Openbaring van Johannes

De Openbaring, door Jezus Christus aan zijn gezant Johannes, en door deze opgeschreven, is het laatste boek van de Bijbel. Het beschrijft het einde van 'de eerste dingen' (Opb. 21:4), die in Genesis, het eerste bijbelboek, begonnen. Wij zien dat Christus "het oordeel uitvoert tot overwinning" (Matth. 12:20).

Titel en schrijver

Titel. De titel 'Openbaring van Johannes' is de letterlijke vertaling van de Griekse titel 'Αποκάλυψη του Ιωάννη' (Apokalypsi tou Ioánni). Het boek wordt daarom ook wel de Apocalyps (Grieks voor 'openbaring') genoemd. De openbaring van Johannes is eigenlijk een openbaring van Jezus Christus, gelijk het eerste vers duidelijk maakt:

Opb 1:1 Openbaring van Jezus Christus, die God Hem heeft gegeven om zijn slaven te tonen wat spoedig moet gebeuren; en Hij heeft die door zijn engel gezonden en aan zijn slaaf Johannes te kennen gegeven. (TELOS)

Opdracht. De Heer Jezus Zelf heeft uitdrukkelijk aan Johannes de opdracht gegeven om een boek te schrijven van wat hij zag:

Opb 1:11 die zei: Wat u ziet, schrijf dat in een boek en zend het aan de zeven gemeenten: naar Efeze, naar Smyrna, naar Pergamus, naar Thyatira, naar Sardis, naar Filadelfia en naar Laodicea. (TELOS)

Schrijver. De schrijver noemt enkele malen zijn naam: Johannes, in Opb. 1:1, 4, 9 en 22:8. Omdat de stijl van Openbaring sterk afwijkt van de schrijfstijl van het evangelie en de brieven van Johannes, zijn theologen ertoe gekomen aan te nemen dat Openbaring door iemand anders moet zijn geschreven. Toch heeft een groot deel van de christelijke schrijvers uit de eerste eeuwen na Christus altijd aangenomen dat de apostel Johannes de schrijver was van dit boek. Dat het taalgebruik sterk afwijkt is toe te schrijven aan de inhoud van het boek dat nauw aansluit bij de stijl van de oudtestamentische profeten.

Plaats en tijd

Plaats. Het boek is geschreven "op het eiland dat Patmos heeft, om het woord van God en het getuigenis van Jezus" (1:9)

Tijd. Het boek is duidelijk geschreven in een tijd van vervolgingen (1:9; 2:10, 3.)

Opb 1:9 Ik, Johannes, uw broeder en mededeelgenoot in de verdrukking en het koninkrijk en de volharding in Jezus, kwam op het eiland dat Patmos heet, om het woord van God en het getuigenis van Jezus. (TELOS)

We moeten dan denken aan de periode onder keizer Nero, ca. 65 na Christus, dus vóór de verwoesting van Jeruzalem in 70 n.C., of anders de tijd van keizer Domitianus, ca. 95 na Christus (de datum van Irenaeus). Volgens de oudste overleveringen schreef Johannes op hoge leeftijd, dus tijdens deze laatste periode van vervolging zijn boek. Ook de meeste hedendaagse onderzoekers gaan van die veronderstelling uit. Voor een datum vóór 70 n.C. valt een beroep te doen op 11: 8, waar een letterlijk Jeruzalem wordt bedoeld, als Johannes zijn visioenen ontvangt.

Opb 11:8 En hun lijk zal liggen op de straat van de grote stad, die geestelijk genoemd wordt Sodom en Egypte, waar ook hun Heer gekruisigd is. (TELOS)

Adressering

Het boek is gericht aan zeven gemeenten in Klein-Azië (het huidige Turkije). De Heer Jezus zei tegen Johannes:

Opb 1:11 ... Wat u ziet, schrijf dat in een boek en zend het aan de zeven gemeenten: naar Efeze, naar Smyrna, naar Pergamus, naar Thyatira, naar Sardis, naar Filadelfia en naar Laodicea. (TELOS)

Deze gemeenten hadden het in die periode niet gemakkelijk, omdat ze weigerden deel te nemen aan de cultische verering van de Romeinse Keizer.

