Poort
Een poort is een doorgang in een muur of andere omheining, al of niet met deuren of hekken af te sluiten, of een onderdeel van de ommuring of omwalling van een stad, te weten het gebouw waarin zich een poort bevindt en waardoor men toegang krijgt tot een versterkte stad[1]. De poort was in het oude Israël de verzamelplaats in een stad, waar de oudsten gewoonlijk beraadslaagden.
Voor de poorten van Jeruzalem, zie aldaar.
Het Latijnse woord voor poort is porta, Engels gate, Duits Tor.
In oude tijden was men gewoon onder de poort, een gewelfde ingang met zitplaatsen, samen te komen, om daar zaken van algemeen belang te behandelen, met name rechtszaken, of koophandel te drijven, of tot gezellig verkeer (Gen. 19:1; Gen. 34:20; Deut. 21:19; 22:15; Ruth 4:1 vv.; 2 Sam. 15:1; Ps. 69:13).
Lot zat in de poort van de stad Sodom, toen twee engelen, nadat zij van Abraham gescheiden en verder voortgetrokken waren (Gen. 18.22, in de avond aankwamen.
Ge 19:1 De twee engelen kwamen ‘s avonds in Sodom aan, terwijl Lot in de poort van Sodom zat. Toen Lot [hen] zag, stond hij op om hun tegemoet te gaan, en boog hij zich met [zijn] gezicht ter aarde. (HSV)
Dat zitten van de rechtvaardige en gastvrije Lot in de poort van de ontuchtige stad Sodom, die om haar ongerechtigheid verwoest zou worden, is waarschijnlijk niet tot zijn eer (Ps. 1:1).
Abraham kocht de akker van de Hethiet Efron, "voor de ogen van de zonen van Heth, bij allen die tot zijn stadspoort ingingen", de stadspoort van Kirjat-Arba (= Hebron of Mamré, Gen. 23: 10, 18-19).
Jesaja zegt van de poort en stad der Filistijnen:
Jes 14:31 Huil, gij poort, schreeuw, gij stad! gij zijt gesmolten, gij gans Palestina! want van het noorden komt een rook, en er is geen eenzame in zijn samenkomsten. (SV)
Het huilen van de poort is het huilen van de mensen die in de poort vergaderd zijn.
De toekomstige tempel van het vrederijk heeft meerdere poorten en poortgebouwen.
Dikwijls komt het woord ‘poort’ in de Bijbel in figuurlijke zin voor, zoals 'poort van de volken', 'poorten van het dodenrijk', 'poort van de hemel', 'enge poort'.
Poort van de volken
‘De poort van de volken’ is gezegd van de poorten van Jeruzalem, toen de Tyriers aldaar uitriepen : “Heah ! Zij is verbroken, de poort van de volken” (Ezech. 26 . 2) De toegang tot Jeruzalem is voor de volken geopend en hun daarmee de sleutel tot andere landen in handen gegeven.
Poorten van het dodenrijk
De ‘poorten van het dodenrijk’ is gezegd van de ingang van het dodenrijk, de beneden- of onderwereld. Koning Hizkia klaagde: “nu moet ik tot de poorten van het dodenrijk varen”. Van de poorten van de dood is ook sprake in Job 38 : 17; Ps. 9 : 14; 107 : 16.
In de poorten werd eens het gericht (de rechtspraak) gehouden. De poorten van een stad of burcht werden inzonderheid sterk bevestigd (vgl. Esth. 2 : 19; Jes. 60 : 18). Hieruit verklaart zich de uitspraak van de Heer Jezus: “U bent Petrus en op deze rots , (op u als de eersten belijder en hoofdapostel van Israel en op uw belijdenis) wil ik mijn gemeente bouwen en de poorten van het dodenrijk (Gr. hades) zullen haar niet overweldigen (Matth. 16: 18). Dus geen list, geen wijsheid en geen geweld van het dodenrijk noch van de Satan, die de macht over de dood had (Hebr. 2 : 14) zullen over haar te machtig worden, veel minder haar doen onderliggen. Bovendien, wanneer de Heer Jezus terugkomt voor zijn gemeente, zal Hij haar opnemen en de dan levende gelovigen zullen in een oogwenk veranderd worden en de dood niet ondervinden.
