Oekraïne: verschil tussen versies

3.322 bytes toegevoegd ,  3 maanden geleden
k
 
(12 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 8:
 
'''Buurlanden.''' Oekraïne grenst in het noordoosten en oosten aan Rusland, in het noordwesten aan Wit-Rusland (Belarus), in het westen aan Polen, Slowakije en Hongarije en in het zuidwesten aan Roemenië en Moldavië.
[[Bestand:Un-ukraine.png|geen|miniatuur|1269x1269px945x945px]]
 
== Bevolking ==
Regel 21:
 
== Religie ==
Oekraïne is een seculiere staat, waarin de kerk gescheiden is van de staat en van de school. De grondwet van Oekraïne garandeert gewetensvrijheid en vrijheid van godsdienst .
 
Tweede in aantal volgelingen is de Oost- Oekraïense Grieks-katholieke kerk , die in de praktijk vergelijkbaar is met de liturgische en spirituele tradities van de orthodoxie, maar in gemeenschap staat met de Heilige Stoel van de roomsRooms-katholiekeKatholieke kerkKerk en de paus erkent als hoofd van de  .
 
=== Christenen ===
Regel 49:
 
== Buitenlandse betrekkingen ==
'''Uitvoer.''' Het land, de historische ‘graanschuur van Europa’, is een voorname graanexporteur. Veel Europese landen alsook Israël voeren een groot deel van hun graan in uit Oekraïne<ref>Nieuwsbericht dd. 14 feb. 2022: https://israeltoday.nl/read/kiev-waarschuwt-israel-zal-lijden-als-rusland-oekraine-binnenvalt-2/</ref>. 50% van het graan dat door het Wereldvoedselprogramma van de [[Verenigde Naties]] wordt ingekocht voor 125 miljoen mensen komt uit Oekraïne.
 
Oekraïne is met zijn uitgebreid pijpleidingen-netwerk een doorvoerland voor gas uit Rusland. Bijna de helft va de Russisch gasexport naar twaalf EU-landen gaat door Oekraïne. Europa is voor een belangrijk deel afhankelijk van Russisch gas.
Regel 86:
 
'''Jaren '40.''' Etnische tartaren worden verplaatst en vervangen door Russen.
 
'''1941-1943.''' Kiev lijdt 779 dagen onder de Nazi-bezetting. In deze tijd worden naar schatting 100.000 mensen – joden, Roma (zigeuners), communisten en Russische krijgsgevangenen – vermoord (terechtgesteld) in een ravijn buiten Kiev (Babyn Yar). Babyn Yar, of Babi Yar, is een van de grootste massamoordplaatsen van de Tweede Wereldoorlog.<ref name=":2">[https://brabosh.com/2022/03/14/oekraine-1941-1943-kiev-wordt-belegerd-door-de-nazis-maar-door-het-russische-leger-verdedigd-en-heroverd/ Oekraïne 1941-1943: Kiev wordt belegerd en bezet door de nazi’s maar door het Russische leger verdedigd en bevrijd], op Brabosh.com, 14 mrt 2022.</ref>
 
'''1941.''' Op 16 september omsingelen Duitse soldaten Kiev. De stad wordt verdedigd door Russische soldaten. Drie dagen later, 19 september, bezetten Duitse soldaten Kiev en jagen meteen op de Joodse bevolking. De slag om Kiev noemt Hitler ‘de grootste veldslag in de geschiedenis van de wereld’. 665.000 Russische soldaten worden gevangen genomen. Honderden Duitse soldaten worden gedood. De Joden krijgen de schuld. Op 29 en 30 september arresteren Duitse troepen en de Oekraïense politie 33.000 plaatselijke Joden, drijven ze naar een ravijn buiten de stad genaamd Babyn Yar en executeren ze.<ref name=":2" />
 
'''1943.''' Na een hevige strijd wordt Kiev heroverd door de Russen.
 
'''1946.''' De Oekraïens-Katholieke Kerk dient op last van de Sovjetautoriteiten over te gaan tot de Russisch-Orthodoxe Kerk. Er volgt een jarenlange vervolging: haar kerken worden gesloten en haar priesters veroordeeld tot ballingschap of een clandestien bestaan.
 
'''1954.''' Rusland geeft De Krim aan Oekraïne om de band met het land te verstevigen.
 
