Katharen
De katharen, kathari of Albigenzen waren een religieuze beweging die tijdens de 12e en 13e eeuw een grote aanhang in Frankrijk kende in de westelijke Languedoc.
In het zuiden van Frankrijk en in het Noorden van Italië traden in de 11e eeuw lieden op, die zeer ontevreden waren over de kerk. Zij toonden wel enige overeenkomst met de oude Manicheeërs. Het is waarschijnlijk dat het drukke verkeer met het Oosten, voornamelijk door de kruistochten medegewerkt heeft, om de manichees-gnostische dwalingen naar het Westen over te planten.
Namen. Deze lieden komen onder zeer verschillende namen voor. Ze werden in Italië Patareni genoemd. Later noemde men ze Publicani of Bulgari. De meest gewone naam is die van Katharen , afgeleid van het Latijnse Catharos - afvallige, ketter[1]. In Zuid-Frankrijk werden ze Albigenzen genoemd, inwoners van de stad Albi.
Kenmerken. Vijandschap tegen de clerus en de hiërarchie was eigenlijk het hoofdkarakter van deze sekte. Evenals de Manicheeërs waren de Katharen dualistisch. In hoofdzaak komt hun mening hierop neer. De goede God schiep in het begin een onzichtbare wereld met geesten bevolkt, maar een boze geest schiep de aarde. Die boze geest is de God van het Oude Testament. Zij verwierpen daarom het Oude Testament. Het huwelijk beschouwden ze als een struikelblok op de weg naar de volmaaktheid, doop en avondmaal verwierpen zij, evenzeer de priesterwijding. Alle aanroeping van heiligen werd gemeden. Zij verboden ook de beelden, altaren en kruisen. Gebed, ascese en geestesdoop beschouwden zij als de enige middelen der genade. De prediking was naast het gebed het voornaamste stuk van hun godsdienst. De gemeente was bij hen verdeeld in credentes, dat zijn catechumenen en boni christiani of perfecti, dat zijn de volmaakten. Een lage trap van de credentes vormden de auditores. Men werd onder de perfecti opgenomen na de geestesdoop ontvangen te hebben. Deze perfecti mochten niet huwen en geen vlees eten.
Vervolging. De Albigenzen werden zwaar vervolgd door de Rooms-Katholieke Kerk.
Meer informatie
Katharen, nl.wikipedia.org.
Bron
J.H. Landwehr, Handboek der kerkgeschiedenis. Tweede gedeelte: Middeleeuwen. (Kampen: J.H. Kok, 2e druk 1923), blz. 99. Tekst hiervan is verwerkt op 7 juni 2020.