k
geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 3:
Naast de wekelijke rustdag was elk zevende ''jaar'' was voor Israël een '''sabbatsjaar''', een rustjaar, waarin het ''land ''rustte: onbebouwd bleef en braak lag. Zie verder bij [[Sabbatsjaar]].
'''Instelling'''. God rustte op de zevende dag van zijn scheppingswerken en heiligde die dag, zette die apart.
Het sabbatsgebod is niet ingesteld bij de [[schepping]], maar in Ex. 16:25-30, bij gelegenheid van de gave van het hemelbrood (manna). De Israëlieten mochten zes dagen manna verzamelen en op de zesde dag een dubbel deel voor deze en de volgende dag, want op de zevende dag moesten zij rusten. In [[Egypte]] hadden ze geen vrije dag gekend. De sabbat is een gave van God (Ex. 16:29), ten behoeve van mens en dier. <blockquote>''Ex 23:12 Zes dagen moet u uw werk doen, maar op de zevende dag moet u rusten, zodat uw rund en uw ezel kunnen rusten, en de zoon van uw slavin en de vreemdeling op adem kunnen komen. (HSV) ''</blockquote><blockquote>''Mr 2:27 En Hij zei tot hen: De sabbat is gemaakt om de mens, en niet de mens om de sabbat. (TELOS)''</blockquote>
'''Wezen.''' Het wezen''' '''van de sabbat is de ''rust'', de rust van de ''gedane ''arbeid, met ''onthouding ''van arbeid op de rustdag. Zoals God op de zevende dag rustte van zijn scheppingswerken die Hij had verricht op de eerste zes dagen, zo moest Israël op de zevende dag rusten van zijn arbeid in de voorbije zes werkdagen. <blockquote>''Le 23:3 Zes dagen zal men het werk doen, maar op den zevenden dag is de sabbat der rust, een heilige samenroeping; geen werk zult gij doen; het is des HEEREN sabbat, in al uw woningen. (SV)''</blockquote>'''Historische grond.''' In Ex. 20 wordt het gebod van de sabbat herhaald. Daar wordt de historische grond''' '''genoemd: de scheppingsarbeid in zes dagen, de rust van God op de zevende dag en de zegening en heiliging van deze dag.<blockquote>''Ex 20:8 Gedenkt den sabbatdag, dat gij dien heiligt.'' ''Ex 20:9 Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen;'' ''Ex 20:10 Maar de zevende dag is de sabbat des HEEREN uws Gods; [dan] zult gij geen werk doen, gij, noch uw zoon, noch uw dochter, [noch] uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd, noch uw vee, noch uw vreemdeling, die in uw poorten is; Ex 20:11 Want in zes dagen heeft de HEERE den hemel en de aarde gemaakt, de zee en al wat daarin is, en Hij rustte ten zevenden dage; daarom zegende de HEERE den sabbatdag, en heiligde denzelven.'' ''(SV)''</blockquote>Later geeft Mozes een tweede reden voor de sabbat: de '''gedachtenis''' aan de geleden slavernij met haar moeitevolle arbeid in Egypte en aan de machtige verlossing uit het diensthuis Egypte.<blockquote>''De 5:15 Want gij zult gedenken, dat gij een dienstknecht in Egypteland geweest zijt, en dat de HEERE, uw God, u van daar heeft uitgeleid door een sterke hand en een uitgestrekten arm; daarom heeft u de HEERE, uw God, geboden, dat gij den sabbatdag houden zult.'' ''(SV)''</blockquote>Van de '''Tien Woorden''' (“Tien Geboden”) is de sabbatsgebod het vierde, de schakel tussen de eerste drie geboden, die betrekking hebben op de verhouding tot God, en de laatste zes geboden, die zien op de verhouding tussen mensen.
