Brontekst bekijken van Wetenschap/Onvolkomenheid

[[Wetenschap]] is een te allen tijde '''onvolkomen''' mensenwerk, met feilen en zelfs fraude.

De wetenschap heeft veel '''gezag '''in onze westerse wereld. Voor veel mensen heeft zij, vertegenwoordigd door een of meer erkende beoefenaren of standaardwerken, het laatste (meest betrouwbare) woord. Velen, ook theologen, stellen het gezag van de wetenschap (of van de meerderheid van de wetenschappers op zeker moment) boven het gezag van Gods Woord, de Bijbel. De wetenschap wordt daarmee echter overschat. 

In de wetenschap komt, net als in elk ander menselijk bedrijf, '''fraude''' voor. Men kan drie zaken bij fraude onderscheiden: plagiaat, het verzinnen van gegevens en het weglaten van gegevens die de onderzoeker niet uitkomen. Van 2005 tot 2011 zijn er fraudegevallen geweest op 33 universiteiten<ref>Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 25 okt. 2012. </ref>. 

Het volgende nieuwsbericht uit 2012 spreekt van fraudegevallen:
 
  ''Zestien wetenschappers hebben gefraudeerd''
 
 "Zeker zestien wetenschappers zijn de afgelopen jaren bestraft wegens fraude. Ze werden ontslagen, overgeplaatst of berispt. Dat meldt NRC Handelsblad. De krant baseert zich op een enquete onder Nederlandse universteiten en academische ziekenhuizen. Sinds 2005 zijn 102 zaken van wetenschapsfraude behandeld, in zeker 27 gevallen is fraude vastgesteld. Meestal ging het om plagiaat. Uit de enquete blijkt dat de verschillen tussen de universiteiten groot zijn. Utrecht behandelde dertig zaken, de universiteit Tilburg geen een, tot de affaire Stapel. De Tilburgse hoogleraar werd vorig jaar betrapt op grootschalige fraude. Hij had talloze onderzoeksgegevens uit zijn duim gezogen." 
 (Bron: ''Radio Nederland Wereldomroep'', nieuwsbericht 14 jan. 2012)
De genoemde hoogleraar verzon jarenlang onderzoeksgegevens en befaamde wetenschappelijke tijdschriften drukten wel dertig artikelen met verzonnen gegevens af:
 "Nog nooit eerder kwam in de Nederlandse wetenschap een fraudezaak aan het licht met de omvang als die van Diederik Stapel. Misschien is de fraude zelfs wel de grootste ooit in de wereld van de wetenschap. Ex-hoogleraar Stapel verzon jarenlang data en gegevens. En iedereen tuinde erin; gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften drukten zeker 30 artikelen met verzonnen gegevens af." (Bron: ''Radio Nederland Wereldomroep'', nieuwsbericht 31 okt. 2011)
Gods onbedrieglijk Woord is onfeilbaar en blijft tot in eeuwigheid. Ons ''begrip'' van Gods Woord is, evenals de menselijke wetenschap in het algemeen, onvolkomen en feilbaar. 

Hoewel we met de wetenschap veel weten, is ons weten ten dele, '''stukwerk'''. Wij mensen, hoe geleerd ook, weten niet alles, we weten een beetje. God daarentegen weet alles wat te weten is, Hij is alwetend. 

Onze kennis van Gods werk in natuur en geschiedenis blijft zeer beperkt:<blockquote>''Pre 3:11 Hij heeft ieder ding schoon gemaakt op zijn tijd; ook heeft Hij de eeuw in hun hart gelegd, zonder dat een mens het werk, dat God gemaakt heeft, kan uitvinden, van het begin tot het einde toe.'' ''(SV)''</blockquote>Iemand kan in de wereld een beroemde geleerde zijn en veel kennis hebben van (een deel van) de schepping, maar '''onwetend aangaande de Schepper''' zijn. Zo iemand was de bekende geleerde Albert Einstein (1879-1955). In 1954 schreef de briljante natuurkundige in een brief: „Het woord god is voor mij niets meer dan een uitdrukking en product van menselijke zwakheid. De Bijbel is een verzameling van eervolle, maar altijd primitieve legenden die desalniettemin vrij kinderachtig aandoen. Geen uitleg, hoe genuanceerd ook, kan me daar van af brengen.”<ref>Aangehaald in: [http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/brief_van_albert_einstein_over_religie_geveild_1_679870 Brief van Albert Einstein over religie geveild,] nieuwsartikel op RefDag.nl, 3 okt. 2012</ref> Een jaar later kwam deze joodse geleerde waarschijnlijk tot een ander inzicht, nadat hij was overleden (1955). Gelukkig zijn er ook grote geleerden geweest die hun kennis van de schepping paarden aan kennis van de Schepper.   

