k
→19e eeuw
k (→20e eeuw) |
k (→19e eeuw) |
||
| (7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 22:
== Jebusitische periode (tot 1004 v.C.) ==
ca. 1850 v.C.<ref>"Rond 2000 v. Chr." heeft Roger Liebi, ''Jerusalem — Hindernis für den Weltfrieden? Das Drama des jüdischen Tempels'' (Berneck: Schwengeler-Verlag, 1994), blz. 23.</ref>: [[Melchizedek]], de koning van [[Salem]] (= Jeruzalem, Ps. 76:3) en [[priester]] van God de Allerhoogste, gaat [[Abraham]] met brood en wijn tegemoet en zegent hem (Gen. 14:18).
ca. 1800 v. C.: God stelt Abraham op de proef en draagt hem op, zijn zoon Izak te offeren (Gen. 22). Abraham trek dan in het land Moria en offert Izak op één der bergen daar. De berg Moria is de latere Tempelberg in Jeruzalem (2 Kron. 3:1). Abraham noemt de plaats: „De HEER zal erin voorzien“ (Hebr. ''Jahwe Jireh''). Hieraan is misschien het eerste deel van de naam Jeruzalem ontleend.
Regel 45:
In deze tijd regeert het koningshuis van David.
1004 v.C.: Koning David verovert, als eerste daad van zijn koningschap, de stad op de Jebusieten (2 Sam. 5:6–9; 1 Kron. 11:4–7) en maakt haar tot zijn hoofdstad. Hij brengt de [[ark van het verbond]] binnen haar muren.
Vanaf de 10e eeuw voor Christus wordt Jeruzalem het godsdienstige en politieke centrum van Israël. Het tempelterrein, het heiligste deel van de stad, wordt door David gekocht en niet veroverd.
962-955 v.C.<ref>967-960 v. Chr. heeft Roger Liebi, ''Jerusalem — Hindernis für den Weltfrieden? Das Drama des jüdischen Tempels'' (Berneck: Schwengeler-Verlag, 1994), blz. 25.</ref>: Koning [[Salomo]] bouwt de Eerste [[Tempel van Salomo|Tempel]] (1 Kon. 6).
[[Bestand:Jeruzalem ten tijde David Salomo-Access Foundation.jpg|geen|miniatuur|1024x1024px|Jeruzalem in de tijd van David en Salomo]]
926 v.C.: Deling van Israël in het tienstammenrijk (Israel) en het tweestammenrijk (Juda) (1 Kon. 12)
Regel 55 ⟶ 57:
843 v.C.: De [[Filistijnen]] en Arabieren veroveren en plunderen Jeruzalem (2 Kron. 21:16v.).
733 v.C.: Israëlieten en
722 v.C.: Ondergang van het Noordrijk van de tien stammen van Israël.
701 v.C.: Gedurende de regering van Hizkia wordt Jeruzalem belegerd door de Assyrische koning [[Sanherib]] (2 Kon. 18-19), die hierover in zijn annalen bericht, parallel aan de mededelingen van 2 Kon. 17–18 en Jes. 36–37. God voorkomt dat Jeruzalem wordt ingenomen<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=RF6ncAqI_NE Lachish Siege Ramp. Joel Kramer. SourceFlix]. Youtube.com: Biblicaltours, 28 nov. 2019. Duur: 10 min. 50 sec. Archeoloog Joel Kramer vertelt over Lachis en de belegering en verovering van de stad door de Assyriërs. Hij wijst erop dat, in tegenstelling tot Lachis, er in Jeruzalem geen "Assyrische laag van verwoesting" is gevonden. </ref>. ▼
605-586 v.C.: De Chaldeeën voeren meerdere oorlogen tegen de Judese staat.
▲701 v.C.: Gedurende de regering van Hizkia wordt Jeruzalem belegerd door de Assyrische koning Sanherib (2 Kon. 18-19), die hierover in zijn annalen bericht, parallel aan de mededelingen van 2 Kon. 17–18 en Jes. 36–37. God voorkomt dat Jeruzalem wordt ingenomen<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=RF6ncAqI_NE Lachish Siege Ramp. Joel Kramer. SourceFlix]. Youtube.com: Biblicaltours, 28 nov. 2019. Duur: 10 min. 50 sec. Archeoloog Joel Kramer vertelt over Lachis en de belegering en verovering van de stad door de Assyriërs. Hij wijst erop dat, in tegenstelling tot Lachis, er in Jeruzalem geen "Assyrische laag van verwoesting" is gevonden. </ref>.
