k
→Erfdeel van de gelovigen in Christus
kGeen bewerkingssamenvatting |
|||
| (4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 6:
De ''erfgenaam'' is de persoon die in het bezit van de erfenis treedt. In het begrip van ''erfgenaam'' kan zowel het element „van rechtswege" als „zonder verdiensten" liggen.
''Erfakker'' is het aan ieder huisgezin in Israël
'Erfgoed', 'erfenis' of 'erfdeel' wordt dikwijls in een oneigenlijke zinnebeeldige zin gebruikt.
'Erfenis' en 'erfgenaam' zijn in het Nieuwe Testament benamingen ontleend aan erflating door mensen, maar ook aan het bezit van stukken land in Israël, dat het erfdeel van de Israëlieten was. Van hier zijn deze benamingen, bij wijze van zinspeling, toegepast op de voortreffelijker bezittingen, die een gelovige, volgens de belofte van God, in de hemel te verwachten heeft. De hemelse erfenis is verbonden met een hogere gelukzaligheid dan een erfenis bestaande uit aardse goederen.
== Erfrecht in het oude Israël ==
Het erfrecht van de Israëlieten was wat zijn wezen betreft het volgende: volgens een oud gebruik (Gen. 21: 10 vgl. 24: 36; 25 : 5; 31: 14), dat men ook bij andere volken, bijvoorbeeld de Atheners vindt, verviel de nalatenschap van de vader slechts aan de zonen van de rechtmatige vrouwen. De weduwen en ongehuwde zusters bleven in het huis van de eerstgeborene, die reeds in vroegere tijd een voortreffelijker (Gen. 25: 31; 49: 3 vgl. Ps. 105: 36; volgens Deut. 21: 15), een dubbel erfdeel kreeg en als familiehoofd werd beschouwd. Uitzonderingen, dikwijls in vroegere tijd, voornamelijk bij zonen van meer geliefde vrouwen, of wegens overtreding van de eerstgeborenen bijv. bij de zonen van Jakob (Gen. 48 : 5; hoofdst. 49. 1 Kron. 6: 1) waren volgens de wet van Mozes niet geoorloofd<ref>De veronderstelling dat de wet van Mozes in dezen een berisping tegen Jakob bevat, dat hij aan Jozef als zoon van zijn lievelingsvrouw Rachel een dubbele erfenis gegeven heeft, is ongegrond, daar Ruben wegens zijn overtreding niet slechts onterving, maar (Lev. 20: 10) de dood, ook de volgende, Simeon en Levi, straffen verdiend hadden, en ten gevolge hiervan de verdeling van het eerstgeboorterecht tussen Juda en Jozef de rechtvaardigste en het minst aan de afgunst van de andere broeders blootgesteld was.</ref>.
'''Zonen van bijvrouwen.''' De zonen van de bijvrouwen kregen geschenken volgens Gen. 25: 6. Evenwel is daarover in de wet niets bepaald, en volgens Gen. 30:3, vgl. 49: 1, behandelt Jakob de zonen van zijn bijvrouwen, als die van zijn eigenlijke vrouwen, daar zij deze in de schoot baarden. [[Jefta]] (Richt. 11:1) werd niet als zoon van een bijwijf, maar van een hoer, uit het erfdeel gestoten.
'''Dochters''' verkregen gewoonlijk slechts een uitzet (Gen. 31: 14) en erfden met de zonen slechts door een bijzondere begunstiging van de vader (Job 42: 15. Joz. 15 : 16. Richt. 1: 12). [[Kaleb]] had als beloning een tweede erfdeel buiten het lot, dat hij aan zijn dochter kon geven. Waren er echter geen zonen voorhanden dan erfden de dochters (Num. 27 : 1) , maar zij moesten mannen uit de stam huwen, opdat de stammen bij elkaar bleven (vgl. Num. 36 voornamelijk vs. 11, en 1 Kron. 24: 21; 25: 28. Neh. 7: 63. Zie ook het apocriefe Tobias 6: 12 ; 7: 14). Deze voerden dan de naam van de schoonvader, werden als zijn zonen aangezien en plantten zo het geslacht zonder gaping voort. Huwde een erfdochter in een anderen stam, dan verloor zij het erfdeel. In latere tijd werd overigens deze beperking van de vrouwelijke erfgenamen opgeheven.