Bovendien, wat we een tijd voor kennis houden of als betrouwbare aanname huldigen, kan later onwaar blijken te zijn. Dan blijken geleerden het mis te hebben gehad. Wetenschapsbeoefening is '''feilbaar''' mensenwerk. Wetenschappelijke denkbeelden kunnen door nieuwe bevindingen bijgesteld of zelfs omvergeworpen worden. Voor voorbeelden, zie hieronder.

De meeste wetenschappers zullen desgevraagd belijden dat wetenschappelijke theoriën een ''voorlopig ''karakter hebben, ze zijn ''herzienbaar. ''Wetenschappelijke kennis is ''onzeker''.
 ''"In een klassieke, optimistische opvatting over wetenschap kan onze kennis de werkelijkheid geheel doorgronden, is onzekerheid voorlopig, want oplosbaar door verder onderzoek. Vóór die tijd maatregelen nemen is uit den boze, zelfs weggegooid geld. Recent zijn veel wetenschappers echter bescheidener: onzekerheid is deels níét voorlopig, maar intrinsiek."'' (Pieter Leroy, [http://www.refdag.nl/artikel/1467511/ Opkomst burgerwetenschap zegen en risico tegelijk], artikel op RefDag 15 maart 2010. Leroy is hoogleraar milieu en beleid aan de Radboud Universiteit Nijmegen).
Hieronder een reeks citaten die aantonen dat menselijke wetenschap onvolkomen (gebrekkig en feilbaar) is:

== Hemel (heelal) ==
Nieuwe bevindingen kunnen bestaande fundamentele begrippen en wetten achterhalen.
 ''"Astronomen namen tot nu toe aan dat de donkere materie door zwaartekracht invloed uitoefent op gewone materie, waaruit alles op aarde bestaat. Het team van Zhao heeft nu ontdekt dat er waarschijnlijk nog een onbekende kracht in het spel is, die zorgt voor de wisselwerking tussen donkere en gewone materie. Als deze nieuwe factor inderdaad bestaat, moet het huidige begrip van zwaartekracht waarschijnlijk worden herzien. Ook de bekende wetten van Newton en Einstein gelden dan niet meer, aldus de universiteit." ''
 (Bron: Nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/2092930/mogelijk-nieuwe-kracht-gevonden-in-heelal.html ''Mogelijk nieuwe kracht gevonden in heelal'']'', ''op Nu.nl, 30 sept. 2009)

 ''"Europese wetenschappers hebben een opmerkelijke ster ontdekt, die volgens de gangbare theorie niet eens kan bestaan. Dat schrijven ze in een studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Bron van de twijfel is de samenstelling van de ster, SDSS J102915+172927 genaamd. Die bestaat bijna geheel uit waterstof en helium. Zware metalen ontbreken, terwijl juist die volgens de theorie nodig zijn om een gaswolk in te dikken tot een ster. 'Het was verrassend om een ster te vinden in wat we het 'verboden gebied' noemen. Het betekent dat we onze modellen over het ontstaan van sterren misschien moeten herzien', zei de Duitse onderzoekster Elisabetta Caffau."'' 
 (Bron: Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 31 dec. 2011)

 ''"Decennialang dachten sterrenkundigen wel zo'n beetje te weten hoeveel meer kleine, lichte sterren er in sterrenstelsels aanwezig zijn dan grote, zware sterren. Dit blijkt echter onjuist." ''
 (Bron: Nieuwsbericht [http://sterren-moeten-opnieuw-worden-geteld.html/ Sterren moeten opnieuw worden geteld] op Nu.nl, 21 aug. 2009)

 ''"De afstand van de aarde tot een zwart gat in de nabijheid van het sterrenbeeld Zwaan is ’slechts’ 7800 lichtjaar. Een lichtjaar is ongeveer 100.000 miljard kilometer. De afstand is veel kleiner dan deskundigen eerder dachten." ''
 (Bron: Nieuwsbericht [http://www.refdag.nl/artikel/1449808/ Zwart gat dichterbij dan gedacht], op RefDag.nl dd. 4 dec 2009)

 ''"Uit onderzoek van een in 1969 op aarde neergeplofte meteoriet blijkt dat de leeftijd van ons zonnestelsel een beetje lager is dan tot nog toe werd aangenomen. Het verschil is overigens klein: slechts 5 miljoen op de ruwweg 5 miljard jaar (Science Express, 31 december)." ''
 (Bron: nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/2154368/zonnestelsel-iets-jonger-dan-gedacht.html Zonnestelsel iets jonger dan gedacht], op Nu.nl 2 jan. 2010)

