Opstanding

De opstanding is het opstaan van een of meer doden, door God opgewekt; de verrijzenis van een persoon uit de dood. Jezus Christus is de eersteling van hen die uit de doden worden opgewekt en een nieuw lichaam krijgen. De Eersteling, onze Heiland, zal, naar Gods wil, al de overige doden opwekken. Er zijn twee opstandingen: de eerste opstanding, die der rechtvaardigen ten leven, en de opstanding van de onrechtvaardigen ten oordeel.

Oudtestamentische hoop

De Heilige Schrift spreekt op vele plaatsen over de opstanding. De oudtestamentische gelovigen hebben rekening gehouden met de opstanding (Hebr. 11:18, 35b). Reeds Job hield zich met de vraag bezig of een mens nadat hij gestorven was zou herleven (Job. 14:14). Zelfs geeft hij een positief antwoord aan Bildad, een van zijn vrienden (Job. 19:25-27). Ongetwijfeld heeft Jakob ook gedacht aan de opstanding, toen hij bevel gaf hem te begraven in het beloofde land, zodat hij dáár zou opstaan. 

Jesaja beschrijft het herstel van Israël: een danklied voor de bevrijding zal dan weerklinken: „Herleven zullen uw doden - ook mijn lijk -, opstaan zullen zij. Ontwaakt en jubelt, gíj, die woont in het stof.” (Jes. 26:1-19)

Jes 25:8  Hij zal de dood voor altijd verslinden, de Heere HEERE zal de tranen van alle gezichten afwissen en de smaad van Zijn volk wegnemen van heel de aarde, want de HEERE heeft gesproken. (HSV)

Jes 26:19  Uw doden zullen leven - [ook] mijn dood lichaam - zij zullen opstaan. Ontwaak en juich, u die woont in het stof, want Uw dauw zal zijn [als] dauw op jong, fris groen en de aarde zal de gestorvenen baren. (HSV)

Van de opstanding en de overwinning over de dood spreken ook:

Da 12:2  En velen van hen die slapen in het stof van de aarde, zullen ontwaken, sommigen tot eeuwig leven, anderen tot smaad, tot eeuwig afgrijzen. (HSV)

Hos 13:14  Ik zal hen verlossen uit de macht van het graf. Ik zal hen vrijkopen uit de dood. Dood, waar zijn uw pestziekten? Graf, waar is uw verderf? Berouw verbergt zich voor Mijn ogen! (HSV)

Jezus wekte doden op

Jezus, de Zoon van God, heeft tijdens zijn leven op aarde drie recent gestorven personen levendgemaakt:

• een jongeman te Naïn
• het dochtertje van Jaïrus
• Lazarus van Bethanië

Hij riep hen terug in hun aardse leven.

De Heer beval een dood meisje op te staan, en ze werd levend.

Mr 5:41  En Hij greep de hand van het kind en zei tot haar: Talitha koem, dat is vertaald: Meisje, Ik zeg je, sta op! (Telos)

De Heer beval een overleden jongeman op te staan.

Lu 7:14  En Hij kwam naderbij, raakte de baar aan en de dragers stonden stil; en Hij zei: Jongeman, Ik zeg je, sta op. (Telos)

De Heer riep met luider stem Lazarus uit het graf:

Joh 11:43  En na dit gezegd te hebben riep Hij met luider stem: Lazarus, kom naar buiten! (Telos)

Hij illustreerde daarmee zijn macht om in de toekomst de doden levend te maken.

Joh 5:25 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: er komt een uur, en het is nu, dat de doden de stem van de Zoon van God zullen horen en zij die deze hebben gehoord, zullen leven. (Telos)

1Th 4:16  Want de Heer Zelf zal met een bevelend roepen, met de stem van een aartsengel en met de bazuin van God neerdalen van de hemel; en de doden in Christus zullen eerst opstaan; (Telos)

Opstandingen en oordelen. Tekening door Clarence Larkin.

