Kwakkel

Uit Christipedia

Kwakkel (Exod. 16: 13; Num. 11: 31 v.; Ps. 105: 40), ook kwartel of wachtel genoemd (Du. Wachtel; Eng. quail), een bekende trekvogel, die in Egypte en het schiereiland van de Sinaï vaak in zeer talrijke zwermen gevonden wordt.

Kwakkel (of Kwartel)
In de woestijn zond God de Israëlieten, die murmureerden omdat ze van honger vreesden te zullen sterven, een menigte kwakkels.
Nu 11:31 Toen stak er van [de kant van] de HEERE een wind op en voerde kwakkels aan vanaf de zee, en verspreidde ze boven het kamp, ongeveer een dagreis naar de ene kant en een dagreis naar de andere kant, rondom het kamp, ongeveer twee el [hoog] boven het aardoppervlak. Nu 11:32 En het volk stond op, die hele dag en die hele nacht, en heel de volgende dag, en men verzamelde de kwakkels. Wie het minst had, had tien homer verzameld, en men spreidde ze wijd voor zich uit, rondom het kamp. Nu 11:33 Het vlees zat nog tussen hun tanden, voordat het gekauwd was, toen de toorn van de HEERE tegen het volk ontbrandde, en de HEERE bracht het volk een zeer grote slag toe. Nu 11:34 Daarom gaf men die plaats de naam Kibroth-Taäva, want daar hadden zij het volk dat zo gulzig geweest was, begraven. (HSV)
De gift van de kwakkels (kwartels) in de woestijn

Het is meer dan waarschijnlijk dat men in het Bijbelse verhaal aan de eigenlijke kwartel heeft te denken, want:

  1. de kwartel heet nog in het Arabisch salwa, hetgeen het meest met het Hebreeuwse selav, meervoud salwim, op de aangehaalde plaatsen overeenkomt.
  2. Omdat Num. 11: 31 gezegd wordt, dat de kwakkels rondom het Israëlitische leger neervielen. De kwakkels of kwartels nu zijn zeer moeilijk ter vlucht en zinken op hun periodieke tochten dikwijls van vermoeienis uitgeput, in hele zwermen neer.

Von Schubert zag in de Sinaï op de vermoedelijke plaats zelf, waar de Israëlieten in de woestijn met ontelbare zwermen van kwakkels gespijzigd werden, wolken van trekvogels in de verte voorbij vliegen. In het voorjaar wordt hetzelfde verschijnsel in de woestijn van Syrië waargenomen.

God sloeg de vraatzuchtige Israëlieten met een zeer grote dodelijke plaag. Daarbij kan Hij de natuur als tweede oorzaak hebben ingeschakeld, evenals Hij de wind gebruikte om de kwakkels aan te voeren. Want dat de Israëlieten na lange ontbering van vlees en andere krachtige spijzen, door het gulzig verslinden van het zwaar verteerbare kwakkelvlees, in grote menigte de dood vonden, kan mede veroorzaakt zijn door een slechte spijsvertering, welke vooral in warm landen zeer dikwijls plotselinge en gevaarlijke ziekteverschijnselen ten gevolge heeft. Het kan ook zijn dat men veel te veel kwakkelvlees at, waardoor men ziek werd; of dat men in de haast het vlees niet goed doorgekookt of - gebakken had, zodat de bacterie campilobacter of salmonella de mensen ziek maakte.

Coturnisme: ziek door kwartelvlees

Het eten van kwartels kan schadelijk zijn. Vergiftiging van mensen door het eten van kwartelvlees heet in medische kring coturnisme, van de Latijnse naam voor Kwartel Coturnix coturnix. Het ziekteverschijnsel was ook bekend in de antieke wereld van de Grieken en de Romeinen en in de middeleeuwen. Coturnisme heeft mogelijk te maken met de giftige zaden van Gevlekte Scheerling, Nieskruid, Monnikskap, Brede raai en Zomerandoorn, die de kwartels tijdens migratie eten. De dieren eten ook insecten die arachnoinezuur bevatten. Deze dingen dingen kunnen ten grondslag liggen aan coturnisme. De definitieve oorzaak van de ziekte is (anno 2008) nog niet aangetoond.[1]

Bron

H. Zeller, Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk. Tweede deel K - Z. ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1872) s.v. Kwakkel. Hieruit is op 25 januari 2014 tekst verwerkt.

Voetnoot

  1. Kwartels eten kan de gezondheid schaden, op Natuurpunt.be. Tekst: Dominique Verbelen, Natuurpunt Studie (naar: 'Beter één vogel in de hand ...' van Lumeeij et al., 2008.)