'''Kinderloos.''' Liet iemand in het geheel geen kinderen na, dan erfden zijn broeders, na dezen zijn neven, maar altijd slechts verwanten van vaders zijde (Num. 27 : 9). Was er iemand van de verwantschap van vaders zijde die met de weduwe het plichthuwelijk aanging en zodoende het vruchtgebruik en de besturing van de erfenis aanvaardde, dan bleef volgens rabbijnse wetsuitlegging aan de weduwe het vruchtgebruik tot aan haat dood of tot zij met een ander huwde, waarop de erfenis aan de betreffende aanverwant van de gestorven man verviel.
'''Knechten.''' Ook trouwe knechten konden door een laatste wil of met legaten bedacht of in vele gevallen met de kinderen gelijk gesteld worden (Spr. 17: 2 , vgl. 30: 23) of wanneer er geen wettige erfgenamen waren, in plaats van kinderen aangenomen en tot erfgenamen benoemd worden (Gen. 15: 3), of aan de erfdochter uitgehuwelijkt worden (1 Kron. 2: 34).
'''Verdeling bij leven.''' Op voorkomende gevallen van verdeling van de erfenis onder de kinderen bij het leven van de ouders duidt Luk. 15: 12.
'''Testament.''' Het in de wet van Mozes onverbrekelijk vastgestelde erfrecht maakte testamenten overbodig. In latere tijd werden echter, zoals wij uit de [[Talmoed]] zien, schriftelijke testamenten gemaakt<ref>In het apocriefe Tobias 8 : 23 is geen eigenlijk testament, maar een huwelijkscontract.</ref>. Op het voorkomen van testamenten duiden de zinnebeeldige uitdrukkingen in Gal. 3 : 15 en Hebr. 9: 17.
De wetsuitlegging van de rabbijnen stelde slechts zoveel in schijn vast, dat de uitdrukking van de testamentmaker slechts niet de letter van de wet weerspreken mocht. De nauwgezette rabbijnse wetsuitlegging wist daardoor het eenvoudige mozaïsche erfrecht op allerlei wijzen te ontgaan en gaf aan de willekeur in testamenten een grote speelruimte. Zo kon bijvoorbeeld iemand onder de titel van geschenk, met voorbijgaan van zijn eigen kinderen, aan vreemde personen zijn gehele vermogen vermaken. De genoemde speelruimte gaf ook aanleiding tot veel strijd over de erfenis (Luk. 12: 13).
== Gods erfdeel ==
Regel 21 ⟶ 38:
== Erfenis van Abraham ==
Abraham werd door God geroepen en hij gehoorzaamde en geloofde God. Hij ging naar een onbekende plaats die hij als erfdeel zou ontvangen.<blockquote>''Heb 11:8 Door het geloof gehoorzaamde Abraham toen hij geroepen werd, om uit te gaan naar de plaats die hij als erfdeel zou ontvangen; en hij ging uit zonder te weten waar hij komen zou.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Ga 3:18 Want als de erfenis op grond van de wet is, dan is zij niet meer op grond van de belofte; maar God heeft haar aan Abraham door belofte geschonken. