Vlas: verschil tussen versies

9 bytes toegevoegd ,  2 jaar geleden
k
(Nieuwe pagina aangemaakt met ' '''Vlas''' is een plant uit de vlasfamilie (''Linaceae''). De Latijnse naam ''Linum'' ''usitatissimum'' betekent ‘het meest gebruikte linnen’. Met deze benami...')
 
 
(4 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
 
 
'''Vlas''' is een plant uit de vlasfamilie (''Linaceae''). De Latijnse naam ''Linum'' ''usitatissimum'' betekent ‘het meest gebruikte linnen’. Met deze benaming erkenden botanisten het nut van het bescheiden gewas, dat al zo lang door de mens verbouwd wordt. Vlas levert de grondstof voor linnen.
[[Bestand:Linum usitatissimum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-088.jpg|miniatuur|538x538px]]
Regel 7 ⟶ 5:
Naar hun bloeikleur of zaadkleur maakt men onderscheid in blauwbloeiende en witbloeiende rassen, rassen met bruine zaden en rassen met gele zaden, vezelvlas en olievlas. Op grond van hun gebruik kan men de rassen indelen in vezelvlas en olievlas. Vezelvlas wordt al meer dan zesduizend jaar geteeld en gebruikt voor linnen, en olievlas wordt benut voor de productie van lijnzaadolie.
 
De eerste keer dat we het woord vlas (Hebr. ''pishteh'' of ''pishtah'')<ref>Vlas of linnen heet in het Hebreeuwse Oude Testament (1) ‘pishteh’ (Strongs nummer 06593), en heeft de betekenis van ‘verbrijzelen’, of (2) ‘pishtah’ (Strongs nummer 06594), dat maar drie keer voorkomt (Ex. 9:31; Jes. 42:3; 43:17).</ref> in de Bijbel tegenkomen is in Exodus 9:31. Het bloeiende vlas ondergaat daar het oordeel van de hagel, de zevende plaag die God over Egypte deed komen. In Exodus 9:31 en Jesaja 43:17 wordt hetzelfde Hebreeuwse woord ''pishtah'' in de betekenis van vlaspit gebruikt en gaat het om het terneergeslagen zijn. Ook in Jesaja 42:3 wordt dit woord gebruikt en gaat het erom dat de Knecht des Heren niet zal uitdoven wat kwijnt en terneergeslagen is.
De eerste keer dat we het woord vlas (Hebr. ''pishteh'' of ''pishtah'')<ref>Vlas of linnen heet in het Hebreeuwse Oude Testament
 
(1) ‘pishteh’ (Strongs nummer 06593), en heeft de betekenis van ‘verbrijzelen’, of
 
(2) ‘pishtah’ (Strongs nummer 06594), dat maar drie keer voorkomt (Ex. 9:31; Jes. 42:3; 43:17).</ref> in de Bijbel tegenkomen is in Exodus 9:31. Het bloeiende vlas ondergaat daar het oordeel van de hagel, de zevende plaag die God over Egypte deed komen. In Exodus 9:31 en Jesaja 43:17 wordt hetzelfde Hebreeuwse woord ''pishtah'' in de betekenis van vlaspit gebruikt en gaat het om het terneergeslagen zijn. Ook in Jesaja 42:3 wordt dit woord gebruikt en gaat het erom dat de Knecht des Heren niet zal uitdoven wat kwijnt en terneergeslagen is.
 
Het iets anders gespelde Hebreeuwse woord ''pishteh'' wordt - als men de teksten vergelijkt - voor kledingstukken gebruikt (zie bijv. Lev. 13:47vv.; Deut. 22:11; Spr. 31:13; Jer. 13:1; Ezech. 40:3; 44:17vv.; Hos. 2:5vv.). We zien in deze teksten ook het vlas of het linnen als iets dat bederven kan. Het is afhankelijk wat iemand ermee doet.
Regel 27 ⟶ 21:
 
Om het gewas maximaal te benutten wordt vezelvlas niet gemaaid, maar met wortel en al geoogst. Als het gemaaid zou worden, dan zou het onderste stukje van de stengel verloren gaan. Ook in dit laatste stukje stengel zitten vezels. Dit oogsten gebeurde vroeger met de hand. Tegenwoordig wordt dit gedaan door mechanische rooimachines, maar nog altijd worden de planten met wortel en al geoogst.
[[Bestand:Emile Claus001.jpg|geen|miniatuur|800x800px|''Vlas oogsten.'' Schilderij Emile Claus, 1904.]]
 
Na het oogsten wordt het vlas met roggestro in bossen bij elkaar gebonden. Als men bij het binden het vlas zelf zou gebruiken, zouden de zaadbollen van de stengels verloren kunnen gaan.
 
De bossen worden in hokken (kapellen) op het veld gezet om ze door de wind te laten drogen. Na enkele weken, afhankelijk van het weer, is het vlas droog genoeg. Het wordt op een kar geladen en op de boerderij in de schuur opgeslagen voor volgende bewerkingen. Zie verder artikel [[Linnen]].
[[Bestand:Emile_Claus_-_Vlaswieden_in_Vlaanderen_(1887).jpg|geen|miniatuur|800x800px|''Vlaswieden in Vlaanderen.'' Schilderij van Emile Claus, 1887.]]
 
== Bewerking ==
Regel 42 ⟶ 37:
 
* Artikel [http://nl.wikipedia.org/wiki/Vlas Vlas] op Wikipedia.nl
* Zie ook artikel [http://www[Linnen]].christipedia.nl/Artikelen/L/Linnen artikelen/L/Linnen]
 
== Bronnen ==
 
* In dit artikel is, onder toestemming, tekst gebruikt uit: Jan Paul Spoor, [http://www.oudesporen.nl/Download/OS1500.pdf Van vlas tot linnen], op OudeSporen.nl, 2009. De auteur maakt geestelijke toepassingen.
 
* De afbeelding stamt uit Franz Eugen Köhler, ''Köhler's Medizinal-Pflanzen'', 1897. De foto behoort tot het publiek domein en is ontleend aan [http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Koeh-088.jpg Wikipedia].
== Voetnoten ==