Melaatsheid: verschil tussen versies

3.894 bytes toegevoegd ,  3 jaar geleden
k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 13:
'''Besmettelijkheid'''. De multibacillaire lepra is zeer besmettelijk.
 
'''Besmetting.''' Verspreiding en besmetting met de leprabacterie gebeurt door druppeltjes die vrijkomen bij hoesten en niezen. De verspreide bacteriën kunnen zo bij anderen binnendringen via neus en keel of via huidwondjes<ref name=":0">[https://nl.wikipedia.org/wiki/Lepra Lepra], nl.wikipedia.org. Geraadpleegd 9 okt. 2020.</ref>. Het spreekt vanzelf dat mensen die in nauw en veelvuldig contact staan met een onbehandelde leprapatiënt, zoals familieleden, buren, vrienden, een grotere kans hebben om besmet te raken.
 
'''Natuurlijke afweer'''. Slechts 1 op de 100 besmette mensen krijgt de ziekte lepra. De andere worden beschermd door hun eigen ingeschapen afweersysteem.
Regel 23:
Behalve lichamelijke gevolgen zijn er ook maatschappelijke gevolgen. Leprapatiënten komen wegens hun handicaps vaak zonder werk te zitten. Uit vrees voor besmetting worden ze door hun naasten vaak vermeden of zelfs verstoten. Ze tellen niet meer mee in de maatschappij. Een melaatse gold in het oude Israël als fysiek onrein en de mensen hielden zich van hem of haar op afstand. In veel delen van de wereld wordt melaatsheid gezien als hekserij of als straf van God. Bang om in afzondering terecht te komen, durven leprapatiënten vaak met niemand over hun ziekte te praten en soms durven ze zelfs niet naar het ziekenhuis te gaan.
 
'''Voorkomen.''' Jaarlijks komen er wereldwijd ruim 200.000 nieuwe leprapatiënten bij (stand 2020)<ref name=":1" />. De ziekte komt (anno 2020) vooral voor in India, Indonesië en Brazilië. In 2018 woonde 75% procent van alle leprapatiënten op behandeling in India.<ref name=":0" />. In Nederland is de ziekte sinds de vrijwel helemaal verdwenen; er worden naar schatting jaarlijks nog tussen de vijf en tien nieuwe gevallen vastgesteld (stand 2019). De besmetting hebben de Nederlanders opgelopen in het buitenland.
 
'''Behandeling.''' Lepra is te genezen door een cocktail van antibiotica die gedurende langere tijd dagelijks ingenomen moet worden., in geval van paucibacillaire lepra (PB) 6 maanden, en in geval van multibacillaire lepra (MB) 12 maanden. De medicatie doodt de leprabacteriën en stopt de infectie.<ref name=":1">[https://www.leprastichting.nl/wat-is-lepra/ Wat is lepra?], Leprastichting.nl</ref>
Regel 32:
'''Genezing.''' God is bij machte een melaatse wonderdadig te genezen, zoals we zien in het geval van Naäman de Syriër, en in de vele melaatsen die de Heer Jezus, de knecht van Jahweh, genas toen hij op aarde was.
 
'''Afzondering van melaatsen.''' God wilde dat alle melaatsen uit de volksmassa van Israël zouden worden afgezonderd. <blockquote>''Nu 5:1  En de HEERE sprak tot Mozes, zeggende:  Nu 5:2  Gebied den kinderen Israëls, dat zij uit het leger wegzenden alle melaatsen, en alle vloeienden, en allen, die onrein [zijn] van een dode.  Nu 5:3  Van den man tot de vrouw toe zult gij hen wegzenden; tot buiten het leger zult gij hen wegzenden; opdat zij niet verontreinigen hun legers, in welker midden Ik wone. Nu 5:4  En de kinderen Israëls deden alzo, en zonden hen tot buiten het leger; gelijk de HEERE tot Mozes gesproken had, alzo deden de kinderen Israëls.'' (SV) </blockquote>De melaatste moest alleen wonen, buiten de legerplaats van het volk Israël. <blockquote>''Le 13:46  Al de dagen, in welke deze plaag aan hem zal zijn, zal hij onrein zijn; onrein is hij, hij zal alleen wonen; buiten het leger zal zijn woning wezen.'' (SV)</blockquote>'''Wet van de melaatsheid.''' Aan het volk Israël had God de ''wet van de melaatsheid'' gegeven. Lev. 13 en 14 behandelen de manier waarop melaatsheid (in ruime zin) door de priesters, die in de dienst van God stonden, zou worden ontdekt en behandeld. Wij lezen onder meer:
 
