Mens: verschil tussen versies

12.699 bytes toegevoegd ,  1 maand geleden
k
(29 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 2:
 
== Zijn schepping ==
[[Bestand:Man Made in the Image of God.jpg|miniatuur|De mens is gemaakt naar het beeld van God.]]
'''Wanneer.''' God schiep de mens op de zesde en laatste dag''' '''van de scheppingsweek. [[Bestand:Man en Mannin - Fuyinchina.jpg|miniatuur|364x364px|''Artistieke verbeelding van Man en Mannin'']]
'''Wanneer.''' God schiep de mens op de zesde en laatste dag''' '''van de scheppingsweek.
'''Als man en vrouw'''. Van de mens schiep God een mannelijke en een vrouwelijke variant. De Heer [[Jezus Christus]] bevestigt dat God de mens, [[man]] en [[vrouw]], geschapen heeft. Hij spreekt van God als 'Hij die hen geschapen heeft': <blockquote>''Mt 19:4 Hij antwoordde echter en zei: Hebt u niet gelezen dat Hij die hen heeft geschapen, hen van het begin af als man en vrouw heeft gemaakt.'' (TELOS)</blockquote><blockquote>''Mr 10:6 van het begin van de schepping echter heeft Hij hen mannelijk en vrouwelijk gemaakt.(TELOS)''</blockquote>'''Waaruit.''' God schiep de eerste mens, [[Adam (eerste mens)|Adam]], een man, uit de [[aarde]], uit het stof der aarde.  <blockquote>''Ge 2:7 En de HEERE God had den mens geformeerd uit het stof der aarde, en in zijn neusgaten geblazen den adem des levens; alzo werd de mens tot een levende ziel.'' (SV)</blockquote><blockquote>''Ge 3:19 In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij [zijt] stof, en gij zult tot stof wederkeren.'' ''(SV)''</blockquote>
 
Het tweede exemplaar van de mens, Eva, een vrouw, werd door God geformeerd uit de eerste mens, uit een deel van Adam. De vrouw is dus ontstaan uit de man. Adam noemde haar '[[Mannin]]'.
'''Ontwerp: naar Gods beeld en gelijkenis.''' God schiep de mens ''naar Zijn beeld en gelijkenis.'' <blockquote>''Ge 1:26  En God zei: Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en laten zij heersen over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht, over het vee, over heel de aarde en over al de kruipende dieren die over de aarde kruipen! Ge 1:27  En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. Ge 1:28  En God zegende hen en God zei tegen hen: Wees vruchtbaar, word talrijk, vervul de aarde en onderwerp haar, en heers over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht en over al de dieren die over de aarde kruipen!'' (HSV) </blockquote>Wat houdt het in, dat de mens Gods beeld en gelijkenis draagt? Die woorden verwijzen waarschijnlijk naar onze unieke menselijke eigenschappen:
 
# ons rede- en kenvermogen en ons zelfbewustzijn
# ons onderscheidingsvermogen ten aanzien van goed en kwaad,
# onze keuzevrijheid
# onze plaats als heersers over de andere schepselen op aarde
# ons vermogen om met God om te gaan (met Hem te spreken, te wandelen, te leven, Zijn liefde te genieten) als in een betrekking tussen twee personen.<BR><BR>
 
[[Bestand:Man en Mannin - Fuyinchina.jpg|miniatuur|300x300px|''Artistieke verbeelding van Man en Mannin'']]
 
'''Als man en vrouw'''. Van de mens schiep God een mannelijke en een vrouwelijke variant. De Heer [[Jezus Christus]] bevestigt dat God de mens, [[man]] en [[vrouw]], geschapen heeft. Hij spreekt van God als 'Hij die hen geschapen heeft': <blockquote>''Mt 19:4 Hij antwoordde echter en zei: Hebt u niet gelezen dat Hij die hen heeft geschapen, hen van het begin af als man en vrouw heeft gemaakt.'' (TELOS)</blockquote><blockquote>''Mr 10:6 van het begin van de schepping echter heeft Hij hen mannelijk en vrouwelijk gemaakt.(TELOS)''</blockquote>'''Waaruit.''' God schiep de eerste mens, [[Adam (eerste mens)|Adam]], een man, uit de [[aarde]], uit het stof der aarde. Zijn geest echter was door God ingeblazen. Deze verbinding van stof en geest maakte hem tot een levende ziel. <blockquote>''Ge 2:7 En de HEERE God had den mens geformeerd <u>uit het stof der aarde</u>, en in zijn neusgaten geblazen den adem des levens; alzo werd de mens tot een levende ziel.'' (SV)</blockquote><blockquote>''Ge 3:19 In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot <u>de aarde</u> wederkeert, dewijl gij <u>daaruit genomen</u> zijt; want <u>gij [zijt] stof, en gij zult tot stof wederkeren</u>.'' ''(SV)''</blockquote><blockquote>''Ge 3:23  Zo zond de HEERE God hem weg uit de hof van Eden, om <u>de aardbodem</u> te bouwen, <u>waaruit hij genomen was</u>. (CP<ref name=":02">Hertaling of vertaling door Christipedia, uitgaande van de Statenvertaling.</ref>)'' </blockquote>God heeft de buitenkant, het lichaam, en het binnenste van de mens (geest) gemaakt. <blockquote>''Lu 11:40  Onverstandigen, heeft Hij die de buitenkant heeft gemaakt, ook niet de binnenkant gemaakt? (Telos)'' </blockquote>Het tweede exemplaar van de mens, een andere variant, de vrouw, werd door God geformeerd uit de eerste mens, uit een deel van Adam. De vrouw is dus ontstaan uit de man. Adam noemde haar '[[Mannin]]'.
 