'''1986'''. In de plaats Chernobyl, in het noorden van het land, vindt een kernramp plaats.
 
'''1988.''' Vanaf dit jaar kunnen de katholieken uit de clandestiniteit treden.
Regel 101 ⟶ 109:
'''2003.''' Eerste diplomatieke crisis tussen Oekraïne en Rusland over de bouw van een dam in de richting van het Oekraïense eiland Toezla. Rusland zou de landgrens verleggen. Het conflict wordt bijgelegd.
 
'''2004-2005.''' <u>Oranjerevolutie:</u> tussen nov. 2004 en jan. 2005 vinden grootschalige protesten, demonstraties, stakingen en bezettingen plaatsen. De revolutie breekt uit nadat Viktor Janoekovytsj op omstreden wijze de presidentsverkiezingen heeft gewonnen en leiden uiteindelijk tot nieuwe verkiezingen, die gewonnen werden door oppositiekandidaat Viktor Joesjtsjenko.<ref>Zie [https://nl.wikipedia.org/wiki/Oranjerevolutie Oranjerevolutie] op nl.wikipedia.org.</ref>
'''2008.''' De Amerikaanse president Bush steunt Oekraïne en Georgië, dat zij lid kunnen worden van de NAVO. Rusland is furieus, en Duitsland en Frankrijk verzetten zich tegen het lidmaatschap van Oekraïne.
 
'''2008.''' Op de NAVO-top in april in Boekarest wordt gesproken over het mogelijke lidmaatschap van Oekraïne en Georgië. De Amerikaanse president Bush steunt Oekraïne en Georgië, dat zijdie lid kunnen worden van de NAVOverdragsorganisatie wensen te worden. Rusland is furieus, en. Duitsland en Frankrijk verzetten zich tegen het lidmaatschap van Oekraïne.
 
'''2010.''' Viktor Janoekovitsj wordt op democratische wijze verkozen tot president.
Regel 110 ⟶ 120:
 
De weigering van Janoekovitsj om een handtekening te zetten en het denkbeeld van aan Rusland te zijn verkocht verwekken publieke protesten: de demonstranten willen dat de koers van het land weer wordt verlegd naar het Westen: de Europese Unie en de NAVO; zij eisen aansluiting bij Europa en wenden zich af van buurland Rusland. De golf van demonstraties en onrust krijgt de naam 'Euromaidan' (2013-2014)<ref>[https://www.jpost.com/aliyah/article-698083 Nieuwsbericht] op JPost.com, 21 feb. 2021.</ref>. 'Maidan' komt van 'Maidan Nezalezhnosti', het 'Overwinningsplein' in Kiev, waar publieke protesten plaatsvinden. Het massale protest is ook een uiting van misnoegen over corruptie, zelfverrijking en vriendjespolitiek.
[[Bestand:Euromaidan Kyiv 1-12-13 by Gnatoush 009.jpg|geen|miniatuur|1200x1200px944x944px|Protesten in Kiev op het Onafhankelijkheidsplein, 1 dec. 2013.]]
 
De president probeert vergeefs de opstand met geweld te onderdrukken, waarbij doden doden en gewonden gevallen. Het Westen steunt de demonstranten, EU-politici laten zich horen op het Maidanplein, maar Rusland steunt de president.
Regel 133 ⟶ 143:
'''2017.''' Associatieverdrag met de EU.
 
'''2018.''' De oorlog in Oost-Oekraïne is nog niet voorbij. Af en toe laait de strijd op. Het aantal dodelijke slachtoffers blijft beperkt. De Oekraïense regering ziet ervan af om de separatisten en hun Russische beschermheren te verdrijven, omdat dat ze anders rechtstreeks in oorlog met Rusland komen. En de separatisten willen ook niet meer gebied van de Oekraïners veroveren.<ref>Nieuwsbericht op NOS.nl, 21 mei 2018. https://nos.nl/artikel/2232921-slechtste-week-van-het-jaar-in-oost-oekraine-en-de-oorlog-leidt-nergens-toe</ref> — De Oekraïens-orthodoxe kerk scheidt zich af van de Russisch-orthodoxe kerk. De aanleiding was de annexatie door Rusland van de Krim, vier jaar eerder, en de daarop volgende oorlog in Oost-Oekraïne tussen pro-Russische separatisten, die door Rusland worden geholpen, en het Oekraïense leger. Een deel van de gelovigen blijft trouw aan de Russisch-orthodoxe kerk.
 
