Brontekst bekijken van Chronologie: Noach tot Abraham

Het '''Geslachtsregister van Genesis 11:20-32''' vermeldt het nakomelingschap van Sem tot op Abraham. 

De verzen van de tekst worden gekenmerkt door een zelfde formulering. Genesis 11:14-16 laat een voorbeeld van zo'n formulering zien. Het ligt voor de hand deze verzen als volgt te lezen: ''<nowiki/>'Selah was 30 jaar oud, toen zijn zoon Heber werd geboren (vs 14). Na de geboorte van Heber heeft Selah nog 403 jaar geleefd (vs 15). Heber was 34 jaar oud, toen zijn zoon Peleg werd geboren (vs 16).''<nowiki/>'  

Beginnend bij Genesis 5:29-32 en vervolgens Genesis 11:10-32 ontstaat aldus lezend onderstaand schema. De tweede kolom gaat tijdrekenkundig uit van 1880 als het jaar waarin Abraham uit Haran vertrok.
{| class="wikitable"
!Jaar na geboorte van Noach
!Jaar vóór Christus
!Schrift
!Gebeurtenis
!
|-
|0
|
|Gen. 5:29
|Noach geboren
|
|-
|480
|
|Gen. 6:3
|120 jaar voor de vloed
|
|-
|500
|
|Gen. 5:32
|Noach gewon Sem, Cham en Jafet
|
|-
|502
|
|Gen. 11:10
|Sem geboren
|
|-
|600
|'''2307'''
|Gen. 6:10/7:6
|'''zondvloed'''
|
|-
|601
|
|Gen. 8:13
|Noach uit de ark
|
|-
|602
|
|Gen. 11:10
|2 jaar na de vloed
|Arfachsad geb
|-
|637
|
|Gen. 11:12
|Selah geboren
|Arfachsad 35 jr
|-
|667
|
|Gen. 11:14
|Heber geboren
|
|-
|701
|2206
|Gen. 11:16
|Peleg geboren
|verdeling der aarde
|-
|731
|
|Gen. 11:18
|Rehu geboren
|
|-
|763
|
|Gen. 11:20
|Serug geboren
|Rehu 32 jr
|-
|793
|
|Gen. 11:22
|Nahor geboren
|Serug 30 jr
|-
|822
|2085
|Gen. 11:24
|Terah geboren
|Nahor 29 jr
|-
|892
|2015
|Gen. 11:26
|Terah 70 jr, gewon Nahor, Abram, Haran
|
|-
|940
|1967
|Gen. 11:19
|Peleg overleden
|
|-
|941
|1966
|Gen. 11:25
|Nahor overleden
|
|-
|950
|1957
|Gen. 9:28-29
|Noach overleden
|
|-
|952
|1955
|
|Abraham geboren
|Terah 130 jr
|-
|970
|1937
|Gen. 11:21
|Rehu overleden
|
|-
|993
|1914
|Gen. 11:23
|Serug overleden
|
|-
|1005
|1902
|
|Terah, Abraham c.s. vertrekken uit Ur
|
|-
|1027
|'''1880'''       Gen. 12:4
|Gen 11:32 Hand 7:4
|Terah overleden
|'''Abraham uit Haran'''
|-
|1040
|1867
|Gen. 11:13
|Arfachsad overleden
|
|-
|1052
|1855
|Gen. 21:5
|Izak geboren
|
|-
|1070
|1837
|Gen. 11:15
|Selah overleden
|
|-
|1092
|1815
|Gen. 25:20
|Izak huwt Rebekka
|
|-
|1102
|1805
|Gen. 11:11
|Sem overleden
|
|-
|1122
|1795
|Gen. 25:26
|Jakob en Ezau geb.
|
|-
|1127
|1780
|Gen. 25:7
|Abraham overleden
|
|-
|1131
|1776
|Gen. 11:17
|Heber overleden
|
|}
In tegenstelling tot het geslachtsregister van Genesis 5, roept deze lijst wel vragen op. Bovenstaand schema is opgesteld zoals de Bijbel het klaarblijkelijk vertelt. Die klaarblijkelijkheid van wat de tekst ons vertelt, het Goddelijk gezag van het Woord en de vertaling zijn belangrijke criteria voor een juist verstaan van de Bijbelse tekst. Toch krijgt men een gevoel van onbehagen, wanneer de Bijbel mededelingen doet over Abraham, Izak en Jakob en men tegelijk moet concluderen dat aartsvaders als Sem en Heber nog leefden, terwijl Jozua (Jozua 24:2,14,15) over hen sprak als vaderen van over de rivier uit vroegere tijden. Mogelijk dat op Bijbelse grond het geslachtsregister anders gelezen kan worden.