Elk mens is een schepping van God. Hij heeft het oor geplant, het oog geformeerd, de mond gemaakt. Vermogens als zien en horen komen van Hem. <blockquote>''Spr 20:12 Een horend oor, en een ziend oog heeft de HEERE gemaakt, ja, die beide. (SV)''</blockquote><blockquote>''Ps 94:9 Zou Hij, Die het oor plant, niet horen? zou Hij, Die het oog formeert, niet aanschouwen?''</blockquote>Het schenken of inhouden van menselijke vermogens als spreken, zien en horen, het is in Gods hand. <blockquote>''Ex 4:11 En de HEERE zeide tot hem: Wie heeft den mens den mond gemaakt, of wie heeft den stomme, of dove, of ziende, of blinde gemaakt? Ben Ik het niet, de HEERE? (SV)''</blockquote>
Regel 16 ⟶ 27:
Het Menselijk-Genoomproject (1990-2003), dat het menselijk genoom in kaart bracht, maakte in 2000 bekend dat alle mensen biologisch gezien tot één soort behoren. Hiermee werd de verklaring van de Schrift bevestigd — dat alle mensen afstammelingen van Adam en Eva zijn en tot één soort behoren.
 
=== Evolutietheorie ===
De biologische [[evolutietheorie]], die in de huidige wereldse [[wetenschap]] vrijwel algemeen aanvaard is, leert dat de mens uit het [[Dieren|dier]] is ontstaan en eigenlijk een diersoort is. De mens is uit een ander dier ontstaan. Theïstisch evolutionisten, die geloof aan God en geloof aan macro-evolutie samenbinden, menen dat God een aapachtig wezen nam en dat veranderde in een mens. 
 
De gangbare wereldse wetenschappelijke opvatting over de oorsprong van de mens onderscheidt verschillende soorten (onder ondersoorten) van de mens. De moderne mensen zijn grotendeels homo sapiens, doch ook deels Neanderthaler en Denisovamens. Bovendien blijkt dat deze mensensoorten en eveneens onze eigen voorouders gemeenschap hadden met nog onbekende mensachtigen<ref name=":2">[https://www.scientias.nl/onderzocht-neanderthaler-dna-in-ijslanders-geeft-verbluffende-nieuwe-inzichten-in-de-menselijke-geschiedenis/ Onderzocht Neanderthaler-DNA in IJslanders geeft verbluffende nieuwe inzichten in de menselijke geschiedenis], Scientias.nl, nieuwsbericht 30 april 2020.</ref>. "Of we het mysterie van onze eigen menselijke geschiedenis ooit helemaal zullen ontrafelen? De tijd zal het leren," zei de schrijfster van een populair-wetenschappelijk nieuwsbericht<ref name=":2" />. Onze menselijke geschiedenis is echter geopenbaard en overgeleverd in de Heilige Schrift, het Woord van God.
 
== Wezen van de mens ==
Regel 42 ⟶ 56:
<blockquote>''Ge 1:26 En God zei: Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en laten zij heersen over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht, over het vee, over heel de aarde en over al de kruipende dieren die over de aarde kruipen!'' ''Ge 1:27 En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. Ge 1:28 En God zegende hen en God zei tegen hen: Wees vruchtbaar, word talrijk, vervul de aarde en onderwerp haar, en heers over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht en over al de dieren die over de aarde kruipen!'' (HSV)</blockquote>
 
=== Overeenkomsten ===
Beide man en vrouw zijn gemaakt naar Gods beeld en gelijkenis. Zij ontvangen beiden de bestemming om te heersen over de aarde en haar volheid en de aard te vervullen. Zij ontvangen beiden een zegen van vruchtbaarheid.
Beide man en vrouw zijn gemaakt naar Gods beeld en gelijkenis. Zij ontvangen beiden de bestemming om te heersen over de aarde en haar volheid en de aard te vervullen. Zij ontvangen beiden een zegen van vruchtbaarheid. De mogelijkheid om van hun zonden behouden te worden en Gods heil te ontvangen is voor beiden gelijk.
 
=== Verschillen ===
Naast overeenkomsten zijn er '''verschillen'''. Deze verschillen zijn lichamelijk en geestelijk, aangeboren en/of door de cultuur bepaald. De Schrift vergelijkt de vrouw met een 'zwakker vat'.
Naast overeenkomsten zijn er verschillen. Deze verschillen zijn lichamelijk en geestelijk, aangeboren en/of door de cultuur bepaald. De Schrift vergelijkt de vrouw met een 'zwakker vat'.
 
<blockquote>''1Pe 3:7 Mannen, evenzo, woont bij hen met verstand als bij een zwakker vat, het vrouwelijke, en bewijst hun eer, omdat zij ook medeerfgenamen van de genade van het leven zijn, opdat uw gebeden niet verhinderd worden.'' (TELOS)</blockquote>
 
De man is dan als een 'zwak vat', de vrouw als een 'zwakker vat'. Mannen hebben een beter richtingsgevoel dan vrouwen. In Nederland worden mannen gemiddeld 79 jaar oud, vrouwen 84 jaar (anno 2012)<ref name=":1">Bron: ABP Magazine, nov. 2012., blz. 8.</ref>. 
 
Mannen hebben een beter richtingsgevoel dan vrouwen. 
 
In Nederland worden mannen gemiddeld 79 jaar oud, vrouwen 84 jaar (anno 2012)<ref name=":1">Bron: ABP Magazine, nov. 2012., blz. 8.</ref>. 
 
In Nederland zijn (anno 2011) aantoonbare niet-lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes. Jongens zijn over het algemeen beter in wiskunde en rekenen dan meisjes. Meisjes zijn over het algemeen beter in taal (begrijpend lezen en spelling) dan jongens. Meisjes volgen over het algemeen hogere opleidingsniveaus dan jongens. In het hoger onderwijs blijven vrouwelijke studenten meer bij hun keuze dan mannelijke: ze stoppen minder vaak met hun studie en wisselen ook minder. Ze hebben meer kans een diploma te halen en halen hun diploma van universiteit of hogeschool gemiddeld eerder dan jongens<ref name=":0">Aldus Detailhandel Nederland, juli 2010. Detailhandel Nederland is de belangenbehartiger van Nederlandse winkeliers.</ref>.
 
=== Meer informatie ===
Ashley McGuire, ''Sex Scandal: The Drive to Abolish Male and Female''. Regnery Publishing, 2017. Pagina's: 256. De auteur, een katholieke vrouw, argumenteert tegen het ontkennen of uitwissen van de verschillen tussen man en vrouw en tegen de idee dat een man kan verkiezen een vrouw te zijn of omgekeerd. Volgens haar heeft het ontkennen van het sexeverschil nadelige gevolgen voor de vrouw.
 
