Gal
Gal is door de lever afgescheiden vloeistof, die bitter van smaak is.
Gal speelt een belangrijke rol speelt bij de spijsvertering in het menselijk en dierlijk lichaam. De vloeistof wordt na uitscheiding door de lever opgeslagen in de galblaas. In gezonde toestand is gal donkergeel of groen van kleur.
De grondbetekenis van 'gal' is ‘geel, groen’; verwant met geel, gloeien.
Het Hebreeuwse woord is 'rosh', dat volgens Stephen E. Jones[1] verwijst naar de papaverplant (klaproos). 'Rosh' betekent letterlijk 'hoofd' en is volgens Jones een verwijzing naar het 'hoofd' van de plant: haar opvallende rode bloem. Uit de papaversoort Papaper somniferum wordt het bedwelmende middel opium gewonnen.
Het Latijnse woord is fel, het Griekse woord is cholè. Cholé schijnt in betekenis ook de groene kleur uit te drukken[2]. Het strongnummer van het Griekse woord is 5521. Cholè komt 2x voor in het Nieuwe Testament: Mt. 27:34 en Hand. 8:23.
David schreef dat hij gespijzigd werd met 'gal'.
Ps 69:21 (69:22) Ja, zij hebben mij gal als mijn voedsel gegeven, in mijn dorst hebben zij mij zure wijn laten drinken. (HSV)
Hiermee voorzegde hij iets van het lijden dat over Christus, de zoon van David, zou komen:
Mt 27:34 gaven zij Hem wijn met gal gemengd te drinken; en toen Hij die had geproefd, wilde Hij niet drinken. (TELOS)
Wijn, vermengd met gal, is een bedwelmend, verdovend middel. Het werd Jezus gegeven volgens Joods gebruik, om de ter dood veroordeelde een drank van bedwelmende uitwerking toe te reiken, opdat daardoor de pijnen minder zouden worden gevoeld. Vergelijk:
Spr 31:6 Geef sterkedrank aan wie dreigt om te komen, en wijn aan hen die bitter bedroefd van ziel zijn. (HSV)
Wat is de 'gal' die Jezus kreeg? Een opvatting zegt: mirre en andere bittere stoffen[3]. Toen Hij die gesmaakt had, wilde Hij die niet drinken. Hij wilde Zich niet laten bedwelmen, maar met helder bewustzijn het over Hem beschikte lijden doorstaan[4], terwijl Hij later, onmiddellijk vóór het sterven, een dronk nam van de gewone soldatenwijn (Mt. 27:48). 'Gal' wordt ook in figuurlijke zin gebruikt voor bitterheid of iets bitters. De apostel Petrus zei tegen Simon de tovenaar:
Hnd 8:23 want ik zie dat u in gal van bitterheid en een warnet van ongerechtigheid bent. (TELOS)
Galwater
Galwater of Gallewater (Statenvertaling) wordt genoemd in het boek van de profeet Jeremia.
Jer 9:15 daarom, zo zegt de HEERE van de legermachten, de God van Israël: Zie, Ik geef hun, dit volk, alsem te eten en galwater te drinken. (HSV)
Jer 23:15 Daarom zegt de HEERE der heirscharen van deze profeten alzo: Ziet, Ik zal hen met alsem spijzigen, en met gallewater drenken; want van Jeruzalems profeten is de huichelarij uitgegaan in het ganse land. (SV)
In de Hebreeuws grondtekst staan twee woorden, een voor gal en een voor water(en).
Andere vertalingen hebben 'giftig water' (NBV04, NAB), 'vergif' (Canisius, WV95), 'gif' (NBG51 in Jer. 23:15), 'gifsap' (NBG51 in Jer. 23:9).
Volgens Stephen E. Jones is het 'galwater' de sap van een bepaald gedeelte van de papaverklant, dat opium bevat. De sap smaakt zeer bitter en bedwelmt.[1]
Bron
Van Dale's Groot woordenboek der Nederlandse taal (13e uitgave), digitale versie 1.0 Plus, jaar 2000.
Voetnoten
- ↑ 1,0 1,1 Stephen E. Jones, De wetten van Alsem en uitwerpselen, op BijbelInfo.nl.
- ↑ Vergelijk het Grieks-Nederlands Lexicon, onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia.
- ↑ Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting): met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Matth. 27:34. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 28 nov. 2021.
- ↑ Dr. ir. J. de Graaf e.a. (red.), Tekst voor Tekst; de Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht (Boekencentrum, 1987), commentaar bij Matth. 27:34.