Elia
Elia is één van de grote profeten in de geschiedenis van Israël. Hij is vooral bekend om zijn optreden tegen de Baäldienst, ten tijde van de Israelische koning Achab en zijn gemalin Izebel.
Men verwachtte op grond van Mal. 4:5-6 dat hij vóór de komst van de Christus (Messias) zou terugkeren. De profeet Johannes de Doper, de heraut van de Messias, trad op in de kracht en de geest van Elia. Elia zelf verscheen met Mozes, toen Jezus verheerlijkt werd op een hoge berg (Matth. 17:3).
Naam. In het Hebreeuws is zijn naam אליהו, Eliyahoe of אליה, Eliyah. Grieks: Elias; Eng. Elijah; Arabisch: إلياس, Ilyās. Zijn naam betekent "mijn God is Jah", van Eli = mijn God en Jah (of Jahoe) = afkorting van Jahweh. In de Septuagint, de oude Griekse vertaling van het Oude Testament, en in het Grieks van het Nieuwe Testament is de naam Elias.
Bronnen. Zijn optreden is beschreven in de Bijbelboeken I Koningen en II Koningen.
Leven en optreden. Elia was een Thisbiet, een bewoner van de plaats Thisbe in Gilead. Hij was profeet ten tijde van Achab, koning van Israël (tienstammenrijk), en diens afgodische gemalin Izebel, wier zondig gedrag, de Baäldienst, hij, als een ijverig afgezant van de Heer, gevoelig bestrafte (1 Kon. 17: 1; 18: 40.). Dit had tot gevolg dat hij moest vluchten, eerst naar de beek Krith tegenover de Jordaan, waar de raven hem voedden, van daar naar Zarphath (Sarepta, een Foenicische stad), en later naar de Arabische woestijn (1 Kon: 17: 5-10; 19:4.) Ook hield hij zich enige tijd op de berg Karmel op (1 Kon. 18: 19).
Na verscheidene wonderen verricht te hebben (1 Kon. 17: 17; 18: 38vv.; 2 Kon. 1: 10; 2: 8.) voer hij in een stormwind ten hemel op, 2 Kon. 21 11.
Eén van de bekendste wonderen van Elia is het vuur van de hemel, dat zijn kletsnatte offer verteerde en aantoonde dat niet Baäl, maar Jahweh de ware God van Isräel is (1 Kon. 18: 36-38), zie afbeelding. Over zijn wonderen, zie verderop in dit artikel.
Ontmoedigd
In het conflict met Izebel, de heidense vrouw van de Israëlische koning Achaz en een vereerster van de afgod Baäl, zonk Elia de moed in de schoenen, nadat hij voor haar gevlucht was. Zij zocht zijn leven, omdat hij vele Baälspriesters had laten doden.
1Kon 19:2 Toen stuurde Izebel een bode naar Elia om te zeggen: De goden mogen zó en nog erger [met mij] doen, als ik morgen om deze tijd uw leven niet zal maken als het leven van één van hen. 1Kon 19:3 Toen hij [dat] zag, stond hij op en vluchtte voor zijn leven. Hij kwam in Berseba, dat aan Juda toebehoort, en liet zijn knecht daar achter. 1Kon 19:4 Hijzelf liep echter een dagreis de woestijn in, ging onder een bremstruik zitten en bad om te mogen sterven. Hij zei: Het is genoeg. Neem nu mijn leven, HEERE, want ik ben niet beter dan mijn vaderen. 1Kon 19:5 Hij ging onder een bremstruik liggen slapen, en zie, een engel raakte hem aan en zei tegen hem: Sta op, eet. 1Kon 19:6 Hij keek op, en zie, aan zijn hoofdeinde lag een koek, op kolen gebakken, en een kruik water. Hij at en dronk en ging vervolgens weer liggen. 1Kon 19:7 De engel van de HEERE kwam voor de tweede maal, raakte hem aan en zei: Sta op, eet, want de weg zou te zwaar voor u zijn. 1Kon 19:8 Toen stond hij op, at en dronk, en liep door de kracht van dat voedsel veertig dagen en veertig nachten, tot aan de berg van God, de Horeb. (HSV)
De neerslachtigheid van Elia wordt vertolkt in het oratorium Elias van de componist Felix Mendelssohn-Bartholdy, zie de volgende video.
Aria „Es ist genug“ uit het oratorium „Elias“ van Felix Mendelssohn-Bartholdy. Duur: 5 min.30 sec. Bron: Youtube.com. Zanger: Armand Arapian. |
Tekst van de aria „Es ist genug“ uit het oratorium „Elias“ van Felix Mendelssohn-Bartholdy
„Es ist genug. So nimm nun, Herr, meine Seele. |
Wonderen van Elia
Elia verrichtte verscheidene wonderen. Enkele waren rechterlijke wonderen, gerichtswonderen. Zijn wonderen:
- Onderhield een arme weduwe te Zarfath met een weinig olie en meel, 1 Kon. 17 :8-16;
- Wekte de zoon van die weduwe op, 1 Kon. 17 : 17-24;
- Bad, en er kwam vuur van de hemel, en verteerde zijn offer, 1 Kon. 18: 36-38;
- Deed vuur van de hemel neerdalen, dat twee hoofdmannen, ieder met zijn vijftigen, verteerde, 2 Kon. 1 : 9-12;
- Bad, en het regende niet in drie jaar en zes maanden; bad wederom, en de hemel gaf regen, 1 Kon. 17 :1, 1 Kon. 18 :41-45, Jak. 5 :17;
- Baande zich een weg door de Jordaan, 2 Kon. 2 :8.