[http://www.viewpure.com/RGhBI6wUmDw Modesty in Dress with Colleen Hammond Pt. 4], Youtube.com: The Fatima Center, 28 okt. 2015. Duur: 28 min. Onder meer over de natuurlijke roeping van de vrouw. De man is geneigd een vrouw te helpen, bijvoorbeeld een koffer te sjouwen (vanaf 8 min 30 sec). In de wereld is onder vrouwen een verkeerde trend om het hoffelijk aanbieden door een man van een zitplaats of het openen van een deur voor een vrouw af te keuren.
 
== Bestemming ==
Regel 57 ⟶ 82:
De bestemming van aardse heerschappij houdt geenszins in dat de aarde verdorven mag worden. Dat de mens de grondstoffen uitput en het milieu bederft, mag niet geweten worden aan de culturele invloed van de bijbelse notie dat de mens oorspronkelijk geroepen is over de aarde te heersen. Heersen kan goed samengaan met bewaren, met goed rentmeesterschap.
 
== Waarde van de mensGeringheid ==
[[Job]] verwonderde zich over Gods bemoeienis met de mens:
De mens, ook in zijn gevallen staat, is waardevol voor God. Dat blijkt bovenal uit de prijs die God heeft betaald om de gevallen mens met Zichzelf te verzoenen.
 
<blockquote>{{Bijbelvers|HoofdstukNaam=Job 7|VersNummer=17}}</blockquote>
Een mens is beschermwaardig in alle stadia van zijn leven. Een ongeboren kind is even beschermwaardig als een volwassene. Mensen zijn gelijk in waardigheid en beschermwaardigheid in alle stadia. Maar wat gedaan kan worden om het leven te beschermen, is afhankelijk van de situatie.
 
David verwonderde zich erover dat God acht gaf op de mens.
 
<blockquote>{{Bijbelvers|HoofdstukNaam=Psalm 144|VersNummer=3}}{{Psalm 144:4}}</blockquote>
 
== Grootheid ==
Het heelal, door God bereid, is onvoorstelbaar groot. Wat is dan de mens? God echter heeft hem verhoogd boven de schepselen op aarde en hem tot heerser over hen gesteld.
 
<blockquote>{{Bijbelvers|HoofdstukNaam=Psalm 8|VersNummer=3}}{{Psalm 8:4}}{{Psalm 8:5}}{{Psalm 8:6}}{{Psalm 8:7}}{{Psalm 8:8}}</blockquote>
 
De schrijver van de Hebreeënbrief verwijst naar Ps. 8:4.
 
<blockquote>{{Bijbelvers|HoofdstukNaam=Hebreeën 2|VersNummer=6}}</blockquote>De mens is groot door zijn rede, zijn denkvermogen. Blaise Pascal, een Franse wis- en natuurkundige en filosoof, zei: "Par l'espace l'univers me comprend et m'engloutit comme un point; par la pensée je le comprends." (= Door de ruimte omvat het heelal mij en overspoelt mij als een stip; door het denken omvat ik het)<ref>Uit: ''Pensées'' (1670), aangehaald op https://citaten.net/quotes/met-heelal.html</ref>. En ook: "De mens is slechts het zwakste riet van de natuur, maar hij is een denkend riet."<ref>"L'homme n'est qu'un roseau le plus faible de la nature, mais c'est un roseau pensant." Uit: ''Pensées'' (1670), aangehaald op https://citaten.net/quotes/met-heelal.html?page=2</ref>
 
Zijn uitzonderlijke vermogens heeft de mens aan Zijn Schepper te danken, die hem gemaakt heeft naar Zijn beeld en gelijkenis. Tussen haakjes, Gods alvermogen gaat dat van de mens zeer verre te boven.
 
== Waarde ==
De mens, ook in zijn gevallen staat, is waardevol voor God. De Allerhoogste heeft de mens gemaakt naar Zijn beeld en gelijkenis. Hij heeft de mens gewild en hem onder de aardse schepselen de hoogste plaats gegeven.
 
De waarde van een medemens berust niet op onze menselijke waardering, niet op onze mening, smaak of voorkeur.
 
Dat de mensen waardevol voor Hem zijn blijkt bovenal uit de prijs die God heeft betaald om de gevallen mens met Zichzelf te verzoenen.
 
Een mens is ''beschermwaardig'' in alle stadia van zijn leven. Een ongeboren kind is even beschermwaardig als een volwassene. Mensen zijn gelijk in waardigheid en beschermwaardigheid in alle stadia. Maar wat gedaan kan worden om het leven te beschermen, is afhankelijk van de situatie.
 
Door het verkeer komen zo'n 700-800 mensen, die alle even beschermwaardig zijn, per jaar om. De maatschappij probeert dodelijke ongevallen zo veel mogelijk te voorkomen maar niet ten koste van onze mobiliteit.
Regel 67 ⟶ 116:
 