De sleutel tot de oplossing moet misschien gezocht worden in Gen. 11:32 en 12:14. Daar leest men over het historisch gegeven, dat, toen Terah 205 jaar oud was, Abraham 75 jaar oud was. Ook wordt vermeld dat Terah de vader is van Abram en dat hij nog zonen had (Gen. 11:26). In het geval van Terah en Abraham was dat tijdstip (datum) uiterst belangrijk, omdat Terah overleed en Abraham vertrok. Dit voorval maakte het noodzakelijk een document op te stellen, waarmee de bloedverwantschap aangetoond kon worden. Bovendien is het document gedateerd. (Toen Terah, de vader van Abraham, 205 jaar oud was, was Abraham 75 jaar oud.) Het document moet gefunctioneerd hebben als een soort uittreksel uit het geboorteregister. De kans dat families elkaar later nog zouden treffen, was klein. Het moet later voor Abraham dan ook een geweldige ervaring zijn geweest, toen hij iets mocht vernemen van zijn familie (Gen. 22:20-24). Zo had Eliëzer ongetwijfeld een kopie van het document bij zich om in Paddan-Aram aan te tonen dat hij namens familie kwam (Gen. 24).

Het lijkt of men in Gen. 11:25-26 over een soortgelijke situatie leest. Nahor was 119 jaar oud en tegelijk was Terah 70 jaar oud. Ook wordt vermeld dat Nahor de vader is van Terah ("en gewon Terah", of "nadat hij Terah gewonnen had") en ook nog andere zonen en dochters had, zoals ook Terah zelf later nog twee zoons had naast Abraham. Waarom de opstelling van dit document nodig was, wordt niet meegedeeld. Misschien was Nahor overleden, maar het hoeft niet zo te zijn. Misschien ging Terah ver van huis nieuwe weidegronden zoeken en een eigen clan stichten met een vaste woonplaats (Ur?).

De opmerking in Gen. 5:32, dat Noach 500 jaar oud was, de vader van Sem, Cham en Jateth, is gescheiden komen te staan van Gen. 11:10b 'Sem was 100 jaar oud, hij is de vader van Arfachsad.' Daartussen zijn drie aparte geschiedenissen geplaatst. 
# De geschiedenis van Noach, beginnend met Gen. 6:1 en eindigend met Gen.6:9 'Dit zijn de geschiedenissen van Noach' met een soort korte samenvatting van de daarvoor vermelde geschiedenis. 'Noach was rechtvaardig en wandelde met God'.
# Daarna komt de geschiedenis van Noachs zonen. Die eindigt met Gen. 10:1 'Dit zijn de geschiedenissen van Noachs zonen'. De herhaling 'Sem, Cham en Jafeth' lijkt de functie te hebben van een trefwoord om aan te geven dat geschiedenissen bij elkaar behoren (zie ook bij Gen. 5:32).
# De derde geschiedenis is van Sem. De geschiedenis eindigt met Gen. 11:10a 'Dit zijn de geschiedenissen van Sem'. Hij stopt hier mee als hij 500 jaar oud is en Arfachsad, die dan 35 jaar oud is, met zijn eigen geschiedenis daarop aansluit (Gen. 11:11-12).
De indruk wordt gewekt dat de hierboven vermelde mogelijkheid van interpretatie behoorlijk op willekeur berust, omdat stukjes tekst naast elkaar gezet worden tot een logisch geheel. De oorzaak hiervan ligt mogelijk in het feit dat men in de oudheid geen hoofd- en bijzinnen kent in een tekst. Men schreef zoals een klein kind soms kan praten, nevenschikkend (en . . .  en . . .  en). Het ene staat los van het andere. De opmerking 'twee jaar na de vloed' (Gen. 11:10) kan daarom betekenen, dat twee jaar na de vloed de gemeenschappelijke geschiedenis van de zonen van Noach eindigt en de geschiedenis van Sem begint, of dat toen Arfachsad geboren is.

Waarschijnlijk heeft Mozes al deze informatie op schrift in handen gehad en letterlijk bij elkaar gevoegd. We hebben te maken met op schrift gestelde originele informatie (Rom. 3:2). Er zitten met betrekking tot de afkomst in 'het vlees' van onze Heer Jezus Christus geen hiaten of ernstige onduidelijkheden. Dat men niet goed weet te interpreteren zegt ons eerder dat men niet te maken heeft met een goed kloppend achteraf verhaal, maar met originele oude documenten.