 ''"Een nieuw onderzoek naar het ontstaan van spiraalpatronen in sterrenstelsels zoals onze Melkweg zou grote gevolgen kunnen hebben voor de bestaande ideeën over de vorming van spiraalarmen. Sinds de jaren zestig gaan sterrenkundigen ervan uit dat spiraalarmen een golfeffect zijn, enigszins vergelijkbaar met de Mexicaanse golf in een voetbalstadion. (...) Volgens de onderzoekers migreren sterren binnen een spiraalstelsel veel gemakkelijker dan tot nog toe werd gedacht."'' 
 (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/2497101/spiraalstructuur-in-sterrenstelsels-andere-wijze-verklaard.html Spiraalstructuur in sterrenstelsels op andere wijze verklaard], nieuwsbericht op Nu.nl, 21 april 2011.

 "''De achterzijde van de maan is langer vulkanisch actief geweest dan tot nu toe was aangenomen. Dat blijkt uit metingen van de Japanse maanverkenner Kaguya die vrijdag gepubliceerd zijn in het Amerikaanse weekblad Science''"
 (Bron: Nieuwsbericht uit 2009)

 ''"Er is geen 'piek van eeuwig licht' op de maan. Dat blijkt uit precisiemetingen van de Japanse maanverkenner Kaguya. Voorheen werd aangenomen dat de bergpiek continu beschenen werd door de zon. Dit werd gezien als belangrijk gegeven voor een eventueel bemande maanbasis. Op deze berg zou dan op elk moment energie kunnen worden geput uit het eeuwige zonlicht." ''
 (Bron: Nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/1928143/geen-eeuwig-zonlicht-op-de-maan.html ''Geen eeuwig zonlicht op de maan'']'', ''op Nu.nl, 6 maart 2009)

 ''"Sterrenkundigen hebben een planeet ontdekt die binnen een miljoen jaar is ontstaan - veel sneller dan de gebruikelijke theorieën over planeetvorming voorspellen." '' 
 (Bron: Nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/2220177/extreem-jonge-planeet-ontdekt.html Extreem jonge planeet ontdekt], op Nu.nl dd. 6 april 2010.
Een internationale groep wetenschappers maakte in januari 2013 bekend het grootste stelsel in het heelal ooit gevonden te hebben. Het gigantische stelsel bleek maar liefst 4 miljard lichtjaar in doorsnee is, dat is 40.000 keer zo groot als onze Melkweg.'' ''
 ''"De ontdekte quasargroep tart wat wetenschappers voor mogelijk hielden. Sterrenkundigen dachten dat stelsels nooit zo groot zouden kunnen worden. ... 'we kunnen zeker zeggen dat dit de grootste structuur is die ooit in het heelal is gezien. Dit is opwindend, zeker omdat het ingaat tegen onze kennis van het universum', zegt de Britse hoogleraar Roger Clowes in een verklaring." ''
 (Bron: Nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/3001444/astronomen-ontdekken-gigantisch-stelsel-in-heelal.html Astronomen ontdekken gigantisch stelsel in heelal], op Nu.nl, 11 jan. 2013)

 "''Telescopen hebben voor het eerst waargenomen dat een reuzenplaneet heel ver van zijn ster ontstaat. Dat zou eigenlijk niet moeten kunnen, dus nu moeten astronomen opnieuw nagaan hoe planeten ontstaan.''"
 (Bron: WIBnet.nl, [https://wibnet.nl/heelal/exoplaneten/we-moeten-de-leerboeken-herschrijven-onmogelijke-planeet-weerlegt-theorieen-van-astronomen nieuwsbericht] dd, 22 jan. 2023 

== Zee ==
 ''"Lange tijd (meer dan dertig jaar) is aangenomen dat de stijging dan 5 tot 6 meter zou bedragen maar onderzoekers van de TU Delft en de Universiteit van Bristol komen nu op basis van nieuwe gegevens tot een veel minder grote (gemiddelde) zeespiegelstijging: 3,3 meter. Dit komt onder andere omdat er veel minder ijs aanwezig is in de West Antarctic Ice Sheet dan werd aangenomen. Dit hebben de onderzoekers vooral afgeleid uit nieuwe, preciezere satellietmetingen." ''(Bron: Nieuwsberichtl [http://www.blikopnieuws.nl/bericht/96862 Zeespiegel stijgt veel minder dan gedacht], op Blikopnieuws.nl, 2009, datum onbekend 