Jezus de Eersteling

Jezus Zelf legde vrijwillig zijn leven af aan het kruis en ging de dood in. Na drie dagen echter stond Hij op, zoals Hijzelf had voorzegd. Hij is de eersteling van de opstanding. Hij is als eerste met een nieuw lichaam uit het graf opgestaan.

1Co 15:20 Maar nu, Christus is opgewekt uit de doden, als eersteling van hen die ontslapen zijn. (TELOS)

1Co 15:51 Zie, ik zeg u een verborgenheid. Wij zullen niet allen ontslapen, maar wij zullen allen veranderd worden, 1Co 15:52 in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin; want de bazuin zal klinken, en de doden zullen onvergankelijk worden opgewekt en wij zullen veranderd worden. 1Co 15:23 Maar ieder in zijn eigen orde: Christus als eersteling. (TELOS)

De Heer Jezus zal opwekken

De Heer Jezus wekt, naar de wil van Zijn Vader, de doden op. In Johannes 6 spreekt de Heiland viermaal over de toekomstige opstanding: 

Joh. 6:39 Dit is de wil van Hem, die Mij gezonden heeft, dat Ik van alles wat Hij Mij gegeven heeft, niets verloren laat gaan maar het opwek op de jongste dag.

Joh. 6:40 Want dit is de wil van mijn Vader, dat een ieder, die de Zoon aanschouwt en in Hem gelooft, eeuwig leven heeft en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

Joh.6:44 Niemand kan tot Mij komen, tenzij de Vader, die Mij gezonden heeft, hem trekt en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

Joh. 6:54 Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven en Ik zal hem opwekken op de jongste dag.

De apostel Paulus leert ons dan ook dat de opstanding der doden door een mens is, namelijk de Heer Jezus.

1Co 15:21 Want waar de dood is door een mens, is ook de opstanding van de doden door een mens. (TELOS)

Twee opstandingen

De Schrift onderscheidt twee opstandingen: de eerste opstanding, die der rechtvaardigen ten leven, en de opstanding van de onrechtvaardigen ten oordeel. De opstanding der ontslapen gelovigen wordt onderscheiden van die der ongelovigen. De Schrift spreekt van de opstanding der rechtvaardigen (Luc. 14:14; Hand. 24:15), de opstanding van het leven (Joh. 5:29), de opstanding uit de doden (Luc. 20:35 e.a.p.), de eerste opstanding (Opb. 20:6).

Lu 14:13  Maar wanneer u een maaltijd aanricht, nodig armen, verminkten, kreupelen en blinden; Lu 14:14  en u zult gelukkig zijn, omdat zij u niet kunnen vergelden; want het zal u worden vergolden in de opstanding van de rechtvaardigen. (Telos)

Joh 5:24 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: wie mijn woord hoort en gelooft Hem die Mij heeft gezonden, die heeft eeuwig leven en komt niet in het oordeel, maar is uit de dood overgegaan in het leven. Joh 5:25 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: er komt een uur, en het is nu, dat de doden de stem van de Zoon van God zullen horen en zij die deze hebben gehoord, zullen leven. Joh 5:26 Want zoals de Vader leven heeft in Zichzelf, zo heeft Hij ook de Zoon gegeven leven te hebben in Zichzelf;  Joh 5:27 en Hij heeft Hem macht gegeven oordeel uit te oefenen, omdat Hij de Mensenzoon is.  Joh 5:28 Verwondert u hierover niet, want er komt een uur dat allen die in de graven zijn, zijn stem zullen horen en Joh 5:29 zullen uitgaan: zij die het goede hebben gedaan tot de opstanding van het leven, en zij die het kwade hebben bedreven tot de opstanding van het oordeel. (TELOS)

Uit genoemde plaatsen blijkt, dat de gelovigen deel zullen hebben aan een bijzondere opstanding, gescheiden van de opstanding der onrechtvaardigen. Het zijn de door God rechtvaardig verklaarden, die er aan deel hebben (Rom. 5:1 e.a.p.). Het genot van het eeuwig leven zullen zij na de opstanding méér genieten dan ooit te voren. Vandaar ook de opstanding van het leven. 

