Belsazar: verschil tussen versies

740 bytes toegevoegd ,  1 jaar geleden
k
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Belsazar''' was regent van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/B/Babylon Babel] ten tijde van de profeet [http://www.christipedia.nl/Artikelen/D/Daniel_(pr...')
 
 
(7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1:
'''Belsazar''' of ''Belsjassar'' was regent van [http://www.christipedia.nl/Artikelen/B/[Babylon |Babel]] ten tijde van de profeet [http://www.christipedia.nl/Artikelen/D/Daniel_(profeet) Daniël] (Dan. 5: 1, 2; 7: 1). Zijn regeringsjaren waren van 553 - 539 v.Chr. Hij richtte een grote feestmaaltijd aan, waarbij hij uit de heilige bekers van de tempel van God liet drinken. Daarop kondigde God zijn ondergang aan door een geheimzinnig schrift aan de muur, dat Daniel hem echter verklaarde. In diezelfde nacht werd Belsazar gedood.
[[Bestand:BelsazarBible schriftprimer, Old Testament, for use in the primary department of Sunday schools (1919) (14595449009).jpg|alt=|miniatuur|469x469px497x497px|''Belsazar en het schrift aan de muur'']]
'''Naam.''' De naam Belsazar is Aramees en wordt zeven maal in de Bijbel vermeld, en wel in het [[Daniël (boek)|boek Daniël]]. In het Babylonisch is de naam ''bēl-šar-uṣur'' en betekent ‘Bel bescherme de koning’<ref>Deze betekenis wordt het meest genoemd. </ref>, of naar het Perzisch ‘opperhoofd, vorst van Bel’<ref>S.J. van Ronkel, ''Woordenboek der eigennamen, naar hunne eerste spelling en oorspronkelijke uitspraak met eene korte beschrijving de personen, landen en plaatsen, in het Oude Testament voorkomende, en voor het grootste gedeelte ook etymologisch behandeld.'' (Groningen: M. Smit, 1835) s.v. Belsazar. Van Ronkel was destijds hoofdonderwijzer aan een Joodse school en beëdigd vertaler.</ref>. Bel is de naam van een afgod. In het Engels luidt zijn naam: Belshazzar. De naam Belsazar moet niet verward worden met ‘Beltsazar’, die naam die [http://www.christipedia.nl/Artikelen/D/Daniel_(profeet) Daniël] kreeg van koning Nebukadnezar.
 
'''Afkomst.''' Belsazar was de eerstgeboren zoon van Nabonidus en een machtige Babylonische edelman. Zijn vader behoorde tot de priesterlijke partij.
 
== Geschiedenis ==
562 v.C.: In dit jaar sterft Nebukadnezar. Hij heeft Babylonië ruim 40 jaar geregeerd, van 605 tot 562. Zijn zoon Amel-Marduk, in de Bijbel Evil-Merodach genoemd, volgt hem op.
 
Regel 32 ⟶ 33:
 
Plotseling verschijnt er een hand die een tekst in een onbekend schrift op de muur schrijft. Koning Belsazar schrikt vreselijk en vraagt aan de wijzen van Babel het schrift te verklaren, maar geen van hen kan dat. Daarop haalt men Daniël, die de tekst uitlegt. Het is een waarschuwing van God vanwege Belsazars heiligschennis. De woorden luiden: ''Mené Mené Tekèl Ufarsin'', dat wil zeggen ‘Geteld geteld gewogen gebroken’. Daniël verklaart deze woorden als volgt:
''Mene'': God heeft uw koningschap geteld en er een einde aan gemaakt.
''Tekel'': Gij zijt in de weegschaal gewogen en te licht bevonden.
''Peres'' (een verbogen vorm van ''Upharsin'', met een woordspeling met ''Pers''): 'Uw koninkrijk is gebroken en aan de Meden en Perzen gegeven’.
Daniël wordt hierop benoemd tot de derde heerser in het rijk.<blockquote>''Da 5:29 Toen beval Belsazar dat zij Daniël in purper moesten kleden, met een gouden keten om zijn hals, en dat zij van hem moesten uitroepen dat hij als derde in het koninkrijk zou heersen.'' ''Da 5:30 In diezelfde nacht werd Belsazar, de koning van de Chaldeeën, gedood.'' (HSV)</blockquote>Waarschijnlijk werd Daniël de derde na de officiële koning Nabonides en de feitelijke koning Belsazar. Volgens anderen werd Daniël een van de drie rijksbestuurders van het land.
 
