Brief van Jakobus

De brief van Jakobus is een brief in het Nieuwe Testament, het tweede deel van de Bijbel.

Auteur en datering

Ongetwijfeld was Jakobus, de broer van onze Heer, de schrijver van deze brief. In het Nieuwe testament worden drie mannen met de naam Jakobus genoemd.

1. Jakobus,  de zoon van Zebedeüs. Deze discipel, broer van de discipel Johannes, stierf al heel jong als martelaar.  (Ha. 12:2.)
2. Jakobus, de zoon van Alfeüs. Een volgeling van Jezus over wie verder weinig bekend is.
3. Jakobus, de broeder van de Heer. Aanvankelijk stelde hij zich te weer tegen Jezus en zijn leer. Na zijn opstanding verscheen Jezus aan hem (1 Kor. 15:7) vanaf maakte hij deel uit van de discipelkring. (Ha. 1:14.) Hij werd een vooraanstaand leider van de christengemeente te jeruzalem. Volgens verslagen van Flavius Josephus, zou hij in 62 na Christus als martelaar zijn gestorven.

Hierdoor weten we dat de brief vóór het jaar 62 moet zijn geschreven. Sommige geleerden nemen zelfs aan dat de brief geschreven zou zijn voor de vergadering van Handelingen 15, omdat nergens in de brief iets blijkt van zending onder de heidenen. Dat zou betekenen dat de brief zelfs vóór 49 na Christus zou zijn geschreven. Daarmee wordt deze brief het oudste op schrift gestelde document van het Nieuwe Testament.

De brief is gericht aan de 12 stammen in de verstrooiing (1:1) dus waarschijnlijk bestemd aan christen-joden in het buitenland. Dat het bestemd was voor joodse lezers blijkt uit de stijl, het feit dat Jokobus het heeft over de "synagoge" (2:2) bij ons vertaald als "vergadering". Diverse uitspraken zinspelen op Oud Testamentische teksten. Jakobus focust zich voornamelijk op de praktijk van het leven als christen.

Doel van de brief

Jakobus is blijkbaar bevreesd dat de losgebarsten vervolgingen tegen de christenen en andere omstandigheden, het geloof van zijn lezers zouden doen verminderen of zelfs uitdoven.

In de brief wil hij hen aanmoedigen en vertroosten temidden van de beproevingen.

Blijkbaar zijn er ook nogal wat misstanden in de vroege joods-christelijke gemeenschappen, die hij door Zijn brief wil corrigeren.

Er was een tendens in de geloofsbeleving van de christenen om geloof en werken van elkaar te scheiden, daartegen laat hij ernstige waarschuwingen horen. Dit bracht b.v. Maarten Luther, die juist de "rechtvaardiging door het geloof had ontdekt" om deze brief van Jakobus een "strooien brief" te noemen. Later ontdekte hij dat de nadruk van Paulus en die van Jakobus elkaar aanvullen. Rechtvaardiging door het geloof wordt zichtbaar door de werken van het geloof.

Inhoud van de brief

In de Jakobusbrief is weinig doctrine te vinden, de nadruk ligt op de levenspraktijk en moreel handelen. Kerntekst is 2:26 "Want zoals het lichaam zonder geest dood is, zo is ook het geloof zonder werken dood."

Daarom snijdt hij ook veel praktische levenskwesties aan zoals: liefde/eigenbelang, onbaatzuchtigheid, het gebruik of misbruik van de tong, enz.

Hij keert zich tegen een onafhankelijke houding t.o.v. God (4:13-15) Hier komt "Deo Volente" (als God het wil) vandaan.

Op het eind van zijn brief legt hij sterke nadruk op de kracht van gebed, schuldbelijdenis en ziekenzalving.

Indeling van de brief

We kunnen de brief naar onderwerp in 7 stukken verdelen:

I:1             Groeten en adressering.

I:2-21        Over het omgaan met verzoekingen.

I:22 t/m II  Daders en hoorders van het woord, goede werken.

III              Woorden, hoe gebruik je je tong? Bouw je op of breek je af?

IV              Het gevaar van wereldsgezindheid.

V:1-12       Over geldzucht en volharding onder lijden.

V:13-20     Over gebed, voorbede, gebed voor zieken, enz.