k
geen bewerkingssamenvatting
(→Bron) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (21 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1:
[[Bestand:We-map.png|thumb|711x711px|Kaart van de Westoever]]
De '''Westoever''' of ''Westelijke Jordaanoever'' of, in het Engels, ''Westbank,'' door Israël genoemd Judea en Samaria (in het Hebreeuws ''Jehoeda'' en ''Sjomron'') is een deel van het beloofde land Israël en vormt tevens het grootste grondgebied van de zogeheten Palestijnse gebieden. Samen met de Gazastrook zou het volgens vele naties de beoogde staat Palestina moeten vormen ('twee-staten-oplossing').
__TOC__
'''Naam'''. - De landstreek heet in het Arabisch: الضفة الغربية, aḍ-Ḍiffä l-Ġarbīyä; Hebreeuws: יהודה ושומרון / הגדה המערבית, ''Jehoeda Wesjomron'' (Judea en Samaria) / ''Hagadah Hama'aravit''). De Westoever wordt ook wel minder juist ''Cisjordanië'' genoemd. Voor de Joden is dit deel van het beloofde land historisch gezien een belangrijk deel van Judea en Samaria, van het hartland van Israël. Israël duidt de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever aan met de districtsnaam 'Judea en Samaria' (naar het Hebreeuws: 'Jehoeda en Sjomron'). De Engelstalige naam is 'Westbank'.
'''Grens'''. - Het is een bergachtig gebied dat aan de oostzijde wordt begrensd door de rivier de Jordaan en de Dode Zee. Naast deze natuurlijke grens worden de noordelijke, westelijke en zuidelijke grenzen gevormd door de wapenstilstandsgrenzen van 1949 tussen Israël en Jordanië, de zogenoemde Groene Lijn.
'''Bevolking'''.
Verder wonen in de Westelijke Jordaanoever nog kleine etnische groepen zoals Samaritanen, maar deze groepen zijn zeer klein en bestaan uit een paar honderd mensen.
Rond de 30% van de Palestijnen die op de Westelijke Jordaanoever wonen zijn vluchtelingen of nakomelingen van vluchtelingen die vóór 1948 in het gebied dat nu Israël heet woonden. Volgens de UNRWA waren dat in juni 2008 754.263 personen.
Na de tweede Palestijnse volksopstand of ''intifada'' (2000-2005) is het contact tussen Palestijnse en Israëlische bewoners sterk afgenomen.
De Joden in de Joodse nederzettingen voelen zich gemiddeld veiliger dan de Joden in Israël (anno 2016). Volgens het Israëlische Bureau voor de Statistiek voelt 89 procent van de inwoners boven de twintig jaar in de Joodse nederzettingen zich veilig. De mensen daar zijn minder bang, omdat het wonen daar een diepere betekenis heeft en zij een geestelijk doel voor ogen hebben om daar te wonen<ref>[http://www.israeltoday.nl/NewsItem/tabid/381/nid/30921/language/nl-NL/Default.aspx Joodse pioniers voelen zich het veiligst], nieuwsbericht op IsraelToday.nl, 10 jan. 2017.
</ref>.
Van alle inwoners van Israël voelen de Joden in de Joodse nederzettingen in Judea en Samaria zich het veiligst. Volgens het Israëlische Bureau voor de Statistiek voelt 89 procent van de inwoners boven de twintig jaar in de Joodse nederzettingen zich veilig.
'''Steden en dorpen. -''' Belangrijke plaatsen op de Westoever zijn, alfabetische volgorde: Beit Jala, Bethlehem, Hebron, Jenin, Jericho, Nablus, Qalqiliya, Ramallah, Toelkarem, Yatta, Zababdeh (een overwegend christelijk dorp).
Regel 21 ⟶ 26:
== Bestuurlijke verdeling ==
[[Bestand:Westoever Gebied C - VN februari 2011.png|miniatuur|722x722px|Gebieden A&B en C. Gebied C is bruin gearceerd.]]
