskwesties (abortus, euthanasie, hulp bij zelfdoding, onderzoek van embryo's).

Voetnoten

  1. 1,0 1,1 Bron: https://www.igj.nl/publicaties/rapporten/2021/12/09/jaarrapportage-2020-wet-afbreking-zwangerschap
  2. 2,0 2,1 2,2 Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 5. Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Vanaf 15 min. 57 sec.
  3. Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 6. Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Vanaf 14 min. 15 sec.
  4. 4,0 4,1 Zie het artikel van de Wereldgezondheidsorganisatie op http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preventing-unsafe-abortion. In het jaar 2003 werden 42 miljoen ongeborenen gedood, dat is dagelijks gemiddeld 115.000. Zie Artikel 'Facts on induced abortion worldwide' van het Guttmacher Institute, okt. 2007, pdf-document op WHO.int. Zie ook Artikel Abortion Facts, op AbortionNo.org.
  5. Een jaar heeft 60 seconden x 60 minuten x 24 uur x 365  dagen = 31.536.000 seconden. Dit getal gedeeld door 4.300.000, het aantal abortussen in 2003, levert de uitkomst van 7,3 seconden. Een jaar heeft 365 dagen x 24 uur = 8.760 uur. 4.300.000 abortussen gedeeld door 8.760 uur = gemiddeld 490,9 abortussen per uur.
  6. Voor een definitie, zie https://en.wiktionary.org/wiki/abortorium
  7. Bron: bijlage van de brief van Pro Life Verzekeringen d.d. 18 okt. 2022.
  8. Geregeld een tweede of derde abortus, artikel op ND.nl, 10 febr. 2018.
  9. Pro Vita, Gezin & Leven, 11 febr. 2009. Bronpagina op Provita.be. 
  10. Bron: Redenen voor een abortus, pagina op Seksualiteit.nl. Deze site ontleent de gegevens aan Visser, M.R.M. et al., Evaluatie Wet afbreking Zwangerschap. Enschede: ZonMw, 2006. 
  11. 11,0 11,1 Jakko Gunst, Terugblik op vlucht uit abortuskliniek, RD.nl, 13 maart 2012.
  12. Bron: Esmé Wiegman, lid van de Tweed Kamer in Nederland, zie Herman Veenhof, 'Perfectionisme,dat is pas zorgwekkend', Nederlands Dagblad, 10 okt. 2011. 
  13. Wilmar Karels, Strijd tegen abortus hoogst actueel, op www.RefDag.nl, 10 dec. 2015.
  14. De tekst dateert van 1 dec. 2012, ontleend aan: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/abortus
  15. Artikel 'Abortus is normale medische ingreep' in Metro d.d. 30 juli 2009. Percentage genoemd door de directeur van de pro-abortus organisatie Women on Waves.
  16. 16,0 16,1 Inspectie van de Volkgezondheid, jaarrapportage 2010
  17. Artikel 'Abortus is normale medische ingreep' in Metro d.d. 30 juli 2009. Cijfers van de directeur van de pro-abortus organisatie Women on Waves
  18. Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 19 jan. 2012. De percentages blijken uit onderzoek van de Wereld Gezondheids Organisatie. 
  19. Een lijst van abortusklinieken staat op de site van het Nederlands Genootschap van Abortusartsen: https://www.ngva.net/klinieken
  20. 20,0 20,1 Omstreden abortuskliniek opent vestiging naast kerk, nieuwsbericht op AD.nl, 30 jan. 2014.
  21. Bron: Abortus met zuigcuretage, folder van de abortuskliniek te Armhem. Geraadpleegd 30 nov. 2014. Opvallend is dat in de folder elke verwijzing naar 'kindje', 'baby', 'foetus', 'embryo' of iets dergelijks ontbreekt. Het is alsof er geen menselijk leven is. Het wordt in de aanloop tot de ingreep, in de voorafgaande voorlichting, al 'doodgezwegen'. 
  22. Aart Nederveen, Column: Wetenschap is begin van discussie, RD.nl, 14 nov. 2019. Nederveen is hoogleraar toegepaste MR fysica aan de Universiteit van Amsterdam.
  23. Ook nieuwe ‘pro-life’ zorgverzekering blijkt maar betrekkelijk, op: Stirezo.nl, 15 dec. 2022.
  24. Dode baby gevonden in park Alkmaar, nieuwsbericht op RTLnieuws.nl, 4 dec. 2014.   
  25. Het gesprek vond in april 2018 plaats door de uitwisseling van digitale berichten. De namen van de personen (bekend bij Kees Langeveld) worden niet genoemd, het gaat om de argumenten.
  26. 26,0 26,1 Elliot Institute, 'Forced Abortion in America', 2010, pagina 2. Het Elliot Institute is een pro-life instelling. Verwezen wordt naar een studie uit 2004. 