605 v.C.: Inval van de
597 v.C.: Tweede wegvoering (2 Kon. 24)
== Van Babel tot Christus (586 - ca. 4 v.C.) ==
587/586 v.C.: De Babylonische koning Nebukadnezar neemt de stad in, verwoest de Tempel, neemt tempelvoorwerpen mee en voert de bewoners weg naar Babylon (2 Kon. 25:9v), derde wegvoering.
Perzische periode (539-332 v.Chr.): onder heerschappij van de Meden en de Perzen
V.a. 538 v.C.: Na de val van het Nieuw-Babylonische rijk (539 v.C.) keren de ballingen van Juda en Jeruzalem met steun van
520–516 v.C.: Herbouw van de tempel (Ezra), gevolgd door zijn inwijding.
445 v.C.: Herbouw van de stadsmuren (Nehemia), krachtens het besluit van de Perzenkoning [[Arthahsasta|Artahsasta]] (= Artaxerxes I Longimanus).
332 v.C.: de Griek Alexander de Grote in Israël, Jeruzalem wordt Grieks.
Regel 92 ⟶ 98:
25-13 v.C.: [[Herodes de Grote]] (73-4 v.C) verfraait Jeruzalem met bouwwerken en doet vooral veel voor de restauratie en uitbreiding van de tempel en zijn bijgebouwen.
20 v.C.: Koning Herodes begint met de verbouwing van de Tweede Tempel.
== Na Christus ==
c. 32 n.C.: De door God gezonden Messias [[Jezus Christus|Jezus]], onze Heiland, wordt gekruisigd op Golgotha, buiten de poort van Jeruzalem. Op de derde dag staat Hij echter uit de doden op. Gedurende 40 dagen verschijnt hij aan zijn leerlingen (Hand. 1). Vanaf de Olijfberg buiten Jeruzalem vaart Hij op naar de hemel (Hand. 2:10). Later daalt de Heilige Geest in de leerlingen neer en de eerste gemeente ontstaat in Jeruzalem, die snel aangroeit tot meer dan 3000 leden. De gemeente ondervindt later vervolging.
64 n.C. De renovatie van de tempel, door Herodes de Grote begonnen, voltooid.
70 n.C.: Tijdens de Joodse opstand tegen de Romeinen wordt Jeruzalem met de tempel in 70 n.C. door Titus veroverd en verwoest. Daarmee wordt het woord van de profeet Daniël vervuld<blockquote>''Da 9:26 Na de tweeënzestig weken zal de Messias uitgeroeid worden, maar het zal niet voor Hemzelf zijn. Een volk van een vorst, een volk dat komen zal, <u>zal de stad en het heiligdom te gronde richten</u>. Het einde ervan zal zijn in de overstromende vloed en tot het einde toe zal er oorlog zijn, verwoestingen waartoe vast besloten is. (HSV)''</blockquote>En het woord van Christus Jezus, <blockquote>''Lu 19:42 en zei: Och, mocht op deze uw dag ook u erkennen wat tot uw vrede dient. Nu is het echter verborgen voor uw ogen. Lu 19:43 Want er zullen dagen over u komen dat uw vijanden een wal rondom u zullen opwerpen Lu 19:44 en u zullen omsingelen en u van alle zijden benauwen; en <u>zij zullen u met de grond gelijkmaken met uw kinderen in u; en zij zullen in u geen steen op de andere steen laten</u>, aangezien u de tijd waarin naar u werd omgezien, niet hebt erkend. (TELOS)''</blockquote>En het woord uit Jezus' gelijkenis van de bruiloft:<blockquote>''Mt 22:4 Opnieuw zond hij andere slaven uit en zei: Zegt aan de genodigden: Zie, mijn middagmaal heb ik gereedgemaakt, mijn ossen en mijn gemeste beesten zijn geslacht en alles is gereed; komt tot de bruiloft. Mt 22:5 Zij sloegen er echter geen acht op en gingen weg, de een naar zijn eigen akker, de ander naar zijn koophandel; Mt 22:6 de overigen nu grepen zijn slaven, mishandelden en doodden hen. Mt 22:7 De koning nu werd toornig, en <u>hij zond zijn legers en bracht die moordenaars om en stak hun stad in brand</u>.'' (TELOS)</blockquote>[[Bestand:Roberts Siege and Destruction of Jerusalem.jpg|geen|miniatuur|1000x1000px|''Schilderij van David Roberts (1796-1864): The Siege and Destruction of Jerusalem by the Romans Under the Command of Titus, A.D. 70 (1850)'']]▼