<blockquote>''Le 13:45  De kleren van de melaatse bij wie de ziekte is [vastgesteld], moeten ingescheurd worden, zijn hoofd[haar] moet hij los laten hangen, hij moet zijn baard en snor bedekken en hij moet roepen: Onrein, onrein!'' (HSV)</blockquote>De roep "Onrein, onrein!" was een waarschuwing voor de reinen, opdat dezen afstand zouden houden en zodoende niet besmet zouden worden. De melaatse koning Azaria (= [[Uzzia]]) woonde in een apart staand huis. Toen tien melaatsen de Heiland ontmoetten, bleven zij op afstand staan.<blockquote>''Lu 17:12  En toen Hij in een dorp kwam, ontmoetten Hem tien melaatse mannen, die op een afstand bleven staan;'' (Telos)</blockquote>
 
<u>Afzondering van melaatsen.</u> God wilde dat alle melaatsen uit de volksmassa van Israël zouden worden afgezonderd.<blockquote>''Nu 5:1  En de HEERE sprak tot Mozes, zeggende:  Nu 5:2  Gebied den kinderen Israëls, dat zij <u>uit het leger wegzenden alle melaatsen</u>, en alle vloeienden, en allen, die onrein [zijn] van een dode.  Nu 5:3  Van den man tot de vrouw toe zult gij hen wegzenden; tot buiten het leger zult gij hen wegzenden; opdat zij niet verontreinigen hun legers, in welker midden Ik wone. Nu 5:4  En de kinderen Israëls deden alzo, en <u>zonden hen tot buiten het leger</u>; gelijk de HEERE tot Mozes gesproken had, alzo deden de kinderen Israëls.'' (SV) </blockquote>
Opmerkelijk is de Goddelijke aanwijzing in Lev. 13:12-13. <blockquote>''Le 13:12  Maar als de melaatsheid op de huid helemaal uitbreekt en de melaatsheid heel de huid van de aangetaste bedekt, van zijn hoofd tot zijn voeten, zover de ogen van de priester kunnen zien, Le 13:13  en de priester heeft gezien dat-zie! -de melaatsheid zijn hele lichaam bedekt heeft, dan zal hij de aangetaste rein verklaren. Hij is helemaal wit geworden, hij is rein.'' (HSV)</blockquote>De instructie hier, hoewel schijnbaar tegenstrijdig, is veelzeggend: als de melaatsheid de hele huid bedekt, moet de priester de man rein verklaren. Typologisch gezien: de zonde is aan het licht gekomen en oprecht beleden.
 
De melaatse moest alleen wonen, buiten de legerplaats van het volk Israël. <blockquote>''Le 13:46  Al de dagen, in welke deze plaag aan hem zal zijn, zal hij onrein zijn; onrein is hij, hij <u>zal alleen wonen</u>; <u>buiten het leger zal zijn woning wezen</u>.'' (SV)</blockquote>
 
De melaatse koning Azaria (= [[Uzzia]]) woonde in een apart staand huis. Toen tien melaatsen de Heiland ontmoetten, bleven zij op afstand staan. <blockquote>''Lu 17:12  En toen Hij in een dorp kwam, ontmoetten Hem tien melaatse mannen, die op een afstand bleven staan;'' (Telos)</blockquote>
 
Geen enkel ander volk in de oudheid heeft melaatsen zo behandeld<ref name=":2">Ben Hobrink, [https://www.youtube.com/watch?v=odLZE6rc3zY Melaatsheid]. Youtube.com: Ben Hobrink, 19 juli 2013. Duur: 4 min 27 sec.</ref>. Een hoogleraar in de geschiedenis der geschiedenis schreef: “Het 13de en 14de hoofdstuk van Leviticus zijn gewichtige officiële documenten die het verdienen om in letters van glanzend goud geschreven te worden, omdat zij de kiem vormen van de moderne profylaxe tegen besmettelijke ziekten.”<ref>Citaat van Karl Sudhoff, aangehaald in: Ben Hobrink, 'Dokters, was u handen!', in: IDDG (In Dienst de Genezing), dec. 2012. IDDG is het tijdschrift van de [[Christian Medical Fellowship Nederland]]. </ref> (Door 'profylaxe' wordt verstaan: maatregelen ter voorkoming van ziekte.) De Italiaanse medisch historicus schreef: “De wetten op de melaatsheid in Leviticus 13 kunnen worden beschouwd als het basismodel voor de wetgeving op de volksgezondheid.”<ref>Citaat van Arturo Castiglioni, aangehaald in: Ben Hobrink, 'Dokters, was u handen!', in: IDDG (In Dienst de Genezing), dec. 2012. IDDG is het tijdschrift van de [[Christian Medical Fellowship Nederland]]. </ref> In de Middeleeuwen nam de Kerk de leiding in de bestrijding van de besmettelijke ziekte melaatsheid<ref>Ben Hobrink, 'Dokters, was u handen!', in: IDDG (In Dienst de Genezing), dec. 2012. IDDG is het tijdschrift van de [[Christian Medical Fellowship Nederland]]. </ref>. Onze moderne wetgeving op de volksgezondheid is gebaseerd op Gods wetten in de Bijbel<ref name=":2" />.
 