== Aarde ==
 ''"Gebleken is dat het Aardse magnetische veld op z'n sterkst is op het moment waarvan wetenschappers tot nu toe dachten dat deze juist op z'n zwakst zou moeten zijn. Het magnetische veld van de Zon wisselt regelmatig. Soms is dit veld gelijkpolig aan dat van de Aarde, soms tegenpolig. Nu blijkt dat als het Aardse veld noordwaards gericht is en dat van de Zon zuidwaarts (of omgekeerd), de Aardse magnetosfeer op z'n krachtigst is en er nauwelijks zonnedeeltjes worden doorgelaten. Dit is totaal het tegenovergestelde van wat men tot nu toe dacht."''

== Dieren ==
 De dooskwal, die 24 ogen heeft, blijkt op het gezicht te kunnen navigeren, terwijl hij nauwelijks hersens heeft. ''"Eigenlijk verwachtten biologen dat dit soort navigatie op het gezicht alleen mogelijk was bij dieren met ontwikkelde hersenen."'' (Uit: [http://www.nd.nl/artikelen/2011/april/29/dooskwal-heeft-24-ogen-en-nauwelijks-hersens Dooskwal heeft 24 ogen en nauwelijks hersens], nieuwsartikel op RefDag.nl dd. 29 april 2011.)

 ''<nowiki>''</nowiki>In tegenstelling tot wat we altijd dachten, namelijk dat dinosaurussen dagdieren waren, zagen we van alles: er waren dagdieren, maar ook nachtdieren en dieren die dag en nacht actief waren<nowiki>''</nowiki>, aldus een onderzoeker van de Universiteit van Californië.'' (Uit: [http://www.nu.nl/wetenschap/2492995/sommige-dinos-waren-s-nachts-actief.html Sommige dino's waren ook 's nachts actief], nieuwsartikel op Nu.nl dd. 15 april. 2011

 ''“Deze onderzoeksresultaten bestrijden de huidige visie dat aardwormen dieren zijn zonder sociaal gedrag”'' (Uit: [http://www.nu.nl/wetenschap/2223755/aardwormen-beslissen-in-groepsverband-route-.html 'Aardwormen beslissen in groepsverband over route'], nieuwsartikel op Nu.nl dd. 12 april 2010)

 ''"De wetenschappers volgden lijsters en zwaluwen die in de herfst van de VS naar Brazilië trokken en in de lente weer terugvlogen naar de VS. Een vrouwtjeszwaluw vertrok op 12 april vanuit het Amazonegbied en vloog in 13 dagen 7500 kilometer. Dat is 577 kilometer per dag. Voorheen stonden zangvogels bekend als langzaam met een snelheid van 150 kilometer per dag." ''(Uit een nieuwsbericht van 13 februari 2009)

 ''“Heel lang werd gedacht dat de hoge bloeddruk van giraffen werd veroorzaakt een heel groot hart”, verklaart hoofdonderzoeker Graham Mitchell op BBC News. “Maar die aanname was gebaseerd op één meting in de jaren vijftig.” “Wij hebben vastgesteld dat het hart juist behoorlijk klein is. Veel kleiner dan je zou denken wanneer je kijkt naar dieren van hetzelfde formaat”, aldus Mitchell. ''(Uit: [http://www.nu.nl/wetenschap/2128722/hart-van-giraffen-blijkt-extreem-krachtig.html Hart van Giraffen blijkt extreem krachtig], nieuwsbericht op Nu.nl dd. 23 nov. 2009)