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ro 4:13 Want niet door de wet verkreeg Abraham of zijn nageslacht de belofte dat hij erfgenaam van de wereld zou zijn, maar door gerechtigheid van het geloof. Ro 4:14 Want als zij die uit de wet zijn, erfgenamen zijn, dan is het geloof zonder inhoud gemaakt en de belofte te niet gedaan. Ro 4:15 Want de wet bewerkt toorn, maar waar geen wet is, is ook geen overtreding. Ro 4:16 Daarom is het op grond van geloof, opdat het naar genade zou zijn, zodat de belofte zeker zou zijn voor het hele nageslacht, niet alleen dat wat uit de wet is, maar ook dat wat uit het geloof van Abraham is, die een vader is van ons allen (Telos)''</blockquote>
== Kanaän, Israëls erfdeel ==
Regel 27 ⟶ 44:
== Levieten ==
Aan de Levieten werd geen erfdeel gegeven in
== Erfdeel van David ==
Opmerkelijk is dat David, die geen Leviet was, zijn God als erfdeel beschouwt: <blockquote>''Ps 16:5 De HEERE is het deel mijner erve, en mijns bekers; Gij onderhoudt mijn lot. Ps 16:6 De snoeren zijn mij in liefelijke plaatsen gevallen; ja, een schone erfenis is mij geworden. (SV)''</blockquote>In de NBG51-vertaling: <blockquote>''Ps 16:5 O HERE, mijn erfdeel en mijn beker, Gij zelf bestendigt wat het lot mij toewees. Ps 16:6 De meetsnoeren vielen mij in liefelijke dreven, ja, mijn erfdeel bekoort mij.'' (NBG51)</blockquote>Johannes Calvijn schreef als commentaar: "Met een rustig en stil gemoed rust hij in de eeuwige God, ja, zo hoog is zijn roem, dat hij ten zeerste veracht, wat de wereld buiten Hem aan hem als werkelijk aanbiedt. Want in een heerlijke lofzang zijn God verheffend, zegt hij, dat hij niets meer verlangt."<ref>Aangehaald in Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, ''Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden'' (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Ps. 16:6. </ref>
== Erfgenaamschap en erfenis van de Heer Jezus ==
Regel 33 ⟶ 53:
== Erfdeel van de gelovigen in Christus ==
God schenkt de gelovigen, hen die uit genade gerechtvaardigd en geheiligd zijn, een erfenis. <blockquote>''
'Het erfdeel van heiligen in het licht' (Col. 1:12) is het eeuwige hemels goed en zaligheid. Hiervan moest het land van de aardse rust, het beloofde land Kanaän, het voorbeeld zijn.
Het erfdeel is in het koninkrijk van Christus en van God (vgl. Col. 1:12-13). <blockquote>''Efe 5:5 Want dit weet en erkent u, dat geen hoereerder, onreine of hebzuchtige, dat is een afgodendienaar, erfdeel heeft in het koninkrijk van Christus en van God.'' (Telos)</blockquote>"God is mijn goud; Hij woont in mij en ik smaak zijn eeuwige goedheid. (...) Met God verkrijgt u zulke goederen en schatten, die alle menselijk denken verre overtreffen," aldus Friedrich Christoph Oetinger (1702-1782)<ref name=":0">Aangehaald in H. Zeller, ''Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk''. Eerste deel A - J. ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1867) s.v. Erfenis, Erfgoed, Erven. Het citaat is op Christipedia.nl gemoderniseerd qua spelling.</ref>.
