Naamchristen

Een naamchristen (Eng. nominal christian) is een christen alleen in naam. Hij noemt zich christen, maar gelooft niet echt. De term "naamchristen" komt niet in de Bijbel voor. Een naamchristen kan wel of niet lid zijn van een kerk, wel of niet aan religieuze activiteiten deelnemen, vaak of zelden naar de kerk gaan.

Hoewel het woord 'naamchristen' in de Bijbel niet voorkomt, waren er in Jezus' dagen leerlingen van hem die niet werkelijk geloofden. Ze volgden hem (een tijd) om een of andere reden, maar geloof hadden zij niet.

Joh 6:60 Velen dan van zijn discipelen die dit hadden gehoord, zeiden: Dit woord is hard, wie kan het aanhoren? Joh 6:61 Jezus nu wist bij Zichzelf dat zijn discipelen daarover mopperden, en Hij zei tot hen: Valt u hierover? (...) Joh 6:64 Maar er zijn sommigen onder u die niet geloven. Want Jezus wist van het begin af wie het waren die niet geloofden, en wie het was die Hem zou overleveren. Joh 6:65 En Hij zei: Daarom heb Ik u gezegd dat niemand tot Mij kan komen, tenzij het hem van de Vader gegeven is. Joh 6:66 Van toen af trokken velen van zijn discipelen zich terug en wandelden niet meer met Hem. Joh 6:67 Jezus dan zei tot de twaalf: Wilt u soms ook weggaan? Joh 6:68 Simon Petrus antwoordde Hem: Heer, naar wie zullen wij toe gaan? U hebt woorden van eeuwig leven. Joh 6:69 En wij hebben geloofd en erkend dat U de Heilige van God bent. Joh 6:70 Jezus antwoordde hun: Heb Ik niet u, de twaalf uitverkoren? En een van u is een duivel. Joh 6:71 Hij nu sprak van Judas Iskariot, de zoon van Simon; want die zou Hem overleveren, een van de twaalf. (TELOS)

In deze geschiedenis vertrekken veel discipelen en 'wandelen niet meer met Hem' (Joh. 6:66). Kennelijk waren zij allemaal of merendeels leerlingen in naam, die niet geloofden. Judas Iskariot, die als een onechte leerling aangemerkt moet worden, blijft echter bij de kring van de twaalf tot het einde. Te onderscheiden van naamchristenen zijn 'culturele christenen' of 'cultuurchristenen'. Zij geven toe dat ze niet echt christenen zijn, niet geloven, maar wel in een christelijke omgeving zijn opgegroeid, erdoor gevormd zijn en waarde hechten aan zekere tradities. De vooraanstaande Britse atheist Richard Dawkins noemt zichzelf een 'cultureel christen'.

,,Ik ben een cultureel christen, op dezelfde manier zoals veel van mijn vrienden zichzelf ’culturele joden’, of ’culturele moslims’ noemen.’’

Hij bedoelt daarmee dat hij is opgegroeid in een christelijke omgeving en hierdoor is gevormd, zonder zelf in Jezus Christus te geloven. Dawkins zou christelijke tradities als kerst niet willen afschaffen. ,,Net als iedereen houd ik ervan om kerstliederen te zingen."

Een cultureel christen is ook de Britse astronoom Martin Rees. Hij bezoekt de kerk en geniet van de muziek en liturgie. "Mijn cultuur is de Kerk van Engeland." Van hem zijn ook de woorden:

"This is certainly why I myself have no religions belief. Despite my unbelief, I continue to be nourished by the music and liturgy of the Church in which I was brought up. . . . I am a ‘tribal Christian’, happy to attend evensong each week (especially as I am privileged to attend Trinity College, Cambridge, with a superb musical tradition)."

Een cultureel christen is ook Anders Behring Breivik, die 32-jarige Noorse man die in 2011 twee terreuraanslagen pleegde die aan 77 mensen het leven kostte. In zijn manifest zegt hij:

“Als je een persoonlijke relatie met Jezus Christis en God hebt, dan ben je een godsdienstig christen. Ikzelf en velen als ik hebben niet noodzakelijk een persoonlijke verhouding met Jezus Christus en God. We geloven echter in het christendom als een culturele, sociale, identiteit en zedelijk platform. Dit maakt ons christelijk.”

In Nederland noemt de gereformeerd opgevoede schrijver Nicolaas Matsier zich een 'cultureel christen' (anno 2015).