De aard van het boek

Openbaring is een profetisch boek. Het wordt wel genoemd het meest moeilijk te interpreteren bijbelboek. Hoewel er een bijzondere zegen wordt beloofd aan de lezers ervan (1:3) is het boek Openbaring toch vaak een minder gelezen en geliefd boek.

Dat het boek moeilijk en vaak mysterieus is, is nog geen reden om er aan voorbij te gaan. Wetenschappelijke onderzoekers laten wetenschappelijke problemen toch ook niet ongemoeid, omdat ze soms moeilijk op te lossen zijn?! Wie de Bijbel meer leert kennen, zal de Openbaring meer verstaan.

De satan, 'de overste van deze wereld', ziet ongetwijfeld graag dat het boek gesloten blijft. Het gaat immers over het einde van de door hem gemanipuleerde wereld, de gevangenneming van hem en zijn engelen, en de vestiging van het Koninkrijk der hemelen.

Sleutel tot begrip

Om dit boek (beter) te begrijpen is het belangrijk de volgende punten in gedachten te houden:

Jezus de Rechter. Openbaring is een gloedvolle schildering van Jezus Christus als Degene die het oordeel uitoefent en de grote Overwinnaar is. Joh 5:22 ... de Vader oordeelt niemand, maar heeft heel het oordeel aan de Zoon gegeven, (...) Joh 5:27 en Hij heeft Hem macht gegeven oordeel uit te oefenen, omdat Hij de Mensenzoon is. (TELOS) Het boek begint met de sleutelwoorden: "Openbaring van Jezus Christus." Hierin wordt de Here Jezus geopenbaard. Bestudeer in dit boek wat gezegd wordt over Jezus Christus, en er gaat een wereld voor je open. Het boek staat vol over Hem. Niet minder dan 26x kom je de titel "het Lam" tegen. De Rechter is dezelfde die als mens onschuldig werd veroordeeld en als Lam werd geslacht voor onze zonden.
Indeling van het boek. De indeling van het boek in drie delen wordt aangegeven in 1:19 en 4:1v. Zie verderop.

Gemeente en Israël. Opvallend is dat na hoofdstuk 3 de gemeente van Christus niet meer in haar aardse bestaan wordt genoemd. Dit feit heeft veel Bijbelleraars ertoe gebracht aan te nemen dat de gemeente wordt opgenomen tussen hoofdstuk 3 en 4. Over de vraag wanneer de gemeente wordt opgenomen, bestaan verschillende opvattingen. De nadruk komt te liggen op Israël en heiligen die vervolgd worden. Genoemd worden 144.000 uit elke stam van Israël en de aardse stad Jeruzalem. Vergeestelijk Israël niet, want de Schrift voorzegt het nationale en geestelijke herstel van Israël (Rom. 11:12, 25-26; Hos. 5:15-6:3; Opb. 1:7 weeklacht van de stammen; Opb. 21:12 de vermelding van de 12 stammen op de poorten van het hemelse Jeruzalem).

Het boek bevat veel symbolische taal en het is gevaarlijk om hieraan eigen uitleg (lees "inleg") te geven. Alles moet bestudeerd worden binnen het kader van vele Oudtestamentische profetieën. Hoewel Openbaring weinig citaten bevat uit het Oude testament, komen er wel veel toespelingen in voor op Oudtestamentische teksten.

Getallen spelen een belangrijke rol in dit boek. Het duidelijkste voorbeeld is zeven: 7 brieven, 7 gemeenten, 3 reeksen van 7 oordelen, 7 donderslagen, 7 koppen, 7 bergen, 7 koningen, enz. Zeven is het getal van de volheid. Andere belangrijke getallen zijn 12, 144.000 en 666.

God is Heer van de gehele geschiedenis, Hij heeft de toekomst vast in handen. Jezus zal als overwinnaar op aarde terug keren en alle kwaad overwinnen. Ieder die Hem toebehoort zal met Hem in heerlijkheid mogen leven.

Sommigen benadrukken dat de betekenis van dit boek specifiek bedoeld was voor de gemeente in de tijd van Johannes. Anderen betrekken de inhoud van het boek op de gemeente doorheen haar gehele geschiedenis. Weer anderen leggen er sterke nadruk dat de inhoud van Openbaring volledig slaat op de vervulling van de profetieën voorafgaand aan de wederkomst van Christus.

