Mattheüs 1: verschil tussen versies

4.034 bytes toegevoegd ,  8 maanden geleden
k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
 
(5 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1:
{{Mattheüs commentaar}}
 
== Samenvatting ==
== Geslachtsregister van Jezus Christus (1-17) ==
{{''1-17'' Geslachtsregister van Jezus Christus volgensvanaf Abraham. ''18-25'' Maria's zwangerschap. Een engel verklaart de zwangerschap aan Jozef, haar verloofde. Mattheüs}}
 
=== Vrouwen1 en heidenen ===
Mt 1:1 Geslachtsregister van Jezus Christus, Zoon van David, Zoon van Abraham. (Telos)
In het geslachtsregister worden vier heidenen (Tamar, Rachab, Ruth, Uria) en vijf vrouwen (Tamar, Rachab, Ruth, de vrouw van Uria, Maria) genoemd. De vermelding van de vrouwen in het geslachtsregister is opmerkelijk, daar in joodse geslachtsregisters vrouwen zelden voorkomen.
'''Geslachtsregister.''' Lett. 'boek van de afstamming'. Vergelijk de Statenvertaling, welke heeft “boek des geslachts”. Voor ‘boek’ staat in het Grieks ‘biblos’. Dit kan een geschreven boek, een rol, een boekrol zijn. Van ‘Biblos’ stamt ons woord ‘Bijbel’ af.
 
Het woord “geslacht” of “afstamming” is in het Grieks “Genesis” (klemtoon op 1<sup>e</sup> lettergreep). Dit betekent onder meer “bron, oorsprong.”
[[Tamar]] was een Filistijnse vrouw (vgl. Gen. 38 en Gen 49:8-12; 1 Kron. 2:4)<ref>Aldus Dr. ir. J. de Graaf e.a. (red.), ''Tekst voor Tekst; de Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht''. Boekencentrum, 1987. Commentaar bij Matth. 1:3 betreffende de vermelding van de eerste vier vrouwen. Onduidelijk is de grond waarop gesteld wordt dat Tamar een Filistijnse is. </ref>. [[Rachab]] was een Kanaänietische vrouw (vgl. Joz. 2 en Matth. 6:22-25). [[Ruth (persoon)|Ruth]] was een Moabietische (vgl. Ruth 1:4; 4:10; zie ook Gen 19). [[Batseba|Bathseba]] wordt door Mattheüs ‘de vrouw van Uria’ genoemd. Uria was een Hethiet (2 Sam. 11). Door de vermelding van deze heidense vrouwen en heidense man toont Matteüs aan, dat God in zijn heilsplan een plaats heeft voor de heidenen. De Christus is niet alleen de Verlosser van Israël, Hij is de Heiland der wereld.
 
Een geslachtregister kunnen overleggen, iemands afstamming kunnen aantonen, is voor de Joden van groot belang.
 
Het boek van de genesis van Jezus Christus. Het eerste boek van de Bijbel heet “Genesis”. Het eerste hoofdstuk van Genesis en daarmee van het Oude Testament beschrijft het ontstaan van de aarde en het leven erop en tenslotte het ontstaan van de mens. Het eerste hoofdstuk van Mattheüs en daarmee van het Nieuwe Testament beschrijft de afstamming, verwekking en geboorte van de Messias, de Zoon des mensen. Ook Hij is als mens ontstaan, ook Hij heeft, als een mens, een oorsprong, een begin. Zijn afstamming wordt hier beschreven. Het boek van de genesis van Jezus Christus.
 
'''Van Jezus Christus.''' Jezus is de Messias! Dit is de kern van de boodschap aan Joden.
 
'''Zoon van David.''' [[David]] was de grote Koning van Israël. Jezus Christus is de nazaat van David de Koning. Jezus is de aan David beloofde koningszoon. De Messias is een zoon van David.
 
In het verhaal van Lucas lezen we de volgende woorden van de engel die tot Maria sprak: "''Luc 1:30 En de engel zei tot haar: Wees niet bang, Maria, want u hebt genade bij God gevonden; 31 en zie, u zult zwanger worden en een Zoon baren en u zult Hem de naam Jezus geven. 32 Deze zal groot zijn en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd, en de Heer, God, zal Hem de troon van zijn vader David geven, 33 en Hij zal over het huis van Jakob koning zijn tot in eeuwigheid en aan zijn koningschap zal geen einde zijn.''" (Telos)
 
De Heer Jezus zal zitten op de troon van Zijn vader David. David was doorheen lijden en vervolging tot heerlijkheid en heerschappij gekomen. Evenzo zal diens zoon, de Messias, doorheen lijden en vervolging tot heerlijkheid en heerschappij komen. Voor overeenkomsten tussen David en Jezus, zie [[David]].
 
