Handleiding
Handleiding voor het maken en wijzigen van artikelen op Christipedia. De gebruikte software is Mediawiki.
Aanmelden (inloggen)
Je kunt je aanmelden (= inloggen) via de keuze AANMELDEN in het linker menu.
Vink je bij het aanmelden (= ingeven van je gebruikersnaam en wachtwoord) 'Aangemeld blijven' aan, dan kun je de volgende dag verder met bewerken, zonder opnieuw te hoeven aanmelden (inloggen).
Wachtwoord of e-mailadres wijzigen
Wachtwoord wijzigen
- Meld u aan (log in), als dit nog niet is gebeurd.
- klik rechts bovenaan op het icoontje Gebruikersmenu, dan Voorkeuren
- klik in de tab Gebruikersprofiel op Wachtwoord wijzigen.
- U wordt nu door het softwaresysteem gedwongen opnieuw in te loggen
- Daarna kunt u een nieuw wachtwoord opgeven.
E-mailadres wijzigen
Op twee manieren kunt u uw e-mailadres wijzigen:
Methode I:
- Meld u aan (log in), als dit nog niet is gebeurd
- Wijzig uw e-mailadres op de pagina E-mailadres wijzigen of verwijderen.
Methode II:
- Meld u aan (log in), als dit nog niet is gebeurd
- klik rechts bovenaan het icoontje Gebruikersmenu, dan Voorkeuren
- klik in de tab Gebruikersprofiel onderaan op E-mailadres wijzigen of verwijderen.
- Daarna kunt u een nieuw e-mailadres opgeven (zelfde pagina als in methode I).
Wilt u de jaarlijkse nieuwsbrief van Christipedia blijven ontvangen, geef dan uw nieuwe e-mailadres door aan christipedia @ gmail.com
E-mailadres verwijderen
Dat kunt u doen op de pagina E-mailadres wijzigen of verwijderen.
Opbouw van een artikel
De opbouw van een artikel is deze:
- De eerste alinea van een artikel geeft de kern van de inhoud van het artikel weer.
- De titel van het artikel komt in vetdruk in de eerste alinea tot uiting.
- De inhoudsopgave, die automatisch wordt gemaakt mits er voldoende kopjes zijn, volgt na de eerste alinea of verderop, normaal en geautomatiseerd vóór het eerste kopje. (Wil je de inhoudsopgave op een afwijkende plek plaatsen, dan moet je op die plek in de brontekst de code {{TOC}} opnemen).
- Een verwijzing naar een of meer bronnen met meer informatie over het onderwerp kun je plaatsen onder het kopje Meer informatie of Meer weten
- Een verwijzing naar een of meer interne artikelen, kun je plaatsen onder het kopje Zie ook. Heb je een verwijzing naar een interne artikel en ook een verwijzing naar een externe bron, dan kun je beide verwijzingen plaatsen onder het kopje Meer informatie of Meer weten.
- Geraadpleegde of gebruikte bronnen kun je vermelden onder het kopje Bron (enkelvoud ingeval van één bronvermelding) of Bronnen (meervoud ingeval van meerdere bronnen).
- Als je voetnoten gebruikt, maak dan als laatste kopje in de tekst het kopje Voetnoten. Als je maar één voetnoot hebt, heet het kopje Voetnoot. Voetnoten worden automatisch verzameld onderaan de pagina.
Te vermijden en te doen
- Vermijd het gebruik van het woord 'ik', deze zelfverwijzing past niet in een encyclopedisch artikel, dat bovendien door anderen kan worden bewerkt.
- Vermijd te veel losse zinnen gescheiden door witregels. Probeer losse zinnen bijeen te brengen in alinea's. (Alinea's zijn gescheiden door een witregel.)
- Vermijd te lange alinea's. Die komen als een tekstbrij over.
- Vermeld bij een citaat uit de Bijbel bij voorkeur de gebruikte Bijbelvertaling en de plaats in de Bijbel waar het citaat gevonden kan worden.
- Vermijd lege paragrafen: paragraaftitels waaronder, als je de pagina opslaat, geen tekst staat. Lege paragrafen stellen we lezers teleur.
Nieuw artikel maken
Er zijn twee methoden om een nieuw artikel te maken: na een zoekopdracht of direct via het internetadres van de webbrowser.