▲70 n.C.: Tijdens de Joodse opstand tegen de Romeinen wordt Jeruzalem met de tempel in 70 n.C. door Titus veroverd en verwoest. Daarmee wordt het woord van de profeet Daniël vervuld<blockquote>''Da 9:26 Na de tweeënzestig weken zal de Messias uitgeroeid worden, maar het zal niet voor Hemzelf zijn. Een volk van een vorst, een volk dat komen zal, <u>zal de stad en het heiligdom te gronde richten</u>. Het einde ervan zal zijn in de overstromende vloed en tot het einde toe zal er oorlog zijn, verwoestingen waartoe vast besloten is. (HSV)''</blockquote>En het woord van Christus Jezus, <blockquote>''Lu 19:42 en zei: Och, mocht op deze uw dag ook u erkennen wat tot uw vrede dient. Nu is het echter verborgen voor uw ogen. Lu 19:43 Want er zullen dagen over u komen dat uw vijanden een wal rondom u zullen opwerpen Lu 19:44 en u zullen omsingelen en u van alle zijden benauwen; en <u>zij zullen u met de grond gelijkmaken met uw kinderen in u; en zij zullen in u geen steen op de andere steen laten</u>, aangezien u de tijd waarin naar u werd omgezien, niet hebt erkend. (TELOS)''</blockquote>En het woord uit Jezus' gelijkenis van de bruiloft:<blockquote>''Mt 22:4 Opnieuw zond hij andere slaven uit en zei: Zegt aan de genodigden: Zie, mijn middagmaal heb ik gereedgemaakt, mijn ossen en mijn gemeste beesten zijn geslacht en alles is gereed; komt tot de bruiloft. Mt 22:5 Zij sloegen er echter geen acht op en gingen weg, de een naar zijn eigen akker, de ander naar zijn koophandel; Mt 22:6 de overigen nu grepen zijn slaven, mishandelden en doodden hen. Mt 22:7 De koning nu werd toornig, en <u>hij zond zijn legers en bracht die moordenaars om en stak hun stad in brand</u>.'' (TELOS)</blockquote>[[Bestand:Roberts Siege and Destruction of Jerusalem.jpg|geen|miniatuur|
Keizer Hadrianus staat later de Joden toe, de tempel te herbouwen, maar dan op een andere plaats en met andere maten. De Joden doen dit niet.
Regel 148 ⟶ 156:
1844: de oudste foto's (zover bekend) van Jeruzalem dateren uit 1844. Ze zijn gemaakt door de Franse fotograaf Joseph-Philibert Girault de Prangey, die in de jaren 1841-1844 in italië en het Midden-Oosten rondreisde<ref>Bron: Rose Evelet, [http://www.smithsonianmag.com/smart-news/see-first-photographs-ever-taken-jerusalem-180949473/ See the First Photographs Ever Taken of Jerusalem], www.smithsonianmag.com, nieuwsartikel, 23 jan. 2014.</ref>. — De [[Verenigde Staten]] stichten een consulaat in Jeruzalem.
[[Bestand:Jeruzalem_Girault-de-Prangey_1844_7.jpg|geen|
[[Bestand:Jeruzalem_-_Girault_de_Prangey_1844_1.jpg|geen|omkaderd]]
[[Bestand:Jeruzalem_-_Girault_de_Prangey_1844_2.jpg|geen|omkaderd]]
Regel 164 ⟶ 172:
Het aantal pelgrims dat in 1844 Jeruzalem bezoekt wordt geschat op ongeveer 3000<ref name=":0" />
1852:
[[Bestand:Eduard Hildebrandt - Jerusalem vom Ölberg aus (1852).jpg|geen|miniatuur|1053x1053px|Jeruzalem gezien vanaf de Olijfberg. Schilderij door Eduard Hildebrandt (1852)]]
1860: De eerste wijk buiten de muren wordt gesticht op initiatief van Sir Moses Montefiore.
1864: Bouw van de Hurva-synagoge.