== Samenstelling van het lichaam ==
<blockquote>''Ps 139:13  Want Ú hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven. Ps 139:14  Ik loof U omdat ik ontzagwekkend wonderlijk gemaakt ben; wonderlijk zijn Uw werken, mijn ziel weet dat zeer goed.Ps 139:15  Mijn beenderen waren voor U niet verborgen, toen ik in het verborgene gemaakt ben [en] geborduurd werd in de laagste plaatsen van de aarde.'' (HSV)</blockquote>
Naar het lichaam bestaat de mens uit ''stof. ''Alle chemische elementen waaruit levende organismen inclusief de mens bestaan, komen ook in niet-levende materie voor. Anders gezegd, de fundamentele chemische verbindingen die nodig zijn voor levende organismen worden ook in de aarde zelf aangetroffen.<blockquote>''Ge 3:19 In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij [zijt] stof, en gij zult tot stof wederkeren.''</blockquote><blockquote>''Ge 18:27 En Abraham antwoordde en zeide: Zie toch; ik heb mij onderwonden te spreken tot den Heere, hoewel ik stof en as [ben]!''</blockquote>Het menselijk lichaam bestaat gemiddeld uit 60 biljoen cellen = 60 x 1.000 x 1 miljard cellen = 60.000.000.000.000 cellen. In elk van de duizenden miljarden cellen zit twee meter aan DNA. Het eiwit condensin verpakt het DNA tot minuscule pakketjes door de DNA-sliert in lusjes aan elkaar te haken en zo bij elkaar te houden<ref>[https://nos.nl/artikel/2218889-nederlandse-wetenschappers-ontrafelen-dna-mysterie.html Nederlandse wetenschappers ontrafelen dna-mysterie], NOS.nl, nieuwsbericht 22 feb. 2018.</ref>. De DNA-pakketjes vormen de chromosomen in elke celkern, waarin onze genetische eigenschappen zijn vastgelegd. 
'''Stof.''' Naar het lichaam bestaat de mens uit ''stof,'' uit zo'n 7 octiljoen atomen (= 7.000.000.000.000.000.000.000.000.000 atomen; 7 gevolgd door 27 nullen)<ref name=":3">Michael Brown, [https://stream.org/loss-gods-pain/ Our Loss, God's Pain], op Stream.org, 25 juni 2017.</ref>.'' ''Alle chemische elementen waaruit levende organismen inclusief de mens bestaan, komen ook in niet-levende materie voor. Anders gezegd, de fundamentele chemische verbindingen die nodig zijn voor levende organismen worden ook in de aarde zelf aangetroffen.<blockquote>''Ge 3:19 In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij [zijt] stof, en gij zult tot stof wederkeren.''</blockquote><blockquote>''Ge 18:27 En Abraham antwoordde en zeide: Zie toch; ik heb mij onderwonden te spreken tot den Heere, hoewel ik stof en as [ben]!''</blockquote>'''Water'''. Ons fysieke lichaam bestaat grotendeels uit water. Stoffelijk gezien is het menselijke lichaam een hoop mineralen met water<ref>De Wageningse hoogleraar Cees Buisman noemde de mens "een zak mineralen met water", BNR-radio, 18 maart 2018. Uiteraard is dit een beperkte beschouwing. De mens is stof, maar is ook een [[ziel]]. En de stof van zijn lichaam is door God hoogst georganiseerd.</ref>.
 
'''Cellen.''' Het menselijk lichaam bestaat gemiddeld uit 60 biljoen cellen = 60 x 1.000 x 1 miljard cellen = 60.000.000.000.000 cellen.
 
'''DNA.''' In elk van de duizenden miljarden cellen zit twee meter aan DNA. Het eiwit condensin verpakt het DNA tot minuscule pakketjes door de DNA-sliert in lusjes aan elkaar te haken en zo bij elkaar te houden<ref>[https://nos.nl/artikel/2218889-nederlandse-wetenschappers-ontrafelen-dna-mysterie.html Nederlandse wetenschappers ontrafelen dna-mysterie], NOS.nl, nieuwsbericht 22 feb. 2018.</ref>. De DNA-pakketjes vormen de chromosomen in elke celkern, waarin onze genetische eigenschappen zijn vastgelegd. 
 
De hoeveelheid informatie in menselijk DNA is 12x zoveel als de informatie vervat in het bekende naslagwerk ''The Encyclopaedia Brittannica''. 12 exemplaren van de papieren uitgave beslaan samen 15 meter boekenplanklengte<ref name=":3" />.
[[Bestand:Lateral head anatomy detail.jpg|miniatuur|''Figuur: Anatomie van het menselijk hoofd.'' ]]
Elk onderdeel van het menselijk lichaam is een wonderlijk staaltje van Goddelijk ontwerp, schepping en instandhouding. 
 
'''Deelsystemen'''. Het menselijke lichaam bestaat uit verschillende systemen, zoals het zenuwstelsel, het spierskeletsysteem (musculoskeletale systeem) en het afweersysteem. 
'''Water'''. Ons fysieke lichaam bestaat grotendeels uit water. Stoffelijk gezien is het menselijke lichaam een hoop mineralen met water<ref>De Wageningse hoogleraar Cees Buisman noemde de mens "een zak mineralen met water", BNR-radio, 18 maart 2018. Uiteraard is dit een beperkte beschouwing. De mens is stof, maar is ook een [[ziel]]. En de stof van zijn lichaam is door God hoogst georganiseerd.</ref>.
 
Het spierskeletsysteem behelst de spieren en het skelet, in het bijzonder: spieren, botten, gewrichten, kraakbeen, ligamenten, pezen en bursae. De mens heeft in het geheel 206 botten en 640 spieren.<ref>Zie ook de paragraaf 'Meer informatie'. </ref>
'''Deelsystemen'''. - Het menselijke lichaam bestaat uit verschillende systemen, zoals het zenuwstelsel en het afweersysteem. 
 
Het afweersysteem - of immuunsysteem - zorgt ervoor dat lichaamsvreemde stoffen herkend en vernietigd worden. Het gaat om stoffen als bacteriën, virussen en andere piepkleine deeltjes die in ons lichaam terechtkomen. Een belangrijke soort cel die voor het opruimen van lichaamsvreemde stoffen zorgt is de macrofaag (= 'veelvraat').
Regel 80 ⟶ 136:
 
== Hersenen ==
De hersenen van de mens zijn wel genoemd het meest complexe orgaan in het universum. De volgende video-animatie toont de hersenen en hun onderdelen: [http://www.youtube.com/v/HVGlfcP3ATI video] (2 minuten, Engels, Youtube; door: ''Medical Legal Art''). Onze hersenen bevatten meer dan honderd miljard zenuwcellen. ErDe bestaanopslagcapaciteit annovan 2010ons nogbrein geenis computersvoldoende dieom genoegde rekenkrachtinformatie hebbenvan om6 miljoen jaargangen van het menselijkbekende breinEngelse tetijdschrift kunnen''Wall nabootsenStreet Journal''<ref name=":3" /> te bewaren''. ''
 
Er bestaan anno 2010 nog geen computers die genoeg rekenkracht hebben om het menselijk brein te kunnen nabootsen. 
 
