k
→Grote sabbat
kGeen bewerkingssamenvatting |
k (→Grote sabbat) |
||
Regel 34:
== Grote sabbat ==
De sabbat na de dood van de Heiland was 'groot'. <blockquote>''Joh 19:31 Opdat de lichamen niet aan het kruis zouden blijven op de sabbat, daar het de voorbereiding was (want de dag van die sabbat was groot), verzochten de Joden dan Pilatus, dat hun benen gebroken en zij weggenomen zouden worden.''</blockquote>Deze dag van de sabbat was 'groot', aangezien de gewone wekelijkse sabbat samenviel met de eerste dag van Ongezuurde Broden, die eveneens een rustdag was.
== Oudtijds synagogebezoek ==
Op sabbat- en feestdagen vergaderde het volk in de synagogen tot gemeenschappelijke gebeden en het aanhoren van de voorlezing van de Wet, de profeten en andere boeken van het Oude Testament, welke verklaard en in vrije voordrachten behandeld werden (Luk. 4: 20 ; Hand. 13 : 15). Paulus zei dat de profeten op elke sabbat gelezen worden:<blockquote>''Hnd 13:27 ... en de stemmen van de profeten, die op elke sabbat gelezen worden, hebben zij door Hem [= Jezus] te veroordelen vervuld;'' (TELOS)</blockquote>De [[Heer Jezus]] ging naar zijn gewoonte op de rustdag naar de synagoge. Hij kreeg gelegenheid om iets te zeggen over het voorgelezene. <blockquote>''Lu 4:16 En Hij kwam in Nazareth waar Hij was opgevoed en ging naar zijn gewoonte op de dag van de sabbat naar de synagoge en stond op om te lezen. (TELOS)''</blockquote>De Heer leerde in de synagogen. Hij deed dit bijvoorbeeld in de synagoge te Kapernaüm, waar hij demonen uitdreef uit een aanwezige bezetene. <blockquote>''Marc. 1:21 En zij gingen Kapernaum binnen; en terstond ging Hij op de sabbat in de synagoge en leerde. Marc. 1:39 En Hij predikte in hun synagogen in heel Galilea en dreef de demonen uit. Matth. 4:23 En Hij trok in heel Galilea rond, leerde in hun synagogen, predikte het evangelie van het koninkrijk en genas elke ziekte en elke kwaal onder het volk.'' (TELOS)</blockquote>De mogelijkheid om een woord te spreken kreeg Paulus bijvoorbeeld in de synagoge in het [[Pisidische Antiochië]]: <blockquote>''Hnd 13:14 Zij nu gingen van Perge verder en kwamen in het Pisidische Antiochie aan; en <u>zij gingen in de synagoge op de sabbatdag</u> en namen plaats. Hnd 13:15 En na het lezen van de wet en de profeten zonden de oversten van de synagoge een boodschap tot hen en zeiden: Mannen broeders, als u een woord van bemoediging voor het volk hebt, zegt het. Hnd 13:16 En Paulus stond op, wenkte met de hand en zei: Mannen van Israel, en u die God vreest, hoort: (TELOS)''</blockquote><blockquote>''Hnd 13:42 Toen zij nu naar buiten gingen, smeekten zij dat op de volgende sabbat deze woorden tot hen zouden worden gesproken. Hnd 13:43 En toen de synagoge was uiteengegaan, volgden vele van de Joden en van de godsdienstige proselieten Paulus en Barnabas, die tot hen spraken en hen vermaanden bij de genade van God te blijven. Hnd 13:44 Op de volgende sabbat nu kwam bijna de hele stad samen om het woord van de Heer te horen. (TELOS)''</blockquote>De samenkomsten op sabbat werden besloten met het uitspreken van een zegen en het amen der vergadering (vgl. 1 Kor. 14: 16).