De zevende dag van de week is een '''hoogtijd van God''' Zelf. De wekelijkse sabbat van Gods volk is 'des HEEREN sabbat' (Lev. 23:3). "... de zevende dag is de sabbat des HEEREN, uws Gods..." (Deut. 5:14).<blockquote>''Le 23:2 Spreek tot de kinderen Israëls, en zeg tot hen: De gezette hoogtijden des HEEREN, welke gijlieden uitroepen zult, zullen heilige samenroepingen zijn; deze zijn Mijn gezette hoogtijden. Le 23:3 Zes dagen zal men het werk doen, maar op den zevenden dag is de sabbat der rust, een heilige samenroeping; geen werk zult gij doen; het is des HEEREN sabbat, in al uw woningen. '' ''Le 23:4 Deze zijn de gezette hoogtijden des HEEREN, de heilige samenroepingen, welke gij uitroepen zult op hun gezetten tijd. '' ''Le 23:5 In de eerste maand, op den veertienden der maand, tussen twee avonden is des HEEREN pascha.'' (SV)</blockquote>De sabbat is een '''teken '''dat God zijn volk heiligt (Ezech. 20:12) en dat Hij, [http://www.christipedia.nl/Artikelen/J/JHWH Jahweh], hun God is (Ezech. 20:20).<blockquote>''Eze 20:12 Ook heb Ik hun Mijn sabbatten gegeven, om een teken te zijn tussen Mij en hen, zodat zij zouden weten dat Ik de HEERE ben Die hen heiligt.'' (HSV)</blockquote>De sabbat was in zoverre een teken tussen God en Israël, "omdat Hij met de Sabbat een dag van verkwikking en verheffing van de geest en een voorsmaak van de zaligheid schonk, waartoe het volk van God op de dag van zijn volmaking zou komen, en zij dus konden zien, dat Jehova hen heiligde" ([[Carl Friedrich Keil|K.F. Keil]])<ref>Aangehaald in het commentaar van Dächsel, Van Lingen en Griethuijsen bij Ezech. 20:12 en voor Christipedia qua spelling gemoderniseerd. Dit bijbelcommentaar is onderdeel van de Online Bible. </ref>.
Op de dag van de sabbat moest, evenals op andere hoogtijden van de HEER, een heilige '''samenroeping '''plaatsvinden. <blockquote>''Le 23:2 Spreek tot de kinderen Israëls, en zeg tot hen: De gezette hoogtijden des HEEREN, welke gijlieden uitroepen zult, zullen heilige samenroepingen zijn; deze zijn Mijn gezette hoogtijden.'' ''Le 23:3 Zes dagen zal men het werk doen, maar op den zevenden dag is de sabbat der rust, een heilige samenroeping; geen werk zult gij doen; het is des HEEREN sabbat, in al uw woningen. ''</blockquote>
[[Bestand:Aren plukkende discipelen.jpg|miniatuur|382x382px|Aren plukkende discipelen.]]
In de tijd tussen het Oude en het Nieuwe Testament hebben de Joden in buitenbijbelse geschriften en overleveringen de wet van Mozes verzwaard. De Heer Jezus hekelt deze ‘overleveringen der ouden’. De farizeeën berispten zijn leerlingen, omdat zij honger hadden en aren plukten op de sabbat en deze aten (Mt. 12:1v). Oogsten en dorsen op de sabbat was immers verboden. De Heer Jezus maakt duidelijk dat er hogere aangelegenheden kunnen zijn die het sabbatsgebod overstijgen. Eens namen David, de gezalfde van de HEER, en de zijnen met hem, die honger hadden, van deze toonbroden, die alleen de priesters mochten eten. David zondigde niet.
Op de sabbat werden de toonbroden door de priester verwisseld. Ondanks deze arbeid waren zij onschuldig is. De tempeldienst was een hoger belang en oversteeg op dit punt het sabbatsgebod. De Heer Jezus maakt duidelijk dat Hij groter is dan de tempel. Hij is de Heer van de sabbat (Mt. 12:8).
| |||