Ondanks de verschillen van interpretatie is iedereen het eens over het doel van Openbaring. Het is ons gegeven ter bemoediging en om de discipelen van Jezus Christus te wijzen op de zekere eindoverwinning.

Indeling en overzicht

Indeling

We kunnen de volgende driedeling toepassen op de Bijbelboek:

De dingen die Johannes gezien heeft ('wat u gezien hebt', 1:19). Hoofdstuk 1: inleiding en visioen. In een visioen ziet Johannes de verheerlijkte Christus temidden van zeven kandelaren (de gemeenten).
De dingen die zijn (1:19). Hfst. 2 -3: de woorden van het hoofd van de gemeente, Jezus Christus, gericht aan zijn gemeente.
De dingen die na dezen geschieden zullen (1:19). Hfst. 4 - 22: de oordelen en de eindoverwinning van Jezus Christus.

Vergelijk de 'tweedeling' in Hand. 26:16, waar de Heer tot Saul, die op weg was naar Damascus, zegt:

Hnd 26:16 Maar sta op en ga op je voeten staan; want daartoe ben Ik je verschenen, om je voor te bestemmen tot een dienaar en getuige zowel van wat je van Mij hebt gezien als van dat waarin Ik je zal verschijnen, (TELOS)

Overzicht

Overzicht van de Openbaring van Johannes

Samenvatting

Deel I: Opb. 1

Het eerste deel, "wat u hebt gezien" (hfst. 1) is als volgt te verdelen:

1:1-8 inleiding
- 1: 1-3 Kern van het boek, zender en ontvanger, zaligspreking
- 1:4-7 Schrijver en geadresseerden. Zegenwens.
- 1:5-6 Lofverheffing van Jezus Christus
- 1:7 Zijn komst
- 1:8 God stelt zich voor
1:9-20 De Heer Jezus verschijnt aan Johannes en draagt hem op te schrijven "wat u hebt gezien en wat is en wat hierna zal gebeuren" (1:19).

Deel II: Opb. 2-3

Het tweede deel, "wat is" (hfst. 2-3) is als volgt onder te verdelen:

2:1-7 boodschap voor de gemeente te Efeze
2:8-11 boodschap voor de gemeente te Smyrna
2:12-17 boodschap voor de gemeente te Pergamus
2:18-29 boodschap voor de gemeente te Thyatira
3:1-6 boodschap voor de gemeente te Sardis
3:7-13 boodschap voor de gemeente te Filadelfia
3:14-22 boodschap voor de gemeente te Laodicea

De gemeente in het boek Openbaring. Tekening door Clarence Larkin.

Deel III: Opb. 4-22

Het derde deel, "wat hierna zal gebeuren" (hfst. 4-22) is globaal als volgt in te delen:

4:1-16:21 De oordelen vanuit de hemel over de aarde. Voorgesteld door het openen van zeven zegels, het blazen van zeven bazuinen en het uitgieten van zeven schalen.
17:1-21:8 De val van Babylon. De verschijning van de Heer Jezus. Eerste opstanding. Vrederijk. Laatste oordeel.
21:9-22:5 De glorie van het nieuwe Jeruzalem.
22:6-21 Afsluiting.

Hfst. 4:1-16:21 beschrijven ons de oordelen vanuit de hemel over de aarde. Voorgesteld door het openen van zeven zegels, het blazen van zeven bazuinen en het uitgieten van zeven schalen. De zegels worden door de Rechter Jezus geopend, de bazuinen en de schalen zijn in handen van engelen.

De zeven zegels, bazuinen en schalen. Tekening door Clarence Larkin.

Opb. 4 De troon in de hemel. Johannes ziet de troon van God in de hemel, God gezeten op de troon, een regenboog om de troon, rondom de troon 24 verheerlijkte, gekroonde ouderlingen, de zeven geesten van God, in en rondom de troon vier levende wezens. De levende wezens eren en danken God, waarop de ouderlingen God aanbidden als de Schepper.

Opb. 5-8:1 Het boek met de zeven zegels.

Opb. 5 Het boek en het Lam. Op de rechterhand van God is een boek verzegeld met zeven zegels. Niemand kan het openen dan alleen de Leeuw van Juda, die overwonnen heeft, ofwel het Lam van God, dat geslacht is. Als het Lam het boek genomen heeft, aanbidden de vier levende wezens en de 24 ouderlingen Hem. Ook de vele engelen, ja elk schepsel, brengt het Lam eer.