Opstanding uit en van de doden. Terwijl de onrechtvaardigen in hun graven blijven, zullen de gelovigen opstaan. 't Is dus een opstanding tussen de (overige) doden uit, een opstanding uit de doden; niet te verwarren met de opstanding van de doden (Opb. 20:5), zie verderop. Toen de Heer Jezus met Zijn drie discipelen van de berg afkwam, waar ze Hem in Zijn koninklijke heerlijkheid gezien hadden, zei Hij tot hen, dat ze niets vertellen mochten over hetgeen ze gezien hadden, voordat Hij uit de doden zou zijn opgestaan. Ze hielden deze uitdrukking „uit de doden opstaan” vast. Aan de opstanding geloofden zij, evenals de farizeeën, maar de opstanding uit de doden was voor hen een openbaring.

De eerste opstanding

Wanneer en wie?

De eerste opstanding vindt plaats vóór het duizendjarig vrederijk.  

Opb 20:4 En ik zag tronen, en zij gingen daarop zitten, en het oordeel werd hun gegeven; en ik zag de zielen van hen die om het getuigenis van Jezus en om het woord van God onthoofd waren, en die het beest of zijn beeld niet hadden aangebeden en niet het merkteken aan hun voorhoofd en aan hun hand ontvangen hadden; en zij werden levend en regeerden met Christus duizend jaren. Opb 20:5 De overigen van de doden werden niet levend voordat de duizend jaren voleindigd waren. Dit is de eerste opstanding. Opb 20:6 Gelukkig en heilig is hij die aan de eerste opstanding deel heeft; over dezen heeft de tweede dood geen macht, maar zij zullen priesters van God en van Christus zijn en met Hem de duizend jaren regeren. (TELOS)

De 'eerste opstanding' lijkt betrekking te hebben op de onthoofde martelaren van Daniëls jaarweek. Maar andere Schriftgedeelten geven ons grond om aan te nemen, dat de eerste opstanding in Opb. 20:4, 6 voltooid wordt. De eerste opstanding sluit meer in dan de verrijzenis van onthoofde martelaren. De eerste en de tweede of laatste opstanding worden gescheiden door een periode van duizend jaar. De Heer Jezus stond als eerste op, Hij is de eersteling. Toen Hij stierf werd de graven van vele ontslapen heiligen geopend en hun lichamen opgewekt. Na Jezus' opwekking gingen zij uit de graven.

Mt 27:52  En de graven werden geopend en vele lichamen van de ontslapen heiligen werden opgewekt;  Mt 27:53  en zij gingen uit de graven na zijn opwekking en kwamen in de heilige stad en verschenen aan velen. (Telos)

De opstanding van de rechtvaardigen zal daarna plaatsvinden op twee ogenblikken gescheiden door de jaren van Daniëls jaarweek. 

De apostel Paulus wenste ook deel te hebben aan de eerste opstanding; zoals zijn Heiland wilde ook hij graag uit de doden opstaan (Filip. 3:11). Straks wordt zijn verlangen vervuld. Wannéér deze opstanding van de in Jezus ontslapenen plaats zal vinden wordt o.a. meegedeeld in de eerste brief aan de Thessalonicenzen (1 Thess. 1:10; 4:15-18). Zie ook Opb. 3: 10.

Wie zullen opstaan? Aan deze eerste opstanding, waarvan Christus de eersteling was, hebben vier groepen overledenen deel:

1. de oudtestamentische heiligen die werden opgewekt nadat Jezus gestorven was
2. de in Christus ontslapenen
3. de overige oudtestamentische rechtvaardigen
4. de martelaren uit Daniëls laatste jaarweek

Bij de komst van de Heiland om de zijnen te redden van de aanstaande toorn, staan de in Christus ontslapenen op: de gelovigen die in de Heer Jezus hebben geloofd in de bedeling van de genade, in de tijd van de Gemeente van Christus.

Wanneer de Heer Jezus Zijn stem zal laten horen zullen de in Christus ontslapenen eerst opstaan (1 Cor. 15:23; 1 Thess. 4:16).

