Ontferming: verschil tussen versies

3.769 bytes toegevoegd ,  1 maand geleden
k
geen bewerkingssamenvatting
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Ontferming''' is meegevoel met het lijden van een ander dat beweegt om de ander te helpen, zijn lijden te verminderen. '''Verwante begrippen'''. Inhoudelijk ve...')
 
kGeen bewerkingssamenvatting
 
(8 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1:
'''Ontferming''' is meegevoel met het lijden van een ander dat beweegt om de ander te helpen, zijn lijden te verminderen, zich over hem te ontfermen. Medelijden heeft men, maar met ontferming is men ook ''bewogen''.
[[Bestand:Thomas Kennington - Homeless (1890).jpg|miniatuur|437x437px|''Thuisloos''. Schilderij door Thomas Kennington (1890).]]
Ontferming beweegt je om iets te doen voor de ander. Zij zet aan tot actie. Dan kan je niet langer stil staan of stil zitten en je hoofd schudden en mompelen "erg, hè.” Mensen die slechts medelijden hebben met vluchtelingen beklagen ze wel, maar doen verder niets.
 
'''Verwante begrippen'''. Inhoudelijk verwant zijn de begrippen deernis, erbarming, mededogen en medelijden. ''Ontferming'' en deze begrippen geven alle het gevoel weer, dat door het lijden van een ander bij ons wordt opgewekt. ''Medelijden, mededogen'' en ''deernis'' geven te kennen, dat het lijden van anderen ons gevoelig aandoet of treft. Bij ''erbarming'' en ''ontferming'' denkt men aan een meerdere, die in staat is om degene, met wie hij deernis of medelijden voelt, te helpen.
Regel 6 ⟶ 8:
 
Wie ''deernis'' gevoelt kan geheel lijdelijk blijven, ''ontferming'' en ''erbarming'' daarentegen onderstellen het aanwenden van een poging tot leniging van de smart. Een kind dat door zijn vertoornde vader gekastijd wordt, roept zijn ''ontferming'' in. d. i. smeekt hem, zich door zijn lijden te laten vertederen, en er de oorzaak van te doen ophouden. Gelijk uit dit voorbeeld blijkt, wordt ''ontferming'' bij voorkeur gebezigd van een medegevoel, dat niet bij de eerste aanblik ontstaat, maar eerst langzamerhand wordt opgewekt.
 
'''<nowiki/>'Ferm'.''' De woorden [[barmhartigheid]], erbarming en ontferming hebben een gemeenschappelijke oorsprong, te weten het woord ''arm.'' Het 'arm' is door samensmelting met het voorzetsel ''be'' in ''barm'' veranderd: barmhartig, erbarmen, erbarming. Bij het woord ''ontferming'' is 'arm' door de tussenkomende ''t'' in ''ferm'' overgegaan. De uitgang ''ing'' duidt de bedrijvende, dadelijke werking aan. Deze werking wordt wederom, door het voorzetsel ''ont'', in zoverre gewijzigd, dat het gehele woord ontferming een begin der daad van medelijden te hebben en te betonen uitdrukt. Waar men dus wil te kennen geven, dat dit gevoel van medelijden niet reeds, op de eerste aanblik van de bedrukte, aanwezig is, maar eerst naderhand gewekt wordt, komt het woord ontferming wel inzonderheid te pas. Een vergramde baas bijvoorbeeld, of de beledigde Godheid, smeekt men om ontferming.
 
'''God'''. God is "de Vader der ontfermingen" (2 Cor. 1:3). De apostel Paulus, wie veel lijden is overkomen (2 Cor. 1:7v), schreef:
Regel 11 ⟶ 15:
<blockquote>''2Co 1:3 Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, <u>de Vader der ontfermingen</u> en de God van alle vertroosting, 2Co 1:4 die ons vertroost in al onze verdrukking, opdat wij hen kunnen vertroosten die in allerlei verdrukking zijn, door de vertroosting waarmee wijzelf door God vertroost worden. (TELOS)'' </blockquote>
 
'''Jezus Christus.''' Onze Heer en Heiland Jezus is tijdens zijn omwandeling op aarde meermalen met ontferming bewogen.
[[Bestand:Barmhartige Samaritaan - Margetson.jpg|thumb|600x600px|De barmhartige Samaritaan.]]
 