Opb. 6 De eerste zes zegels.

1e zegel: wit paard: overwinning en heerschappij (kroon)
2e zegel: vuurrood paard: wereldoorlog
3e zegel: zwart paard: honger
4e zegel: bleekgroen paard: massale slachting en sterfte
5e zegel: gedode zielen rusten onder het altaar. Gedoden echter nog niet voltallig.
6e zegel: grote aardbeving, hemellichamen in beroering (zon zwart, maan als bloed, sterren vallen, hemel wijkt terug), mensen verbergen zich voor God, grote dag van Gods toorn is gekomen

Opb. 7: Windstilte. Verzegeling van 144.000. Ontelbare menigte uit de grote verdrukking, voor de troon van God en vóór het Lam.

Opb. 8: 7e zegel geopend: Stilzwijgen in de hemel. Zeven engelen ontvangen 7 bazuinen. Kracht verleend aan de gebeden der heiligen. Altaarvuur op aarde geworpen, met als gevolg onder meer een aardbeving.

Opb. 8:2-11:19 De zeven bazuinen. Waarvan 3 weeën. De bazuinen zijn 4 +3, gescheiden door een intermezzo. De eerste vier bazuinen treffen de leefomgeving van de mensen. De oorzaken komen uit de hemel.

1e bazuin (8:7)): hagel, vuur, bloed: 3e deel van de aarde verbrand en al het groene gras.

2e bazuin (8:8-9): brandende berg in de zee: 3e deel zee bloed, 3e deel zeedieren sterft, 3e deel schepen vergaat.

3e bazuin (8:10-11): grote ster op 3e deel vd rivieren en waterbronnen. Gevolg: derde deel van de wateren bitter, veel mensen sterven daardoor

4e bazuin (8:12): 3e deel hemellichamen getroffen, daardoor verduisterd. Gevolg: minder licht tijdens dag en nacht.

Drievoudige weeroep van de arend in de hemel (8:13): aankondiging van 3 weeen (= 3 overige bazuinen).

5e bazuin (9:1-11) = 1e wee (9:12). Hemelse ster (engel van de afgrond? 9:11) valt. Ze opent de put van de afgrond. Rook uit de put verduistert de zon en de lucht. Sprinkhanen uit de put, onder aanvoering van de engel van de afgrond, pijnigen de mensen gedurende 5 maanden. Verzegelden worden gespaard. De dood vlucht van hen die dood willen.

6e bazuin (9:13 - 11:13) = 2e wee. Vier losgelaten engelen (demonen) doden het 3e deel van de mensen, door een ruiterschare van 200 miljoen die 3 plagen (vuur, rook en zwavel) veroorzaken. Overlevende mensen blijken onbekeerlijk.

Opb. 10: Een engel zet zijn voeten op de aarde en de zee. Hij roept en de zeven donderslagen spreken. Johannes neemt boekje uit diens hand en eet het op: opnieuw bittere woorden profeteren.

Opb. 11: Opdracht aan Johannes om de tempel, het altaar en de aanbidders te meten. De naties zullen Jeruzalem vertreden 42 maanden lang. Twee machtige profeten (zoals Mozes) profeteren 1260 dagen en pijnigen hen die op de aarde wonen. Maar het Beest uit de afgrond doodt hen. Na 3 ½ dag staan ze echter op. Vervolgens worden ze opgenomen. Dan wordt Jeruzalem getroffen door een aardbeving: 10e deel van de stad valt en 7000 mensen komen om. Einde 2e wee.

7e bazuin (11:15v) = 3e wee. "Wee de aarde en de zee" (12:12).

Na het 2e wee klinken luide stemmen in de hemel die zeggen dat het Koninkrijk van God gekomen is. 24 oudsten aanbidden God daarom. Gods toorn is gekomen. En de tijd om geoordeeld te worden en om het loon te geven.

Tempel van God in de hemel geopend en ark van het verbond getoond. Dan bliksemstralen, stemmen, donderslagen, aardbeving, grote hagel.