Onze hersenen zijn aangelegd voor gerichtheid op God. ‘Zoals de zwaartekracht je naar beneden trekt, zo is de bedrading van je hersenen erop gericht om je naar God te trekken,’ aldus een neurowetenschapper<ref>Aldus Caroline Leaf, aangehaald in [https://www.nd.nl/nieuws/geloof/brein-al-vanaf-geboorte-op-de-keuze-voor-god.2691544.lynkx 'Brein al vanaf de geboorte op de keuze voor God gericht'], nieuwsbericht in het Nederlandsch Dagblad, 26 mei 2017. </ref>.
Regel 95 ⟶ 153:
 
Bron: Radio Nederland Wereldomroep, 5 febr. 2007
|}
|}<blockquote></blockquote>
 
== Verscheidenheid ==
De mensen op aarde tonen een grote ''uitwendige'' verscheidenheid. Voorbeelden zien we in een presentatie van de Wycliffe Bijbelvertalers:  [http://www.wereldorientatie.net/PPP/Nieuw4/Bijbelvertaalwerk.ppt#77 presentatie](77 sheets, meeste plaatjes van mensen)
Regel 143 ⟶ 200:
De ontwikkeling van een individuele mens is een wonderbaarlijke zaak. Kleine kinderen hebben een groot vermogen om een taal te leren of zich aan te passen aan een andere taal. Baby's van een jaar oud hebben maar 5 uur nodig om de kenmerken van een nieuwe taal in hun gebrabbel op te nemen. Na zo'n korte tijd hebben ze hun taalgebruik al licht aangepast<ref>Nieuwsartikel [http://www.nu.nl/wetenschap/2115777/babys-brabbelen-binnen-5-uur-in-andere-taal.html 'Baby's brabbelen binnen 5 uur in een andere taal'], op Nu.nl dd. 4 nov. 2009</ref>.
 
Over het ontstaan en de ontwikkeling van menselijk leven in de moederschoot, een filmpje van Provita (België): [http://www.youtube.com/v/7ELc5f0o3bM video] (3 minuten, Youtube).
 
De volgende video laat zien hoe de ontwikkeling van een bepaalde baby tot bejaarde in portret verloopt: video [http://media.zie.nl/e/?v=m1mz6luf5sw3 Danielle] van Anthony Cerniello, 2013 (duur: 4 min. 58 sec.)
Regel 154 ⟶ 212:
 
=== Zeer hoge leeftijd ooit ===
De eerste geslachten van de mensheid kenden zeer hoge leeftijden. Zo stierf Adam op een leeftijd van 930 jaar. Methusalem is vermoedelijk de oudste mens die ooit op aarde geleefd heeft. Hij bereikte een leeftijd van 969 jaar! Noach stierf op 950-jarige leeftijd. Zijn kleinzoon Arpaksad, geboren na de zondvloed, werd 'slechts' 438 jaar. De gemiddelde leeftijd van de mensen schijnt na de zondvloed af te nemen, daarop wijzen de in de Schrift vermelde leeftijden. De hogepriester Jojada in de 9e eeuw v. Chr. bereikte de leeftijd van 130 jaar (2 Kron. 24:15).
 
{{Tijdbalk Adam tot Mozes}}
Waarom mensen heel vroeger zo oud werd is een raadsel. Er bestaan verschillende verklaringen. We zullen er enkele noemen.
 
De gemiddelde leeftijd van de mensen schijnt na de zondvloed af te nemen, daarop wijzen de in de Schrift vermelde leeftijden. De hogepriester Jojada in de 9e eeuw v. Chr. bereikte de leeftijd van 130 jaar (2 Kron. 24:15).
 
'''Buiten de Bijbel.''' Ook buiten de Bijbel wordt gesproken van hoge leeftijden vóór de zondvloed. De Soemerische koningslijst<ref>Zie ''The Sumerian king list: translation'', http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/section2/tr211.htm</ref> vermeldt buitengewoon hoge leeftijden vóór de zondvloed. Zo regeerde koning Alulim 28.800 jaren, Alaljar 36.000 jaren. Deze extreem hoge leeftijden moeten verbasterde gegevens zijn. Na de zondvloed dalen de regeringstijden, we vinden in de koningslijst vermeld: 1200 jaren, 960 jaren, 670 jaren, 420 jaren, 300 jaren en andere tijden, die lang niet zo hoog zijn als de regeringstijden vóór de zondvloed.
 
'''Verklaringen.''' Waarom mensen heel vroeger zo oud werd is een raadsel. Er bestaan verschillende verklaringen. We zullen er enkele noemen.
 
<u>Verklaring 1: watergewelf</u>. Genesis 1:6-7 noemt “het water erboven”, een “gewelf” van water dat de aarde omgaf. Een dergelijk “watergewelf” zou op de hele aarde een soort van broeikaseffect hebben geschapen en zou een groot gedeelte van de straling die tegenwoordig de aarde bereikt hebben tegengehouden. Dit zou in ideale leefomstandigheden op de aarde geresulteerd kunnen hebben. Dit lijkt vooral zo te zijn wanneer we in beschouwing nemen hoe snel de menselijke levensduur na de Zondvloed begon af te nemen. Genesis 7:11 geeft waarschijnlijk aan dat het “watergewelf” tijdens de Zondvloed over de aarde werd uitgestort en dat hierdoor de ideale leefomstandigheden werden beëindigd. Vergelijk de leeftijden vóór de Zondvloed (Genesis 5:1-32) eens met de leeftijden na de Zondvloed (Genesis 11:10-32). Meteen na de Zondvloed zijn de leeftijden al drastisch verlaagd.
Regel 183 ⟶ 247:
Bron: Jeruzalem Post (www.JPost.com), 2 okt. 2016 
De gelovige Jessie Jordan gaf, 105 jaar oud, een antwoord op de vraag wat het geheim is van een lang leven en geluk: vrede en vergeving<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=rtkAFn9RWJc&t=1m53s 105 Year Old Lady Shares The Secret To Happiness]. Youtube.com: 100huntley, 3 nov. 2010. V.a. 1 min 53 sec. </ref>.
 
