Korenmaat

Uit Christipedia

Een korenmaat (Eng. Bushel; Du. Scheffel; Fr. boisseau), ook gespeld koornmaat (Statenvertaling), is een inhoudsmaat voor droge stoffen en heeft een inhoud van bijna 9 liter. Een korenmaat is letterlijk een inhoudsmaat om de hoeveelheid koren te meten.

De grondbetekenis van ‘koren’ schijnt “het gewrevene”, d.w.z. gedorst graan te zijn geweest[1]. Een korenmaat is een graanmaat.

Het Griekse woord in het Nieuwe Testament is μοδιος, ‘modios, van het Latijnse modius, een inhoudsmaat bij Romeinen en Grieken voor droge waren, vooral graan. Het woord komt drie keer voor: Mt 5:15; Mr 4:21; Lu 11:33. Het Latijnse modius is een afleiding van modus = maat, maatstaf.

Romeinse modius

Mr 4:21  En Hij zei tot hen: Komt de lamp soms om onder de korenmaat of onder het bed gezet te worden, en niet om op de kandelaar gezet te worden? (TELOS)

Mt 5:14 U bent het licht van de wereld; een stad die op een berg ligt, kan niet verborgen zijn. Mt 5:15 Ook steekt men geen lamp aan en zet die onder de korenmaat, maar op de kandelaar, en zij schijnt voor allen die in het huis zijn. Mt 5:16 Laat zo uw licht schijnen voor het oog van de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw Vader die in de hemelen is, verheerlijken. (TELOS)


Links onder de tafel: een korenmaat met daaronder een lamp. De plant rechts beeldt de gelijkenis van het groeiende zaad uit, die in Marc. 4 volgt op de gelijkenis van de lamp.

Een modius was in de Romeinse tijd ca. 8,7 liter. Later kon de maat variëren, afhankelijk van de streek en de ermee gemeten droge waren of vloeistof.

Een korenmaat was een grote bak, in den vorm van een trog, op vier korte poten, waarin men het koren bewaarde[2].

Het Nederlandse woord mud stamt van het Latijnse modius. Een mud is, evenals een Romeinse modius, een inhoudsmaat voor droge waren. Een mud echter is een veel grotere maat, tegenwoordig 100 liter.

Op de bedoelde Schriftplaatsen komt het niet aan op de maat of hoegrootheid, daar de Meester slechts in het algemeen een in alle huisgezinnen voorhanden stuk huisraad noemen wil, geschikt om een licht te bedekken, zoals uit de vergelijking van Luk. 8: 16 duidelijk is[3].

Lu 8:16 Niemand nu die een lamp ontstoken heeft, bedekt haar met een vat of zet haar onder een bed, maar hij zet haar op een kandelaar, opdat zij die binnenkomen het licht zien. (TELOS)

Welke Hebreeuwse maat Jezus genoemd heeft? Zeer waarschijnlijk de seah[4], die 1 ½ x de Romeinse modius is[5].

Bron

Art. Mud (inhoudsmaat) op Etymologiebank.nl

Voetnoten

  1. Art. Koren, op Gtb.inl.nl
  2. Art. Korenmaat, op Etymologiebank.nl
  3. W. Moll, P.J. Veth, F.J. Domela Nieuwenhuis e.a., Bijbelsch woordenboek voor het christelijk gezin. Tweede Deel I – N (Amsterdam: P.N. van Kampen, 1855), s.v. Koornmaat
  4. Ed. Rhiem, C.H. van Rhijn (red.), Bijbelsch woordenboek voor ontwikkelde lezers der Heilige Schriften (Utrecht: Kemink & Zoon, z.j.) Deel I, s.v. Korenmaat.
  5. Ed. Rhiem, C.H. van Rhijn (red.), Bijbelsch woordenboek voor ontwikkelde lezers der Heilige Schriften (Utrecht: Kemink & Zoon, z.j.) Deel II, s.v. Maat, maten.