1Co 15:51 Zie, ik zeg u een verborgenheid. Wij zullen niet allen ontslapen, maar wij zullen allen veranderd worden, 1Co 15:52 in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin; want de bazuin zal klinken, en de doden zullen onvergankelijk worden opgewekt en wij zullen veranderd worden. 1Co 15:23 Maar ieder in zijn eigen orde: Christus als eersteling, daarna die van Christus zijn, bij zijn komst. 1Co 15:24  Daarna is het einde, wanneer Hij het koninkrijk aan God de Vader overgeeft, wanneer Hij alle overheid en alle gezag en kracht te niet gedaan heeft. 1Co 15:25  Want Hij moet regeren, totdat Hij al zijn vijanden onder zijn voeten heeft gelegd. 1Co 15:26  Als laatste vijand wordt de dood te niet gedaan.(TELOS)

1Th 4:13 Maar wij willen niet dat u onwetend bent, broeders, wat betreft hen die ontslapen, opdat u niet bedroefd bent, zoals ook de overigen die geen hoop hebben. 1Th 4:14 Want als wij geloven dat Jezus is gestorven en opgestaan, evenzeer zal God ook de door Jezus ontslapenen met Hem brengen. 1Th 4:15 (Want dit zeggen wij u door het woord van de Heer, dat wij, levenden die overblijven tot de komst van de Heer, de ontslapenen geenszins zullen voorgaan. 1Th 4:16 Want de Heer Zelf zal met een bevelend roepen, met de stem van een aartsengel en met de bazuin van God neerdalen van de hemel; en de doden in Christus zullen eerst opstaan; 1Th 4:17 daarna zullen wij, de levenden die overblijven, samen met hen in wolken worden opgenomen de Heer tegemoet in de lucht; en zo zullen wij altijd met de Heer zijn. 1Th 4:18 Vertroost daarom elkaar met deze woorden. (TELOS)

Zij die opstaan zullen met de van de aarde weggerukte levende gelovigen worden verenigd en samen de Heer Jezus tegemoet gaan in de lucht, 1 Thess. 4:17. Allen worden met Hem worden verenigd, om voor altijd bij Hem te zijn.

Wanneer zullen de overige oudtestamentische heiligen opstaan? Over de tijd wanneer de overige rechtvaardigen van vóór Christus zullen opstaan, bestaat verschil van mening. Eén mening zegt dat zij zullen opstaan met "de door Jezus ontslapenen". Want op grond van Hebr. 11:40 kan men stellen dat zij tegelijk met ons tot volmaaktheid komen.

Heb 11:39  En deze allen die door hun geloof getuigenis hebben verkregen, hebben de belofte niet ontvangen, Heb 11:40  daar God voor ons iets beters had voorzien, opdat zij niet zonder ons tot volmaaktheid zouden komen. (Telos)

Anderen echter menen dat zij zullen opstaan na Daniëls jaarweek. Hiervoor geeft Jes. 25 steun:

Jes 25:6  En de HEERE der heirscharen zal op dezen berg (.d.i. Sion] allen volken een vetten maaltijd maken, een maaltijd van reinen wijn, van vet vol mergs, van reine wijnen, die gezuiverd zijn.  Jes 25:7  En Hij zal op dezen berg verslinden het bewindsel des aangezichts, waarmede alle volken bewonden zijn, en het deksel, waarmede alle natiën bedekt zijn. Jes 25:8  Hij zal den dood verslinden tot overwinning, en de Heere HEERE zal de tranen van alle aangezichten afwissen; en Hij zal de smaadheid Zijns volks van de ganse aarde wegnemen; want de HEERE heeft het gesproken. Jes 25:9 En men zal te dien dage zeggen: Ziet, Deze is onze God; wij hebben Hem verwacht, en Hij zal ons zalig maken. Deze is de HEERE, wij hebben Hem verwacht, wij zullen ons verheugen en verblijden in Zijn zaligheid. Jes 25:10  Want de hand des HEEREN zal op dezen berg rusten; ... (SV)

Maar, zo kan men tegenwerpen, de woorden van vers 8 kan ook betrekking hebben op de opstanding van de martelaren uit Daniëls laatste jaarweek.