Methode 1. De volgende video laat in 2 minuten zien hoe je een nieuw artikel maak: Video Nieuw artikel maken
Hier volgt de beschrijving. Om een nieuw artikel aan te maken, ga je als volgt te werk:
- Meld je aan, als dat nog niet gebeurd is
- Check of het artikel al bestaat door de naam ervan op te geven in het zoekveld Doorzoek Christipedia (zie bovenaan) en op ENTER te drukken. Je kunt ook kijken bij Alle pagina's.
- Bestaat de pagina niet, dan komt na de zoekopdracht met het veld Doorzoek Christipedia de uitnodiging: "Maak de pagina "Jouw onderwerp" op deze wiki!"
- Klik op "Jouw onderwerp" (= het woord of de woorden die jij hebt opgegeven).
Er wordt pagina - een aanzet slechts - getoond, met een regel tekst die een aanwijzing geeft. Klik op Aanmaken of deze pagina aanmaken. - Klik op de tab Aanmaken
- Nu kun je de tekst van het artikel typen of gekopieerde tekst inplakken.
- Tenslotte klik je op Pagina opslaan
Methode 2. Een tweede methode is.
1. Typ de titel (naam) van het nieuwe artikel in het internetadres van uw webbrowser, bijvoorbeeld:
https://www.christipedia.nl/wiki/Bohamen
In dit voorbeeld wordt Bohamen de titel (naam) van het artikel. Druk na het intypen op ENTER.
2. De pagina - een aanzet slechts - wordt getoond, met een regel tekst die een aanwijzing geeft. Klik op Aanmaken of deze pagina aanmaken.
3. Nu kun je de tekst van het artikel typen of gekopieerde tekst inplakken.
4. Tenslotte klik je op Pagina opslaan.
Tekst overkopiëren. Wanneer je tekst kopieert uit een ander programma en op de Christipedia-pagina zet, gaat de opmaak (cursief, vet, onderstreept) mogelijk geheel of deels verloren en zul je de opmaak opnieuw moeten toepassen.
Over het toevoegen van Bijbelcommentaar, zie verderop.
Beschikbaar gestelde bronnen
- J.P. van de Giessen van Bijbelaantekeningen.nl heeft toestemming verleend om, met bronvermelding, tekst van artikelen van zijn site te gebruiken voor artikelen op Christipedia.
- A. Dirkzwager (België) heeft toestemming verleend om, met bronvermelding, tekst van zijn artikelen te gebruiken voor artikelen op Christipedia. Zijn artikelen zijn te vinden op https://independent.academia.edu/ArieDirkzwager.
Vermeld bij het overnemen van de tekst: naam van de auteur, titel van het artikel, internetadres van het artikel, publicatiedatum van het bronartikel, en de datum waarop tekst van het artikel is verwerkt op Christipedia.
Bestaand artikel bewerken
- Meld je aan, als dat nog niet gebeurd is
- Zoek het artikel op
- Klik op bovenin de tab Bewerken of klik naast een paragraafkopje op 'Bewerken'. Hiermee start je de Visual Editor. Klik je daarentegen op 'Brontekst bewerken', dan start je een andere editor, waarmee je direct in de onderliggende 'wikitekst' kunt werken. Zichtbare tekst wordt altijd omgezet in wikitekst, de broncode waarin het programma Mediawiki de informatie bewaart.
- Bewerk de tekst
- Klik na afloop rechtsboven op Pagina opslaan.
Tekst bewerken
Verschil met Microsoft Word
In MediaWiki kun je niet door SHIFT+ENTER een nieuwe regel binnen een alinea forceren. Wel kan in de brontekst een nieuwe regel binnen de alinea worden geforceerd door de code <BR> of <br> aan het eind van de regel op te nemen. "BR" is een afkorting van het Engelse 'break', afbreken.
Meerdere spaties worden bij het opslaan teruggebracht tot één spatie. Je kunt geen niet-afbrekende of harde spatie maken met CTRL+SPATIE. Wel kan in de brontekst een dergelijke spatie worden geplaatst door de code op te nemen.
Uit Word kunnen meerdere spaties achter elkaar - zachte of afbrekende, alsook harde of niet-afbrekende - worden ingekopieerd, de spaties blijven behouden; in de brontekst zijn ze echter niet zichtbaar.
Sneltoetsen
De volgende sneltoetsen (toetscombinaties) zijn handig bij het bewerken van tekst. De meeste sneltoetsen werken niet in de brontekst.