'''Zoon van Abraham.''' Van Abraham, in wiens zaad alle geslachten der aardbodem gezegend zullen worden.
 
Begint deze afstammingslijst niet ergens halverwege? Abraham had toch ook een vader? Jazeker, maar het gaat Mattheus in dit geslachtsregister niet om een volledige opsomming.
 
Het evangelie van Johannes begint met de woorden: "''Joh 1: 1 In het begin was het Woord; en het Woord was bij God, en het Woord was God. 2 Dit was in het begin bij God. 3 Alle dingen zijn door Hem geworden, en zonder Hem is niet een ding geworden dat geworden is."'' (Telos). Johannes vertelt dat de oorsprong van Jezus in de hemel ligt, voor de schepping van hemel en aarde. Johannes gaat veel verder terug. Mattheus daarentegen gaat niet verder terug dan Abraham. Johannes tekent de Heer Jezus als de ''zoon van God'', Mattheus tekent hem als ''de zoon van David, de Zoon van Abraham''.
 
== 16 ==
Mt 1:16 en Jakob verwekte Jozef, de man van Maria, uit wie Jezus is geboren, die Christus wordt genoemd. (TELOS)
VanHet valt op dat, anders dan al de eerder genoemde mannen, die verwekten, Jozef zelf niet als verwekker van Jezus wordt genoemd. Immers, van Jozef staat niet: "en Jozef verwekte Jezus bij Maria". Van Jezus wordt gezegd dat hij "uit Maria" geboren is. Later wordtmaakt Mattheüs duidelijk dat Jozef niet de biologische vader is en dat Jezus uit de maagd Maria is geboren. Wat in haar verwekt was, was uit de Heilige Geest. In vers 17 wordt de maagdelijke geboorte van de Heiland al aangeduid! Mattheüs heeft zijn woorden treffend gekozen.
Het valt op dat Jozef zelf niet als verwekker van Jezus wordt genoemd. Van andere verwekkers lezen wij in het geslachtsregister:
* ''Mt 1:3 en Juda verwekte Perez en Zera bij Thamar; en Perez verwekte Hezron, en Hezron verwekte Ram,''
* ''Mt 1:4 en Ram verwekte Aminadab, en Aminadab verwekte Nahesson, en Nahesson verwekte Salmon,''
* ''Mt 1:5 en Salmon verwekte Boaz bij Rachab; en Boaz verwekte Obed bij Ruth; en Obed verwekte Isai,''
* ''Mt 1:6 en Isai verwekte David, de koning. En David verwekte Salomo bij de vrouw van Uria;''
Van Jozef staat niet: "en Jozef verwekte Jezus bij Maria". Van Jezus wordt gezegd dat hij "uit Maria" geboren is. Later wordt duidelijk dat Jozef niet de biologische vader is en dat Jezus uit de maagd Maria is geboren. Wat in haar verwekt was, was uit de Heilige Geest. In vers 17 wordt de maagdelijke geboorte van de Heiland al aangeduid! Mattheüs heeft zijn woorden treffend gekozen.
 
De maagdelijke geboorte wordt indirect - na de geboorte - ook aangeduid in 2:13.
 
''Mt 2:13  Toen zij nu waren vertrokken, zie, een engel van [de] Heer verscheen in een droom aan Jozef en zei: Sta op, neem het kind en zijn moeder mee en vlucht naar Egypte, en wees daar totdat ik het u zeg; want Herodes zal het kind zoeken om het om te brengen.'' (Telos)
Regel 27 ⟶ 41:
 
Opnieuw 'het kind en zijn moeder', niet 'zijn kind en zijn vrouw'.
 
== Geslachtsregister van Jezus Christus (1-1716) ==
{{Geslachtsregister van Jezus Christus volgens Mattheüs}}
 
=== Vrouwen en heidenen ===
In het geslachtsregister worden vier heidenen (Tamar, Rachab, Ruth, Uria) en vijf vrouwen (Tamar, Rachab, Ruth, de vrouw van Uria, Maria) genoemd. De vermelding van de vrouwen in het geslachtsregister is opmerkelijk, daar in joodse geslachtsregisters vrouwen zelden voorkomen.
 