[[Bestand:Jeruzalem_1865_panorama_-_Palestine_Exploration_Fund.jpg|geen|miniatuur|
'''1865''': Vóór 1865 leefde de gehele bevolking van Jeruzalem achter de oude stadsmuren. Later begon Jeruzalem uit te breiden buiten de oude muren vanwege bevolkingsgroei. Zowel Joden als Arabieren begonnen nieuwe wijken te bouwen.
[[Bestand:Jeruzalem 1865 - Palestine Exploration Fund.jpg|geen|miniatuur|
In dit jaar bezoekt de Brits barones Angela Burdett Coutts de stad en vat het plan op om het Palestine Exploration Fund (PEF) te stichten. Ze kreeg daarvoor hulp van koningin Victoria.
Regel 190 ⟶ 200:
'''1881''': In Jeruzalem arriveren christenen die een 'Amerikaanse kolonie' oprichten. Zij beschouwen de terugkeer van Joden naar het Heilige Land als een voortteken van de Messiaanse tijd.
[[Bestand:Jeruzalem_Davidstraat_Gustav_Bauernfeind.jpg|geen|''Davidstraat, Jeruzalem.'' Schilderij door Gustav Bauernfeind (1887).|miniatuur|1492x1492px]]
'''1896''': In Jeruzalem wonen 45.420 personen, waarvan 28.112 joden (61,8%), 8.745 christenen (19,2%) en 8.560 moslims (18,8%). Zover bekend dateert de eerste film met beelden van Israel (Jeruzalem) uit 1896:
Regel 205 ⟶ 217:
== 20e eeuw ==
'''1904.'''
[[Bestand:Jeruzalem 1904.jpg|geen|miniatuur|
Regel 215 ⟶ 227:
[[Bestand:Jeruzalem 1915 Ottomaanse mars Jaffapoort.jpg|geen|miniatuur|720x720px|''Ottomaanse troepen passeren door de Jaffapoort (1915). Rechts zijn Joden (in zwarte kleding) te zien. De klokketoren was in 1908 gebouwd ter ere van de Ottomaanse sultan Abdoel Hamid II. Nadat Jeruzalem door de Britten veroverd was, werd de versierde toren neergehaald''<ref>Aldus IsraelDailyPicture.com in een electronische nieuwsbrief van 16 aug. 2014. De foto komt uit de Ottomaanse rijksarchieven.</ref>''. '']]
[[Bestand:Jerusalem from the New Calvary (4879338417).jpg|geen|miniatuur|722x722px|Foto ca. 1915. ]]
'''1916''': '''Sykes-Picotverdrag: '''een geheime afspraak tussen de Engelsen en de Fransen, die het Midden-Oosten tussen de twee Europese grootmachten verdeelt zodra het Ottomaanse Rijk verslagen zou zijn. Libanon en Syrië zouden onder gezag van de Fransen komen en delen van het huidige Irak en Koeweit onder Brits gezag. Het gebied rond Jeruzalem zou internationaal bestuurd worden.
Regel 235 ⟶ 247:
'''1930''':
[[Bestand:Jerusalem circa 1930.jpeg|geen|miniatuur|
'''1940''':
[[Bestand:Jeruzalem en de Olijfberg-Wolters.jpg|geen|miniatuur|
'''1947''': Een plan van de Verenigde Naties beoogt de internationalisering van Jeruzalem. In het verdelingsplan van de Verenigde Naties uit 1947 wordt Jeruzalem een 'afgescheiden lichaam' ('corpus separatum') genoemd, dat onder bestuur van de Verenigde Naties zou moeten vallen.
Regel 274 ⟶ 286:
'''1995''': Op 23 oktober wordt in de Verenigde Staten de [https://en.wikipedia.org/wiki/Jerusalem_Embassy_Act Jerusalem Embassy Act] aangenomen, welke bepaalt dat de ambassade van de VS verhuist van Tel Aviv naar Jeruzalem uiterlijk 31 mei 1999, dat Jeruzalem een ongedeelde stad is en dat zij Israëls hoofdstad is. Pas 18 jaar later was het president Donald Trump die op 6 dec. 2017 zijn handtekening zette om te zorgen dat de wet wordt uitgevoerd.
'''1996''': 3000 jaar geleden maakte koning David Jeruzalem tot zijn hoofdstad. Dit wordt gevierd.
== 21e eeuw ==
| |||