k
→Algemene en bijzondere afweer
Regel 3:
'''Woorden.''' ''Synoniem:'' immuniteit. Omdat de afweer door het menselijke lichaam een ingewikkeld proces met allerlei spelers, spreekt men van ''afweersysteem'' of ''immuunsysteem.''
'''Tegen het lichaamsvreemde.''' Het lichaam van de mens verweert zich tegenover dingen die ''vreemd zijn aan het lichaam'', zoals ziekteverwekkers (pathogenen).
Het is de taak van het afweersysteem om lichaamsvreemde zaken (vreemde antigenen) op te sporen en vervolgens te op te ruimen. Bij de lichaamsvreemde zaken kan het gaan om:
* bacteriën
Regel 14 ⟶ 16:
Zonder afweer kunnen lichaamsvreemde dingen tot onze dood voeren.
== Algemene en bijzondere afweer ==
Regel 31 ⟶ 21:
=== Algemene afweer ===
De algemene afweer is aangeboren. Hij richt zich tegen al het lichaamsvreemde, in twee verdedigingslinies of barrières. Hij maakt geen onderscheid tussen verschillende soorten ziekteverwerkers. De weerstand blijft gelijk, ook na herhaalde infectie.
==== Eerste algemene afweer ====
De eerste algemene afweer wordt gevormd door de huid,
'''Huid.''' De huid is (op een paar plekken als mond en ogen na) een gesloten orgaan. Ziekteverwekkers kunnen er moeilijk doorheen. Talgklieren in de huid scheiden talg (vet) af, dat de huid waterafstotend maakt en bestendig tegen micro-organismen. De van nature aanwezige bacteriekolonies op de huid maken het ziekmakende bacteriën moeilijk zich te handhaven. Deze natuurlijk aanwezige bacteriën worden onderscheiden in residente (blijvende) en transiënte (voorbijgaande) populaties. Ook na zorgvuldig wassen van de handen blijft de residente populatie aanwezig. Deze populatie vormt de uitwendige, niet-specifieke afweer. De barrière van de huid kan echter door een splinter of ander scherp voorwerp worden doorbroken.
Regel 53 ⟶ 43:
'''Complementsysteem.''' Tot de aspecifieke afweer behoort ook het complementsysteem.
Als indringers erin slagen de eerste barrière te passeren (bijvoorbeeld via ingenomen voedsel, ingeademde vergiftigde lucht of via
Nadat het complementsysteem is geactiveerd, komen de witte bloedcellen, zoals neutrofielen (neutrofiele granulocyten). Neutrofielen zijn verterende cellen (fagocyten), die de indringer opeten en verteren tot kleine stukjes. De neutrofielen of neutrofiele granulocyten houden zich op in de bloedbaan. Ze zijn de meest voorkomende vorm van fagocyten, die samen 50 tot 60% van de witte bloedcellen vormen. De neutrofielen hebben een diameter van 10 micrometer. Een liter menselijk bloed bevat ongeveer 5 miljard neutrofielen. Ze leven ongeveer vijf dagen. Wanneer ze de juiste signalen hebben ontvangen, duurt het ongeveer dertig minuten om het bloed te verlaten en de plaats van infectie te bereiken. Een neutrofiel scheidt interleukine-1 (IL-1) uit, het stofje dat koorts verwekt. Van koorts heeft het lichaam voordeel en bijvoorbeeld een bacterie nadeel.
Regel 66 ⟶ 56:
=== Bijzondere afweer ===
De bijzondere afweer is
Omdat een geactiveerde T-cel in een zijn eentje weinig uitricht, zal die zich vermenigvuldigen tot een leger. Dit leger bestaat uit vier soorten T-cellen:. 1. T-geheugencellen, voor een snelle reactie in de toekomst; 2. cytotoxische T-cellen ("killer cellen"), vergelijkbaar met scherpschutters; 3. T-helpercellen, die coördineren en de B-cellen activeren; 4. T-remmercellen, die de ontstekingsreactie in de hand houdt, anders is deze niet gunstig maar kwalijk.
Regel 91 ⟶ 81:
[https://www.youtube.com/watch?v=z5Wt5M91BVs Hoe werkt mijn immuunsysteem.] Youtube.com: deventer ziekenhuis, 9 sept. 2014. Duur: 4 min. 42 sec.
[https://www.youtube.com/watch?v=f3pBHKtysss Het aspecifieke en specifieke afweersysteem], Youtube.com: Biojuf, 3 okt. 2020. Duur: min. 15 sec.
== Voetnoot ==
|