Opmerkelijk is de Goddelijke aanwijzing in Lev. 13:12-13. <blockquote>''Le 13:12  Maar als de melaatsheid op de huid helemaal uitbreekt en de melaatsheid heel de huid van de aangetaste bedekt, van zijn hoofd tot zijn voeten, zover de ogen van de priester kunnen zien, Le 13:13  en de priester heeft gezien dat - zie! - de melaatsheid zijn hele lichaam bedekt heeft, dan zal hij de aangetaste rein verklaren. Hij is helemaal wit geworden, hij is rein.'' (HSV)</blockquote>De instructie hier, hoewel schijnbaar tegenstrijdig, is veelzeggend: als de melaatsheid de hele huid bedekt, moet de priester de man rein verklaren. Typologisch gezien: de zonde is aan het licht gekomen en oprecht beleden.
 
Wanneer een melaatse genezen was, moest hij een reinigingsritueel ondergaan. Een deel van het ritueel is in de prent hieronder afgebeeld.
Regel 64 ⟶ 72:
 
In Bethanië woonde een Simon bijgenaamd 'de melaatse'. In zijn huis lag Jezus aan, samen met [[Lazarus van Bethanië|Lazarus]]. Daar werd de Heer gezalfd door Maria (Mark. 14:3; Joh. 12:2). Wellicht was ook die Simon door Jezus genezen van melaatsheid.
 
== Geschiedenis ==
Melaatsheid is een ziekte die al in de Bijbelse oudheid bekend was. Melaatsheid kwam ook veel in de Middeleeuwen voor. Artsen dachten dat je melaats kon worden door het eten van peper, knoflook of vlees van zieke varkens. Toentertijd werd ook wel gedacht dat de ziekte een straf van God was. Een hoogleraar in de geschiedenis der geneeskunde schreef over de melaatsheid in de Middeleeuwen: “De angst voor alle andere ziekten bij elkaar viel in het niet bij de dodelijke angst voor melaatsheid. Zelfs de Zwarte Dood veroorzaakte niet zo’n verschrikkelijke angst.” <ref name=":3">Citaat van George Rosen, aangehaald in: Ben Hobrink, 'Dokters, was u handen!', in: IDDG (In Dienst de Genezing), dec. 2012. IDDG is het tijdschrift van de [[Christian Medical Fellowship Nederland]]. </ref> De geneesmeester bedachten van alles, maar ze vonden geen geneesmiddel. Daarom nam de Kerk de taak op zich om de melaatsheid te bestrijden<ref name=":2" />. Zij gingen ervan uit dat melaatsheid een besmettelijke ziekte was, zoals beschreven in het Oude Testament. Zij volgde daarbij de voorschriften uit Leviticus. “Als melaatsheid was geconstateerd, werd de patiënt afgezonderd en uit de gemeenschap gestoten (…) De voorschriften uit Leviticus volgend, nam de kerk de taak op zich om de melaatsheid te bestrijden (…) Het was het eerste grote wapenfeit in profylaxe, namelijk de systematische uitroeiing van een ziekte,” aldus de medisch historicus<ref name=":3" />.
 
Rond 1860 leefden in de Noorse stad Bergen zo'n 2800 melaatsen tussen de overige mensen. Om in hun onderhoud te voorzien gingen zij als marskramer langs de deuren en verspreiden daardoor ongeweten de melaatsheid. De regering besloot de melaatsen af te zonderen. Met geweld werden zij afgezonderd. Binnen 80 jaar was het aantal melaatsen drastisch verminderd, niet dankzij medicijnen, maar dankzij hun afzondering.
 
== Meer informatie ==
Regel 78 ⟶ 91:
''A New and Concise Bible Dictionary'' (George Morris, 1899) s.v. Leprosy. Tekst hiervan is vertaald en onder wijziging verwerkt op 6 okt. 2020.
 
Ben Hobrink, 'Dokters, was u handen!', in: IDDG (In Dienst de Genezing), dec. 2012. IDDG is het tijdschrift van de [[Christian Medical Fellowship Nederland]].
== Voetnoot ==
 
Ben Hobrink, [https://www.youtube.com/watch?v=odLZE6rc3zY Melaatsheid]. Youtube.com: Ben Hobrink, 19 juli 2013. Duur: 4 min 27 sec.
 
== Voetnoten ==