Diezelfde nacht waarin het teken aan de wand verschijnt, 29 october 539 v.C., wordt Babylon ingenomen en Belsazar vermoord.
''Mene'': God heeft uw koningschap geteld en er een einde aan gemaakt.
 
Na de intocht van Cyrus de Pers in Babylon wordt Nabonidus gevangen genomen. Elf dagen na deze intocht sterft Belsazars moeder. Ze wordt door nationaal rouwbetoon geëerd.
''Tekel'': Gij zijt in de weegschaal gewogen en te licht bevonden.
 
{{Tijdbalk Israël 600-550 v.C.}}{{Tijdbalk Israël 550-500 v.C.}}
''Peres'' (een verbogen vorm van ''Upharsin'', met een woordspeling met ''Pers''): 'Uw koninkrijk is gebroken en aan de Meden en Perzen gegeven’.
 
== Geschiedkundige kwestie ==
Daniël wordt hierop benoemd tot de derde heerser in het rijk.
In het verleden is getwijfeld aan het ''bestaan'' van Belsazar, omdat hij buiten de Schrift niet bekend was. Veel geleerden zagen in hem slechts een legendarische figuur, omdat de Griekse schrijvers hem niet noemden. Latere archeologische vondsten hebben echter het bestaan van Belsazar bevestigd. OokIn bleek1854 datwerden Belsazarspijkerschrifttabletten eenuit zoonde van6e Naboniduseeuw was, die al wel bekend wasv.C. Doorgevonden dedie vondsten werden oude denkbeelden weerlegd: sommigen hadden gemeendaantonen dat de bijbelse Belsazar gelijkbestaan washad<ref>Roger aan NabonidusLiebi, anderenDas haddenBuch gemeendDaniel, dat[https://rogerliebi.ch/wp-content/uploads/material/RL-R453.03-2013-12-07-Dan_-Skript-Auslegung-Gruendliches-Studium-Daniel---Folge-3-K4-6-.pdf Belsazarhoofstukken en4 Evil-Merodach,t/m de6] zoon(2013). Transscript van Nebukadnezar,een dezelfde warentoespraak.</ref>.
 
Ook bleek dat Belsazar een zoon van Nabonidus was, die al wel bekend was. Door de vondsten werden oude denkbeelden weerlegd: sommigen hadden gemeend dat de Bijbelse Belsazar gelijk was aan Nabonidus, anderen hadden gemeend dat Belsazar en Evil-Merodach, de zoon van Nebukadnezar, dezelfde waren.
''Da 5:29 Toen beval Belsazar dat zij Daniël in purper moesten kleden, met een gouden keten om zijn hals, en dat zij van hem moesten uitroepen dat hij als derde in het koninkrijk zou heersen.''
 
''Da 5:30 In diezelfde nacht werd Belsazar, de koning van de Chaldeeën, gedood.''
 
(HSV)
 
Waarschijnlijk werd Daniël de derde na de officiële koning Nabonides en de feitelijke koning Belsazar. Volgens anderen werd Daniël een van de drie rijksbestuurders van het land.
 
Diezelfde nacht waarin het teken aan de wand verschijnt, 29 october 539 v.C., wordt Babylon ingenomen en Belsazar vermoord.
 
Na de intocht van Cyrus de Pers in Babylon wordt Nabonidus gevangen genomen. Elf dagen na deze intocht sterft Belsazars moeder. Ze wordt door nationaal rouwbetoon geëerd.
 
