Lijdzaamheid
Lijdzaamheid is kalme berusting in het verduren van rampen, ziekte, leed, enz.
Lijdzaamheid is de eigenschap, die ons het leed, dat ons aangedaan wordt, of het lijden, dat ons overkomt, stil doet dragen.
Wie lijdzaam is, is geduldig, gelaten berustend in het leed, of volhardt kalm en bedaard bij het volbrengen van een moeilijke taak. Zo werd een Nederlands en Brits fort aan de Goudkust in het huidige Ghana Fort Lijdzaamheid (ook wel Leydsaemheyt, Engels: Patience) genoemd, omdat de bouw ervan zeer langzaam en moeilijk verliep[1].
'Lijdzaamheid' is een van de betekenissen van geduld. Geduld heeft behalve deze betekenis van lijdzaamheid ook die van kalme, bedaarde volharding in het wachten op iets, of in het volbrengen van een langdurige, en min of meer onaangename taak.
Lijdzaam en lijdelijk betekenen beide: niet op verzet bedacht. 'Lijdelijk' wil zeggen dat men geen tegenstand biedt, of bij zekere gebeurtenis werkeloos blijft. Voorbeeldzin: "Hoe hij die belediging zo lijdelijk kon aanhoren, begrijp ik niet. Hij bleef bij dat afschuwelijk toneel een lijdelijk toeschouwer."
Lijdzaamheid, lankmoedigheid, ootmoed, nederigheid en zachtmoedigheid zijn deugden.
De Heer Jezus leerde zijn leerlingen hun zielen in lijdzaamheid te bezitten, d.w.z. door geduld en volharding hun leven te winnen.
Lu 21:19 Bezit uw zielen in uw lijdzaamheid.
Lu 21:19 Wint uw zielen door uw volharding. (Telos)
Vergelijk:
Mt 10:22 en u zult door allen gehaat worden ter wille van mijn naam; wie echter volhardt tot het einde, die zal behouden worden. (Telos)
De woorden van de Statenvertaling zijn een Nederlands spreekwoord geworden: "zijn ziel in lijdzaamheid bezitten," d.i. gelaten iets dulden; niet toornig worden.
Lijdzaam en lijdelijk onderging Jezus scheldwoorden en leed Hem berokkend. Zijn leerling en apostel Petrus getuigt van Hem:
1Pe 2:23 die als Hij uitgescholden werd, niet terugschold, als Hij leed, niet dreigde, maar Zich overgaf aan Hem die rechtvaardig oordeelt; (Telos)
Met grote lijdzaamheid verdroeg de Heer Jezus de pijnen van de kruisiging en de hoon en smaad van omstanders. De apostel Paulus moest 'een doorn voor het vlees' verdragen. Nadat hij driemaal om bevrijding ervan gebeden had, vernam hij dat de genade van zijn Heer hem genoeg was, dus had hij de doorn lijdzaam te dragen.
2Co 12:7 en opdat ik mij door de uitnemendheid van de openbaringen niet verhef, is mij een doorn voor het vlees gegeven, een engel van satan, om mij met vuisten te slaan, opdat ik mij niet verhef. 2Co 12:8 Hierover heb ik de Heer driemaal gebeden dat hij van mij zou wijken; 2Co 12:9 en Hij zei tot mij: Mijn genade is u genoeg; want de kracht wordt in zwakheid volbracht. Heel graag zal ik dus veeleer roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus op mij woont. (Telos)
De Heer Jezus gaf zich over aan Hem die rechtvaardig oordeelt. De apostel Paulus schreef: "laat plaats voor de toorn", namelijk van God, die rechtvaardig vergeldt.
Ro 12:18 Zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, houdt vrede met alle mensen. Ro 12:19 Wreekt uzelf niet, geliefden, maar laat plaats voor de toorn; want er staat geschreven: ‘Aan Mij de wraak, Ik zal vergelden, zegt de Heer’. (Telos)
Als wij op de genade van de Heer vertrouwen (2 Cor. 12:9) en ons leed, ons lijden, onze moeite, ja, onszelf overgeven aan God (1 Petr. 2:23), zijn we (beter) in staat lijdzaam te zijn.
Muziekvideo
Van lijdzaamheid met het oog op wat God ons persoonlijk beschikt, getuigt het volgende lied, dat als refrein heeft: "’t Is mij goed, wat God doet; ’t Is mij goed, wat mijn God mij beschikt."
't Zij vreugde mijn deel is | Jongerenkoor Een nieuw lied. Youtube.com: Stefan Vonk, 11 dec. 2021. Duur: 5 min. Nederlandse ondertiteling beschikbaar.
Bronnen
J.V. Hendriks, Handwoordenboek van Nederlandsche synoniemen (1908), s.v. Geduld — lijdzaamheid. Tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 2 apr. 2023.
Teunis Pluim, Keur van Nederlandsche Synoniemen (1922), s.v. Lijdzaam — lijdelijk. Tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 2 apr. 2023.