Toetsen | Effect |
ALT+SHIFT+S | Wijzigingen opslaan |
CTRL+8 | Alinea of zin springt in. Opmaak is blokcitaat. |
: typen aan begin regel | Zelfde effect als CTRL+8 |
CTRL+B | Vet aan/uit |
CTRL+I | Cursief ('italics') aan/uit |
CTRL+7 | Tekst in kader |
[[ of CTRL+K | Koppeling (hyperlink) invoeren |
CTRL+2 | Opmaak van koptekst toekennen |
CTRL+3 | Opmaak van onder- of subkop toekennen |
CTRL+, | subscript |
CTRL+. | superscript |
CTRL+C | geselecteerde tekst kopiëren |
CTRL+V | gekopieerde tekst inplakken |
CTRL+SHIFT+V | gekopieerde tekst zonder opmaak |
CTRL+1-6 | opmaak Kop 1 t/m 6 toepassen |
CTRL+0 | opmaak als paragraaf, bijvoorbeeld een kop omzetten in een paragraaf |
* gevolgd door SPATIE | nummerloos opsommingsteken |
1. gevolgd door SPATIE | genummerd opsommingsteken |
CTRL+Z | ongedaan maken laatste handeling in het bewerken van de tekst |
CTRL+F | zoeken en vervangen |
{| | tabel invoegen |
Overzicht. Een overzicht van alle sneltoetsen krijg je door de toetsencombinatie CTRL+/
Hyperlinks
Een hyperlink is een koppeling naar een andere webpagina. Een interne hyperlink koppelt met een interne webpagina, een externe hyperlink met een externe webpagina/website.
Een interne hyperlink maken doe je zo:
- klik in het woord dat moet koppelen
- CTRL+K (CTRL-toets ingedrukt houden en op de toets K drukken)
- kies de pagina (als deze bestaat) waarmee je wilt koppelen.
Een interne hyperlink mag verwijzen naar een niet bestaande pagina, als je verwacht dat deze pagina wellicht een keer aangemaakt zal worden. Een hyperlink naar een niet-bestaande pagina is rood gekleurd; die naar een bestaande pagina is blauw gekleurd.
Verwijzing naar een hoofdartikel
Als je door een zin als bijvoorbeeld "Zie Jona voor het hoofdartikel over de profeet" in een artikel over (bijvoorbeeld het Bijbelboek Jona wilt verwijzen naar het artikel over de profeet, zet dan die verwijzende zin niet als eerste in bovenaan in het artikel vanwaaruit je verwijst. De eerste alinea van een artikel is bedoeld om kort de inhoud van het artikel weer te geven. Na deze alinea of elders in de tekst kan verwezen worden naar een hoofdartikel over een bepaald onderwerp.
Doorverwijzing
Een doorwijziging is in Christipedia een pagina met een wikicode die ervoor zorgt dat automatisch wordt doorgestuurd naar een andere pagina. Wie bijvoorbeeld de zoekterm Jezus ingeeft en op ENTER drukt, wordt doorgestuurd naar de pagina Jezus Christus. De pagina Jezus bevat een wikicode die deze doorsturing start; de pagina Jezus stuurt automatisch door naar de pagina Jezus Christus. In dit voorbeeld bevat de pagina Jezus deze wikicode: #redirect [[Jezus Christus]]
Doorverwijspagina
Een doorverwijspagina wordt gebruikt als er meerdere personen of dingen dezelfde naam hebben. Denk bijvoorbeeld aan Daniël. Dit kan gaan over de profeet Daniël en over het boek Daniël. (Daniël (profeet) en Daniël (boek)) Bovenin de pagina zet je dan {{ daarna typ je dp en druk je op enter. Daarna kun je met sterretjes een opsomming beginnen en de pagina's toevoegen. Voorbeelden zijn: Daniël, Filippus en Johannes.
Voetnoten
Voetnoot toevoegen
Een voetnootverwijzing voeg je toe via "Citeren":
- Plaats de cursor op de positie achter het woord of de zin.
- Klik op "Citeren". Kies Basis, of wanneer je naar een bestaande voetnoot op de pagina wilt verwijzen: Hergebruiken.
- Typ de tekst van de voetnoot.
De nummer van de voetnoten gebeurt automatisch[1]. En de tekst van de voetnoot verschijnt automatisch onderaan. Je ziet de tekst als je de pagina hebt opgeslagen. Zet onderaan een kopje Voetnoot of Voetnoten, daaronder komen automatisch de voetnoo(ten) te staan.