== Mens ==

=== Ontstaan ===
De standaard wetenschappelijke theorie over het ontstaan van de mens is de biologische '''evolutietheorie'''. Jarenlang werd gedacht dat de mens afstamt van een chimpansee-achtig wezen. In 1992 werden resten gevonden van een wezen dat de (verkorte) naam Ardi kreeg. Studie van Ardi leidde tot een andere gedachte over de voorouder van de mens:
 ''"Het oudere skelet van Ardi verandert de kennis van de menselijke evolutie, liet antropoloog C. Owen Lovejoy van de Universiteit van Kent weten. In plaats van de gedachte dat de mens zou afstammen van een oud chimpansee-achtig wezen, bewijst Ardi dat mens en chimpansee geheel los van elkaar zijn geëvolueerd uit een gezamenlijke voorouder." ''(Bron: Nieuwsbericht [http://www.nieuws.nl/570471 Nieuwe inzichten in de menselijke evolutie], op Nieuws.nl dd. 1 okt. 2009. Zie ook het artikel [http://www.volkskrant.nl/wetenschap/article1296989.ece/Nieuwe_oudste_oermens_dit_is_Ardi Nieuwe oudste oermens: dit is Ardi] op Volkskrant.nl dd. 1 okt. 2009)
Hoewel de evolutie van amoebe tot mens dikwijls als een vaststaand feit wordt voorgesteld, is een en ander problematisch en onzeker. Volgens de evolutietheorie is de mens ergens in zijn evolutie rechtop gaan lopen. Hoe komt het dat de mens rechtop is gaan lopen? De evolutiebiologie heeft daar verschillende antwoorden op gegeven, bijvoorbeeld het antwoord dat de mens, om te overleven, al lopend voedsel ging dragen.  
 ''"De onderzoekers denken dan ook dat onze verre voorouder op een punt is beland waar het meevoeren van grote hoeveelheden van zeldzame voedselsoorten cruciaal werd voor het overleven van een populatie – en dat hier een soort met een groter draagvermogen uit is ontstaan: de mens. Probleem met zulke evolutietheorieën is dat er vrijwel geen ‘missing link’-fossielen zijn ontdekt, die zo’n ontwikkeling stap voor stap laten zien. Bij veel van de wel gevonden fossielen van oude mensachtigen is bovendien de directe afstamming onzeker, omdat er over de afgelopen 6 miljoen jaar waarschijnlijk meerdere evolutionaire zijsporen zijn geweest, die weer zijn uitgestorven."'' (Bron van het citaat: [http://www.nu.nl/wetenschap/2772370/mens-loopt-rechtop-vanwege-schaarstebesef.html 'Mens loopt rechtop vanwege schaarstebesef'], nieuwsbericht op Nu.nl, 26 maart 2012.)
Men tast dus in het duister. 
 "''De uittocht van onze voorouders uit Afrika begon waarschijnlijk ongeveer 92.000 jaar geleden en mogelijk zelfs pas 62.000 jaar geleden. Dat meldt een internationale groep onderzoekers in het vaktijdschrift Current Biology. Tot nu toe gingen wetenschappers er vanuit dat de eerste mensen Afrika 130.000 jaar geleden al verlieten."'' (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/3377518/oermensen-verlieten-afrika-later-dan-gedacht.html Oermensen verlieten Afrika later dan gedacht], nieuwsartikel op Nu.nl, 22 maart 2013.)

 ''"De moderne mens heeft meer genetische overeenkomsten met Neanderthalers dan werd aangenomen. Dat blijkt uit een nieuwe manier om DNA te analyseren."'' (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/3748035/bijmenging-neanderthalers-in-moderne-mens-groter-dan-gedacht.html Bijmenging Neanderthalers in moderne mens groter dan gedacht], nieuwsbericht op Nu.nl, 9 april 2014.)

=== Hersenen, geheugen ===
 ''"Lang werd gedacht dat onze hersenen stoppen met ontwikkelen tijdens de adolescentie. Er is nu echter bewijs dat dit niet het geval is."'' (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/2623346/hersenen-ontwikkelen-tienertijd.html Hersenen ontwikkelen ook na tienertijd], nieuwsartikel op Nu.nl, 23 sept. 2011)

 ''"Het menselijk brein kan veel meer informatie opslaan dan tot nu toe werd aangenomen. Amerikaanse wetenschappers hebben dat aangetoond met een test waarbij proefpersonen duizenden afbeeldingen gedetailleerd in hun geheugen moesten prenten.(...) Hersenwetenschappers gingen er tot nu toe vanuit dat de kleinste details van herinneringen snel vervagen als ze in het brein worden opgeslagen. Maar de nieuwe bevindingen spreken die theorie tegen. Vooral de capaciteit van het visuele geheugen is waarschijnlijk veel groter dan gedacht." ''(Nieuwsbericht [http://www.nu.nl/wetenschap/1737337/capaciteit-menselijk-geheugen-blijkt-onverwacht-groot.html Capaciteit menselijk geheugen blijkt onverwacht groot], op Nu.nl dd. 8 okt .2009

 ''"Een jarenlang gangbare theorie kan op de schop: ons kortetermijngeheugen beperkt zich niet tot het onthouden van vier tot zeven dingen tegelijk. Baanbrekend onderzoek toont aan dat we veel meer elementen tegelijk kunnen onthouden."'' (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/2830391/kortetermijngeheugen-flexibeler-dan-gedacht.html Kortetermijngeheugen flexibeler dan gedacht], Nu.nl, nieuwsbericht van 8 juni 2012.)

