Creationisme

Uit Christipedia

Het woord 'creationisme' wordt in verschillende betekenissen gebruikt. Enkele betekenissen zijn:

  1. De leer dat de wereld, planten, dieren en mensen door God geschapen zijn
  2. De leer dat de wereld, planten, dieren en de mens door God geschapen zijn in zes dagen volgens Genesis 1

Creationisme in de tweede betekenis wordt genoemd jongeaardecreationisme (Eng. young earth creationisme, Du. Junge-Erde-Kreationismus of Kurzzeitkreationismus).

De Heilige Schrift als extra bron van informatie. Het creationisme en evolutionisme gaan uit van dezelfde gegevens van de natuurlijke waarneming. Een bijbelgetrouwe creationist gaat daarbij uit van de betrouwbaarheid van de Bijbelse gevens over de schepping van de wereld, planten, dieren en mensen. Hij heeft dus een extra bron van informatie. De feiten die de natuurlijke rede vaststelt (bijv. fossiele vondsten, aardlagen), negeert hij niet, maar hij verklaart ze deels of soms anders dan iemand die alleen van de natuurlijke rede uitgaat en de openbaring van de Bijbel afwijst.  

„Om de beste creationist te zijn, moet je ook de beste evolutionist zijn die er is.”
(Marcus Ross, creationist en hoogleraar paleontologie aan de Liberty universiteit in de Verenigde Staten[1])

Uitgangspunten. De creationisten die vasthouden aan de letterlijke uitleg van het bijbelse scheppingsbericht hebben de volgende overtuigingen gemeen. Ze gaan uit van:

  • De betrouwbaarheid en het gezag van de Bijbel
  • De Bijbel bevat gegevens die voor wetenschappelijk onderzoek en theorievorming van belang zijn
  • De schepping van planten, dieren en mensen afzonderlijk volgens Gen. 1
  • De wereldwijde zondvloed
  • De spraakverwarring door de torenbouw van Babel
  • De schepping van een nieuwe hemel en aarde

Stellingen. Hun wetenschappelijk model van de schepping bevat de volgende stellingen:

  • recente schepping
  • snelle formatie van het heelal[2]
  • afzonderlijke schepping van basissoorten levende wezens (polyfyletisch scheppingsmodel). Het leven op aarde in al zijn verscheidenheid is niet ontstaan als het ware uit één enkele stamboom, maar uit meerdere afstammingsbomen, uit basistypen (oertypen). Eng. 'special creation'.
  • intelligent ontwerp: de levensvormen vertonen vernuftig ontwerp, ze zijn geen producten van redeloos toeval.
  • catastrofisme: de wereld werd eens getroffen door een wereldwijze overstroming. Veel aardlagen en gesteenten zijn niet door langzame processen ontstaan, maar door een plotselinge en hevige catastrofe. De zondvloed is de voornaamste catastrofe geweest. Door catastrofes (bijv. overstroming, vulkaanuitbarsting) kunnen aardlagen, gesteenten en fossielen snel gevormd worden.
  • snelle aanpassing van landleven aan de veranderde omgeving: na de wereldwijze catastrofe van de zondvloed kon de natuur zich snel herstellen.

Creationisten hebben aan wetenschappelijke onderzoek gedaan bij Mount St. Helen in de Verenigde Staten. Deze actieve vulkaan kwam in 1980 tot uitbarsting, waarna belangwekkende verschijnselen volgden, zoals snelle afzetting en verstening.

Creationisme en evolutietheorie

Creationisme en evolutionisten gaan uit van dezelfde gegevens van de natuurlijke waarneming. Hun interpretaties van de gegevens, hun verklaringen verschillen deels.

Creationisten wijzen niet alles van de evolutietheorie af. Zij zijn het met evolutionisten eens dat soorten zich in de loop der tijd aanpassen aan veranderde omstandigheden. In tegenstelling tot de evolutionisten met hun miljoenen jaren durende evolutie stellen zij dat de verscheidenheid van soorten in een paar duizend jaar is ontstaan. Onder andere de werking van supergenen, die snelle evolutie mogelijk maken, voeren zij als een biologisch argument aan voor de korte geschiedenis van het leven op aarde[3].

Strijd op twee fronten

Creationisten voeren een strijd op twee fronten. Enerzijds wijzen wij op de zwakheden van de wetenschappelijke theorie en de onderbouwing ervan. Anderzijds wijzen zij op de bijbels-theologische zwakheden van het theistisch evolutionisme.

Conferentie

De International Conference on Creationism (ICC) is een bijeenkomst waar creationistische wetenschappers hun onderzoek(sresultaten) presenteren, contacten kunnen leggen, met elkaar kunnen discussiëren en (naderhand) elkaars werk kunnen beoordelen. Het motto is: ontwikkeling en systematisering van creationistische modellen van oorsprongen[4]. De ICC begon in 1986 in de Amerikaanse stad Pittsburgh. Tot 2018 zijn er acht conferenties geweest, met bezoekers uit allerlei landen.[5] De website van de ICC is InternationalConferenceOnCreationism.com.

Kritiek

Wetenschappelijke punten van kritiek - vanuit het gevestigde denkraam van het methodologisch naturalisme - op het creationisme zijn:

  1. dat het gevestigde wetenschappelijke inzichten niet wil erkennen,
  2. dat een jonge aarde, een zesdaagse scheppingsweek en een wereldwijde zondvloed niet wetenschappelijk zijn aangetoond,
  3. dat het vaak met een ad-hoc verklaring komt en nog weinig toetsbare voorspellingen aanbiedt.

Van sommige theologen komt de kritiek dat het ten onrechte berust op een letterlijke interpretatie van het scheppingsbericht. Deze theologen zien het scheppingsbericht als beeldspraak.

Creationistische organisaties in NL

Tijdschrift

In Nederland staat het populair-wetenschappelijke magazine Weet Magazine op een creationistisch standpunt.

Meer informatie

SearchCreation.org is een zoekportaal voor creationistische informatie, waar ook Nederlandstalige webpagina's gevonden worden.

Nederlandstalig

Engelstalig

Boeken

  • David W. Cloud, Scientists Who Believe the Bible. Way of Life Literature, 2011. Pagina's: 94. Download (pdf-bestand) van WayOfLife.org. Getuigenissen van zeventig gepromoveerde wetenschappers die de evolutietheorie verwerpen en aan een zesdaagse schepping geloven.
  • Nathaniel T. Jeanson, Replacing Darwin; The New Origin of Species. Master Books, 2017. Omvang: 250 blz. Bekritiseert het Darwinisme en biedt een creationistisch alternatief.

Duits

Voetnoten

  1. Aangehaald in het artikel Verbazing over evolutiestandpunt biologiestudent, op RefDag.nl dd. 16 maart 2010
  2. De Australische creationist Barry Setterfield studeert hierop. 
  3. Super-gen geeft soortenvariatie een enorme versnelling, Weet-Inzine.nl, jan. 2018.
  4. In het Engels: "Developing and Systematizing the Creation Model of Origins". Zie https://www.internationalconferenceoncreationism.com/. Geraadpleegd 3 dec. 2020.
  5. Steve Gollmer, International Conference on Creationism Coming to Cedarville University, Internationalconferenceoncreationism.com, 29 okt. 2020