Voetnoot aanpassen
Dubbelklik op het voetnootverwijzingsteken in de tekst, dus op het nummer tussen de hoekhaakjes [ ], bijvoorbeeld [1], en pas de tekst van de voetnoot aan.
Voetnoot verwijderen
Verwijder het voetnootverwijzingsteken.
Afbeeldingen
Zoeken. Stel dat je een afbeelding van Jeruzalem zoekt. Zoek die als volgt:
- Typ in het veld Zoeken de naam Jeruzalem in en druk op ENTER
- Klik boven de lijst van resultaten op Multimedia.
Nieuwe afbeelding. Een nieuwe afbeelding toevoegen aan Christipedia:
- Kies in het menu de opdracht Bestand uploaden.
- Er zijn twee kaders op de pagina: Bronbestand en Bestandsbeschrijving.
- Bij Bronbestand geef je de plaats op waar het bestand staat, op de schijf van je computer of op een internetadres ('Bron-URL)
- Bij Bestandbeschrijving geef je een zelfgekozen naam op, bijvoorbeeld Jozef in de gevangenis.jpg
- In het veld Samenvatting noteer je bron en/of de auteur (maker) van de afbeelding.
- Klik tenslotte onderaan de pagina op Bestand uploaden
Bestaande afbeelding invoegen. Om een reeds in Christipedia bestaande afbeelding in te voegen op een pagina:
- Open de pagina in de bewerkingsmodus.
- Klik in het menu bovenaan op Invoegen >Afbeeldingen en media
- Zoek en kies de afbeelding
- Geef eventueel een bijschrift op.
- Klik op Invoegen of geef eerst in de tab Geavanceerd nog een andere instelling op.
- Een ingevoegde afbeelding kun je vergroten of verkleinen door een hoek ervan te slepen
Video invoegen
Video van Youtube
In de brontekst zet je de code: <youtube>videonummer</youtube>.
Voorbeeld: <youtube>QqLZr11JhMM</youtube>.
Het nummer van de video is te vinden in het internetadres van de video. Bijvoorbeeld, is het internetadres https://www.youtube.com/watch?v=QqLZr11JhMM, dan is het videonummer QqLZr11JhMM
Video van Vimeo
In de brontekst voeg je toe (voorbeeld): {{#widget:Vimeo| id=8758454}}, waarbij achter id het Vimeo-nummer van de video komt te staan. De breedte en hoogte kan worden bepaald, bijvoorbeeld als volgt: {{#widget:Vimeo| id=8758454|width=800|height=600}}''
Video van Facebook
In de brontekst voeg je toe (voorbeeld): {{#widget:Facebook Video|id=1807203832922953}} Achter id staat het nummer van de video.
Bijbelcommentaar
Commentaar op een vers of hoofdstuk van een Bijbelboek wordt op de commentaarpagina van het hoofdstuk geplaatst. Een voorbeeld van een commentaarpagina is Daniël 4. Wil je bijvoorbeeld een of meerdere verzen becommentariëren, ga dan als volgt te werk:
- Ga naar de pagina die over het Bijbelboek gaat, bijvoorbeeld Daniël (boek).
- Kijk of er een paragraaf Commentaar of Commentaar en onderwerpen bestaat. Zo ja, wordt daar al een pagina voor een hoofdstuk van het Bijbelboek vermeld? Bestaat er al een hoofdstukpagina, ga daarheen en voeg op die pagina het vers met jouw commentaar toe. Bestaat er nog geen pagina voor het hoofdstuk van jouw vers, maak de pagina aan. Bijvoorbeeld, de commentaarpagina voor hoofdstuk 4 van het Bijbelboek Daniël krijgt de naam: Daniël 4.
- Typ op de commentaarpagina van het hoofdstuk twee accolades {{ in, en meteen wordt het venster "Sjabloon toevoegen" zichtbaar. Een sjabloon is een bestaand brok tekst die overal ingevoegd kan worden. Typ de naam van het sjabloon, bijvoorbeeld Daniël commentaar klik op de knop Sjabloon toevoegen.