De Verenigde Naties houden voor de verdeling van het mandaatgebied Palestina nog steeds vast aan het Verdelingsplan van 1947 volgens Resolutie 181 van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
Regel 27 ⟶ 33:
In 1993 werden de Oslo-akkoorden gesloten en kreeg de in 1994 opgerichte Palestijnse Autoriteit onder leiding van Mahmoed Abbas beperkte autonomie in delen van de Westelijke Jordaanoever, die daarvoor werd ingedeeld in gebieden met een A-, B- of C-status:
* Gebied A (18% van het grondgebied, 55% van de populatie) waar de Palestijnse Autoriteit zowel het burgerlijk bestuur als het veiligheidstoezicht uitoefent. Omvat voornamelijk de steden.
* Gebied B (20%<ref>"Zowat 22%" volgens [https://brabosh.com/2018/02/23/pqpct-gmm-3/ Graf van Jozua (Joshua) in Samaria opnieuw gevandaliseerd met swastika’s], nieuwsbericht op Brabosh.com, 23 feb. 2018.</ref> van het grondgebied, 41% van de populatie) waar de Palestijnse Autoriteit het burgerlijk bestuur uitoefent met gedeeld Israëlisch-Palestijns veiligheidstoezicht.
* Gebied C (62% van het grondgebied, 4% van de bevolking) omvat alle Joodse nederzettingen, alsook de toegangswegen er naartoe en het grootste deel van de niet-bevolkte gebieden op de Westoever. Het gebied staat onder volledig Israëlisch veiligheidstoezicht en bijna volledig Israëlisch burgerlijk toezicht.
Over de status van Jeruzalem zou vijf jaar na de Oslo-akkoorden van 1993 onderhandeld worden.
Regel 34 ⟶ 40:
== Joodse nederzettingen ==
'''Plaatsnamen.''' Joodse nederzettingen in Samaria en Judea, zoals de Joden dat deel van hun historische thuisland liever noemen, zijn in alfabetische volgorde (geen volledige opsomming): Alfe Menashe, Ariel, Atarot, Barkan, Beit El, Betar Illit, Efrat, Elon More, Gilo, Givat Ze'ev, Goesj Etsion, Har Homa, Immanuel, Itamar, Kedumim, Kirjat Arba, Ma'ale Adumim, Ma'ale Shomron, Makkabim, Maon, Modi'in Illit, Ofra, Otniel, Pisgat Ze'ev, Ramot, Shilo.
[[Bestand:Israelisettlementswestbank.jpg|thumb|383x383px|De blauwe vlekken duiden Joodse nederzettingen op de Westoever, in Judea en Samaria, aan.]]▼
De bouw van Joodse nederzettingen in Judea en Samaria, een deel van het historische thuisland van het volk Israël, is door de VN-Veiligheidsraad in resolutie 446 van maart 1979 illegaal verklaard. De geldigheid van deze resolutie wordt echter door Israël betwist. ▼
'''Grootste.''' De grootste Joodse nederzettingen in Samaria en Judea, zoals de Joden dat deel van hun historische thuisland liever noemen, zijn anno 2017:
* Modiin Ilit, gesticht in 1996
* Betar Illit, gesticht in 1985.
* Ma'ale Adoemim, gesticht in 1979.
* Ariël, gesticht in 1978.
▲[[Bestand:Israelisettlementswestbank.jpg|thumb|383x383px|De blauwe vlekken duiden Joodse nederzettingen op de Westoever, in Judea en Samaria, aan.|links]]
'''Ariël''', in grootte de vierde nederzetting, werd gesticht in 1978 en in 1998 erkend als stad. In 2015 telde zij zo'n 18.700 inwoners. In Ariël is ook de 'Universiteit van Ariel in Samaria' gevestigd. Je kunt Ariël bekijken in de promotievideo '[https://www.youtube.com/watch?v=tWmXia3oldo City of Ariel - Step into our story]' (Youtube.com, speelduur 2 min 15 sec).
