k
→Weersextremen
k (→Toekomst) |
k (→Weersextremen) |
||
Regel 4:
== Opwarming van de aarde ==
De huidige klimaatverandering behelst onder meer een stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde, de '''opwarming''' '''van''' '''de''' '''aarde'''. De gemiddelde temperatuur op aarde is van 1850 tot 2018 1 graad gestegen.<ref name=":6">[https://nos.nl/artikel/2295021-nieuw-onderzoek-voor-het-eerst-in-wereldgeschiedenis-warmt-het-overal-op.html Nieuw onderzoek: voor het eerst in wereldgeschiedenis warmt het overal op], nieuwsbericht op NOS.nl, 25 juli 2019.</ref> Van de jaren zeventig tot eind jaren negentig van de 20e eeuw steeg de gemiddelde wereldtemperatuur met 0,7 graden Celcius.
Het decennium 2000-2009 was in de metingen tot 2010 het warmste sinds 1880<ref>Gerald Traufetter, [http://www.spiegel.de/spiegel/0,1518,661308,00.html Das Schwächeln der Sonne], artikel op Spiegel.de dd. 16 nov. 2009</ref>.
Vóór 1850 hadden koude en warme uitschieters plaats op ''regionaal'' niveau. Sinds 1850 wordt het bijna ''overal'' warmer op aarde; de temperatuurstijging geldt voor 98 procent van de wereld. Zover bekend is dat voor het eerst in de geschiedenis.<ref name=":6" />
Regel 26 ⟶ 28:
'''Broeikasgassen, vnl. CO2.''' Volgens veel wetenschappers is de belangrijkste oorzaak de stijging van de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer, met name kooldioxide (CO2). Uit de aarde maakt men op dat vroegere perioden met hoge CO2-concentraties gepaard gingen met hogere gemiddelde wereldtemperaturen. Een ander broeikasgas is methaangas, dat ruim 20x zo sterk is als CO2<ref name=":7">[https://nos.nl/nieuwsuur/video/2337862-hitte-in-siberie-met-alle-gevolgen-van-dien.html Hitte in Siberië, met alle gevolgen van dien], Nieuwsuur, vrijdag 19 juni 2020; NOS.nl, video. </ref>. Het ontstaat door rottend plantenmateriaal.
De meeste kooldioxide ([[Koolstofdioxide|CO2]]) die in de lucht komt wordt vervolgens opgenomen door oceanen en planten: 55% van de uitgestoten CO2.▼
De stijging van CO2 wordt vooral door de mens veroorzaakt. Verkeer en industrie stoten veel CO2 uit.▼
Sinds het begin van het industriële tijdperk in 1750 tot 2009 is het percentage CO2 met 38 procent gestegen, waarmee het voor tweederde de oorzaak is van de groei van het broeikaseffect.▼
Het niveau van CO2-uitstoot in 1990 wordt bij verdragen ter terugdringing van de uitstoot als richtlijn gebruikt. Van 1990 tot 2008 steeg de CO2-uitstoot in de wereld met 41 procent. Van 2000 en 2008 steeg de CO2-uitstoot met 29 procent, vooral in ontwikkelingslanden en in deze landen vooral in China, dat economisch sterk groeit. In 2008 was de uitstoot van het broeikasgas in de wereld het hoogst: 1,3 ton per persoon<ref>Nieuwsartikel [http://www.nu.nl/wetenschap/2125541/mensen-stoten-co2-record.html Mensen stoten CO2-record uit], op Nu.nl dd. 18 nov 2009</ref>.▼
[[Bestand:Trends in atmospheric CO2 and global temperature change – climate policies v3.png|geen|miniatuur|451x451px|Conferenties en verdragen, terwijl de hoeveelheid CO2 in de lucht nog altijd stijgt.]]
'''De mens.''' De huidige klimaatverandering wordt door de meeste klimaatwetenschappers toegeschreven aan menselijke activiteit. Sinds de Industriële Revolutie, die in de 18e en 19e eeuw inzette, stoot de mens meer broeikasgassen uit.
Regel 54 ⟶ 64:
=== Gevolgen voor de zeeën ===
Gevolgen van de opwarming van de aarde voor de zeeën zijn:
Gevolgen van de opwarming van de aarde voor de zeeën zijn: warmer water, meer schadelijke bacteriën<ref>[http://www.gva.be/nieuws/wetenschap/aid1077661/warmere-oceanen-produceren-gevaarlijke-bacterien.aspx Warmere oceanen produceren gevaarlijke bacteriën], nieuwsartikel op GVA.be, 15 sept. 2011</ref>, een stijgende zeespiegel, kusterosie, smeltende ijskappen, meer en hevigere stormen, wijzigingen in de zeestromingen en verzuring.▼
* warmer water;
* een stijgende zeespiegel, als gevolg van warmer water en smeltwater;
** kusterosie, als gevolg van de gestegen zeespiegel;
* wijzigingen in de zeestromingen;
* meer en hevigere stormen;
▲
* minder zuurstof in het water;
* verzuring, als gevolg van minder zuurstof;
* afstervend zeeleven, als gevolg van verzuring.
