k
→Tijdtafel van gebeurtenissen
Regel 35:
Eerst schreef Luther tegen de gedreigde ban, maar op 10 december 1520 verbrandde hij in tegenwoordigheid van een menigte studenten en doctoren alle pauselijke canonieke boeken en de dreigbul. Toen was de breuk met Rome's kerk een voldongen feit. De paus sprak nu de ban uit over Luther en al diens aanhangers en het interdict over alle plaatsen, waar deze zich mochten ophouden.
Op de rijksdag te Worms (1521) heeft Luther zich voor de keizer en de verzamelde kerkelijke en wereldlijke hoofden verklaard omtrent zijn geloof. Hoewel Luther een keizerlijk vrijgeleide verkreeg, werd hij toch in de ban gedaan en werd zijn uitlevering aan de keizer geëist.
'''Bijbel in het Duits.''' Door bemiddeling van zijn vrienden werd Luther echter op de Wartburg gebracht. Op de Warburg was hij niet alleen veilig voor zijn belagers, maar daar heeft de Heer hem tot zeer vruchtbare arbeid gebruikt. Hij vertaalde er o.a. het Nieuwe Testament, dat in 1522 reeds gedrukt werd. In 1534 was de hele Bijbel in het Duits overgezet.
'''Zuivering van de Reformatie.''' Toen zich enkele bedenkelijke verschijnselen begonnen te openbaren, heeft Luther de Reformatie gezuiverd van wat haar vreemd was en vreemd moest blijven: humanisme, fanatisme (dweepzucht), revolutiegeest.
{{Tijdbalk kerkgeschiedenis 1500-1599}}
Regel 42 ⟶ 48:
1518. Luther voor Cajetanus in Augsburg. Melanchton hoogleraar in Wittenberg.
1519. Dispuut te Leipzig. Zwingli in Zürich.
1520. Banbul tegen Luther door paus Leo X: de kerkhervormer uit de rooms-katholieke kerk gezet.
1521. Luther op de rijksdag te Worms.
1521-1522. Het verblijf van Luther op de Wartburg.
1522. De Zwickauer profeten in Wittenberg. — Luthers vertaling van het Nieuwe Testament in het Duits wordt gedrukt.
1523. Luthers strijd met Hendrik VIII. De eerste martelaren: H. Voes en J. Esch.
1524. Erasmus tegen Luther. Bond te Regensburg.
1525. Anabaptisme in Zwitserland. Avondmaalsstrijd. Luthers huwelijk. Thomas Münzer onthoofd.
1526. Bond te Torgau. Rijksdag te Spiers. Dispuut te Baden.
1527. Rijdsdag te Odensee en te Westeräs.
1528. De zaak Pack. Dispuut te Bern.
1529. Rijksdag te Spiers. Colloquium te Marburg. Eerste vrede van Kappel.
1530. Rijksdag te Augsburg: Augsburgse belijdenis ofwel Confessio augustana voorgelezen aan keizer Karel V.
1531. Schmalkaldische bond. Dood van Zwingli. Tweede vrede van Kappel.
1532. Godsdienstvrede van Neurenberg. Farel in Genève. Hendrik VIII maakt zich los van de pauselijke opperhoofdigheid.
1534-35. Anabaptisme in Münster.
1534. Luthers vertaling van de hele Bijbel gereed.
1535. Calvijn geeft zijn "Institutie" in het licht.
1536. Calvijn komt in Genève.
Regel 62 ⟶ 71:
1538. Calvijn uit Genève verdreven.
1539. Rijksdag te Odensee.
1540. Stichting van de orde der Jezuïeten.
1541. Regensburger Interim. Calvijn keert naar Genève terug.
Regel 70 ⟶ 80:
1548. Augsburgse Interim. Adiaphoristische strijd.
1549. Consensus tigurinus.
1551-1552. Heropening van het concilie van Trente.