De martelaren uit Daniëls laatste jaarweek. Nadat de oordelen over de aarde zijn gegaan, staan de martelaren op die hun leven lieten in de zeven jaren van Daniëls laatste jaarweek. De martelaren die omkomen (Opb 6:9-11), zullen vlak vóór de oprichting van het vrederijk opstaan; zij hebben deel aan de eerste opstanding (Opb. 20:4-6).

Opb 20:4 En ik zag tronen, en zij gingen daarop zitten, en het oordeel werd hun gegeven; en ik zag de zielen van hen die om het getuigenis van Jezus en om het woord van God onthoofd waren, en die het beest of zijn beeld niet hadden aangebeden en niet het merkteken aan hun voorhoofd en aan hun hand ontvangen hadden; en zij werden levend en regeerden met Christus duizend jaren. (TELOS)

Hoedanigheid van de opgestanen

Herkenbaarheid. De opgestane Heiland zag er anders uit, maar werd ook herkend. Maria van Magdala herkende hem aan zijn stem, die haar naam noemde. Aan zijn leerlingen toonde hij de tekenen van de wonden veroorzaakt door spijkers en speer. Daardoor wisten zij: het is de Heer. De Emmaüsgangers herkenden Hem toen Hij het brood brak.

Lu 24:31  Hun ogen nu werden geopend en zij herkenden Hem; en Hij werd onzichtbaar voor hen. (Telos)

Wat herkenning betreft is de Heer een voorbeeld van onze toekomstige herkenbaarheid: wij zullen veranderd zijn en nochtans herkend worden.

Toen de Mozes en Elia verschenen bij de verheerlijking van de Heer Jezus op een hoge berg, werden zij herkend door Petrus, Jakobus en Johannes. Petrus gaf er tenminste blijk van te weten wie het waren.

Heerlijkheid. Na zijn hemelvaart verscheen hij aan Paulus en Johannes in luisterrijke heerlijkheid. De beschrijving door Johannes is te vinden in Opb. 1.

In de eerste brief aan de Corinthiërs wordt een heel hoofdstuk gewijd aan de opstanding. Eerst wordt een zevenvoudig bewijs gegeven, dat de Heer Jezus is opgestaan (1 Cor. 15:4-8). Hij is de Eersteling van hen die ontslapen zijn (1 Cor. 15:20). Later wordt een beschrijving gegeven tot welke hoedanigheid, tot welke stáát wordt opgewekt (1 Cor. 15:35-49). Het aardse, stoffelijke, natuurlijke lichaam wordt „gezaaid", een geestelijk, hemels lichaam wordt opgewekt.

   Zo is … de opstanding van de doden. 
   Er wordt gezaaid in vergankelijkheid,
     er wordt opgewekt in onvergankelijkheid;
   er wordt gezaaid in oneer,
     er wordt opgewekt in heerlijkheid;
   er wordt gezaaid in zwakheid,
    er wordt opgewekt in kracht;
   er wordt een natuurlijk lichaam gezaaid,
    er wordt een geestelijk lichaam opgewekt.
                               (1 Cor. 15:42-44, TELOS)

De opgestanen zullen zijn als engelen in de hemelen. Zij zullen niet huwen.

Mr 12:25  Want wanneer zij uit de doden opstaan, trouwen zij niet en worden niet uitgehuwelijkt, maar zij zijn als engelen in de hemelen. (Telos)

Of zij ongeslachtelijke wezens als de engelen zullen zijn, is onduidelijk. Er is echter een grond om aan te nemen dat zij hun geslacht zullen behouden. Immers, zij blijven mensen en worden geen engelen, al zijn ze in bepaalde opzichten aan de engelen gelijken. En God schiep de mens in een mannelijke en vrouwelijke variant. Jan Hoek meent: "We worden geen neutrale, ongeslachtelijke wezens, zoals de engelen dat wel zijn. Mannen blijven mannen en vrouwen blijven vrouwen. Zo is het volgens Gods scheppingsbedoeling." Verschijnen op aarde. De opgestanen kunnen, evenals de Heer, verschijnen aan mensen op aarde. Zij die na de opstanding van de Heer uit hun graven kwamen, verschenen aan velen op aarde.