=== Zoonschap en erfgenaamschap ===▼
Wij zijn erfgenamen van God, en mede-erfgenamen van Christus, omdat wij door het geloof kinderen en zonen van God zijn geworden. God heeft ons bestemd om zonen van Hem te worden. Als kinderen, zonen erven wij. <blockquote>''Ro 8:17 En zijn wij kinderen, dan ook erfgenamen: erfgenamen van God en medeërfgenamen van Christus, als wij inderdaad met Hem lijden, opdat wij ook met Hem verheerlijkt worden. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ga 4:6 En omdat u zonen bent, heeft God de Geest van zijn Zoon in onze harten uitgezonden, die roept: Abba, Vader! Ga 4:7 U bent dus niet meer slaaf, maar zoon; en bent u zoon, dan ook erfgenaam door God.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Tit 3:7 opdat wij, door zijn genade gerechtvaardigd, erfgenamen werden naar de hoop van het eeuwige leven. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Efe 1:11 in Hem, in Wie wij ook erfgenamen zijn geworden, waartoe wij tevoren bestemd waren naar het voornemen van Hem die alles werkt naar de raad van zijn wil, (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ga 3:29 En als u van Christus bent, dan bent u Abrahams nageslacht en volgens belofte erfgenamen. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Col 1:12 terwijl u de Vader dankt, die u bekwaam heeft gemaakt om deel te hebben aan het erfdeel van de heiligen in het licht; Col 1:13 die ons gered heeft uit de macht van de duisternis en overgebracht in het koninkrijk van de Zoon van zijn liefde,'' (Telos)</blockquote>Joodse gelovigen zijn erfgenamen, maar ook heidense gelovigen zijn dat. Ten opzichte van de gelovigen uit Israël worden de gelovigen uit de volken (heidenen) 'mede-erfgenamen' genoemd. <blockquote>''Efe 3:6 dat zij uit de volken medeërfgenamen zijn en medeïngelijfden en mededeelgenoten van de belofte in Christus Jezus door het evangelie, (Telos)''</blockquote>▼
Tot die geluksstaat zijn ook niet-Joden uit genade verkozen en zo zelfs het erfdeel of erfvolk van God geworden. Beide joodse en heidense gelovigen zijn erfgenamen. Ten opzichte van de gelovigen uit Israël worden de gelovigen uit de volken (heidenen) 'mede-erfgenamen' genoemd. <blockquote>''Efe 3:6 dat zij uit de volken medeërfgenamen zijn en medeïngelijfden en mededeelgenoten van de belofte in Christus Jezus door het evangelie, (Telos)''
''Tit 3:7 opdat wij, door zijn genade gerechtvaardigd, erfgenamen werden naar de hoop van het eeuwige leven. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Col 3:24 daar u weet dat u van de Heer als vergelding de erfenis zult ontvangen: u dient de Heer Christus. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Jak 2:5 Hoort, mijn geliefde broeders: heeft God niet de armen in de wereld uitverkoren om rijk te zijn in het geloof en erfgenamen van het koninkrijk, dat Hij beloofd heeft aan hen die Hem liefhebben?''</blockquote><blockquote>''Hnd 20:32 En nu draag ik u op aan God en aan het woord van zijn genade, die machtig is op te bouwen en het erfdeel te geven onder alle geheiligden. (Telos)''</blockquote>
=== Uit genade, op grond van geloof ===
De erfenis is, gelijk het in het begrip der erfenis ligt, iets dat van rechtswege aan de kinderen van God toekomt en toch onverdiend, niet door eigen krachtsinspanning te verwerven is. Abraham ontving door Gods genade de belofte op grond van zijn geloof. <blockquote>''Ga 3:18 Want als de erfenis op grond van de wet is, dan is zij niet meer op grond van de belofte; maar God heeft haar aan Abraham door belofte geschonken. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ro 4:13 Want niet door de wet verkreeg Abraham of zijn nageslacht de belofte dat hij erfgenaam van de wereld zou zijn, maar door gerechtigheid van het geloof. Ro 4:14 Want als zij die uit de wet zijn, erfgenamen zijn, dan is het geloof zonder inhoud gemaakt en de belofte te niet gedaan. Ro 4:15 Want de wet bewerkt toorn, maar waar geen wet is, is ook geen overtreding. Ro 4:16 Daarom is het op grond van geloof, opdat het naar genade zou zijn, zodat de belofte zeker zou zijn voor het hele nageslacht, niet alleen dat wat uit de wet is, maar ook dat wat uit het geloof van Abraham is, die een vader is van ons allen (Telos)''</blockquote>