  27. 27,0 27,1 Aangehaald door Kees van Helden, directeur van Schreeuw om Leven, in een bijlage van Leef Magazine, juni 2016.
  28. Bron: Stichting Schreeuw om Leven, facebookbericht van 5 juli 2016.
  29. Bron: Schreeuw Om Leven, Facebook.com, 2 feb. 2018.
  30. Brief bij het magazine Leef, 34e jaargang, nr. 2, april 2018.
  31. Artikel Abortus is mentaal moeilijk te verwerken, op Hulporganisatie.be
  32. 32,0 32,1 Israëlische stichting Efrat, http://www.friendsofefrat.org
  33. Zie http://justiceforkids.webs.com/abortioncancerscore.htm
  34. "It's more comfortable for people to think of abortion as a political decision, or a right. But I am not a right. I am a human being". Aangehaald in Gianna Jessen, Engelstalig artikel op Wikipedia, geraadpleegd 1 jan. 2016. 
  35. Bron: Jan Pieter van de Giessen, Gedachten over abortus, www.Bijbelaantekeningen.nl 15 okt. 2011.
  36. Carla Dik-Faber, Mogen kinderen met Down nog geboren worden? Column op Christenunie.nl, 16 maart 2013.
  37. 37,0 37,1 Bron: Ben Shapiro Destroys Transgenderism And Pro-Abortion Arguments, Youtube.com, gebruiker The Daily Wire, 9 feb. 2017.
  38. In het Duits "schlicht Mord". Aangehaald in Mehr Einsatz für Tierschutz als für ungeborene Kinder? Nieuwsbericht op Idea.de, 7 april 2012.
  39. Meer uitspraken van haar: http://www.youtube.com/watch?v=Y02q8EDsXTM (toespraak in het Engels); http://www.youtube.com/watch?v=0NifZmfhCO8 (Engelse citaten)
  40. Dit heeft paus Franciscus gezegd tijdens de nieuwjaarsreceptie 2014 voor het corps diplomatique.  
  41. Artikel Abortus toegestaan bij gevaar moeder, op Nd.nl, nieuwsbericht 25 maart 2009. 
  42. Bron: begeleidende brief van de Nederlandse Patiëntenvereniging dd. 21 sept. 2020 bij het magazine ZORG.
  43. Decision Rightness and Emotional Responses to Abortion in the United States: A Longitudinal Study, Journals.plos.org, 8 juli 2015.
  44. Seksualiteit.nl, https://www.seksualiteit.nl/veilig-vrijen/wat-kun-je-doen-als-het-misgaat/bij-onbedoeld-zwanger/abortus/verwerken-abortus. Geraadpleegd 6 aug.2019.
  45. Zie haar commentaar bij de video Powerfull abortion interview will leave you in tears. Youtube.com: Living Waters, 31 jan. 2019.
  46. In het Nederlands verschenen in 2012. Abby Johnson, Ongepland. Apeldoorn: De Banier, 2012.
  47. Persbericht van de Stichting Schreeuw om Leven op de website van ANP Pers Support (www.perssupprt.nl), 2 aug. 2019 | Pro-life film tegengewerkt door Hollywood en (social) media, nieuwsbericht op SchreeuwOmLeven.nl, 17 april 2019 | Unplanned, en.wikipedia.org.
  48. Citaat van predikant C. Sonnevelt uit het Reformatorisch Dagblad van 6 december 2018.
  49. 49,0 49,1 49,2 E-mailbericht van Stirezo Pro Life dd. 22 mrt. 2024
  50. Bron: https://stirezo.nl/artikelen/verstopt-achter-hun-maskers-vallen-tientallen-dappere-antifa-leden-twee-pro-life-wakers-lastig, 31 jan. 2023.
  51. Zie bijvoorbeeld: video (Youtube)
  52. Artikel Steeds meer Italiaanse gynaecologen tegen abortus, KatholiekNederland.nl, nieuwsbericht van 23 april 2008.
  53. Bron: een flyer bij de NPV-brief van 21 jan. 2014. 
  54. VBOK-gegevens uit 2009.
  55. Bron: brief van Stirezo dd. 24 april 2020.
  56. "We’re The Abortion Survivors Network, and we’re here to inform, to advocate, and to heal." Bron: https://theabortionsurvivors.com/ (geraadpleegd 30 nov. 2018)
  57. Bron: Smith, Getuigenissen uit de allervroegste Kerk, op: destemvanpaterpio.nl
  58. Brief van Barnabas, 19.5.
  59. Bron: https://stirezo.nl/artikelen/dit-is-wat-poetin-denkt-over-abortus
  60. Koning Boudewijn overwoog abortus, nieuwbericht op Trouw.nl, 11 jan. 1996.
  61. Bron: tv-uitzending over het leven van Fabiola, Nieuws.vtm.be, 5 dec. 2014.
  62. Fabiola: de koningin die herinnerd zal worden zoals ze niet helemaal was, Knack.be, 5 dec. 2014.