k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
|||
| (6 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1:
'''Complotdenken''' is zonder voldoende gronden, een geheim [[complot]] vermoeden achter een ongewenste gebeurtenis of gebeuren. Het komt ook onder christenen voor.
Dit artikel gaat over het denken en de denkers. Over hun denkproduct,
Op internet zijn plekken, 'krochten van het internet'<ref name=":0">[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen.</ref>, waar complotdenken heerst. Zogenaamde 'alternatieve websites' bevatten vaak uitlatingen van complotdenken.
Regel 7:
'''Symptomen.''' Symptomen van complotdenken zijn: met betrekking tot een gevaar of ramp wordt gewaagd van een achterliggend 'plan', een geheime 'bedoeling'. Men verwijst naar een bepaalde club, groep, organisatie met dat plan, die bedoeling. En soms zegt men weet te hebben van het oogmerk van deze groep.
'''Oorsprong.''' Waar komt het complotdenken vandaan? Waarom denken mensen zo?
* De Amerikaanse miljardair Bill Gates spreekt in verband met het onderwerp vaccinaties over "reducing population growth" ("vermindering van de bevolkingsgroei"), verstaan wordt echter "reducing population" ("verminderen van de bevolking"). Het eerste betekent: minder snelle groei. Het tweede: krimp. Dat is een wezenlijk verschil. Wie echter "reducing population" uit de mond van Gates hoort, denkt natuurlijk dat de man voornemens is de wereldbevolking te reduceren, een schrikwekkend idee.
* Dezelfde Bill Gates zegt dat 700.000 (uitgaande van 1 op de 10.000) mensen in de wereld bijwerkingen zullen ondervinden ("suffer side-effects") van een vaccin. Verstaan wordt echter dat 700.000 mensen kunnen ''sterven'' door het vaccin.
* Bill Gates zegt dat jongere mensen een bepaald virus niet verspreiden omdat ze gevaccineerd zijn. Verstaan wordt dat jongere mensen het virus ''verspreiden'' ''omdat'' ze gevaccineerd zijn. Het 'niet' wordt niet gehoord.
De kans op een misverstand neemt toe als er al achterdocht is.
De algemene oorsprong van complottheorieën bestaat in tweeërlei neiging van ons mensen<ref name=":0" />:
#onze neiging om vreemden of groepen, die geheimen hebben, te wantrouwen. Bij complotdenken verdenken wij een groep die we reeds wantrouwden.
Regel 16 ⟶ 24:
'''Vatbaarheid.''' Wat voor mensen zijn dat, die complotdenkers? Wel, wij zijn allemaal in meer of mindere mate gevoelig voor complotdenken<ref name=":0" />. Doch bepaalde particuliere eigenschappen vergroten de kans dat iemand in een complottheorie gelooft: goedgelovigheid, lager opgeleid-zijn. Links- en rechtsextremisten geloven eerder aan een complottheorie. Mensen die aan een complottheorie geloven, geloven ook vaker in paranormale verschijnselen. Mensen die goed zijn in analytisch denken zijn minder geneigd in een complottheorie te geloven.
== Risico's ==
'''Verergeren.''' Complotdenkers neigen tot radicalisering, in denken of doen, als zij niet gehoord worden, of het gevoel krijgen niet gehoord te woorden, en/of de 'misleide' meerderheid van de mensen hen belachelijk maakt en zich tegen hen keert. Zij zoeken bevestiging en en vinden die bij sites op internet die hun denkbeelden bevestigen.<ref name=":2">Aldus de socioloog Jaron Harambam, die deskundig is op het gebied van complotdenken. Bron: [https://www.youtube.com/watch?v=blY5647-aIs Complotgekte in Coronatijd met socioloog Dr Jaron Harambam, specialist in Complottheorieen], Youtube.com: Cafe Weltschmerz, 11 juni 2020. Duur: 26 min. 51 sec.</ref>▼
Welke risico's lopen complotdenkers? Welke gevolgen kunnen zich bij hen voordoen? De risico's die complotdenkers lopen zijn:
*radicalisering
*dingen geloven die niet waar zijn, daarnaar handelen; door valse denkbeelden bevreesd en bezorgd raken
*kwade vermoedens verwekken bij anderen
*lasteren
*tijd en energie verspillen in reactie op een fictief complot
*conflict met naasten
▲'''
'''Voorkomen en beoordelen.''' Geloof aan een complottheorie kan men voorkomen, althans de kans daarop verkleinen, of terugdringen, door:▼
'''Conflict met naasten.''' Doordat de complotdenker meent dat zijn naasten, eventueel medechristenen, ja, de meeste mensen gevaar lopen en de waarheid niet weten, gaat hij ze 'voorlichten' en waarschuwen. Daar een complottheorie onvoldoende gegrond is, is de kans groot dat anderen niet overtuigd raken en de mening van de complotdenker niet overnemen. De complotdenker kan ertoe komen de ander als 'onwetend', 'blind', 'misleid' en dergelijke aan te merken. Hieruit kunnen met de levenspartner, in familie, vriendenkring of kerk geruzie en verwijdering voortkomen<ref>[https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2346866-ruzie-in-de-familie-door-coronadenkbeelden-hoe-ga-je-daarmee-om.html Ruzie in de familie door coronadenkbeelden, hoe ga je daarmee om?] NOS.nl, 5 sept. 2020</ref>. De complotdenker met zijn kwade vermoedens kan in een pijnlijk conflict terechtgekomen.
De apostel Paulus waarschuwt voor de gevolgen van 'een andere leer', die tegen de gezonde woorden ingaat: <blockquote>''1Ti 6:3 ... twistziekte en woordenstrijd, waaruit afgunst ontstaat en twist, lasteringen, kwade vermoedens, 1Ti 6:5 voortdurend geruzie van mensen die verdorven zijn in hun denken en van de waarheid beroofd zijn, ...'' (Telos)</blockquote>
== Voorkomen en beoordelen ==
▲
*gedachten van iemand aan een complot serieus te nemen en niet bij voorbaat weg te wuiven of zo iemand belachelijk te maken<ref name=":2" />
Regel 33 ⟶ 49:
Met de aldus verkregen kennis kan men de houdbaarheid van een complottheorie beoordelen of zelfs haar waarheid of onwaarheid vaststellen.
Niet complotdenken, maar ''compleet denken''
Is men gevoelig voor complotdenken, dan kan men beter zijn aandacht op andere zaken richten.<blockquote>''Flp 4:8 Overigens, broeders, al wat waar, al wat eerzaam, al wat rechtvaardig, al wat rein, al wat beminnelijk, al wat welluidend is, als er enige deugd en als er enige lof is, bedenkt dat.'' (Telos) </blockquote>
Regel 46 ⟶ 63:
*[https://www.youtube.com/watch?v=dqZxbh6OFS8 Bossmaker: Als een postpakketje wordt u gechipt en getraceerd]. Youtube.com: Bossmaker, 10 mei 2020. Duur: 27 min. 14 sec.
==Bron==▼
[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen; wetenschappelijke behandeling van het onderwerp.▼
==Zie ook==
[[Complottheorie]]
▲==Bron==
▲[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen; wetenschappelijke behandeling van het onderwerp.
== Voetnoten ==
| |||