'''Zeewaterpeil.''' Er ligt echter een lange tijd tussen de opwarming en de volledige uitwerking op het zeewaterpeil. Volgens de IPCC (Intergovernmental Panel on Climat Change, het VN-klimaatpanel) in 2007, zal de zeespiegel tegen het eind van 2100 hooguit 0,6 meter hoger liggen<ref name=":2" />. Dit is het begin, want de stijging zal eeuwen aanhouden. In sept. 2017 waarschuwde het IPCC voor een snellere stijging van de zeespiegel. Als de uitstoot van CO2 niet sterk wordt teruggedrongen, zal de zeespiegel eind 21e eeuw 1,10 meter hoger liggen dan in de periode 1986-2005<ref>[https://nos.nl/artikel/2304009-nature-schrapt-rapport-over-opwarming-oceanen.html Nature schrapt rapport over opwarming oceanen], NOS.nl, nieuwsbericht dd. 30 sept. 2019.</ref>.
'''Zeestromingen.''' Warmer zeewater heeft effect op de stromingen in het zeewater. Het is volgens sommige wetenschappers mogelijk dat de Noord-Atlantische golfstroom, die snelle en loopt vanaf de Golf van Mexico naar de westkust van Europa, tot stilstand komt. Deze snelle en krachtige stroming zorgt vanuit het zuiden in Europa voor een warme zeestroom. Komt de Noord-Atlantische golfstroom tot stilstand, dan heeft dit weer gevolgen voor het klimaat.<ref name=":8" />
'''Verzuring.''' Doordat het zeewater warmer wordt, komt er minder zuurstof in het water en gaat het water verzuren<ref name=":8" />.
'''Afstervend zeeleven.''' Door de verzuring krijgt het zeeleven het erg zwaar. Koraalriffen bijvoorbeeld worden wit en sterven af.
'''Verleden.''' Drie miljoen jaar geleden (volgens de gangbare chronologie) lag de temperatuur twee tot drie graden hoger dan in 2007. Toen stond het zeewater 25 meter hoger dan in het begin van de 21e eeuw en zouden de steden Amsterdam, New York, Londen, Tokio en Shanghai overstroomd zijn<ref name=":2" />.
Regel 103 ⟶ 129:
(Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 31 aug. 2011)
|}
In aug. 2023 wordt opgemerkt: "Tot nu toe vallen de merkbare gevolgen van klimaatverandering nog mee in Nederland. Soms is het langere tijd droog en soms valt er flink veel regen. Maar extreme droogte of het overstromen van complete steden hebben we In Nederland nog niet meegemaakt."<ref name=":8" />
== Klimaatcrisis ==
Regel 115 ⟶ 142:
De volgende video, vertoond bij de opening van de klimaattop in Kopenhagen (2009), laat de dreiging van de klimaatverandering indringend zien: [https://www.youtube.com/watch?v=NVGGgncVq-4 video] (4 minuten, Engels,Youtube).
==
De volgende maatregelen worden nodig geacht:
▲De meeste kooldioxide ([[Koolstofdioxide|CO2]]) die in de lucht komt wordt vervolgens opgenomen door oceanen en planten: 55% van de uitgestoten CO2.
* beperking van de CO2-uitstoot;
* aanpassing van de waterhuishouding in Nederland;
* niet meer bouwen in uiterwaarden, gezien het verhoogde risico op overstromingen.
* bouwen van drijvende huizen en gebouwen.
'''Waterhuishouding.''' Met grondwater moeten we zuiniger omgaan. Het moet bovendien beter worden verdeeld. En extra water dat in Nederland komt, zal ergens moeten worden opgeslagen, bijvoorbeeld onder de Veluwe, in Zeeland, de Utrechtse heuvelrug.<ref name=":8" />
▲De stijging van CO2 wordt vooral door de mens veroorzaakt. Verkeer en industrie stoten veel CO2 uit.
▲Sinds het begin van het industriële tijdperk in 1750 tot 2009 is het percentage CO2 met 38 procent gestegen, waarmee het voor tweederde de oorzaak is van de groei van het broeikaseffect.
▲Het niveau van CO2-uitstoot in 1990 wordt bij verdragen ter terugdringing van de uitstoot als richtlijn gebruikt. Van 1990 tot 2008 steeg de CO2-uitstoot in de wereld met 41 procent. Van 2000 en 2008 steeg de CO2-uitstoot met 29 procent, vooral in ontwikkelingslanden en in deze landen vooral in China, dat economisch sterk groeit. In 2008 was de uitstoot van het broeikasgas in de wereld het hoogst: 1,3 ton per persoon<ref>Nieuwsartikel [http://www.nu.nl/wetenschap/2125541/mensen-stoten-co2-record.html Mensen stoten CO2-record uit], op Nu.nl dd. 18 nov 2009</ref>.
== Christelijke beschouwing ==
| |||