Poort van de hemel
‘De poort van de hemel’, gezegd van de ingang van de hemel. „Hier is" riep de aartsvader Jakob uit, „de poort van de hemel!" (Gen. 28 : 17). Hij had in de droom een ladder gezien, die tot in de hemel reikte ; de engelen van God klommen op en daalden neer en op de bovenste sport stond Jahweh. Jakob ondervond een indruk uit de hemel.
Enge poort
De ‘enge poort’. De Heer Jezus sprak van de enge (nauwe) poort, waardoor wij in het koninkrijk van God moeten ingaan (Matth. 7 : 13, 14; Luk. 13 : 24). Met nadruk staat de poort voorop en de weg volgt na, zoals het immers meermalen het geval is, dat een deur (bijv. in een park) tot een weg heenleidt. Misschien heeft Jezus eraan gedacht, dat de joodse uitleggers van het O.T. van een poort der boete, van het gebed, van de tranen spreken. Meer zeker is het, dat deze plaats op het begin der bergprediking slaat, waar de eerste vier zaligsprekingen, de enge poort, de laatste de smalle weg afbeelden. Denkt men er verder aan, dat Jezus gelijk Johannes, zijn prediking met de eis van bekering (boete) begon (Matth. 4 : 17; 3 2), dan kan men er nauwelijks aan twijfelen, dat onder de enge poort de bekering, de verandering van gezindheid en gedrag, te verstaan is. Hiermee is het niet in tegenspraak , dat Jezus zichzelf de deur tot het koninkrijk der hemelen noemt (Joh. 10: 7, 9; 14: 6). Bekering en geloof in Jezus behoren noodzakelijk bij elkaar; zij zijn twee met elkaar verbonden poorten , waardoor men heen moet, om op de weg van de heiliging en in de gemeenschap van de heiligen te komen. Een enge, smalle, lage poort, die men eerst zoeken, waar men zich bukken en veel moet achterlaten, wat ons lief en dierbaar was. „De aanvang van het Christendom is smartelijk; men kan niet blijven die men is; men kan niet behouden wat men heeft; men kan niet doen wat men te voren gedaan heeft of anderen nog doen; men moet een geheel ander mens worden; men moet zich in berouw en boete laten besnijden en reinigen van alle grove en fijne zonden."
Wilt u dus door die enge poort ingaan, dan moet u eerst de hoogmoed, de eigenzinnigheid, de lust van het vlees, de ongerechtigheid, de zondenliefde vaarwel zeggen, kortom u afwenden van het kwaad en u wenden tot God en in Zijn Zoon geloven. Vat het doel in het oog en bedenk, dat Jezus aan de poort staat en u zeer liefdevol en dringend uitnodigt. Hij is deur en de weg, de waarheid en het leven.
Heidenen
Bij heidense leraren van de deugd worden verschillende ‘poorten’ of oefeningen vermeld, om de mensen tot de reiniging te leiden. Gelovigen in Christus worden echter gereinigd door het bloed van het Lam, door geloof en door het water van het Woord.
Muziekvideo
Nederland Zingt: Ik zie een poort wijd open staan. Youtube.com: NederlandZingt, 6 apr. 2018. Duur: 3 min. 23 sec.
Bronnen
H. Zeller, Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk. Tweede deel K - Z. ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1872) s.v. Poort. Hieruit is op 8 april 2013 tekst genomen en verwerkt.
Karl August Dächsel; F P L C van Lingen; H van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Gen. 19:1. De tekst hiervan is opgenomen.
Voetnoot
- ↑ Bron: Van Dale's Groot Woordenboek der Nederlandse taal (13e uitgave), digitale versie, jaar 2000. Boven vermeld zijn de betekenissen 1 en 3 van 'poort' volgens het woordenboek