== Huidige orthodox-Joodse viering ==
Voordat de rustdag op vrijdagavond aanbreekt, moet alles al klaargezet zijn, daar er tijdens de sabbat niet gewerkt mag worden, dus ook niet gekookt. Alle levensmiddelen staan geheel bereid klaar.
Vlak voor het begin van de sabbat steekt de vrouw in het huis de sabbatskaarsen aan. Dit zijn minstens twee kaarsen; veel gezinnen hebben het gebruik voor ieder kind nog een kaarsje aan te lichten. Een gezin met vijf kinderen zou dus zeven kaarsen aansteken.
Daarna bezoekt de vader met zijn kinderen de synagoge. (In het liberale jodendom gaat ook de vrouw des huizes mee.)
Na thuiskomt uit de synagoge wordt elk kind door de ouders gezegend, door de handen op het hoofd van het kind te leggen en de priesterzegen uit te spreken, ontleend aan Numeri 6:24-26.
Daarna begint de sabbatavondmaaltijd. Vooraf worden er liederen gezongen en een zegening uitgesproken. Daarna overgieten alle aanwezigen hun handen met water. Er wordt dan niet gesproken, totdat het kleedje van de broden is afgenomen en het brood verdeeld is. Daarna begint de feestelijke maaltijd.
Bij warm weer gaan veel mensen 's avonds nog even wandelen; in orthodox-joodse wijken in Jeruzalem zijn de straten op sjabbat afgesloten voor auto's en kunnen de kinderen ongestoord op straat spelen.
's Zaterdagochtends gaan de man en de zonen, en in de meeste gezinnen (soms op een iets later tijdstip, in verband met jonge kinderen thuis die niet alleen kunnen zijn) daarna ook de vrouw naar de ochtenddienst. Veel synagoges beginnen om 8 uur 's ochtends met het ochtendgebed (sjachariet), dat op de ochtend van sabbat twee tot drie uur duurt.
Daarna heeft het gezin rust en volgt rond het middaguur de zegening (kidoesj) van de ochtend en de uitgebreide sabbatmaaltijd. Daarna neemt men wat rust, leert men, leest men, en in de namiddag gaan de mannelijke gezinsleden naar de middagdienst (mincha) waarin een deel van de Thora wordt gelezen.
Na de synagogedienst wordt de verplichte derde maaltijd gegeten. De middag wordt ontspannen en gezellig doorgebracht.
Vervolgens gaan de mannelijke gezinsleden weer naar de synagoge, waar bij het uitgaan van de sabbat, het avondgebed gebeden wordt. Thuis wordt vervolgens een ceremonie voor het vaarwel zeggen van de sjabbat uitgevoerd.
== Meer informatie ==
* Artikel [http://nl.wikipedia.org/wiki/Sabbat_(christendom) Sabbat (christendom)] (Wikipedia) over het houden van de sabbat in het christendom.
* Artikel [https://nl.wikipedia.org/wiki/Sjabbat Sabbat], nl.wikipedia.org, over de Joodse sabbat.
* Video [http://www.youtube.com/v/5kHa0TDVBmE 10 Reasons Why I worship on sunday and not saturday] (Youtube, 2 minuten, Engels)
* Hugo Bouter, [http://www.oudesporen.nl/Download/HB50.pdf Jezus is Heer van de sabbat], artikel op OudeSporen.nl, zonder jaar. Formaat: pdf. Pagina's: 2.
* Johannes de Heer, ''Het Zevende-Dags-Adventisme en de sabbatviering''. Uitgave van Het Zoeklicht. Johannes de Heer was een "sabbattist", die later de sabbatsviering opgaf en brak met het Zevendedagsadventisme. Het boek is alleen nog antiquarisch te verkregen.
== Bron ==
[https://nl.wikipedia.org/wiki/Sjabbat Sjabbat], nl.wikipedia.org. Enige tekst, betreffende de orthodox-Joodse viering van de sabbat, is verwerkt op 4 maart 2018.
== Voetnoten ==
| |||