[[Tamar]] was een Filistijnse vrouw (vgl. Gen. 38 en Gen 49:8-12; 1 Kron. 2:4)<ref>Aldus Dr. ir. J. de Graaf e.a. (red.), ''Tekst voor Tekst; de Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht''. Boekencentrum, 1987. Commentaar bij Matth. 1:3 betreffende de vermelding van de eerste vier vrouwen. Onduidelijk is de grond waarop gesteld wordt dat Tamar een Filistijnse is. </ref>. [[Rachab]] was een KanaänietischeKanaänitische vrouw (vgl. Joz. 2 en Matth. 6:22-25). [[Ruth (persoon)|Ruth]] was een MoabietischeMoabitische (vgl. Ruth 1:4; 4:10; zie ook Gen 19). [[Batseba|Bathseba]] wordt door Mattheüs ‘de vrouw van Uria’ genoemd. Uria was een Hethiet (2 Sam. 11). Door de vermelding van deze heidense vrouwen en heidense man toont MatteüsMattheüs aan, dat God in zijn heilsplan een plaats heeft voor de heidenen. De Christus is niet alleen de Verlosser van Israël, Hij is de Heiland der wereld.
 
== 17 ==
Mt 1:17 Al de geslachten dus van Abraham tot David zijn veertien geslachten, en van David tot de wegvoering naar Babel veertien geslachten, en van de wegvoering naar Babel tot Christus veertien geslachten. (TELOS)
Het geslachtsregister bestaat uit drie reeksen van veertien geslachten. De eerste reeks klimt op tot David, de Godvrezende herder die na lijden koning werd. De tweedegetalswaarde reeksvan vertoontde geestelijknaam enDavid zedelijkin eenhet neergaandeHebreeuws lijnis tottrouwens de14. wegvoeringDe naarnaam Babel,telt eenin dieptepunthet inHebreeuws de3 geschiedenis. Daarnaletters: isDaleth er(4) terugkeer+ envav gedeeltelijk(6) herstel+ endaleth wordt(4) tenslotte "Jezus= ..14. geboren, die Christus wordt genoemd".
 
De tweede reeks vertoont geestelijk en zedelijk een neergaande lijn tot de wegvoering naar Babel, een dieptepunt in de geschiedenis. Daarna is er terugkeer en gedeeltelijk herstel en wordt tenslotte "Jezus ... geboren, die Christus wordt genoemd". Mattheüs wijst erop dat Jezus de zoon van David is, de Christus.
 
De nummering in het schema van het geslachtsregister is een poging om de reeksen van veertien geslachten te verbinden met de genoemde mannen. [[Jechonia]] was gedurende drie maanden en tien dagen koning van Juda tot Nebukadnezar hem wegvoerde als balling (597 v.Chr.). Wellicht wordt hij daarom gerekend bij zowel de periode vóór de ballingschap (14 geslachten) als de periode ná de ballingschap (14 geslachten).
 
== 19 ==
<onlyinclude><sup>19</sup> Daar nu Jozef, haar man, rechtvaardig was en haar niet openlijk te schande wilde maken, was hij van plan haar in het geheim te verstoten. </onlyinclude>(Telos)
Het verbreken van een verloving werd beschouwd als een vorm van echtscheiding
 
'''Wilde.''' Het Griekse werkwoord is ''theloo'', dat ‘willen’ betekent in de zin van ‘wensen’.<ref name=":0">Gerard Kramer, 'Woordstudie: willen en niet willen', in: [https://www.oudesporen.nl/rechtstreeks/Rechtstreeks2022-12.pdf Rechtstreeks jrg. 19 nr. 12]., dec. 2022, blz. 9.</ref>
 
'''Was hij van plan.''' Het Griekse werkwoord is ''boulomai'', dat ‘willen’ betekent in de zin van ‘een beslist wilsbesluit nemen’, kortweg ‘besluiten’, ‘beslissen’.<ref name=":0" />
 
== 21 ==
Regel 45 ⟶ 77:
== Bron ==
Dr. ir. J. de Graaf e.a. (red.), ''Tekst voor Tekst; de Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht''. Boekencentrum, 1987. Commentaar bij Matth. 1:3 betreffende de vermelding van de eerste vier vrouwen.
== VoetnootVoetnoten ==