=== Sexeverschil ===
 ''"Hersenwetenschappers schrijven de man- vrouw verschillen zonder aarzeling toe aan de aan-of afwezigheid van testosteron in de baarmoeder. Deze testosterontheorie  verkondigen zij als een  wetenschappelijk feit. Dat nu betwist Rebecca Jordan-Young, Amerikaans epidemioloog, die recent te gast was aan onze universiteit.  In haar boek Brain Storm legt ze uit dat de 300 belangrijkste onderzoekers naar de testosterontheorie, waaronder die van Swaab, elkaar tegenspreken en dat de wetenschappers onderzoeken die niet in hun straatje passen negeren (1). Ze doen alsof opvoeding en levenservaringen voor man-vrouw verschillen onbelangrijk zijn en dat lijkt mij terechte kritiek."'' (Bron: Toine Lagro-Janssen, [http://www.umcn.nl/Research/Departments/medischevrouwenstudies/Documents/Wat%20doen%20we%20als%20het%20een%20meisje%20is.pdf Wat doen we als het een meisje is]? Column, datum onbekend)

=== Religie ===
 ''"De meeste Nederlanders zijn en blijven in religieus opzicht 'ietsist'. Dat zag menig socioloog niet aankomen. Geïnspireerd door ontkerkelijking en ontzuiling zagen wetenschappers religie lange tijd als verdwijnend fenomeen. Maar voor elke kerkganger die verdwijnt, komt niet automatisch een ongelovige terug."'' (Uit: [http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/2438326/2011/05/28/Kerkganger-verdwijnt-ietsist-is-blijver.dhtml Kerkganger verdwijnt, ietsist is blijver], nieuwsartikel op Trouw.nl, 28 mei 2011)

=== Ziekte ===
 ''"De kans is groot dat diabetes type 1 over een paar jaar te genezen is. De strijd tegen de ziekte is in een stroomversnelling geraakt na de ontdekking dat diabetespatiënten wel degelijk zelf nog insuline kunnen aanmaken. Tot voor kort ging de medische wereld er vanuit dat dat onmogelijk was." ''(Uit: [http://nos.nl/artikel/2039634-genezing-diabetes-1-dichtbij.html 'Genezing diabetes 1 dichtbij'], nieuwsartikel op NOS.nl, 5 juni 2015).

 ''"Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat één vaccinatie tegen de Mexicaanse griep voldoende is om een volwassene te beschermen. Tot nog toe werd gedacht dat daarvoor twee vaccinaties nodig waren." ''(Nederlandse Omroepstichting (NOS), nieuwsbericht 11 sept. 2009)

== Verleden ==
 "''Tot nu toe dachten wetenschappers dat er erg veel CO2 in de atmosfeer zat in het vroege Devoon circa 400 miljoen jaar geleden en dat met de opkomst van de eerste bomen en bossen het CO2-niveau enorm afnam. Tegelijkertijd zou het klimaat op aarde flink zijn afgekoeld. Maar dat blijkt allemaal niet te kloppen''."
 (Scientias.nl, nieuwsbericht dd. 24 dec. 2022<ref>Bron: https://scientias.nl/veel-minder-co2-dan-gedacht-in-atmosfeer-400-miljoen-jaar-geleden-zet-klimaatmodellen-op-zijn-kop/ Nieuwsbericht 24 dec. 2022.</ref>)

 ''"De mensheid heeft paarden veel eerder gedomesticeerd dan tot nu toe werd aangenomen. Onderzoekers van de Universiteit van Exeter hebben daarvoor aanwijzingen gevonden in het Oeral-gebergte in Noord-Kazachstan. Daar bleek uit opgravingen dat 5.500 jaar geleden al paarden werden gebruikt om te berijden, om te melken of te eten. Dat is duizend jaar eerder dan altijd werd gedacht. De ontdekking heeft ook gevolgen voor het denken over de ontwikkeling van vroege culturen."'' 
 (Nieuwsbericht Radio Nederland Wereldomroep, 6 mrt 2009)

 ''"De Neanderthalers zijn niet de oudste bewoners van het gebied dat we nu Nederland noemen. Eerder leefde er een andere primitieve mensensoort, zo blijkt uit onderzoek van TNO. Het onderzoeksinstituut heeft vuurstenen werktuigen die in Woerden zijn gevonden opnieuw gedateerd. De werktuigen bleken zeker 370.000 jaar oud te zijn, zo meldt het populair-wetenschappelijke maandblad NWT Natuurwetenschap & Techniek. Eerder werd ervan uitgegaan dat ze 250.000 tot 300.000 jaar oud zijn. Nu blijkt dat ze waarschijnlijk zijn gemaakt door de voorloper van de Neanderthaler, de Homo heidelbergensis." ''
 (Radio Nederland Wereldomroep, nieuwsbericht 25 maart 2010)