1551. Majoristische strijd.
Regel 77 ⟶ 88:
1556. Loyola gestorven.
1559. Confessio gallicana.
1560. Confessio scotica. De Pfalz wordt gereformeerd.
1562-63. Derde zitting van het concilie van Trente.
Regel 82 ⟶ 94:
1564. Calvijn gestorven.
1566. Confessio helvetica posterior.
1570. Synode te Sendomir.
1572. John Knox gestorven. Bloedbruiloft te Parijs.
Regel 88 ⟶ 101:
1576. Torgause boek.
1577. Formula concordiae.
1580. Concordiën-boek.
1589. Patriarchaat te Moskou.
1598. Edict van Nantes.
1609. De majesteitsbrief.
1610. Remonstranten en Contra-Remonstranten.
1613. Overgang van Brandenburg tot de gereformeerde kerk.
Regel 98 ⟶ 114:
1618-19. Synode van Dordrecht.
1618-1648. Dertigjarige oorlog.
1629. Het restitutie-edict.
1631. Godsdienstgesprek te Leipzig.
1632. Gustaaf Adolf sneuvelt te Lutzen.
1638. Covenant der Schotten.
1641. lerse Bartholomeus-nacht.
1642. Veroordeling van het Jansenisme.
Regel 132 ⟶ 153:
Toch kwam de '''zendingsarbeid''' in 't laatst der 18e eeuw tot een nieuwe ontplooiing van kracht.
1649. Karel I onthoofd. Fox treedt op als stichter van de secte der Kwakers.
1650. Cartesius gestorven.
1655. Vervolging in Piëmont.
1656. Georg Calixt. Pascal "Lettres provinciales".
1658. Begin van de Coccejaanse strijd.
1660. Restauratie van de Espiscopaalse kerk in Engeland.
1670. De Labadisten in Herford, Duitsland.
1673. De "Test-act".
1675. Optreden van Philip Spener.; zijn "Pia desideria".
1676. Voetius gestorven.
1685. Opheffing van het Edict van Nantes. Verdrijving van de Waldenzen uit Piémont.
1686. Spener te Dresden. Collegia philobiblica.
1689. Acte van tolerantie in Engeland.
1690. De Piëtisten uit Leipzig verdreven.
1691. Spener in Berlijn.
Regel 150 ⟶ 176:
1705. Spener gestorven.
1709. Het klooster Port Royal opgeheven.
1722. Stichting van Herrnhut.
1727. A. H. Francke gestorven.
1731. Emigratie der Salzburgers.
1751. Semler hoogleeraar in Halle.
1760. Zinzendorf gestorven.
1765. Algemene Duitse bibliotheek voor het eerst uitgegeven.
1772. Swedenborg gestorven.
1774. Wolfenbütter Fragmenten.
1775-99. Pius VI paus.
1778. Voltaire en Rousseau gestorven.
1782. Pius VI in Weenen.
1786. Punctatio van Ems.
Regel 165 ⟶ 197:
1788. Godsdienstedict van Wöllner.
1789. Franse Revolutie.
1791. Wesley gestorven.
1793. Lodewijk XVI en zijn gemalin gedood. Afschaffing van de Christelijke tijdrekening "Temple de la raison". — Op 16 nov. worden 90 katholieke priesters en nonnen in de rivier Loire verdronken, omdat zij 'vijanden' van de Franse Revolutie zijn. In de daaropvolgende weken worden op deze wijze meer dan 4000 mensen omgebracht in de zogenoemde 'nationale badkuip'.
1794. Le peuple français reconnait t'Etre suprème et l'immortalité de l'ame (het Franse volk erkent het Opperwezen en de onsterfelijkheid van de ziel).
1795. Stichting van het Londense zendinggenootschap.
1804. Brits- en buitenlands Bijbelgenootschap opgericht.
1809. Napoleon I in de ban gedaan. 1809. De paus gevangen genomen en naar Frankrijk gevoerd.
1810. Stichting van het Amerikaanse Zendinggenootschap te Boston.
| |||