Opb. 12: Teken: In de hemel worden een smartelijk barende vrouw gezien. Voor haar staat een grote draak die haar mannelijke boorling (=Jezus) wil verslinden. Het kind wordt weggerukt naar God en zijn troon. Oorlog in de hemel tussen engelen. Satan en zijn engelen ter aarde geworpen. Blijdschap in de hemel, "wee de aarde en de zee" (12:12). De neergeworpen draak vervolgt de vrouw. Zij vlucht met vliegmiddelen in de woestijn. Daar wordt ze drie en een halve tijden (= 3 ½ jaar, of 1260 dagen) gevoed. De draak gaat de andere heiligen vervolgen. Hij gaat op het zand van de zee staan.

Opb. 13: de twee beesten. Het beest uit de zee: Uit de zee stijgt een beest op. De draak geeft hem zijn macht en wereldwijd gezag. De beest raakt dodelijk gewond maar herstelt wonderbaarlijk. Draak en beest ontvangen aanbidding. Het beest lastert God en de hemelbewoners. Hij kan 3,5 jaar handelen. Hij kan oorlog voeren tegen de heiligen en hen overwinnen. Bemoediging voor de vervolgde heiligen.

Het beest uit de aarde: Een ander beest stijgt op uit de aarde. Dit beest leidt tot aanbidding van het beest uit de zee. Het doet grote tekenen in tegenwoordigheid van het beest uit de aarde. Het laat een beeld maken en geeft daaraan adem en spraak. Het laat allen die weigeren het beeld te aanbidden doden. Ook geeft het alle mensen een merkteken.

Aanwijzing voor de heiligen aangaande het getal van het beest.

Opb. 14: Het Lam op de berg Sion en met hem 144.000, eerstelingen voor God en het lam. Zij zingen een nieuw lied. Drie engelen:

Een eerste engel, met het eeuwig evangelie. Hij verkondigd dat het uur van Zijn oordeel is gekomen. God wordt genoemd Hem die de hemel en de aarde en de zee en de waterbronnen heeft gemaakt.
Een tweede engel boodschapt dat Babylon gevallen is.
Een derde engel boodschapt de hellestraf voor wie het beest en zijn beeld aanbidt en het merkteken ontvangt.

Bemoediging van de vervolgde heiligen.

De oogst van de aarde. De Zoon des mensen gaat maaien. Een andere engel komt uit de tempel en verzoekt aan de zoon des mensen om te maaien, wat gebeurt.

Weer een andere engel komt uit de tempel en oogst, op verzoek van een engel, van de wijnstok van de aarde en werpt het in de wijnpersbak van de grimmigheid van God. Bloedbad (buiten Jeruzalem?).

Opb. 15-16:21 De 7 schalen van Gods toorn. Ze bevatten “de zeven laatste plagen” (Opb 21:9). "Laatste" geeft aan dat de zeven schalen chronologisch op het einde gesitueerd moeten worden.

Hfst. 15: Ander teken in de hemel: zeven engelen met zeven plagen, die de grimmigheid Gods voleindigen. Loflied der heiligen die het beest en zijn beeld hebben overwonnen (het is alsof ze in de hemel zijn). De zeven engelen treden uit de tempel.

1e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de aarde: zweer aan de aanbidders van het beest
2e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de zee: zee wordt bloed en het leven in zee sterft.
3e schaal (hfst. 16) uitgegoten op rivieren en waterbronnen: water in bloed veranderd. Leven daar sterft. Hemel stemt in met oordeel: het vergoten bloed der heiligen wordt met bloed vergolden.
4e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de zon. Grote hitte die de mensen verbrandt. Ze lasteren God en bekeren zich niet.
5e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de troon van het beest. Zijn koninkrijk verduisterd. Pijn, zweren. Geen bekering.
6e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de Eufraat, welks water opdroogt. Wegbereiding voor de koningen van de opgang der zon. Uit de monden van de onheilige drie-eenheid komen demonische geesten die tekenen doen en de koningen van het hele aardrijk verzamelen tot de oorlog van de grote dag van God de Almachtige. Woord voor de heiligen (16:15): Zie, Ik kom als een dief. Gelukkig hij die waakt en zijn kleren bewaart, opdat hij niet naakt wandelt en men zijn schaamte niet ziet. Verzameling der koningen te Harmagedon (16:16).