=== De erfenis als vergelding ===
Genade en geloof mogen ons echter niet passief maken. De erfenis ontvangen wij ook als vergelding voor onze dienst aan de Heer, ons werk voor Hem. <blockquote>''Col 3:17 En al wat u doet, in woord of in werk, doet alles in de naam van de Heer Jezus, terwijl u God de Vader door Hem dankt. Col 3:18 Vrouwen, weest aan uw mannen onderdanig, zoals het betaamt in de Heer, Col 3:19 Mannen, hebt uw vrouwen lief en weest niet bitter tegen hen. Col 3:20 Kinderen, weest jullie ouders in alles gehoorzaam, want dit is welbehaaglijk in de Heer. Col 3:21 Vaders, irriteert uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden. Col 3:22 Slaven, weest uw heren naar het vlees in alles gehoorzaam, niet met ogendienst, als mensenbehagers, maar in eenvoud van hart, in vrees voor de Heer. Col 3:23 Wat u ook doet, doet het van harte, als voor de Heer en niet voor mensen, Col 3:24 daar u weet dat u van de Heer <u>als vergelding de erfenis zult ontvangen: u dient de Heer Christus</u>.'' (Telos)</blockquote>Bij de dienst aan de Heer hebben wij wereld, zonde en Satan te overwinnen, met Jezus door het geloof tegenover deze machten stand te houden. <blockquote>''1Jo 5:4 Want al wat uit God geboren is, overwint de wereld; en dit is de overwinning die de wereld overwonnen heeft: ons geloof. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Opb 2:7 Wie een oor heeft, laat hij horen wat de Geest tot de gemeenten zegt. Wie overwint, die zal Ik te eten geven van de boom van het leven die in het paradijs van God is. (Telos)''</blockquote>
▲=== Zoonschap en erfgenaamschap ===
▲Wij zijn erfgenamen van God, en mede-erfgenamen van Christus, omdat wij door het geloof kinderen en zonen van God zijn geworden. God heeft ons bestemd om zonen van Hem te worden. Als kinderen, zonen erven wij. <blockquote>''Ro 8:17 En zijn wij kinderen, dan ook erfgenamen: erfgenamen van God en medeërfgenamen van Christus, als wij inderdaad met Hem lijden, opdat wij ook met Hem verheerlijkt worden. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ga 4:6 En omdat u zonen bent, heeft God de Geest van zijn Zoon in onze harten uitgezonden, die roept: Abba, Vader! Ga 4:7 U bent dus niet meer slaaf, maar zoon; en bent u zoon, dan ook erfgenaam door God.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Tit 3:7 opdat wij, door zijn genade gerechtvaardigd, erfgenamen werden naar de hoop van het eeuwige leven. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Efe 1:11 in Hem, in Wie wij ook erfgenamen zijn geworden, waartoe wij tevoren bestemd waren naar het voornemen van Hem die alles werkt naar de raad van zijn wil, (Telos)''</blockquote><blockquote>''Ga 3:29 En als u van Christus bent, dan bent u Abrahams nageslacht en volgens belofte erfgenamen.
=== Weggelegd in de hemelen ===
De erfenis van de gelovigen is voor hen weggelegd in de hemelen. <blockquote>''1Pe 1:3 Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die naar zijn grote barmhartigheid ons heeft wedergeboren doen worden tot een levende hoop door de opstanding van Jezus Christus uit de doden, 1Pe 1:4 tot een onvergankelijke, onbevlekte en onverwelkelijke erfenis, <u>in de hemelen weggelegd</u> voor u, 1Pe 1:5 die in de kracht van God door het geloof bewaard wordt tot de behoudenis, die gereed is om in de laatste tijd geopenbaard te worden. 1Pe 1:6 Daarin verheugt u zich, zo nodig nu een korte tijd bedroefd door allerlei verzoekingen, (Telos)''</blockquote>God heeft ons gezegend met 'alle geestelijke zegening in de hemelse gewesten in Christus'. <blockquote>''Efe 1:3 Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die ons gezegend heeft met alle geestelijke zegening <u>in de hemelse gewesten</u> in Christus,''</blockquote>