<blockquote>''Lu 7:12  Toen Hij nu de stadspoort naderde, zie, een gestorvene werd uitgedragen, een eniggeboren zoon van zijn moeder, en zij was weduwe, en een aanzienlijke menigte uit de stad was bij haar. Lu 7:13  En toen de Heer haar zag, werd Hij met <u>ontferming</u> over haar bewogen en zei tot haar: Ween niet.'' (Telos)</blockquote>
 
<blockquote>''Mt 9:36 Toen Hij nu de menigten zag, werd Hij met <u>ontferming</u> over hen bewogen, want zij lagen afgemat terneer als schapen die geen herder hebben. (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''Mt 14:14 En toen Hij uit het schip ging, zag Hij een grote menigte en werd met <u>ontferming</u> over hen bewogen en genas hun zieken. (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''Mt 15:32 Jezus nu riep zijn discipelen bij Zich en zei: Ik ben met <u>ontferming</u> bewogen over de menigte, want zij zijn al drie dagen bij Mij gebleven en hebben niets te eten; en Ik wil hen niet nuchter wegsturen, opdat zij niet misschien onderweg bezwijken. (Telos)''</blockquote>
 
<blockquote>''Mt 20:34 Jezus nu werd met <u>ontferming</u> bewogen, raakte hun ogen aan, en terstond konden zij weer zien, en zij volgden Hem. (Telos)''</blockquote>
 
[[Bestand:Barmhartige Samaritaan - Margetson.jpg|thumb|600x600px|De barmhartige Samaritaan met ontferming bewogen.]]
 
'''Mensen met ontferming'''. Ontferming is meer dan een gevoel voor het lijden van iemand anders, is meer dan medelijden. Een voorbeeld in de Bijbel is te vinden in Lucas 10:30v, waar sprake is van een slachtoffer van een roofoverval. Een man, door rovers geslagen en beroofd, wordt halfdood langs de weg achtergelaten. Een priester en later een leviet zien hem liggen en gaan aan de overkant voorbij. Mogelijk hadden ze wel enig menselijk meegevoel, maar waren er redenen om niet te helpen. Dan komt een derde persoon:
Regel 19 ⟶ 35:
De Samaritaan had medelijden èn kwam te hulp. Het bleef niet bij een gevoel voor het lijden van het slachtoffer.
 
In het verhaal van de verloren zoon wordt de vader met ontferming bewogen wanneer hij zijn zoon ziet terugkomen. <blockquote>''Lu 15:20 En hij stond op en ging naar zijn vader. Toen hij nu nog veraf was, zag zijn vader hem en werd met <u>ontferming</u> bewogen, en hij liep snel op hem toe, viel hem om de hals en kuste hem innig. Lu 15:21 De zoon nu zei tot hem: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en voor u, ik ben niet meer waard uw zoon te heten. Lu 15:22 De vader echter zei tot zijn slaven: Haalt vlug het beste kleed tevoorschijn en trekt het hem aan, en doet een ring aan zijn hand en sandalen aan zijn voeten, Lu 15:23 en haalt het gemeste kalf, slacht het en laten wij eten en vrolijk zijn;'' ''(TELOS)''</blockquote>Ontferming over armen is lonend. <blockquote>''Spr 19:17 Wie zich ontfermt over de arme, leent uit aan de HEERE. Hij zal hem zijn weldaad vergelden.'' (HSV)</blockquote>
== Bron ==
 
''Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen'' (1908) s.v. Deernis — erbarming — mededoogen — medelijden — ontferming.
== BronZie ook ==
[[Barmhartigheid]] | [[Kyrie Eleison]]
 
== Bronnen ==
''Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen'' (1908) s.v. Deernis — erbarming — mededoogen — medelijden — ontferming. Tekst hiervan is verwerkt op 27 juni 2018.
 
[[Barmhartigheid]]. Enige tekst hiervan is verwerkt op 27 juni 2018.