 "''Over het algemeen wordt gedacht dat het Neolithicum een vreedzame periode was. Maar een nieuwe studie bewijst nu het tegendeel. Onderzoekers hebben namelijk verschillende grafvelden opgegraven, waar gewelddadig verwonde vroege boeren ter ruste zijn gelegd. Het betekent dat we onze opvattingen over het Neolithicum mogelijk moeten herzien.''"
 (Scientas.nl, [https://scientias.nl/eerste-boeren-waren-weinig-vreedzaam-zo-blijkt-uit-analyse-van-meer-dan-2300-skeletten/ bericht] dd. 23 jan. 2023) 

 "''Neanderthalers hadden een veel groter talent voor samenwerking dan wetenschappers tot nu toe dachten, blijkt uit een nieuwe studie. (...) Niet alleen was de vroege mens in grotere groepen actief dan eerder gedacht, ook verbleef hij langer op één plek dan tot dusver werd aangenomen. (...) ... de neanderthaler, die zo'n twintig jaar geleden in onze ogen nog een dom, primitief oermens was.''"
 (NOS.nl, [https://nos.nl/artikel/2462126-neanderthalers-werkten-verrassend-samen-bij-de-jacht-op-kolossale-olifant bericht] dd. 1 feb. 2023)

=== Fossielen ===
 ''"Paleoantropologen moeten het doen met weinig, vaak fragmentaire fossielen, die daardoor moeilijk te interpreteren zijn. Bovendien zetten nieuwe vondsten de bestaande meningen vaak weer op hun kop. Ook deelt niet iedereen dezelfde visie."'' (Bron: [http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i004123.html Evolutie van de mens in vier fasen], evolutionistisch artikel op Natuurinformatie.nl)

 ''‘Daaruit komt naar voren dat de Ediacaraanse organismen complexer in elkaar zaten en complexere ecosystemen vormden dan eerder aangenomen.’'' 
 (Bron: [https://www.volkskrant.nl/wetenschap/stammen-wij-af-van-de-blobwezens-van-een-half-miljard-jaar-geleden-zou-zomaar-kunnen~b625577d/ Stammen wij af van de blobwezens van een half miljard jaar geleden? Zou zomaar kunnen], op: Volkskrant.nl, 1 juli 2022. Paleontologisch nieuwsbericht.)

 ''"Dinosauriërs waren mogelijk veel minder massief en zwaar dan wetenschappers tot nu toe aannamen. (...) Onderzoekers van Colorado State University hebben naar eigen zeggen grote fouten ontdekt in de modellen die wetenschappers op dit moment gebruiken om de lichaamsmassa van dinosaurussen te berekenen,... Als gevolg van de rekenfouten zou het lichaamsgewicht van grote dinosauriërs zoals de Brontosaurus totaal verkeerd zijn ingeschat. Mogelijk had het dier een gewicht van 18 ton, in plaats van 35 ton zoals tot nu toe werd aangenomen. Ook de Tyrannosaurus Rex was waarschijnlijk veel lichter en wendbaarder dan wetenschappers tot nu toe dachten. “Paleontologen hebben 25 jaar lang een statistisch model gebruikt om het lichaamsgewicht van dinosaurussen in te schatten”, zegt hoofdonderzoeker Gary Packard in The Sunday Times. “Maar door de onderliggende gegevens van dat model te onderzoeken, zijn wij tot de conclusie gekomen dat er serieuze fouten in de rekenmethode zitten. Sommige grote dinosauriërs waren waarschijnlijk maar half zo zwaar als tot nu toe werd aangenomen.” De fouten in de rekenmodellen voor lichaamsgewicht hebben volgens de onderzoekers ook geleid tot verkeerde theorieën over de voeding en bewegingen van dinosaurussen."''
 (Nieuwsbericht [http://dinosauriers-minder-massief-dan-gedacht.html/ Dinosauriers minder massief dan gedacht] op Nu.nl dd. 23 juni 2009.)

