k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 64:
Hij ging nu naar Straatsburg, waar hij door bemiddeling van zijn vrienden hoogleraar werd.
In 1541 keerde Calvijn op aandrang van de raad der stad naar Genève terug. De verwarring was in Genève, sinds Calvijn de stad verlaten had, zo groot geworden, dat de magistraat in 1840 besloot Calvijn terug te roepen. Eerst in 1541 voldeed hij aan het verzoek. Toen begon zijn reformatorische arbeid eerst voor goed. Hij gaf in hetzelfde jaar zijn „Ordonnances ecciésiastiques" ("Kerkelijke ordonanties") uit, waarin hij zijn beginselen voor de
'''Calvijn in betrekking tot de andere reformatoren.''' Van al de Reformatoren heeft Calvijn de meeste invloed gehad. Zijn leer en kerkinrichting was ook het meest naar de Heilige Schrift. Calvijn ging bij zijn leer uit van de volstrekte soevereiniteit van God. De verkiezing bood hem onmisbare troost voor de zekerheid van het heil. In de meeste leerstukken kwam hij met de andere Reformatoren overeen, maar in de leer van het avondmaal o.a. nam hij een zelfstandig standpunt in. Hij leerde, dat Christus' vlees en bloed wel gegeten en gedronken wordt, maar niet met de lichamelijke mond, doch met de mond van het geloof. De opvolger van Calvijn was Theodorus Beza. In Zwitserland verkreeg de Reformatie van Genève de overhand over die van Zwingli, voornamelijk omdat Zwingli's opvolger Bullinger met Calvijn overeenstemde in mening. {{Tijdbalk kerkgeschiedenis 1500-1549}}
=== Tijdtafel van gebeurtenissen ===
Regel 102 ⟶ 104:
1548. Augsburgse Interim. Adiaphoristische strijd.
1549. Consensus tigurinus.
'''Augsburgse godsdienstvrede (1555).''' Plotseling trad nu als redder van het bedreigde Protestantisme op Maurits van Saksen, die door zijn handelwijze de oorzaak werd van de Augsburgse godsdienstvrede (1555). <blockquote>Maurits van Saksen had een groot leger onder zijn bevel. Hij had in opdracht om Maagdenburg, het bolwerk der Protestanten, te tuchtigen. Toen de stad veroverd was, keerde Maurits plotseling zijn zwaard tegen de keizer, omdat deze zijn woord niet gehouden had jegens de landgraaf van Hessen. De keizer, op de oorlog niet voorbereid, moest in 1555 de vrede van Augsburg sluiten. Bij die vrede werden aan Katholieken en Protestanten gelijke rechten toegekend. </blockquote>'''Uitbreiding van de Reformatie.''' Gedurende al de jaren van strijd had de Reformatie zich uitgebreid in de Noordelijke landen, Denemarken, Noorwegen, Zweden en de Oost-zee-provincies. In al deze landen kwam de nieuwe leer tot heerschappij. De reformatorische beginselen van Calvijn hebben zich voornamelijk in Frankrijk, Nederland, Engeland en Schotland baan weten te breken.
<u>Frankrijk.</u> In Frankrijk was koning Frans I tegen de Reformatie, maar ondanks veel tegenstand nam het aantal Hervormden dagelijks toe, ook onder de hogere standen. Eerst had Luther in Frankrijk invloed, maar dit duurde slechts kort. Calvijns leer vond daarna overal ingang. In 1559 werd te Parijs reeds een eerste algemene synode gehouden, waar de Gallische confessie werd aangenomen.
<u>Nederland.</u> In Nederland oefende ook eerst de Hervorming van Luther veel invloed, maar de beginselen van Calvijn waren al spoedig hier bekend en behaalden de overhand. In 1524 verscheen de hele Heilige Schrift reeds in de Nederlandse taal. In 1559 ontwierp de Waalse predikant [[Guido de Brès]] een geloofsbelijdenis. In 1563 berijmde Petrus Datheen de Psalmen. In 1566 werd op een synode te Antwerpen de geloofsbelijdenis van de Bres aangenomen als de Nederlands confessie.
<u>Engeland.</u> In Engeland had Hendrik VIII de Rooms-Katholieke Kerk losgescheurd van de pauselijke stoel, maar hij wilde de Roomse leer laten zoals zij was. Onder zijn opvolger Eduard VI werd echter de Reformatie ter hand genomen. Thomas Cranmer, aartsbisschop te Canterbury, ging daarbij voor. Vele misbruiken werden afgeschaft (vormsel, oorbiecht, laatste oliesel, gebed voor de doden enz.). Heel dit goede werk kwam in gevaar, toen de 'bloedige Maria' aan de regering kwam (1553).
<u>Schotland.</u> In Schotland had Patrick Hamilton de reformatorische beginselen geleerd, maar voornamelijk John Knox werd de Reformator van Schotland. Hij was een gestreng man voor zichzelf en voor anderen.
Ook in Polen, waar de beroemde à Lasco vandaan kwam, die zoveel gedaan heeft voor de Reformatie. In Hongarije, Zevenbergen, Bohemen en zelfs Spanje en Italië vond Calvijns prediking weerklank. {{Tijdbalk kerkgeschiedenis 1550-1599}}
1551-1552. Heropening van het concilie van Trente.
1551. Majoristische strijd.
| |||