=== Kortheid ===
<blockquote>''Job 14:1  De mens, van een vrouw geboren, is kort van dagen, en zat van onrust. Job 14:2  Hij komt voort als een bloem, en wordt afgesneden; ook vlucht hij als een schaduw, en bestaat niet. (SV)''</blockquote>
<blockquote>''Job 14:1  De mens, van een vrouw geboren, is kort van dagen, en zat van onrust. Job 14:2  Hij komt voort als een bloem, en wordt afgesneden; ook vlucht hij als een schaduw, en bestaat niet. (SV)''</blockquote><blockquote>''Ps 39:5  (39-6) Zie, Gij hebt mijn dagen een handbreed gesteld, en mijn leeftijd is als niets voor U; immers is een ieder mens, hoe vast hij staat, enkel ijdelheid. Sela. (SV)''</blockquote><blockquote>''Ps 90:5  Gij overstroomt hen; zij zijn gelijk een slaap; in den morgenstond zijn zij gelijk het gras, dat verandert; Ps 90:6  In den morgenstond bloeit het, en het verandert; des avonds wordt het afgesneden, en het verdort.  Ps 90:7  Want wij vergaan door Uw toorn; en door Uw grimmigheid worden wij verschrikt. (SV)''</blockquote><blockquote>''Jak 1:10  en de rijke in zijn geringheid, omdat hij als een bloem van het gras zal vergaan. (Telos)''</blockquote><blockquote>''Jak 4:14  u die niet weet wat morgen gebeuren zal. (Want hoe is uw leven? Want u bent een damp die een korte tijd gezien wordt en daarna verdwijnt) (Telos)''</blockquote><blockquote>''1Pe 1:24 Want: ‘Alle vlees is als gras en al zijn heerlijkheid als een bloem van het gras. Het gras verdort en de bloem valt af, (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''Ps 39:5  (39-6) Zie, Gij hebt mijn dagen een handbreed gesteld, en mijn leeftijd is als niets voor U; immers is een ieder mens, hoe vast hij staat, enkel ijdelheid. Sela. (SV)''</blockquote>
 
<blockquote>''Ps 90:5  Gij overstroomt hen; zij zijn gelijk een slaap; in den morgenstond zijn zij gelijk het gras, dat verandert; Ps 90:6  In den morgenstond bloeit het, en het verandert; des avonds wordt het afgesneden, en het verdort.  Ps 90:7  Want wij vergaan door Uw toorn; en door Uw grimmigheid worden wij verschrikt. (SV)''</blockquote>
 
<blockquote>''Jak 1:10  en de rijke in zijn geringheid, omdat hij als een bloem van het gras zal vergaan. (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''Jak 4:14  u die niet weet wat morgen gebeuren zal. (Want hoe is uw leven? Want u bent een damp die een korte tijd gezien wordt en daarna verdwijnt) (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''1Pe 1:24 Want: ‘Alle vlees is als gras en al zijn heerlijkheid als een bloem van het gras. Het gras verdort en de bloem valt af, (Telos)''</blockquote>
 
De volgende muziekvideo staat stil bij de kortheid van het leven en wijst tenslotte op de behoudenis in Christus. Russische muziekvideo met Engelse ondertiteling, maar de Nederlandse vertaling is ook in te schakelen.
 
<youtube width="768" height="432">DjGvHg9aKls</youtube><BR>''Simon Khorolskiy - Наша жизнь коротка.'' Youtube: Simon Khorolskiy, 28 nov. 2019. Duur: 3 min. 16 sec. Russische muziekvideo met Engelse ondertiteling. Nederlandse ondertiteling is in te schakelen.
 
=== Toekomstige leeftijd ===
Regel 204 ⟶ 283:
 
== Oude en nieuwe mens ==
De Schrift onderscheidt de oude en de nieuwe mens. Een gelovige in Christus heeft de oude mens afgelegd en de nieuwe mens aangedaan. <blockquote>
De Schrift onderscheidt de oude en de nieuwe mens. Een gelovige in Christus heeft de oude mens afgelegd en de nieuwe mens aangedaan. <blockquote>''Efe 4:17 Dit nu zeg en betuig ik in de Heer, dat u niet meer moet wandelen evenals de volken wandelen in de vruchteloosheid van hun denken, Efe 4:18 verduisterd in hun verstand, vreemd aan het leven van God, wegens de onwetendheid die in hen is, wegens de verharding van hun hart. Efe 4:19 Afgestompt in hun gevoelens hebben zij zich overgegeven aan de losbandigheid om alle onreinheid gretig te bedrijven. Efe 4:20 Maar zo hebt u Christus niet geleerd,'' ''Efe 4:21 waar u Hem immers hebt gehoord en in Hem bent onderwezen, zoals de waarheid in Jezus is: Efe 4:22 dat u, wat uw vroegere wandel betreft, de oude mens hebt afgelegd, die ten verderve gaat overeenkomstig zijn bedriegelijke begeerten, Efe 4:23 en vernieuwd bent in de geest van uw denken,'' ''Efe 4:24 en de nieuwe mens hebt aangedaan, die overeenkomstig God geschapen is in ware gerechtigheid en heiligheid.'' (TELOS)</blockquote>'''Oude mens.''' De oude mens is de mens vóór zijn vernieuwing, de mens van "uw vroegere wandel" (Ef. 4:22). De oude mens heeft een kwalijk gesteld inwendig en uitwendig leven. Hij heeft een verhard hart en is onwetend (vs. 17). Hij is vreemd aan het leven van God (vs. 18), vruchteloos in zijn denken (vs. 17) en verduisterd in zijn verstand (vers. 18), afgestompt in zijn gevoelens (vs. 19). Het gevolg is dat hij gedreven wordt door bedrieglijke en boze begeerten (vs. 22), zich overgeeft aan losbandigheid en alle onreinheid gretig bedrijft (vs. 19). Zijn wandel deugt niet (vs. 17). De oude mens gaat ten verderve (vs. 22). 
''Col 3:9  Liegt niet tegen elkaar, daar u de oude mens met zijn daden hebt uitgedaan  Col 3:10  en de nieuwe hebt aangedaan, die vernieuwd wordt tot kennis, naar het beeld van Hem die hem geschapen heeft.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Efe 4:17 Dit nu zeg en betuig ik in de Heer, dat u niet meer moet wandelen evenals de volken wandelen in de vruchteloosheid van hun denken, Efe 4:18 verduisterd in hun verstand, vreemd aan het leven van God, wegens de onwetendheid die in hen is, wegens de verharding van hun hart. Efe 4:19 Afgestompt in hun gevoelens hebben zij zich overgegeven aan de losbandigheid om alle onreinheid gretig te bedrijven. Efe 4:20 Maar zo hebt u Christus niet geleerd,'' ''Efe 4:21 waar u Hem immers hebt gehoord en in Hem bent onderwezen, zoals de waarheid in Jezus is: Efe 4:22 dat u, wat uw vroegere wandel betreft, de oude mens hebt afgelegd, die ten verderve gaat overeenkomstig zijn bedriegelijke begeerten, Efe 4:23 en vernieuwd bent in de geest van uw denken,'' ''Efe 4:24 en de nieuwe mens hebt aangedaan, die overeenkomstig God geschapen is in ware gerechtigheid en heiligheid.'' (TELOS)</blockquote>
 
