Christipedia

Messiah (Händel): verschil tussen versies

Pagina Overleg

Messiah (Händel) (bekijk bron)

Versie van 10 jan 2022 00:01

46 bytes toegevoegd ,  2 jaar geleden
k
→‎Tekst: Taalfouten verbeterd
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
k (→‎Tekst: Taalfouten verbeterd)
 
(12 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 3:
Het muziekstuk heet niet "The Messiah" (met lidwoord), maar "Messiah". Het werd in 1741 gecomponeerd voor orkest, vocale solisten en koor, en voor het eerst uitgevoerd in 1742 in Dublin. Het werk duurt ongeveer tweeënhalf uur. De compositie is door de componist in de loop der tijd op onderdelen gewijzigd.
[[Bestand:Charles Jennens23.jpg|miniatuur|Charles Jennens, ca. 1745, dus ongeveer 4 jaar na het uitkomen van Messiah.]]
De tekst van Messiah is aan de Heilige Schrift ontleend door Händels vriend Charles Jennens, een Engelse landeigenaar en beschermheer van kunstenaars. Jennens is de tekstschrijver van vier of vijf oratoria van Händel. Hij schreef op 10 juli 1741 aan iemand over de verzameling bijbelteksten voor de Messiah: <blockquote>"Händel zegt dat hij zal niets doen komende winter, maar ik hoop dat ik zal hem te overtuigen om een andere Schriftverzameling, die ik voor hem gemaakt heb, in te zetten en die uit te voeren tot zijn eigen voordeel in de Lijdensweek. Ik hoop dat hij zijn hele genie en vaardigheid erop zal toeleggen, opdat de compositie al zijn vroegere composities mag overtreffen, daar het onderwerp uitnemender is dan elk ander onderwerp. Het onderwerp is Messias ... "</blockquote>In het oorspronkelijke Engels:<blockquote>"Händel says he will do nothing next Winter, but I hope I shall persuade him to set another Scripture collection I have made for him, & perform it for his own Benefit in Passion week. I hope he will lay out his whole Genius and Skill upon it, that the Composition may excel all his former Compositions, as the Subject excels every other Subject. The Subject is Messiah..."<ref>Charles Jennens aan Edward Holdsworth, 10 juli 1741; correspondentie in de Gerald Coke Collection.</ref></blockquote>Hieruit blijkt dat Jennens de Bijbelteksten bedoeld had voor een oratorium uit te voeren in de week vóór pasen. Jennens' opmerking over 'another Scripture collection' verwijst naar Händels oratorium ''Israel in Egypt'', dat Händel drie jaar eerder in 1738 schreef. ''Israel in Egypt'' maakte voor de tekst volledig gebruik van een selectie Bijbelteksten.
 
Het onderwerp van Messiah is de [[Messias]], de Verlosser[[Heiland]] zoals Hij in de [[Bijbelonderzoek|Bijbel]] wordt voorgesteld. De tekst vermeldt:
* voorzeggingen in het Oude Testament aangaande de komst van de Messias;
* Zijn geboorte en zijn heil voor ons
Regel 16:
De Messiah wordt, met name in de Angelsaksische landen, vooral rond de Kerst uitgevoerd, maar ook wel in de paastijd. Dat is niet verwonderlijk gezien de thema's van belofte, geboorte, lijden en opstanding.
 
== Tekst ==
De Engelse tekst in Messiah is grotendeels ontleend aan de Engelse vertaling die genoemd is naar Koning James, die koning van Engeland en Ierland was van 1603-1625. De King James-vertaling stamt uit 1611. JennensWel heeft Jennens zich enige vrijheid veroorloofd om de tekst hier en daar veranderd over te nemen. Voorbeeld:Bij "komtvoorbeeld totin de aanhaling van Ps. 69:21 is Hem"ik/mij/mijn" invervangen plaatsdoor van"hij/hem/zijn", en Jezus' woorden "komt tot mijMij" zijn veranderd in "komt tot Hem".
 