=== Rijkdom, heerlijkheid ===
De erfenis die de gelovigen wacht is een heerlijk en rijk bezit. <blockquote>''Efe 1:18 verlichte ogen van uw hart, opdat u weet wat de hoop van zijn roeping is, wat <u>de rijkdom is van de heerlijkheid van zijn erfenis</u> in de heiligen, (Telos)''</blockquote>De gelovigen zijn erfgenamen van het koninkrijk der hemelen, dat de aarde en de hemelen omvat. <blockquote>''Jak 2:5 Hoort, mijn geliefde broeders: heeft God niet de armen in de wereld uitverkoren om rijk te zijn in het geloof en <u>erfgenamen van het koninkrijk</u>, dat Hij beloofd heeft aan hen die Hem liefhebben? (Telos)''
''2Ti 4:18 De Heer zal mij redden van elk boos werk en behouden voor zijn <u>hemels koninkrijk</u>. Hem zij de heerlijkheid tot in alle eeuwigheid! Amen. (Telos)''</blockquote><blockquote>''1Co 3:21 ... <u>alles is van u</u>: 1Co 3:22 <u>hetzij Paulus, hetzij Apollos, hetzij Kefas, hetzij wereld, hetzij leven, hetzij dood, hetzij tegenwoordige, hetzij toekomstige dingen, alles is van u</u>; 1Co 3:23 en u bent van Christus, en Christus is van God. (Telos)''</blockquote>
=== Eeuwig leven ===
Regel 51 ⟶ 84:
=== Onvergankelijk, onbevlekt, onverwelkelijk ===
De erfenis is bestendig en volmaakt heerlijk. <blockquote>''1Pe 1:3 Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die naar zijn grote barmhartigheid ons heeft wedergeboren doen worden tot een levende hoop door de opstanding van Jezus Christus uit de doden, 1Pe 1:4 tot een <u>onvergankelijke, onbevlekte en onverwelkelijke erfenis</u>, in de hemelen weggelegd voor u, 1Pe 1:5 die in de kracht van God door het geloof bewaard wordt tot de behoudenis, die gereed is om in de laatste tijd geopenbaard te worden. 1Pe 1:6 Daarin verheugt u zich, zo nodig nu een korte tijd bedroefd door allerlei verzoekingen, (Telos)''</blockquote>Deze erfenis "wordt niet door de motten en de roest verteerd, zij is met geen treurigheid of onreine begeerte bevlekt, zij blijft eeuwig rein en fris" (Friedrich Christoph Oetinger, 18e eeuw)<ref name=":0" />.
=== In Christus ===
Regel 60 ⟶ 93:
=== Onderpand van onze erfenis ===
Het pand van de erfenis, het handgeld, waardoor wij in ons hart vooruit krachtig van ons genaderecht op de erfenis verzekerd worden, is de heilige Geest. De Heilige Geest, die iemand op grond van geloof ontvangt, is een onderpand, een voorschot van onze hemelse erfenis (Ef. 1: 14. 2 Kor. 1: 22). <blockquote>''Efe 1:13 in Wie ook u, toen u het woord van de waarheid, het evangelie van uw behoudenis, hebt gehoord in Wie u ook, toen u geloofd hebt, verzegeld bent met de Heilige'' Geest van de belofte, ''Efe 1:14 die het <u>onderpand is van onze erfenis</u>, tot de verlossing van de verkregen bezitting, tot lof van zijn heerlijkheid. (Telos)''</blockquote><blockquote>''2Co 1:20 Want hoeveel beloften van God er ook zijn, in Hem is het ja; daarom is ook door Hem het Amen, tot heerlijkheid van God door ons. 2Co 1:21 Hij nu die ons met u bevestigt in Christus en ons heeft gezalfd, is God, 2Co 1:22 die ons ook verzegeld en het onderpand van de Geest in onze harten gegeven heeft. (Telos)''</blockquote>
== Varia ==
Regel 73 ⟶ 106:
[[Erfgenaam]]
==
Gerrit Hesselink, ''Woordenboek ter opheldering van de schriften des N. Verbonds'' (1793), s.v. Erfdeel, erfgenaam, erve, erven, ervenis. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 19 juli 2019.
H. Zeller, ''Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk''. Eerste deel A - J. ('s Gravenhage: M.J. Visser, 1867) s.v. Erfenis, Erfgoed, Erven. Tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 20 juli 2019.
== Voetnoten ==
| |||