=== Oude mens ===
Een gelovige in Christus heeft de oude mens afgelegd. Dat is gebeurd toen hij tot geloof en bekering kwam. Door de doop wordt de oude mens symbolisch begraven. De vroegere wandel (4:22) is voorbij. Restverschijnselen als liegen (Ef. 4:25) moeten worden afgelegd.
De oude mens is de mens vóór zijn vernieuwing, de mens van "uw vroegere wandel" (Ef. 4:22).
 
De oude mens heeft een kwalijk gesteld inwendig en uitwendig leven. Hij heeft een verhard hart en is onwetend (Ef. 4: 17). Hij is vreemd aan het leven van God (vs. 18), vruchteloos in zijn denken (vs. 17) en verduisterd in zijn verstand (vers. 18), afgestompt in zijn gevoelens (vs. 19). Het gevolg is dat hij gedreven wordt door bedrieglijke en boze begeerten (vs. 22), zich overgeeft aan losbandigheid en alle onreinheid gretig bedrijft (vs. 19). Zijn wandel deugt niet (vs. 17). De oude mens gaat ten verderve (vs. 22). 
'''Nieuwe mens.''' Door geloof en wedergeboorte wordt iemand een nieuw mens. Hij is vernieuwd in de geest van zijn denken (vs. 23). Deze vernieuwing heeft plaats gevonden in zijn innerlijk en werkt door in zijn gedrag, zijn wandel. De nieuwe mens is door God geschapen (vs. 24), een nieuwe schepping. Hij is overeenkomstig God geschapen in ware gerechtigheid en heiligheid, zoals God waarlijk rechtvaardig en heilig is (vs. 24). 
 
De oude mens wordt ook getekend in Col. 3:5-9.<blockquote>''Col 3:5  Doodt dan uw leden die op de aarde zijn: hoererij, onreinheid, hartstocht, boze begeerte en de hebzucht, die afgodendienst is, Col 3:6  om welke dingen de toorn van God komt <over de zonen van de ongehoorzaamheid>. Col 3:7  Ook u hebt vroeger onder hen gewandeld, toen u daarin leefde. Col 3:8  Maar nu, legt ook u dit alles af: toorn, kwaadheid, boosheid, laster, vuile taal uit uw mond.  Col 3:9  Liegt niet tegen elkaar, daar u de oude mens met zijn daden hebt uitgedaan (Telos)''.</blockquote>Een gelovige in Christus heeft de oude mens 'afgelegd' (Ef. 4:22), 'uitgedaan' (Col. 3:9). Dat is gebeurd toen hij tot geloof en bekering kwam. Door de doop wordt de oude mens symbolisch begraven. De vroegere wandel (4:22) is voorbij. Restverschijnselen als liegen (Ef. 4:25) moeten worden afgelegd, gelijk flarden die ons nog aankleven. <blockquote>''Col 3:9  Liegt niet tegen elkaar, <u>daar</u> u de oude mens met zijn daden hebt <u>uitgedaan</u>  Col 3:10  en de nieuwe hebt <u>aangedaan</u>, die vernieuwd wordt tot kennis, naar het beeld van Hem die hem geschapen heeft. (Telos)'' </blockquote><blockquote>''Efe 4:22 dat u, wat uw vroegere wandel betreft, de oude mens hebt afgelegd, die ten verderve gaat overeenkomstig zijn bedriegelijke begeerten, Efe 4:23 en vernieuwd bent in de geest van uw denken,'' ''Efe 4:24 en de nieuwe mens hebt aangedaan, die overeenkomstig God geschapen is in ware gerechtigheid en heiligheid. Ef. 4:25'' ''<u>Legt</u> <u>daarom</u> de leugen <u>af</u> en spreekt de waarheid, ieder met zijn naaste'', ... " (Telos)</blockquote>
De nieuwe mens is als een kleed aangedaan. Het afleggen van de oude mens (vs. 22) en het aandoen van de nieuwe mens (vs. 24) — dat heeft de gelovige zelf gedaan. We mogen niet in onze oude plunje verschijnen op de bruiloft. Een schijnchristen loopt rond in zijn oude plunje en verschijnt daarin op de bruiloft van de Zoon van de Koning. <blockquote>''Mt 22:2  Het koninkrijk der hemelen is gelijk geworden aan een koning die een bruiloft voor zijn zoon aanrichtte. (...) Mt 22:11 Toen nu de koning naar binnen was gegaan om hen die aanlagen te bezien, zag hij daar een mens die niet bekleed was met een bruiloftskleed. Mt 22:12  En hij zei tot hem: Vriend, hoe bent u hier binnengekomen zonder een bruiloftskleed aan te hebben? En hij zweeg. Mt 22:13  Toen zei de koning tot zijn dienstknechten: Bindt hem aan handen en voeten en werpt hem uit in de buitenste duisternis; daar zal het geween zijn en het tandengeknars. Mt 22:14  Want velen zijn geroepenen, maar weinigen uitverkorenen. (Telos)''</blockquote>De oude mens noch de nieuwe mens zijn willoze automaten. Er blijft keuzevrijheid, wilsvrijheid, verantwoordelijkheid. Een nieuwe mens kan verstrikt raken in oude denkwijzen en terugvallen in oude handelwijzen. Daarom betuigt de apostel Paulus in de Heer, dat we ''"niet meer moeten wandelen evenals de volken wandelen in de vruchteloosheid van hun denken''" (vs. 17). De vernieuwing moet worden uitgewerkt. Nadat de oude mens is afgelegd, moeten zijn nog overgebleven verschijnselen worden afgelegd (gelijk flarden die ons nog aankleven). "''Legt daarom de leugen af en spreekt de waarheid, ieder met zijn naaste'', enz. " (Ef. 4:25v).
 