▲De bouw van Joodse nederzettingen in Judea en Samaria
Sommige zogenaamde ''buitenposten'' worden ook door Israël als illegaal beschouwd. Vaak gaat het om een aantal campers of caravans waarin religieuze joodse jongeren verblijven. Na een illegaal-verklaring weigeren deze kolonisten veelal te vertrekken. Dit leidt soms tot confrontaties met het Israëlische leger en de politie.
In augustus 2005 werden samen met alle nederzettingen in de Gazastrook, 4 van de 150 nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever ontruimd. Tegelijkertijd werd door Israël het plan bekend gemaakt dat de nederzetting Betar Illit, die al meer dan 20.000 kolonisten had, datzelfde jaar nog uitgebreid zou worden met tenminste 235 woningen. Daarmee zou het deel gaan uitmaken van het nederzettingenblok Goesj Etsion. Dit was echter in strijd met de zogenoemde 'Roadmap' uit 2003, een vredesplan voorbereid door de Verenigde Naties, de Verenigde Staten, de Europese Unie en Rusland, die de vorming van twee onafhankelijke staten beoogde. De VS had de Israëlische premier Ariël Sharon daarvóór ook al gewaarschuwd tegen verdere uitbreiding van de 150 nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. De Palestijnse Planning-minister Ghassan al-Khattib beschreef dit plan als een "''provocatie jegens het Palestijnse volk''"<BR><BR><BR><BR><BR>
<youtube width="768" height="432">fwtaaTrnyZM</youtube><BR>
''Over de bouw van huizen door de Joden op in Judea en Samaria (Westoever). In deze video wordt gekeken naar het eigendom van de grond en de benodigde toestemming om te bouwen. De video is Hebreeuws gesproken, maar Engels en Nederlands ondertiteld. Geüpload door IsraelCNN op Youtube.com, 3 maart 2016.''
'''Verkrijging van land.''' De Turken, die eeuwenlang het land van Israël hebben geregeerd, hielden bij welk stukje land aan wie behoort. Als in het Turkse register staat dat een stuk land eigendom is van een Arabische inwoner, dan mag een Jood daar niet op bouwen. Gebeurt het 'landjepik' toch, dan moet het bouwsel worden afgebroken. Dit heeft geleid tot incidenten en rechtszaken, soms doordat niet alles duidelijk is in het Turkse register.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=0hoF6udEiDQ Juriste Jeanette Gabay over de vraag of Israël land heeft gestolen van Palestijnen]. Youtube.com: De Verkenners, 20 nov. 2023. Duur: 3 min. 39 sec.</ref>
== Veiligheidsafzetting ==
Regel 62 ⟶ 82:
In 2007 woonden volgens een volkstelling door de Palestijnse autoriteit op de Westelijke Jordaanoever inclusief Oost-Jeruzalem 2.345.000 Palestijnen, een verdubbeling ten opzichte van 10 jaar daarvoor.
== Meer informatie ==
[https://en.wikipedia.org/wiki/File:West_Bank_Access_Restrictions.pdf Gedetailleerde kaart met nederzettingen] uit sept. 2014. Dubbelklik op het geopende pdf-bestand om in te zoomen.
[https://rightsforum.org/achtergronden/nederzettingenmonitor Nederzettingenmonitor] op Rightsforum.org.
Vox, [https://www.youtube.com/watch?v=E0uLbeQlwjw Israeli settlements, explained | Settlements Part I], Engelstalige video, Youtube.com, geüploaded 19 sept. 2016. Speelduur: 8 minuten.
Filmmaker Ami Horowitz ondervindt weinig hinder bij het rijden door de Westoever en het passeren van de grens naar Israëlisch gebied: [https://www.youtube.com/v/QkpvaTy_1ZY?rel=0 Palestinian Road Trip]! (video op Youtube.com, 9 jan. 2017, duur 5 min 25 sec.)
== Bron ==
Art. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Westelijke_Jordaanoever Westelijke Jordaanoever], Wikipedia.nl, geraadpleegd 28 maart 2016. Hiervan is enige tekst verwerkt.
== Voetnoot ==
| |||