 ''Nader onderzoek naar de vleugel van het in goede staat gevonden fossiel wijst uit dat de pterosauriër de vaardigheid had om zich in de lucht voort te bewegen als een hedendaagse vogel. Van de vliegende reptielen, die ongeveer 220 miljoen jaar geleden ontstonden, werd altijd gedacht dat het geen erkende vliegeniers waren.'' 
 (Bron: Nieuwsbericht [http://pterosaurier-blijkt-bekwame-vlieger.html/ 'Pterosaurier blijkt bekwame vlieger'] op Nu.nl, 7 aug. 2009)

 ''"Meer dan honderd jaar lang hebben we gedacht dat de eerste vierpotigen wervelkolommen hadden die bestonden uit drie botdelen - één aan de voorkant, één daar bovenop en een set van twee botten aan de achterkant", verklaart onderzoekster Stephanie Pierce ... De nieuwe röntgenfoto's tonen echter aan dat het voorste bot - het zogenaamde intercentrum - juist aan de achterkant zat. (...) "Het resultaat van deze studie dwingt ons om de schoolboeken over de evolutie van de ruggengraat bij vierpotigen te herschrijven", aldus Pierce. '' 
 (Bron: [http://www.nu.nl/wetenschap/3003029/eerste-landdieren-bewogen-zich-voort-als-zeehonden-.html 'Eerste landdieren bewogen zich voort als zeehonden'], nieuwsbericht op Nu.nl, 14 jan. 2013).

 "''Wetenschappers ontdekten dat de fossielen in de Zuid-Afrikaanse Sterkfonteingrotten zo'n 3,4 miljoen tot 3,6 miljoen jaar oud zijn. (...) Aanvankelijk werd gedacht dat de oeroude botten 2 tot 2,6 miljoen jaar oud waren. De onderzoekers gebruikten een nieuwe techniek om het natuurlijke materiaal van de grotten te dateren. Daaruit bleek dat de fossielen dus veel ouder waren dan eerder gedacht.''"
 (Bron: [https://www.nu.nl/wetenschap/6209493/fossielen-van-onze-vroege-voorouders-miljoen-jaar-ouder-dan-gedacht.html Fossielen van onze vroege voorouders miljoen jaar ouder dan gedacht], nieuwsbericht op Nu.nl, 30 juni 2022)

=== Schrift ===
 ''"De scherf, de Ophel Inscriptie genoemd, werd gevonden in de buurt van de Tempelberg in Jeruzalem en dateert uit de tiende eeuw voor Christus. ‘We dachten dat er toen alleen nog maar Hebreeuws gesproken werd’, gaat Petrovich verder. ‘De scherf bewijst nu echter dat ze in de tijd van de bijbelse koningen Salomo en David ook al Hebreeuws schreven.'''
 (Bron: [http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=dmf20130809_00687891 Krijgen we dankzij nieuwe vondst helemaal ander beeld van Bijbel?], nieuwsbericht op Nieuwsblad.be, 9 aug. 2013.)

 ''"In de nadagen van het koninkrijk van Juda konden meer mensen lezen en schrijven dan doorgaans wordt aangenomen. Tot die conclusie kwamen onderzoekers van de universiteit van Tel Aviv deze week. Ze vermoeden ook dat de eerste oudtestamentische geschriften eerder tot stand kwamen dan veel wetenschappers denken."''
 (Bron: [http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/scherven_wijzen_uit_veel_joden_in_ot_konden_lezen_en_schrijven_1_985246 Scherven wijzen uit: veel Joden in OT konden lezen en schrijven], nieuwsbericht op RefDag.nl, 15 april 2016

== Overig ==
 ''"De onderzoekers hebben inmiddels aangetoond dat de oude vuistregel, dat lasers niet kleiner kunnen zijn de helft van de golflengte van het uitgestraalde licht, onjuist is. Een laser met een golflengte van 1500 nanometer kon volgens de oude denkwijze dus niet kleiner zijn dan 750 nanometer. Een nieuwe aanpak laat zien, dat die beperking omzeild kan worden."'' (Artikel [http://www.automatiseringgids.nl/Technologie/Hardware/2009/32/Computers%20worden%20sneller%20met%20nanolasers.aspx Computers sneller met nanolasers] op Automatiseringsgids.nl, 6 aug. 2009 )

 ''"Minister Cramer duldt geen fouten meer van klimaatonderzoekers. Dat heeft ze gezegd tegen wetenschappers die het jaarlijkse rapport De Staat van het Klimaat hebben geschreven. De laatste tijd zijn in internationale klimaatrapporten verschillende fouten ontdekt."'' (Bron: [http://nos.nl/tekst/134115-woede-over-fouten-klimaatrapporten.html Nieuwsbericht] op NOS.nl 4 feb. 2010)

== Meer weten ==
John P. A. Ioannidis, [https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.0020124 Why Most Published Research Findings Are False], in: Plos Medicine, 30 aug. 2005.

== Voetnoten ==