=== Nieuwe mens ===
'''Nieuwe schepping.''' Door geloof en wedergeboorte wordt iemand een nieuw mens. Hij is vernieuwd in de geest van zijn denken (Ef. 4: 23). Deze vernieuwing heeft plaats gevonden in zijn innerlijk en werkt door in zijn gedrag, zijn wandel. De nieuwe mens is door God geschapen (vs. 24), een nieuwe schepping. Hij is overeenkomstig God geschapen in ware gerechtigheid en heiligheid, zoals God waarlijk rechtvaardig en heilig is (vs. 24). <blockquote>''Col 3:9  Liegt niet tegen elkaar, daar u de oude mens met zijn daden hebt uitgedaan  Col 3:10  en de nieuwe hebt aangedaan, die vernieuwd wordt tot kennis, naar het beeld van Hem die hem geschapen heeft.  Col 3:11  Daarin is niet Griek en Jood, besnijdenis en onbesnedenheid, barbaar, Scyth, slaaf, vrije; maar Christus is alles en in allen. Col 3:12  Doet dan aan als uitverkorenen van God, heiligen en geliefden: innige ontferming, goedertierenheid, nederigheid, zachtmoedigheid, lankmoedigheid, Col 3:13  elkaar verdragend en elkaar vergevend, als de een tegen de ander een verwijt heeft; zoals ook Christus u vergeven heeft, zo ook u.  Col 3:14  En boven dit alles de liefde, dat is de band van de volmaaktheid.'' (Telos)</blockquote>Bij de nieuwe mens is het onderscheid tussen Jood en niet-Jood, slaaf en vrije niet mee van toepassing (Col. 3:11). De nieuwe mensen hebben gemeen dat Christus 'alles en in allen is'.
 
De nieuwe mens is de eersteling van een nieuwe schepping, die uiteindelijk aarde en hemel zal vernieuwen: een nieuwe [[hemel]] en een nieuwe [[aarde]]. Bij de eerste schepping werden aarde en hemel geschapen en verscheen tenslotte de mens. Bij de nieuwe schepping gaat de nieuwe mens voorop en zullen een nieuwe aarde en nieuwe hemel volgen.
 
'''Aangedaan.''' De nieuwe mens is als een kleed aangedaan (Ef. 4:24, Col. 3:10). Het afleggen van de oude mens (Ef. 4: 22) en het aandoen van de nieuwe mens (Ef. 4: 24) — dat heeft de gelovige zelf gedaan.
 
We mogen niet in onze oude plunje verschijnen op de bruiloft. Een schijnchristen loopt rond in zijn oude plunje en verschijnt daarin op de bruiloft van de Zoon van de Koning.
 
<blockquote>''Mt 22:2  Het koninkrijk der hemelen is gelijk geworden aan een koning die een bruiloft voor zijn zoon aanrichtte. (...) Mt 22:11 Toen nu de koning naar binnen was gegaan om hen die aanlagen te bezien, zag hij daar een mens die niet bekleed was met een bruiloftskleed. Mt 22:12  En hij zei tot hem: Vriend, hoe bent u hier binnengekomen zonder een bruiloftskleed aan te hebben? En hij zweeg. Mt 22:13  Toen zei de koning tot zijn dienstknechten: Bindt hem aan handen en voeten en werpt hem uit in de buitenste duisternis; daar zal het geween zijn en het tandengeknars. Mt 22:14  Want velen zijn geroepenen, maar weinigen uitverkorenen. (Telos)''</blockquote>
 
'''Uitwerking.''' De oude mens noch de nieuwe mens zijn willoze automaten. Er blijft keuzevrijheid, wilsvrijheid, verantwoordelijkheid. Een nieuwe mens kan verstrikt raken in oude denkwijzen en terugvallen in oude handelwijzen. Daarom betuigt de apostel Paulus in de Heer, dat we ''"niet meer moeten wandelen evenals de volken wandelen in de vruchteloosheid van hun denken''" (vs. 17). De vernieuwing moet worden uitgewerkt. Christus, die in de nieuwe mens is, die in ons allen (zovelen wij nieuwe mensen zijn) is, moet gestalte krijgen in ons leven.
 
'''Voortgaande vernieuwing.''' De nieuwe mens 'wordt vernieuwd tot kennis, naar het beeld van Hem die hem geschapen heeft' (Col. 3:10. <blockquote>''Col 3:9  Liegt niet tegen elkaar, daar u de oude mens met zijn daden hebt uitgedaan   Col 3:10  en de nieuwe hebt aangedaan, die vernieuwd wordt tot kennis, naar het beeld van Hem die hem geschapen heeft.'' (Telos)</blockquote>De nieuwe mens neemt dus toe in kennis en inzicht en gaat al meer het beeld van Zijn Schepper vertonen. Het Griekse woord vertaald met 'kennis' is hier επιγνωσις epignosis: nauwkeurige en juiste kennis, in het Nieuwe Testament gebruikt van de kennis van ethische en goddelijke zaken<ref>''Grieks-Nederlands Lexicon'', onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia. </ref>.
 
De apostel Petrus vermaande: <blockquote>''2Pe 3:18  maar groeit op in de genade en kennis van onze Heer en Heiland Jezus Christus... (Telos)''</blockquote>
 
== Meer informatie ==
[https://www.youtube.com/watch?v=9tfbVvfm96Y How Your Muscles Work.] Youtube.com: Nucleus Medical Media, 15 aug. 2023. Duur: 4 min. 25 sec. Wetenschappelijke verhandeling over de werking van onze spieren.
Ashley McGuire, ''Sex Scandal: The Drive to Abolish Male and Female''. Regnery Publishing, 2017. Pagina's: 256. De auteur, een katholieke vrouw, argumenteert tegen het ontkennen of uitwissen van de verschillen tussen man en vrouw en tegen de idee dat een man kan verkiezen een vrouw te zijn of omgekeerd. Volgens haar heeft het ontkennen van het sexeverschil nadelige gevolgen voor de vrouw.
 
== Bronnen ==