Hebreeuws
Hebreeuws is de oude taal die door de kinderen Israëls werd en wordt gesproken en waarin het Oude Testament is overgeleverd. Het Hebreeuwse alfabet telt 22 letters.
Het Oude Testament is oorspronkelijk grotendeels in het (bijbels) Hebreeuws geschreven.
De Hebreeuwse taal heeft andere letters dan de Nederlandse en wordt van rechts naar links gelezen. Zie de tafel van het Hebreeuwse alfabet (op Tovclub.nl).
Het Hebreeuwse alfabet kent een vijftal letters die aan het eind van een woord een andere vorm hebben dan op een andere plaats in een woord. Deze vijf dubbele letterszijn: kaf, meem, noen, pee, tsadee. Aan het eind van een woord heten zij 'sluitletters'.
Meer dan 1500 jaar werd deze taal niet gesproken. De taal werd alleen nog gebruikt om in de Thora-rollen te lezen en te bidden, maar dankzij de arbeid van Eliëzer Perlman werd het Hebreeuws weer een levende taal, waarin de Joden met elkaar spreken. Het moderne Hebreeuws wordt Ivriet genoemd en is de belangrijkste spreektaal in Israël.
Modern Hebreeuws
De Hebreeuwse taal die in tegenwoordig Israël wordt gesproken heet Ivriet, het hebreeuwse woord voor 'hebreeuws'. Dat is het moderne Hebreeuws. Als een taal niet meer gewoon wordt gebruikt, dan wordt dat een ‘dode taal’ genoemd. Het Hebreeuws was eigenlijk een dode taal. Totdat dit meer dan honderd jaar geleden helemaal veranderde…
Eliëzer Perlman was een Joodse student in Frankrijk. Hij hoopte dat de Joden snel weer vrij in hun eigen land, Israël, zouden kunnen gaan wonen. Maar Eliëzer bedacht ook dat elk land een eigen taal heeft. Daarom moest Israël ook een eigen taal krijgen. Hiervoor was de taal van het Oude Testament het meest geschikt. Deze taal wordt Hebreeuws genoemd. Het Hebreeuws was al meer dan 1500 jaar niet gebruikt als gewone taal. Daarom waren er ook geen nieuwe woorden verzonnen voor nieuwe dingen. Er bestonden bijvoorbeeld geen woorden voor voetbal, trein en tijdschrift. Er waren duizenden missende woorden. Eliëzer begon aan het enorme karwei om hiervoor nieuwe woorden te verzinnen.
Eliëzer verhuisde naar Israël en begon met een enorm onderzoek. Hij las honderden oude boeken. Hij hoopte daarin vergeten woorden terug te vinden. Daarnaast verzon hij nieuwe woorden, als er nog geen woord bestond. Voor het verzinnen van nieuwe woorden, gebruikte hij ook de talen uit de landen om Israël heen. Soms duurde het wel meer dan 10 jaar voordat Eliëzer een bijpassend woord had gevonden!
Als hij een woord had gevonden, schreef hij dat met nette letters op een klein papiertje. Op een gegeven moment was zijn studeerkamer bedolven onder een laag van kleine papiertjes. Niemand mocht dit opruimen, omdat Eliëzer bang was dat er papiertjes kapot zouden gaan.
Toen zijn vrouw een muis in de studeerkamer zag, waarschuwde zij Eliëzer. De kleine papiertjes werden straks nog opgegeten door de muis! Hierdoor werd Eliëzer overgehaald om toch zijn studeerkamer op te ruimen. Hij kocht grote houten kisten, waarin de papiertjes met nieuwe woorden werden bewaard. Eliëzer liet kranten drukken in het Hebreeuws. De mensen leerden zo het nieuwe Hebreeuws kennen. In de kranten gebruikte hij nieuwe woorden. Wanneer de mensen een nieuw woord gingen gebruiken, dan was het woord goed verzonnen. De taal die zo ontstond wordt Ivriet ('Hebreeuws') genoemd. Later werd Ivriet in Israël de officiële taal. Wonderlijk dat één man zoveel van een taal heeft bedacht.
Lesmateriaal
Talencentrum Barneveld heeft gratis online leerstof Bijbels Hebreeuws:
Floris Poot, Introductiecursus Hebreeuws, download (pdf-bestanden) van IsraelPlatform.nl. Bijbels en modern Hebreeuws.
Op de volgende site kan men gratis enig modern Hebreeuws leren. De uitspraak van woorden wordt ten gehore gebracht. Zie Learn Hebrew.
Leerboeken
H. Jagersma, Bijbel Hebreeuws; basiscursus. Dordrecht: Teologia.
"Gekoppeld aan acht verhalende hoofdstukken uit het boek Genesis verwerft de gebruiker zich een basiskennis van Hebreeuwse grammatica en syntaxis. Bovendien beheerst de student na bestudering een woordenschat van circa 600 woorden. De hoofdstukken hebben steeds dezelfde opbouw. Het uitgangspunt ligt in de bijbeltekst, dan volgen de onderdelen ‘Schrift en klankleer’, ‘Vertaling en grammatica’, ‘Opdracht’ en ‘Herhaling’. Aan het einde van het boek zijn een woordenlijst en index opgenomen. Deze cursus is ontstaan vanuit ruim 15 jaar onderwijs. Zo is er een overzichtelijk, in de praktijk geijkt leerboek ontstaan, zeer bruikbaar in het onderwijs en geschikt voor zelfstudie." (Uitgever)
H. Jagersma, Bijbels Hebreeuws; vervolgcursus. Dordrecht; Teologia.
Brengt de kennis van het Hebreeuws bij de student op het peil dat in het algemeen aan de theologische faculteiten gevraagd wordt.
J.P. Lettinga, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws. Leiden: Brill, 1976. Elementaire grammatica. Online versie.
Uitspraak
Het Oude Testament voorgelezen, hoofdstuk na hoofdstuk, in het bijbels Hebreeuws: http://audioscripture.com/files/0123/OT/OT.html
De vijf boeken van Mozes zingend voorgelezen, naar keuze vers voor vers of doorlopend: http://bible.ort.org/books/torahd5.asp
Bron
Voor dit artikel is, onder toestemming, gebruik gemaakt van tekst uit het artikel Hebreeuws op Tovclub.nl