7e schaal (hfst. 16) uitgegoten op de lucht. God zegt “Het is gebeurd”: God grimmigheid is voleindigd. De grootste aardbeving aller tijden. De steden vallen. De grote stad (Jeruzalem, Rome?) in drie delen. Eilanden vluchten, bergen geslecht. Plaag van grote hagel, waarom mensen God lasteren. Ten tijde van de 7e schaal, zo schijnt het (16:19; vgl. 17:1) wordt Babylon geoordeeld door dood, rouw, honger en vuur (18:8).

Opb. 17:1-21:8 beschrijft de val van Babylon, de verschijning van de Heer Jezus, de eerste opstanding, het duizendjarig vrederijk en het laatste oordeel.

Opb. 17: Een van de zeven engelen met de schalen toont het oordeel over de grote Hoer, dat door het Beest gedragen wordt. Hij verklaart de hoer, de wateren, de zeven koppen en de tien hoornen.

Opb. 18: Een andere engel verkondigt de val van Babylon. Daarna (18:4v) roept een andere stem (Jezus) uit de hemel Zijn volk toe om uit Babylon te gaan. De verwoesting van de stad (Rome?) en de wening van de kooplieden. Hemel en heiligen opgewekt tot vreugde over haar oordeel. Een engel toont het oordeel over de stad.

Opb. 19. 19:1-4. Johannes hoort de stem van een grote menigte in de hemel: Lof en aanbidding om het oordeel over de Grote Hoer. | 19:5 Opwekking vanaf de troon om God te prijzen. | 19:6-9 Wederom een stem van een grote menigte: lof aan God die Zijn koningschap heeft aanvaard, en blijdschap over de aanstaande bruiloft van het lam. | 19:10 Johannes teruggehouden van de engel te aanbidden. | Joh. 19:11v Johannes ziet de hemel geopend, waaruit Jezus komt met zijn hemelse legers. Hij oordeelt. Johannes ziet een engel staan in de zon. Deze nodigt tot de grote maaltijd van God. Het beest en de koningen van de aarde en hun legeres verzameld ten oorlog tegen de Heer Jezus en zijn leger. De beide beesten levend ter helle geworpen. De overigen werden gedood door het woord van de Heer Jezus.

Opb. 20: Een engel daalt neer uit de hemel, grijpt de draak en sluit hem in de afgrond.

Tronen en oordeel worden de heiligen gegeven. De omgekomen heiligen uit de grote verdrukking worden opgewekt. “Dit is de eerste opstanding.” Zaligspreking van hen die deel hebben aan de eerste opstanding.

Na 1000 jaren wordt satan losgelaten. Gog en Magog. Oordeel over dezen. Duivel in de hel geworpen.

De grote witte troon.

Opb. 21:9-22:5 toont ons de glorie van het nieuwe Jeruzalem.

Opb. 22:6-21 vormt de afsluiting van het laatste bijbelboek.

Genesis en Openbaring

Openbaring vormt een markant slotakkoord aan de goddelijke bibliotheek. Het laatste boek is de tegenhanger van het eerste boek. Allerlei elementen uit Genesis komen in Openbaring terug. Zij verschijnen als opvallende parallellen òf tegenstellingen. Dat Genesis en Openbaring met elkaar in verband staan, is buiten kijf.

Genesis	Openbaring
wording van de eerste dingen	verdwijnen van de eerste dingen
schepping van de eerste hemel en de eerste aarde (vgl. Opb. 21:1)	verdwijnen van de oude schepping, schepping van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde
ontstaan van de zee	op de nieuwe aarde geen zee meer (Opb. 21:1)
licht vóór zon en maan	licht van zon en maan niet nodig (Opb. 21:23)
Eden met de boom des levens en rivier	nieuwe Jeruzalem en rivier met geboomte des levens (Opb. 22:2)
bruiloft van de eerste Adam	bruiloft van de Tweede Adam, Jezus het Lam.
eerste misleiding van de mens door Satan	laatste misleiding van de mens door Satan
eerste ongehoorzaamheid, na misleiding	laatste ongehoorzaamheid, na misleiding (Opb. 20:7v)
ontstaan van verdriet, pijn en dood	einde van verdriet, pijn en dood
ontstaan van de (eerste) dood	de tweede dood (Opb. 21:8)
God wandelde met de mens, maar de mens werd na de zondeval verdreven uit de hof	God woont bij de mensen (Opb. 21:3)
vervloeking na de zondeval	geen enkele vervloeking meer (Opb. 22:3)