De Oekraïens-orthodoxe kerk scheidt zich af van de Russisch-orthodoxe kerk. De aanleiding was de annexatie door Rusland van de Krim, vier jaar eerder, en de daarop volgende oorlog in Oost-Oekraïne tussen pro-Russische separatisten, die door Rusland worden geholpen, en het Oekraïense leger. Een deel van de gelovigen blijft echter trouw aan de Russisch-orthodoxe kerk. Daardoor zijn er in Oekraïne twee rivaliserende oosters-orthodoxe kerken: één onder het patriarchaat van Moskou en één onder het Oekraïense patriarchaat.
 
'''2019.''' Voor de presidentsverkiezingen beloven de voornaamste kandidaten de terugkeer van de Krim, een einde aan de oorlog in Oost-Oekraïne en economische vooruitgang. De komiek en Jood Volodymyr Zelensky wordt verkozen tot president (73% van de kiezers). De premier is eveneens een Jood. Hij is een criticus van Rusland. — De oorlog met de separatisten in het oosten suddert sinds 2014 nog altijd door en laait af en toe op. De strijd heeft tot nog toe 13.000 mensenlevens gekost.<ref>Nieuwsbericht dd. 30 maart 2019: https://nos.nl/artikel/2278270-oekrainers-na-roerige-jaren-naar-de-stembus-acteur-grootste-kanshebber</ref>
Regel 139 ⟶ 151:
'''2021.''' In december eist Rusland van de VS, het belangrijkste land van de NAVO, de toezegging dat Oekraïne nimmer lid van de NAVO zal worden en geen militaire hulp van de NAVO zal krijgen. De NAVO weigert een dergelijke toezegging te doen.
 
'''2022.''' De oorlog in Oost-Oekraïne heeft naar schatting aan zo'n 14.000 mensen het leven gekost<ref name=":3">[https://nos.nl/artikel/2367168-oekraiense-president-blokkeert-media-oppositie Oekraïense president blokkeert media oppositie], op: NOS.nl, nieuwsbericht van 3 feb. 2022.</ref>. — Russische troepen verzamelen zich aan de Oekraïense grens. Gevreesd wordt voor een invasie. — Op 3 feb. verbiedt president Zelensky een aantal media die gelden als spreekbuis van de oppositie, omdat ze bekostigd worden door Rusland en een gevaar voor de nationale veiligheid zouden zijn. De media vertolkten vooral het geluid van het pro-Russische Oppositieplatform, de tweede partij van het land, die 44 zetels in het parlement heeft. De Oekraïense vereniging van journalisten spreekt van een aanval op de vrijheid van meningsuiting.<ref name=":3" />
'''2022.''' Russische troepen verzamelen zich aan de Oekraïense grens. Gevreesd wordt voor een invasie. Op 21 februari erkent Rusland de zelfverklaarde republieken Loehansk en Donetsk als onafhankelijke republieken. Rusland zendt er, naar zeggen op verzoek van deze republieken, troepen heen "om er de vrede te handhaven". Kort daarna valt Rusland heel Oekraïne aan, om het land "te demilitariseren en te denazificeren".
 
'''2022.''' Russische troepen verzamelen zich aan de Oekraïense grens. Gevreesd wordt voor een invasie. Op 21 februarifebr. erkent Rusland de zelfverklaarde republieken Loehansk en Donetsk als onafhankelijke republieken. Rusland zendt er, naar zeggen op verzoek van deze republieken, troepen heen "om er de vrede te handhaven". Kort daarna valt Rusland heel Oekraïne aan, om het land "te demilitariseren en te denazificeren".
 
Op 24 feb. valt Rusland heel Oekraïne aan, om het land "te demilitariseren en te denazificeren". Oekraïne biedt fel verzet, terwijl miljoenen Oekraïense burgers naar andere landen vluchten. Het Westen reageert met sancties tegen belager Rusland en wapenleveranties aan de belaagde natie.
Zie [[Russisch-Oekraïense Oorlog]]
 
== Toekomst ==