k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1:
Een '''complottheorie''' of ''samenzweringstheorie'' is een onbewezen theorie over een of meer veelal ongewenste gebeurtenissen die verklaard worden uit een complot (samenzwering).
Anders gezegd, een complottheorie is een onbewezen vermoeden dat een groep kwaadwillende mensen in het geheim immorele of zelfs criminele doelen nastreeft<ref name=":0">[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen
Een complottheorie dient tot ''verklaring'' van een verontrustend of angstwekkend verschijnsel en leidt
'''Voorbeelden''': ▼
Een complottheorie kan voortkomen uit [[complotdenken]].
▲'''Voorbeelden van een complottheorie''':
* Keizer [[Nero (keizer)|Nero]] heeft de grote brand van Rome (64 na Chr.) doen aansteken;
Regel 12 ⟶ 16:
*Overheden en de telefoonfabrikanten verzwijgen dat de straling van mobiele telefoons schadelijk is voor de hersenen;
* De aanslagen van 9 september 2001 in New York zijn bekokstoofd door de Amerikaanse president George Bush en de Amerikaanse inlichtingendienst CIA;
* China zit met voorbedachten rade achter de Covid-19-pandemie.▼
▲*China zit met voorbedachten rade achter de Covid-19-pandemie.
Er zijn ook complottheorieën over de Bijbel, Jezus of (een deel van) het christendom<ref name=":1">[https://en.wikipedia.org/wiki/Bible_conspiracy_theory Bible conspiracy theory], en.wikipedia.org. Geraadpleegd 14 mei 2020.</ref>.
Regel 22 ⟶ 24:
Er bestaat een theorie dat Jezus en het christendom zijn gemaakt door leden van verschillende geheime genootschappen, mysteriescholen en religies om het Romeinse rijk te verenigen onder één staatsreligie, en dat deze lui gebruik maakten van talloze mythen en rituelen die eerder bestonden en ze vervolgens bijeenvoegden in het christendom dat vandaag bestaat<ref name=":1" />.
'''Bijlmerramp.''' Op 4 oktober 1992 stortte een vliegtuig van de Israëlische luchtvaartmaatschappij neer in de Bijlmer (Amsterdam). Deze ramp kostte 43 mensen het leven. Na de rampen zagen ooggetuigen mannen in witte pakken. Lange tijd bleef het bestaan en de identiteit van deze mannen onduidelijk. Er rezen 89 verschillende verklaringen, waaronder "agenten van de Israëlische geheime dienst", "Franse bergingsploeg", "geneeskundigen van het Rode Kruis". Na de terroristische aanslag op het wereldhandelscentrum in New York op 11 september 2001 kwam er een theorie bij: de Bijlmerramp werd uitgevoerd door geheime diensten, als test voor de aanslag in New York. In 2009 schreef de burgemeester van Amsterdam aan het gemeentebestuur dat de witte mannen twee ambtenaren van de dienst Milieu- en Bouwtoezicht waren die buiten dienst even een kijkje gingen nemen op rampplek. "Met de bekentenis van de twee ambtenaren is het complotdenken vast nog niet ten einde. Want waarom komen ze nu pas met hun verhaal? En dan nog: wie waren die andere achttien?"<ref>Hans van der Beek, [http://jezus-en-andere-mannen-in-witte-pakken.dhtml/ Jezus en andere mannen in witte pakken], artikel 28 aug. 2009 op Parool.nl</ref>
Regel 36:
'''Begronding.''' Complottheorieën verschillen in hun begronding. Sommige zijn goed voorstelbaar, andere zijn zeer vergezocht of bizar. De vergezochte theorie van de platte aarde zegt dat de aarde niet rond, maar plat is, en dat de wetenschap de mensheid daarover al eeuwenlang voorliegt. Een aanhanger ervan kan beweren dat iedere foto van de (bolvormige) aarde, gemaakt door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, met een computerprogramma is gemanipuleerd. Sommige complottheorieën lijken goed doordacht; hun aanhangers beroepen zich vaak op een eigen onderzoek.
▲Beide genoemde neigingen hebben de emotie van vrees gemeen. Complottheorieën zijn altijd te verwachten ''in bange tijden''. Bizarre situaties wekken bizarre geruchten.
▲[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen; wetenschappelijke behandeling van het onderwerp.
== Meer informatie ==
Regel 75 ⟶ 41:
Artikel [http://www.nu.nl/algemeen/1962559/veel-nederlanders-geloven-in-complotten.html Veel Nederlanders geloven in complotten], op Nu.nl, 12 mei 2009. Resultaten van onderzoek; voorbeelden van complotideeën.
Marc Verhoeven, [http://www.verhoevenmarc.be/PDF/complottheorie.pdf Laat u niet in met complottheorieën], op VerhoevenMarc.be. Een waarschuwing voor christenen.
[https://www.youtube.com/watch?v=6ZDeJSWWxVE Waarom geloven mensen complottheorieën?] Youtube.com: Universiteit van Nederland, 30 april 2020. Duur: 4 min. 37 sec. Voordracht door gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen; wetenschappelijke behandeling van het onderwerp.
== Voetnoten ==
|