Vier verklaringstypen

Er zijn vier typen van verklaring van het boek Openbaring:

Futuristische verklaring
Preteristische verklaring
Historische verklaring
Idealistische verklaring

Futuristisch verklaring. Volgens deze verklaring, die van alle verklaringstypen de meest letterlijke uitleg van het boek geeft, hebben veel voorzegde gebeurtenissen nog niet plaatsgevonden. Ze vinden plaats in de eindtijd.

Preteristische verklaring. Volgens de preteristische verklaring zijn de meeste of alle voorzeggingen van het boek Openbaring vervuld tijdens het leven van Jezus en in de eerste generatie christenen. De val van Jeruzalem vervulde vele voorzeggingen, zoals die aangaande de grote verdrukking.

Zie Preteristische verklaring van Openbaring voor het hoofdartikel over dit onderwerp

Historische verklaring. De voorzeggingen beginnen bij Johannes die ze uitsprak en lopen alle tijden door. Ze worden gekoppeld aan grote gebeurtenissen in de geschiedenis.

Idealistische verklaring. De voorzeggingen gaan niet over gebeurtenissen in de tijd, maar vertegenwoordigen grotere idealen en beginselen. Ze spreken van krachten van licht en duisternis die onderling strijden.

Commentaar en onderwerpen

Op de volgende pagina's van Christipedia worden passages uit het boek Openbaring van Johannes becommentarieerd en onderwerpen behandeld:

Volledige commentaren zijn hieronder vermeld in de paragraaf Meer weten.

Illustraties

BibleFrames.com bevat Nederlandstalige illustraties van verzen uit de hoofdstukken van Opb. 4 - 11. De auteur heeft geprobeerd een beschreven gebeurtenis letterlijk weer te geven, zonder eigen interpretatie. De bijbeltekst in de illustraties is uit de Statenvertaling.

Meer weten

T.H. Baines, De openbaring van Jezus Christus, Oude Sporen, 2012, gedeeltelijke herzien in 2013. Pagina's: 313. Te downloaden als pdf-document van Oude Sporen.nl

J. Ph. Buddingh, De Openbaring. Amersfoort: Brood des Levens, z.j. . Omvang: 227 blz.

J.W. Embregts, Geen uitstel meer. Uitgeverij Het Zoeklicht. Pagina's: 332. De auteur was docent eschatologie aan de Centrale Pinkster Bijbelschool en voorganger van een pinkstergemeente. Over de auteur: Wim Embregts. Twee besprekingen van het boek: recencies.

J.G. Fijnvandraat, Vragen over het boek Openbaring. De auteur beantwoordt vragen over het boek Openbaring.

Arie Kleijne, Jezus komt; een overzichtelijke verklaring van het boek Openbaring. Tiende, herziene druk 2014. Omvang: 120 blz. Online te lezen op Jezuskomt.nl.

Ger de Koning, De openbaring; een verklaring van dit boek speciaal voor jou. Nummer 12 uit de reeks Rotsvast. Zwolle: uitgeverij Daniël, 2011, 2016. Gratis download (pdf-formaat) van OudeSporen.nl. Pagina's: 321.

Theo J.W. Kunst, Ontdekking van de toekomst: naar aanleiding van de profetieën van de Here Jezus Christus in het Boek Openbaring. Het Zoeklicht, 1996. Pagina's: 304. Digitale versie op DeBoodschapVanDeBijbel.nl

Jeep van der Schoot, De koning komt! Doorn: Uitgeverij Het Zoeklicht, 2011. Omvang: 86 blz.

H.C. Voorhoeve, Beschouwing over de Openbaring. s-Gravenhage: J.N. Voorhoeve, 3e druk 1920. Pagina's: 377.

H.C. Voorhoeve, De Openbaring. Apeldoorn: uitgeverij Medema. Bladzijden: 348.

Andere talen

Johan S. Malan, 'Die uur van duisternis: 'n studie van die boek Openbaring', op www.bibleguidance.co.za. In het Zuidafrikaans geschreven.

Voetnoten