k
→1517-1648 Reformatie en Contra-reformatie
Regel 41:
'''Zuivering van de Reformatie.''' Toen zich enkele bedenkelijke verschijnselen begonnen te openbaren, heeft Luther de Reformatie gezuiverd van wat haar vreemd was en vreemd moest blijven: humanisme, fanatisme (dweepzucht), revolutiegeest.
'''Conventie van Regensburg (1524).''' Op deze conventie in Zuid-Duitsland in 1524 verenigde men zich van Rooms-Katholieke zijde om de protestantse hervorming te onderdrukken en in eigen kerkelijke kring hervormingen door te voeren.
'''Verbond te Torgau.''' In 1526, voordat de rijksdag te Spiers gehouden werd, sloten vele Evangelisch-gezinde vorsten een verbond te Torgau. Aanleiding was de Rooms-Katholieke conventie van Regensburg (1524). Het verbond te Torgau maande de Rooms-Katholieken tot voorzichtigheid.
'''Rijksdag te Spiers (1526).''' De Hervorming breidde zich snel uit en van de uitvoering van het edict van Worms (1521) kwam niets. In 1526 zag men zich genoodzaakt op de rijksdag te Spiers te bepalen, dat men zich tegenover de Hervormden gedragen zou, zoals men het voor God en de keizer zou kunnen verantwoorden. Zuid-Duitsland was overwegend Rooms-Katholiek, maar in Noord-Duitsland was men zeer reformatorisch-gezind.
'''Luthers catechismussen.''' Het was voor een rustige ontwikkeling van de Reformatie nodig, dat er meer kennis verspreid werd van de leer van het heil. De onwetendheid was groot. Daarom schreef Luther twee catechismussen, een voor de leraars (''Grote Catechismus'') en een voor het volk (''Kleine Catechismus''). Ze verschenen in het jaar 1529.
'''Hervorming en religiestrijd in Zwitserland.''' Toen de Hervorming in Duitsland reeds vele harten veroverd had, ontstond in Zwitserland een beweging, die met de Duitse Reformatie veel overeenkomst vertoonde. Daar trad [[Ulrich Zwingli]] op de voorgrond. Tussen Luther en Zwingii bestond, hoezeer zij ook in vele geloofsstukken overeenstemden, verschil over het [[avondmaal]].
Er ontstond in Zwitserland een religiestrijd tussen de Rooms-Katholieke en de Hervormde kantons. Deze liep eerst in het voordeel van de Hervormden uit, maar later werden deze verslagen en werd Zwingli gedood. Wat was er gebeurd? In de vijf kantons Schwyz, Uri, Unterwalden, Zug en Luzern hadden de Rooms-Katholieken de meerderheid. Het kwam tot een oorlog tussen deze kantons en de Hervormden. Laatstgenoemden overwonnen. Bij de vrede van Kappel (1529) moesten de Roomse kantons toestaan, dat de prediking vrij zou zijn. Later ontbrandde de strijd weer en wel op een ogenblik, dat de Hervormden onvoorbereid waren. Deze werden dan ook verslagen. Zwingii viel in de strijd. Bij de tweede vrede van Kappel (1531) werden de gunstige bepalingen, bij de eerste vrede gemaakt, vernietigd en nu konden de Roomsen de Reformatie vrij onderdrukken.
{{Tijdbalk kerkgeschiedenis 1500-1599}}
| |||