Hieronder volgt de oorspronkelijk Engelse tekst van Messiah en de tamelijk letterlijke vertaling van de Engelse tekst in het Nederlands. Deze vertaling wijkt ten dele af van Nederlandse bijbelvertalingen, omdat de Engelse King James vertaling èn de Messiah-tekst af en toe iets anders is. De enkele toelichtingen (voetnoten) zijn van de vertaler<ref name=":0">De tekst van Messiah is uit het Engels in het Nederlands vertaald door Kees Langeveld.</ref>.
{| class="wikitable"
|'''<nowiki/>'Messiah' - tekst en vertaling'''<ref name=":0" />
Regel 35 ⟶ 36:
''Troost, troost Mijn volk, zegt uw God.''
Speak ye comfortably to Jerusalem,
 ''Spreekt troostelijktroostend tot Jeruzalem,''
and cry unto her, that her warfare is accomplish'd,
 ''en roept haar toe, dat haar krijg''<ref>Of strijd.</ref> ''is volbracht,''
that her iniquity is pardon'd.
''dat haar ongerechtigheid is vergeven.''
Regel 92 ⟶ 93:
''in wie gij behagen hebt:''
behold, He shall come, saith the Lord of Hosts.
''ziet, Hij zal komen, zegt de HEER der heerscharen<ref>Heerscharen = grote menigtenlegerscharen, legermachten. Hier menigten van engelen</ref>.''</poem>
|-
|'''6. Aria (Alt) - Maleachi 3:2'''
Regel 108 ⟶ 109:
  ''Hij zal zuiveren de zonen van Levi,''
that they may offer unto the Lord an offering in righteousness.
''opdat zij de HEER offeren een offerande in gerechtigheid.''</poem>
|-
|'''Scene 3: De profetie van Christus' geboorte'''
Regel 144 ⟶ 145:
|'''9. Koor - Jesaja 60:1'''
|-
|<poem>O thou that tellest good tidings to Zion,
   ''O gij die goede tijdingen vertelt aan Sion,''
good tidings to Jerusalem,
Regel 207 ⟶ 208:
   ''En ziet, de engel van de Heer kwam bij hen,''
and the glory of the Lord shone round them,
''en de heerlijkheid van de Heer omscheen hen,''
and they were sore afraid.
  ''en zij waren zeer bang.''
Regel 221 ⟶ 222:
   ''een Heiland, welke is Christus, de Heer.”''
And suddenly, there was with the angel a multitude of the heav'nly host,
   ''En plotseling was er bij de engel een menigte van de hemelse heerschaar''<ref>Heerschaar = grote menigte, legermacht. Hier een menigte van engelen. </ref>'',''
praising God, and saying:
''die God prezen, en zeiden'': </poem>
Regel 250 ⟶ 251:
|-
|<poem>Then shall the eyes of the blind be open'd
   ''Dan zullen de ogen van de blinden worden geopend''
and the ears of the deaf unstopped.
   ''en de oren van de doven ontsloten.''
Regel 261 ⟶ 262:
|-
|<poem>He shall feed His flock like a shepherd
''Hij zal zijn kudde weiden als een herder''
and He shall gather the lambs with His arm
   ''en Hij zal de lammeren vergaderen met zijn arm''
Regel 269 ⟶ 270:
   ''en zachtjes leiden degenen die met jongen zijn''<ref>Die jongen hebben, de zogenden.</ref>''.''
Come unto Him, all ye that labour,
''Komt tot Hem, allen die vermoeid zijt,''
come unto Him, all ye that are heavy laden
''komt tot Hem, allen die zwaar belast zijt''
Regel 302 ⟶ 303:
   ''een man van smarten en vertrouwd met ziekte.''
He gave His back to the smiters,
   ''Hij gaf zijn rug aan wie sloegen,''
and His cheeks to them that plucked off the hair.
   ''en Zijn wangen aan wie het haar uittrokken.''
Regel 331 ⟶ 332:
   ''wij wendden ons ieder naar zijn eigen weg''
and the Lord has laid on Him the iniquity of us all.
   ''maar de HEER heeft op Hem gelegd ons de ongerechtigheid van ons allen.'' </poem>
|-
|'''27. Recitatief (Tenor) - Psalm 22:8'''
Regel 352 ⟶ 353:
  ''Uw straf heeft Zijn hart gebroken;''
He is full of heaviness;
   ''HetHij is zeer bezwaard;''
He looked for some to have pity on Him,
   ''Hij zag uit naar iemand die medelijden met Hem had,''
Regel 363 ⟶ 364:
|-
|<poem>Behold, and see if there be any sorrow like unto His sorrow.
   ''Aanschouwt en ziet, of er een smart is alsgelijk Zijn smart.'' </poem>
|-
|'''Scene 2: Christus' dood en opstanding'''
Regel 390 ⟶ 391:
   ''en weest opgeheven, gij aloude deuren''
and the King of Glory shall come in.
   ''en de Koning der Heerlijkheid zal binnenkomen.''
Who is this King of Glory?
   ''Wie is deze Koning der Heerlijkheid?''
The Lord strong and mighty, the Lord mighty in battle.
''De HEER, sterk en geweldig, de HEER, geweldig in de strijd.''