== Nebukadnezar: de 'vader' van Belsazar ==
Regel 58 ⟶ 54:
* Evil-Merodach (2 jaren), zoon van Nebukadnezar
* Neriglissar (3 jaren), zwager van Evil-Merodach
* LabašiLabashi-MardukMardoek (0 jaren), zoon van Neriglissar
* Nabonidus (17 jaren)
* Belsazar (14 jaren, gelijktijdig met Nabonidus), zoon van Nabonidus
{{Nebukadnezar II stamboom}}
 
Drie van de koningen worden in de Heilige Schrift genoemd, omdat ze in verband staan met gebeurtenissen die de Heilige Geest wenst te vermelden: Nebukadnezar, Evil-Merodach en Belsazar. Belsazar komt 9 jaar na de dood van Nebukadnezar aan de macht.
 
Belsazar schijnt hem, Nebukadnezar, zijn vader te hebben genoemd (Dan. 5:2). Ook Belsazars moeder, de koningin-moeder, noemt hem zijn vader (Dan. 5:11). En ook DanielDaniël noemt hem zijn vader (Dan. 5:18). DanielDaniël noemt Belsazar tevens de zoon van Nebukadnezar (Dan. 5:22 ‘gij‘u, Belsazar, zijn zoon’).
 
Hoe kan de grote Babylonische koning Nebukadnezar - het gouden hoofd in het gedroomde statenbeeld - de vader van Belsazar zijn?
 
Hoe kan de grote Babylonische koning Nebukadnezar - het gouden hoofd in het gedroomde statenbeeld - de vader van Belsazar zijn?'''<nowiki/>'Grootvader'.''' Eén verklaring zegt dat Nebukadnezar de ''grootvader'' van Belsazar was, omdat Belsazars vader Nabonidus getrouwd zou zijn met Nitocris, een dochter van Nebukadnezar<ref>P. Dougherty, ''Nabonidus and Belshazzar: A study of the closing events of the Neo-Babylonian empire'' (Yale Oriental Series; Researches, 15; 1929), pp. 42ff. De schrijver volgt Herodotus i.188. Naar deze auteurs wordt verwezen door Geoffrey W. Bromiley, aangehaald werk, s.v. Belshazzar.</ref>. Welnu, in de Schrift wordt ‘vader’ ook gebruikt voor grootvader of voorvader (bijv. Gen. 28:13). Dus is Nebukadnezar de ‘vader’ van Belsazar. Deze genealogische verklaring is echter niet zeker.
 
'''<nowiki/>'Voorloper'.''' Een andere verklaring zegt dat ‘vader’ hier gewoon ‘voorloper’ betekent. De Assyriërs noemden Jehu, die 28 jaren koning van Israël was, blijkens een gevonden inscriptie, ‘zoon van Omri’, hoewel hij niet letterlijk een zoon van Omri. De Assyriërs noemden Israël doorgaans ‘land van Omri’ of ‘huis van Omri’. Nebukadnezar is dan vader van Belsazar in de zin van voorloper. DezeDe verklaringPetrus isCanisius-vertaling evenminheeft zekerin Dan. Zeker5:13 is"mijn datkoninklijke Nebukadnezar de 'vader'", vanterwijl Belsazarde was;Statenvertaling nietzegt zeker"de iskoning, gezienmijn devader". bijbelseDeze enverklaring buitenbijbelseis gegevens,evenmin in welke zinzeker.
 
'''(On)zeker.''' Zeker is dat Nebukadnezar de 'vader' van Belsazar was; niet zeker is, gezien de bijbelse én buitenbijbelse gegevens, in welke zin.
In het verleden is getwijfeld aan het ''bestaan'' van Belsazar, omdat hij buiten de Schrift niet bekend was. Veel geleerden zagen in hem slechts een legendarische figuur, omdat de Griekse schrijvers hem niet noemden. Latere archeologische vondsten hebben echter het bestaan van Belsazar bevestigd. Ook bleek dat Belsazar een zoon van Nabonidus was, die al wel bekend was. Door de vondsten werden oude denkbeelden weerlegd: sommigen hadden gemeend dat de bijbelse Belsazar gelijk was aan Nabonidus, anderen hadden gemeend dat Belsazar en Evil-Merodach, de zoon van Nebukadnezar, dezelfde waren.
 
== BronBronnen ==
Jona Lendering, [http://www.livius.org/na-nd/nabonidus/nabonidus.html Nabonidus], Livius.org, herziening 28 jan. 2006