Jezus gehouden voor Elia
Sommigen van Jezus' tijdgenoten hielden Hem, bij vergissing, voor de profeet Elia (Matth. 16:14, Marc. 8:28), wiens terugkeer was voorzegd (Mal. 4:5).
Mr 8:27 En Jezus vertrok met zijn discipelen naar de dorpen van Caesarea-Filippi. En onderweg vroeg Hij zijn discipelen en zei tot hen: Wie zeggen de mensen dat Ik ben? Mr 8:28 Zij nu zeiden Hem aldus: Johannes de doper; en anderen: Elia; en anderen: een van de profeten. Mr 8:29 En Hij vroeg hun: U echter, Wie zegt u dat Ik ben? Petrus antwoordde en zei tot Hem: U bent de Christus. (Telos)
Verschijning van Elia aan Jezus, Petrus, Jakobus en Johannes
Eeuwen later verscheen Elia samen met Mozes toen Jezus verheerlijkt werd, voor de ogen van drie van Jezus' discipelen. Hij, de vertegenwoordiger van de Profeten, en Mozes, vertegenwoordiger van de Wetgeving, spraken met Jezus over de uitgang die Deze zou volbrengen.
Wederkomst van Elia
Nadat Elia verschenen was bij de verheerlijking van Jezus op de hoge berg, vertelde Jezus dat Elia zou komen vóór de Christus (in zijn wederkomst in heerlijkheid). Elia komt terug op aarde en zal alles herstellen (Matth. 17:12; Marc. 9:12). Hij kwam al in Johannes de Doper en werd evenals de Heer Jezus, wiens weg hij voorbereidde, verworpen.
Mr 9:11 En zij vroegen Hem aldus: Waarom zeggen de schriftgeleerden dat eerst Elia moet komen? Mr 9:12 Hij nu zei tot hen: Elia komt wel eerst en herstelt alles, en hoe staat er geschreven van de Zoon des mensen, dat Hij veel moet lijden en als niets geacht worden? Mr 9:13 Maar Ik zeg u dat Elia ook gekomen is, en zij hebben met hem gedaan alles wat zij wilden, zoals van hem geschreven staat. (TELOS)
Mt 17:12 Elia komt wel eerst en zal alles herstellen; Ik zeg u echter dat Elia al gekomen is, en zij hebben hem niet erkend, maar aan hem gedaan alles wat zij wilden; zo zal ook de Zoon des mensen door hen lijden. Mt 17:13 Toen beseften de discipelen dat Hij tot hen over Johannes de doper had gesproken. (TELOS)
Johannes de Doper ging uit 'in de geest en de kracht van Elia' (Luk. 1:17).
Lu 1:17 En hij zal voor Hem uitgaan in de geest en de kracht van Elia, om de harten van de vaders te doen terugkeren tot de kinderen en de ongehoorzamen in de wijsheid van de rechtvaardigen, om de Heer een toegerust volk te bereiden. (TELOS) Mt 11:14 En als u het wilt aannemen: hij is Elia, die komen zou. (TELOS)
Johannes de Doper zei evenwel dat hij niet Elia zelf was.
Joh 1:21 En zij vroegen hem: Wat dan? Bent u Elia? En hij zei: Ik ben het niet. Bent u de profeet? En hij antwoordde: Nee. (TELOS)
Johannes de Doper was in de geest en de kracht van Elia.
Maar Elia zal weerkomen vóór de grote en vreselijke 'dag van Jhwh' en vóór de Heer Jezus ten tweeden male in de wereld verschijnt.
Mt 17:10 En de discipelen vroegen Hem aldus: Waarom zeggen de schriftgeleerden dan dat eerst Elia moet komen? Mt 17:11 Hij nu antwoordde en zei: Mt 17:12 Elia komt wel eerst en zal alles herstellen; Ik zeg u echter dat Elia al gekomen is, en zij hebben hem niet erkend, maar aan hem gedaan alles wat zij wilden; zo zal ook de Zoon des mensen door hen lijden. Mt 17:13 Toen beseften de discipelen dat Hij tot hen over Johannes de doper had gesproken. (TELOS)
Mal 4:5 Zie, Ik zend tot u de profeet Elia, voordat de dag van de HEERE komt, die grote en ontzagwekkende [dag]. Mal 4:6 Hij zal het hart van de vaders tot de kinderen terugbrengen, en het hart van de kinderen tot hun vaders, opdat Ik niet zal komen en de aarde met de ban zal slaan. (HSV)
Waarschijnlijk zal Elia één van de twee getuigen zijn, die in de eindtijd 1260 dagen lang profeteren zullen, met zakken bekleed (Opb. 11:3). Want gelijk Elia vroeger zullen zij wonderen als straf verrichten en dezelfde wonderen doen die Elia deed (vuur tegen vijanden zenden, regen van de hemel weerhouden). De Valse Profeet trouwens zal eveneens vuur van de hemel doen neerkomen, om de mensen te misleiden.
Meer informatie
Gary Stearman: Elijah is Coming. Youtube.com: Prophecy Watchers, 20 april 2016. Duur: 28 min. 30 sec. Gesprek, in het Engels, tussen GaryStearman en Bob Ulrich over de wederkomst van Elia.
Bronnen
C. Lindeboom, Bijbelgids, of Handleiding tot het verkrijgen van Bijbelkennis (Middelburg: Stichting de Gihonbron, 2009; bewerking door J. Pluimers van de uitgave uit 1929), blz. 127. Hieruit is onder toestemming in mei 2011 tekst gebruikt.
S.J. van Ronkel, Woordenboek der eigennamen (Groningen: M. Smit, 1835) s.v. Elia. Hieruit is op 15 nov. 2012 tekst genomen en verwerkt.