Mt 27:53  en zij gingen uit de graven na zijn opwekking en kwamen in de heilige stad en verschenen aan velen. (Telos)

Wanneer de Heer Jezus terugkeert op aarde, zullen wij met Hem verschijnen in heerlijkheid.

Eten. De Heer Jezus nam in zijn opstandingslichaam aards voedsel tot Zich. Waarschijnlijk zullen ook de opgestane heiligen dat kunnen.

De opstanding ten oordeel

Na het duizendjarig vrederijk vindt de tweede en tevens laatste opstanding plaats. Dan zullen ook 'zij die het kwade hebben bedreven' (Joh. 5:29), die in hun zonden gestorven zijn, opstaan. Het is de opstanding der onrechtvaardigen (Hand 24:15), de opstanding van het oordeel (Joh. 5:29), de opstanding der doden (Opb. 20:11-15).

Joh 5:24 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: wie mijn woord hoort en gelooft Hem die Mij heeft gezonden, die heeft eeuwig leven en komt niet in het oordeel, maar is uit de dood overgegaan in het leven. (...) Joh 5:26 Want zoals de Vader leven heeft in Zichzelf, zo heeft Hij ook de Zoon gegeven leven te hebben in Zichzelf;  Joh 5:27 en Hij heeft Hem macht gegeven oordeel uit te oefenen, omdat Hij de Mensenzoon is.  Joh 5:28 Verwondert u hierover niet, want er komt een uur dat allen die in de graven zijn, zijn stem zullen horen en Joh 5:29 zullen uitgaan: zij die het goede hebben gedaan tot de opstanding van het leven, en zij die het kwade hebben bedreven tot de opstanding van het oordeel. (TELOS)

De onrechtvaardigen uit alle eeuwen zullen opstaan en voor de grote Witte Troon worden gebracht. Dat is de tweede opstanding en het laatste oordeel. Zij die in hun zonden gestorven zijn, zullen de gevolgen moeten ondergaan van het onrecht, dat ze tegenover God en mensen hebben bedreven. Zij zullen opstaan om geoordeeld te worden. Zij worden geoordeeld naar hun werken en allen worden geworpen in de poel van vuur; het is de opstanding der doden, ter onderscheiding van de opstanding uit (van tussen uit) de doden.

Opb 21:8 Maar de lafhartigen, de ongelovigen, de verfoeilijken, de moordenaars, de hoereerders, de tovenaars, de afgodendienaars, en alle leugenaars; hun deel is in de poel, die brandt van vuur en zwavel: dit is de tweede dood. (NBG51)

't Is geen onbewuste toestand, maar bewust bevinden zij zich in smart en pijn, met zelfbeschuldiging, en in 't vooruitzicht dat hier nooit een einde aan komt.

Muziekvideo 'Omdat Hij leeft'

Jezus is uit de doden opgestaan. Hij leeft! Wat betekent dat voor hen die in Hem geloven. Het volgende lied, in het Engels gezongen, brengt dat onder woorden.

Load video

YouTube

YouTube might collect personal data. Privacy Policy

ContinueDismiss

Because He Lives (Amen), gezongen door het West Coast Choir. Gepubliceerd op Youtube.com door West Coast Baptist op 30 maart 2018.

Meer weten

Bill Salus: The Revelation Resurrections and the Lake of Fire. Youtube.com: Prophecy Watchers, 24 sept. 2018. Duur: 28 min. 30 sec. Gesprek met Bill Salus over de verschillende opstandingen.

Bronnen

H. Moll, Wat zegt Gods Woord over ...?, deel 2 (Oostburg: W.J Pieters, z.j.), blz. 90-92.  Hieruit is, onder toestemming, op 28 september 2012 tekst opgenomen.