Cyrus II de Grote

Cyrus II de Grote, in de Bijbel Kores (of Cores) geheten, was de stichter van het Perzische Rijk. Hij stamde uit de dynastie van de Achaemeniden, die het Perzische Rijk regeerde. Hij regeerde van 559 tot 529 v.Chr. In Jes. 44:28 noemt God hem ‘mijn herder’: “Hij is mijn herder, en hij zal al mijn welgevallen volbrengen…”.

Naam. De Hebreeuwse naam is כורשׁ, Kovresh, of כרשׁ, Koresh (Ezr. 1:1,2). Gr. Curos, Lat. Cyrus. Het woord is van Perzische oorsprong en betekent in het Perzisch: Zon. Anderen vermelden als betekenis "Houdt de oven in bezit", "Bezit gij de oven", "Bezit de oven", "Opperste macht", "Bezitter van de smeltoven". De naam komt 15x voor in het Oude Testament.

Stamboom:

Cyrus I koning 625-600 vC           Cambyses I koning 580-559   Mandane                     Kores = Cyrus II de Grote koning 559-30   Cassandane                                                                   Cambyses II koning 530-522   Smerdis = Bardiya koning 522   Darius I koning 522-485 vC   Atossa         Ahasveros koning 485-465 vC             Arthahsasta koning 465-424 vC       Xerxes II koning 425-424 vC

Profetisch voorzegd. Reeds de profeet Jesaja spreekt van Kores, anderhalve eeuw vóór diens geboorte.

Jes 44:28  Die van Cores zegt: Hij is Mijn herder, en hij zal al Mijn welgevallen volbrengen; zeggende ook tot Jeruzalem: Word gebouwd; en [tot] den tempel: Word gegrond. (SV)

Mogelijk spreken deze verzen ook van Kores :

Jes 41:2  Wie heeft van den opgang dien rechtvaardige verwekt? heeft hem geroepen op zijn voet? de heidenen voor zijn aangezicht gegeven, en gemaakt, dat hij [over] koningen heerste? heeft ze zijn zwaard gegeven als stof, zijn boog als een voortgedreven stoppel? (...) Jes 41:25  Ik verwek [een] van het noorden, en hij zal opkomen van den opgang der zon; hij zal Mijn Naam aanroepen; en hij zal komen [over] de overheden als [over] leem, en gelijk een pottenbakker het slijk treedt. (SV)

Tijdlijn:

650 — 600 v.C. < Israël 600 — 550 v.C. > 550 — 500 v.C.

600 — 550 v.C. < Israël 550 — 500 v.C. > 500 — 400 v.C.

De Perzische vorst bracht in 539 v.C. het Babylonische rijk ten val. In de zomer van het jaar 538 vaardigde Kores in zijn zomerverblijf te Ecbatana (= Achmetha) zijn bekende decreet tot herbouw van Gods huis te Jeruzalem uit.

2Kr 36:23  Zo zegt Kores, koning van Perzie: De HEERE, de God des hemels, heeft mij alle koninkrijken der aarde gegeven; en Hij heeft mij bevolen Hem een huis te bouwen te Jeruzalem, hetwelk in Juda is; wie is onder ulieden van al Zijn volk? De HEERE, zijn God, zij met hem, en hij trekke op. (SV)

Ezr 1:1 In het eerste jaar nu van Kores, koning van Perzie, opdat volbracht wierd het woord des HEEREN, uit den mond van Jeremia, verwekte de HEERE den geest van Kores, koning van Perzie, dat hij een stem liet doorgaan door zijn ganse koninkrijk, zelfs ook in geschrift, zeggende: Ezr 1:2  Zo zegt Kores, koning van Perzie: De HEERE, de God des hemels, heeft mij alle koninkrijken der aarde gegeven; en Hij heeft mij bevolen Hem een huis te bouwen te Jeruzalem, hetwelk in Juda is.  Ezr 1:3  Wie is onder ulieden van al Zijn volk? Zijn God zij met hem, en hij trekke op naar Jeruzalem, dat in Juda is, en hij bouwe het huis des HEEREN, des Gods van Israël; Hij is de God, Die te Jeruzalem [woont]. Ezr 1:4  En al wie achterblijven zou in enige plaatsen, waar hij als vreemdeling verkeert, dien zullen de lieden zijner plaats bevorderlijk zijn met zilver, en met goud, en met have, en met beesten; benevens een vrijwillige gave, voor het huis Gods, Die te Jeruzalem [woont]. (SV)

Mogelijk heeft Cyrus kennis van Jesaja's voorzegging aangaande hem gehad. Toen hij zijn overwinningen uitbreidde, hebben de Joden hem gelegenheid kunnen verschaffen, om te weten wat van hem voorzegd was. Niemand was er geschikter toe dan Daniël, een man van rang en aanzien, die zich in het derde jaar van Belsazar, de laatsten der koningen van Babel, zelf in Perzië bevond (Daniël 8:2). Ook was er overvloedige gelegenheid, om Cyrus bericht te geven van deze Godsspraak, toen hij zich met het belegeren en innemen van Babel bezig hield. Althans dat hem deze voorzegging niet onbekend geweest zij, lijkt naar voren te komen uit het geschrift, dat hij in het eerste jaar van zijn opperheerschappij liet uitgaan (2 Kron. 36:23; Ezr. 1:1-4).

De veroveringen van Cyrus de Grote (Kores)

Bron

Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Jes. 44:28. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 5 jan. 2020.