- Als het vers nog niet op de pagina voorkomt, typ dan de aanduiding van het vers in (voorbeeld: Dan. 4:10) en ken de opmaak Kopje toe (gaat het makkelijkst door CTRL+2, terwijl de cursor in het kopje staat)
- Voer onder dit kopje de tekst van het Bijbelvers in waarover je iets wilt schrijven. Vermeld tussen haakjes erachter de gebruikte Bijbelvertaling. Bijvoorbeeld (HSV) als je de Herziene Statenvertaling gebruikt, of (SV) als je de Statenvertaling gebruikt, enz.
- Zet de cursor in het vers en druk op de toetsencombinatie CTRL+7 om het te omkaderen.
- Voer eronder je commentaar in.
- Sla de pagina op.
Omkadering. De omkadering pas je toe met CTRL+7. Pas de omkadering alleen toe op verzen uit dat hoofdstuk van een Bijbelboek, niet op andere aangehaalde verzen of woorden, anders vallen de Bijbelverzen van het hoofdstuk minder goed op en wordt de structuur van het commentaar voor het oog minder duidelijk.
Christipedia Bijbelvertaling
Verzen van het Oude Testament worden becommentarieerd in de pagina's die aan hoofdstukken van de Bijbel zijn gewijd; voorbeeld: pagina Numeri 33 bevat commentaar of extra informatie over een of meer verzen uit het gelijknamige hoofdstuk. De aangehaalde en becommentarieerde verzen zijn ontleend aan de Statenvertaling. De tekst van een vers kan worden aangepast naar het eigentijdse Nederlands, mits de volgende regels in acht worden genomen:
- Hertaal of vertaal letterlijk.
- Het Hebreeuwse taaleigen wordt gehandhaafd, tenzij de afwijking van het Nederlands te groot wordt en de tekst onbegrijpelijk wordt. Een voorbeeld: In Num. 33:38 zegt de Statenvertaling dat de priester Aäron de berg Hor opging "naar den mond des HEEREN, en stierf aldaar." De hertaling wordt: "naar de mond van Jhwh, en stierf aldaar". "Naar de mond" is een Hebreeuwse zegswijze, is begrijpelijk (zij het ook in het Nederlands ongebruikelijk) en hoeft niet hertaald te worden tot "op bevel van".
- De Hebreeuwse Godsnaam Jhwh wordt weergegeven door 'Jhwh', dus niet door HEERE.
- Hebr. Adoni wordt, als het van God gezegd wordt, vertaald door Mijnheer.
- 'Zeggende' in de Statenvertaling wordt gehandhaafd.
Overlegpagina
Vrijwel elke pagina heeft een bijbehorende overlegpagina. Om bij een overlegpagina te komen klik je op de link Overleg bovenaan de pagina. Overlegpagina's van artikelen dienen om van gedachten te wisselen over de inhoud van artikelen en over wat betrouwbare bronnen over het onderwerp zeggen. Ze mogen niet gebruikt worden als platform voor persoonlijke opinies.
Ook je persoonlijke gebruikerspagina heeft een overlegpagina. Nadat iemand een bericht op jouw overlegpagina heeft achtergelaten, krijg je een melding "Je hebt nieuwe berichten" bovenaan elke pagina die je bekijkt, totdat je je eigen overlegpagina opent.[2]
Storingen
503 Backend fetch failed
Deze fout komt af en toe voor als gevolg van een onderliggend probleem. Na enkele minuten is de storing verdwenen.
"Bewerken" werkt niet
De Visual Editor, die door te klikken op "Bewerken" wordt geactiveerd, schijnt niet te werken. Ook kan er bovenaan in de pagina een duistere foutmelding verschijnen.
Een mogelijke oplossing is: sluit het browserprogramma af en start het weer op.
Unknown error, HTTP status 0
Bij het opslaan treedt deze foutmelding een heel enkele keer op. Oorzaak: geen verbinding met de dabatase. Wacht enkele minuten en probeer het opnieuw: bijna altijd gaat het opslaan dan wèl. Zo niet, kopieer de tekst en plaats hem later, als de storing verdwenen is.
Unknown error, HTTP status 503
Tijdens het opslaan treedt deze foutmelding een heel enkele keer op. Zelfde fout, als "503 Backend fetch failed", welke verschijnt als een pagina wordt opgevraagd.
Meer informatie
Meer informatie is te vinden in de handleiding van Mediawiki.
Voetnoot
- ↑ 1,0 1,1 Dit is een voetnoot
- ↑ Enige tekst is op 2 nov. 2020 ontleend aan https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Overlegpagina