Lift up your heads, o ye gates,
   ''Heft uw hoofden omhoog, o gij poorten,''
Regel 402 ⟶ 403:
   ''en de Koning der Heerlijkheid zal binnenkomen!''
Who is this King of Glory?
   ''Wie is deze Koning der Heerlijkheid?''
The Lord of Hosts, He is the King of Glory.
   ''De HEER der Heerscharen, Hij is de Koning der Heerlijkheid.'' </poem>
|-
|'''Scene 4: Christus' ontvangst in de hemel'''
Regel 413 ⟶ 414:
''Tot wie van de engelen heeft Hij ooit gezegd:''
"Thou art My Son, this day have I begotten Thee?"
   ''Gij zijt Mijn Zoon, heden heb Ik U verwekt?'' </poem>
|-
|'''35. Koor - Hebreeën 1:6b'''
Regel 427 ⟶ 428:
''Gij zijt opgevaren naar de hoge,''
Thou hast led captivity captive
   ''Gij hebt de gevangenschap gevangen genomen''
and receivest gifts for men,
   ''en ontving gaven voor de mensen,''
Regel 445 ⟶ 446:
''Hoe liefelijk zijn de voeten van hen die het evangelie van vrede prediken''
and bring glad tidings of good things.
  ''en goedeblijde tijdingen van goede dingen brengen.'' </poem>
|-
|'''39. Koor - Romeinen 10:18'''
Regel 452 ⟶ 453:
   ''Hun geluid is uitgegaan naar alle landen,''
and their words unto the ends of the world.
''en hun woorden tot de uiteinden van de wereld.'' </poem>
|-
|'''Scene 6: De wereld verwerpt het evangelie'''
Regel 459 ⟶ 460:
|-
|<poem>Why do the nations so furiously rage together?
   ''Waarom woeden de naties tesamen?''
Why do the people imagine a vain thing?
   ''Waarom bedenken de volken ijdelheid''<ref>IJdelheid = iets dat zinloos, nutteloos, tevergeefs is.</ref>''?''
Regel 470 ⟶ 471:
|-
|<poem>Let us break their bonds asunder,
   ''Laat ons hun banden uiteenbrekenin stukken breken,''
and cast away their yokes from us.
   ''en hun hun jukken van ons werpen.'' </poem>
|-
|'''42. Recitatief (Tenor) - Psalm 2:4'''
Regel 501 ⟶ 502:
   ''Het koninkrijk van deze wereld is geworden het Koninkrijk van onze Heer en van Zijn Christus''
and He shall reign for ever and ever,
   ''en Hij zal regeren voor altoos en immer,''
King of Kings and Lord of Lords!
   ''Koning der koningen en Heer der Heren!''
And He shall reign for ever and ever. Hallelujah!
   ''En Hij zal regeren voor altoos en immer. Halleluja!'' </poem>
|-
|'''Part III'''
Regel 516 ⟶ 517:
''Ik weet dat mijn Verlosser leeft,''
and that He shall stand at the latter day upon the earth.
   ''en dat Hij op de laatste dag zal staan op de aarde.''
And though worms destroy this body,
''En ofschoon wormen dit lichaam vernietigen,''
yet in my flesh shall I see God.
   ''toch zal ik in mijn vlees God zien''
For now is Christ risen from the dead,
   ''Maar nu, Christus is opgewekt uit de doden,''
the first fruits of them that sleep.
   ''de eersteling van hen die ontslapen zijn.'' </poem>
|-
|'''46. Koor - 1 Korinthiërs 15:21-22'''
Regel 566 ⟶ 567:
|-
|<poem>Then shall be brought to pass the saying that is written:
   ''Dan zal het woord werkelijkheid worden, dat geschreven is:''
Death is swallow'd up in victory.
''De Dood is verzwolgen in de overwinning''. </poem>
|-
|'''50. Duet (Alt en Tenor) - 1 Korinthiërs 15:55-56'''
Regel 589 ⟶ 590:
   ''Als God vóór ons is, wie kan tegen ons zijn?''
Who shall lay anything to the charge of God's elect?
   ''Wie zal de uitverkorenen iets ten laste leggen van Gods uitverkorenen?''
lt is God that justifieth.
   ''God is het, die rechtvaardigt.''
Regel 624 ⟶ 625:
Artikel [https://nl.wikipedia.org/wiki/Messiah Messiah] op Wikipedia.nl
 
[https://www.youtube.com/watch?v=ZuGSOkYWfDQ TV-opname] van een uitvoering onder leiding van Colin Davis, 2006. Youtube.com: itis4peace, upload3 apr. 2013. Duur: 2 uur 38 min.
 
[https://www.youtube.com/watch?v=iTMJVvld9okbR0cEOTpYSk Uitvoering]Handel's doorMessiah hetLive Engelsefrom koorthe vanSydney King'sOpera CollegeHouse]. (Cambridge)Youtube.com: inABC deClassic, Pieterskerk14 tedec. Leiden2019. Duur: 2 uur 1632 min. Op de Youtube-pagina kan naar elk onderdeel van Messiah worden51 gesprongensec.
 
De [http://opera.stanford.edu/iu/libretti/messiah.htm Engelse tekst] van Messiah op Stanford.edu.
Overgenomen van "https://www.christipedia.nl/wiki/Speciaal:MobielVerschillen/5693...32356"