Interpreterend, zoals hiervoor aangegeven, komt men tot een andere tijdbalk dan boven aangegeven is. De andere interpretatie voorgesteld voor het geslachtsregister genoemd in Gen. 11 leidt . Dit leidt tot onderstaande tijdrekening. De eerste kolom geeft weet het aantal jaren sinds de geboorte van Noach. Tweede kolom: jaartallen, ervan uit gaande dat in 1880 voor Christus Abraham uit Haran vertrok.
{| class="wikitable"
|Jaar na geboorte van Noach
|Jaar vóór Christus
|Schrift
|Gebeurtenis
|
|-
|0
|4666
|Gen. 5:29
|Noach geboren
|
|-
|400
|4266
|Gen. 11:10
|Sem geboren
|
|-
|600
|'''4066'''
|Gen. 6:10/7:6
|'''ZONDVLOED'''
|
|-
|865
|3801
|Gen. 11:10
|Arfachsad geboren
|
|-
|900
|3766
|Gen. 11:11-12
|Sem 500 jr
|Arfachsad 35 jr
|-
|950
|3716
|Gen. 9:28-29
|Noach overleden
|
|-
|1238
|3428
|
|Selah geboren,
|zoon van Kenan
|-
|1266
|'''3400 ca'''
|Gen. 11
|'''MISLUKKING'''
|'''TORENBOUW'''
|-
|1268
|3398
|Gen. 11:13-14
|Arfachsad 403 jr
|Selah 30 jr
|-
|1607
|3059
|
|Heber geboren
|
|-
|1641
|3025
|Gen. 11:15-16
|Selah 403 jr
|Heber 34 jr
|-
|2007
|2659
|
|Peleg geboren
|
|-
|
|'''2659'''
|
|'''VERDELING'''  
|'''DER AARDE'''
|-
|2037
|2629
|Gen. 11:17-18
|Heber 430 jr
|Peleg 30 jr
|-
|2184
|2482
|
|Rehu geboren
|
|-
|2216
|2450
|Gen. 11:19-20
|Peleg 209 jr
|Rehu 32 jr
|-
|2361
|2305
|
|Serug geboren
|
|-
|2391
|2275
|Gen. 11:21-22
|Rehu 207 jr
|Serug 30 jr
|-
|2532
|2134
|
|Nahor geboren
|
|-
|2561
|2105
|Gen. 11:23-24
|Serug 200 jr
|Nahor 29 jr
|-
|2581
|2085
|
|Terah geboren
|
|-
|2651
|2015
|Gen. 11:25-26
|Nahor 119 jr
|Terah 70 jr
|-
|2711
|1955
|
|Abraham geboren
|
|-
|2786
|1880
|Gen. 11:32/12:4
|Terah 205 jr
|Abraham 75 jr
|-
|2810
|'''1856'''
|Gen. 18 en 19
|'''VERWOESTING'''
|'''SODOM EN G.'''
|-
|
|
|
|
|
|}
Wanneer men bovenstaand tijdpad overziet, mag men veronderstellen, dat voor de toenmalige bevolking zeer ingrijpende ontwikkelingen hebben plaats gehad. Te denken valt dan aan:

<nowiki>*</nowiki> het mesozoïcum. In Bijbelse context verstaat men daaronder de heftige nawerkingen van het zondvloedgebeuren. Men zie daarover het artikel '''Zondvloed en het mesozoïcum''' . Deze periode zal eindigen in de ontwikkeling van de alpiene gebergten (Alpen b.v.).

<nowiki>*</nowiki> de alpiene gebergtevorming. Dat moet een ingrijpende gebeurtenis zijn geweest en er toe hebben geleid dat op drift geraakte bevolkingsgroepen elkaar vonden in de Vlakte van Sinear (na het overlijden van Noach, c.a. 3600 voor Christus?). Men zie daarover het artikel '''Zondvloed en gebergtevorming.'''

<nowiki>*</nowiki> klimaatschommelingen vanwege de gebergtevorming.

<nowiki>*</nowiki> culturele ontwikkeling. Vóór het mislukken van de torenbouw ontwikkelde zich de cultuur van het vroegchalcolithicum. (zie het artikel '''Mesopotamië - torenbouw''' )

<nowiki>*</nowiki> de mislukking van de torenbouw met grote sociale onrust. Daarna ontwikkelde zich de cultuur van het middenchalcolithicum. Europa kent een zeer sterke temperatuurdaling, met in het noordelijk deel van Europa een ijstijdperiode. (zie het artikel '''Mesopotamië - na de torenbouw''' )

<nowiki>*</nowiki> de verdeling der aarde. In Noord-Europa einde ijstijd. In Mesopotamië begint de oude bronstijd. (zie het artikel '''Mesopotamië - Peleg''' )

Lit.: Visser, W. de  ''Herschreven Geschiedenis. Bijdrage aan de vorming van een Bijbels paradigma.'' (Zoetermeer 2010)

== Bronnen ==
P.J. Wiseman, ''Ontdekkingen over Genesis. Het eerste Bijbelboek in het licht van het archeologisch onderzoek'' (Groningen 1960)

W. de Visser, ''Herschreven Geschiedenis; bijdrage aan de vorming van een Bijbels paradigma'' (Zoetermeer 2010)
[[Categorie:Chronologie]]