Maimonides (Moses ben Maimon) (1135-1204), ook Rambam genoemd, was een invloedrijke Joodse geleerde (Talmoedist, wiskundige, astronoom), wijsgeer en arts.

Hij werd geboren in Cordova. Wegens de geloofsvervolging van de Almohaden (1148) ging hij naar Noord-Afrika, vandaar naar Palestina en ten slotte naar Egypte, waar hij filosofie doceerde, als arts optrad (lijfarts van Saladin en diens zoon) en rabbijn van Kahira werd. Hij is de meest betekenende en invloedrijkste Joodse filosoof van de Middeleeuwen.

Aristoteles is voor hem in alle wereldse wetenschap de hoogste autoriteit; daarnaast houdt hij vast aan de openbaring van de Bijbel, waarvan hij echter vele met de Rede strijdende plaatsen allegorisch verklaart.

Hij ontkent de eeuwigheid van de wereld, die door God uit niets geschapen is. God is onkenbaar, boven alle predicaten verheven, maar in ieder geval: onstoffelijk, alwijs en algoed. Gods voorzienigheid verhindert niet de psycholigisch-ethische vrijheid van de menselijke wil, wiens ziel substantieel en onsterfelijk is. Het hoogste goed is: kennis, in 't bijzonder de kennis omtrent God. In zijn werk Wegwijzer der dwalenden (doctor perplexorum), uit het Arabisch vertaald in het Hebreeuws, Latijn (1620), Duits en Frans (1856—1875), wil hij aantonen, hoe degenen, die door de filosofie het geloof verloren hebben, dit op de weg van de wetenschap kunnen terugkrijgen.

Zijn belangrijkste werk is zijn godsdienstordende Mishnéh Thora, in Nieuw-Hebreeuws geschreven, waarin hij al de voorschriften, die in de Talmoeddiscussies voorkomen en behandeld worden, in strenge systematiek in 14 boeken rangschikt. Hij schreef een verklaring op de Misjna (Arabisch, in het Hebreeuws vertaald), geneeskundige werken, die ook de stof streng methodisch behandelen, enz.

De messias. Hij beschreef in zijn Mishneh Torah de dingen waaraan de Joden zouden weten of iemand de Messias was, zoals[1]:

  • het herstel van het koninkrijk van David tot zijn vroegere heerlijkheid
  • de overwinning behalen over de vijanden van Israël
  • de Tempel herbouwen, die de Romeinen in 70 na Chr. hadden vernietigd
  • de ballingen naar het land Israël verzamelen.

“En als hij hier niet succesvol in is, of als hij wordt gedood, is het bekend dat hij niet degene is die door de Torah werd beloofd,” schreef Maimonides[2].

Jezus. In zijn Mishneh Torah beschrijft hij Jezus als de mislukte Messias, die voorzien was door de profeet Daniël. In plaats van Israël te verlossen, schrijft Maimonides, zorgde Jezus ervoor dat Joden werden gedood en verbannen, en veranderde hij de Thora en leidde de wereld om een ​​valse God te aanbidden.[1]

Bron

Oosthoek's geillustreerde encyclopaedie (Utrecht: A. Oosthoek, 1925-1934) s.v. Maimonides. Tekst hiervan is onderwijziging verwerkt op 18 feb. 2018.

Voetnoot