Quirinius
Quirinius of Cyrénius (ca. 51 v.C – 21 n.C.) was Romeins stadhouder over Syrië toen Jozef en Maria werden ingeschreven in Bethlehem. Zijn naam wordt op één plaats in de Bijbel genoemd (Luc. 2:2).
‘Cyrénius’ komt van ‘Kurenois’, de Griekse vorm (Κυρηνιος. Kurenios) van de Latijnse naam Quirinius. De naam betekent “strijder”. Zijn volledige naam was Publius Sulpicius Quirinius. Hij behoorde tot het Romeinse geslacht Sulpicius.
Quirinius heeft het onder keizer Augustus tot aanzienlijke ambten gebracht. Waarschijnlijk omstreeks 10 v. Chr. was hij belast met een tijdelijk militair oppercommando in Syrië; van Syrië uit werden ook de militaire zaken van het oostelijk deel van Klein-Azië beheerd en geleid. Zo heeft Quirinius de oorlog tegen de Homonadensen, ten noorden van het gebergte Taurus, gevoerd en voor de keizer van Rome gewonnen. Een inscriptie, in 1912/13 in Antiochië in Pisidië gevonden, bewijst dat hij eremagistraat van die stad is gemaakt, wat wel als erkenning van zijn verdiensten in deze oorlog zal zijn bedoeld.
Tijdens het het vervullen van zijn opdracht in Syrië, d.i. „terwijl Quirinius landvoogd over Syrië was" viel ook in Galilea en Judea de „inschrijving" of registratie waarvan Lucas gewaagt (hoofdstuk 2 : 1).
Lu 2:1 Het gebeurde nu in die dagen dat er een bevel uitging van keizer Augustus dat het hele aardrijk moest worden ingeschreven. Lu 2:2 (Deze inschrijving vond voor het eerst plaats toen Quirinius stadhouder over Syrie was.) Lu 2:3 En allen gingen om zich te laten inschrijven, ieder naar zijn eigen stad. (Telos)
Dat Lucas in dit verband Quirinius (Cyrenius) noemt, zal wel zijn omdat deze landvoogd op een of andere wijze zijn invloed heeft laten gelden. Misschien was hij tweemaal bestuurder in Syrië, de eerste maal vanaf 4 v.Chr. (het jaar van Christus’ geboorte) tot 1 v.Chr. In deze tijd werd hij gezonden om de volkstelling te houden waarvoor Jozef en Maria naar Bethlehem moesten, Lk. 2:2. De tweede volkstelling wordt dan vermeld in Hand. 5:37. Zover bekend heeft hij twee volkstellingen georganiseerd. Lucas vermeldt ze alle twee (Luk. 2:2; Hand. 5:37). Bij de eerste werden Jozef en Maria, de ouders van Jezus, ingeschreven. Bij de tweede stond Judas de Galileeër op.
Hnd 5:37 Na hem stond Judas de Galileeer op, in de dagen van de inschrijving, en trok volk achter zich: ook deze kwam om en allen die hem gehoorzaamden, werden verstrooid. (Telos)
Geschiedenis
64 v.C. Pompeius de Grote verovert de Syrische stad Antiochië en maakt van Syrië een Romeinse provincie.
63 v.C. Israël ingelijfd bij het Romeinse rijk. De Romeinen noemen het gebied voor het eerst Judea.
51 v.C. Geboorte van Quirinus. Zijn geboortejaar is niet zeker. Volgens sommigen: ca. 45 v.C.
15 v.C. Keizer Augustus stelt Quirinius aan tot proconsul van de provincie Kreta en Cyrenaica. Quirinius onderwerpt de inheemse stam van de Nasamonen en bestrijdt ook met succes de Garamanten, een woestijnstam bezuiden Cyrene.
Ca. 13-10 v.C. Marcus Titius gouverneur van Syria.
12 v.C. Quirinius wordt in Rome tot consul benoemd, na de keizer het op één na hoogste ambt in het Romeinse rijk. Augustus stelt Quirinius aan als gouverneur van de provincie Galatia and Pamphylia.
ca. 10–8/7 v.Chr.: Gaius Sentius Saturninus gouverneur van Syria.
8/7 v.C. Keizer Augustus beveelt een volkstelling
7/6–5/4 v.C. Publius Quinctilius Varus gouverneur over Syrië.
5-3 v.C. Quirinius strijdt tegen de stam der Homonadenzen.
ca 5 v.C. Geboorte van Jezus te Bethlehem in Judea.
4 v.C. Dood van Herodes de Grote. Hierna wordt het land der Joden verdeeld onder enkele van zijn zonen. De gebieden Judea, Idumea en Samaria komen onder het bestuur van Herodes Archelaüs. Zijn bestuur loopt van 4 v.C. – 6 n.C.
4–1 v.Chr.: Lucius Calpurnius Piso Caesoninus legaat van Syria (?)
3 v.C. Quirinius wordt proconsul in Asia.
1 v.C. Einde van zijn bestuur in Syrië
1 n.C. Quirinius wordt rector ('gids') van Gaius Caesar, de kleinzoon van Augustus en diens beoogde opvolger.
3 n.C. Gaius Ceasar sterft aan de verwondingen opgelopen in de strijd tegen Armenië. Keizer Augustus wijst zijn stiefzoon Tiberius aan als zijn nieuwe opvolger. Quirinius werd benoemd tot gouverneur van Syria, een van de belangrijkste rijksprovincies.
6 n.C. Herodes Archelaus wordt door de keizer wegens wanbestuur uit zijn ambt ontheven en in ballingschap gezonden. Zijn gebied wordt de Romeinse provincie Judea, waartoe ook Idumea en Samaria behoren. De provincie komt onder keizerlijk toezicht te staan. Dit toezicht wordt uitgeoefend door de gouverneur van Syrië. In 6.n.C. wordt dat Quirinius.
Van 6 tot 41 na Chr. wordt Judea bestuurd door prefecten (praefecti). In 6.n.C. wordt Coponius de eerste prefect van Judea. Zijn prefectschap loop van 6 – 9 .n.C. Aan Quirinius heeft de prefect ( ‘hoofd’) van Judea verantwoording af te leggen.
Quirinius organiseert in 6 n.C. de tweede provinciale volksstelling.
9 – 12 n.C. Marcus Ambibulus is prefect van Judea
12 n.C. Terugkeer van Quirinius naar Rome.
12-15 n.C. Annius Rufus is prefect van Judea.
14 n.C. Dood van keizer Augustus. Tiberius volgt hem op.
20 n.C. Quirinius scheidt van Aemilia Lepida, zijn tweede vrouw.
21 n.C. Dood van Quirinius te Rome. Hij liet geen kinderen na.
Bron
Christelijke Encyclopaedie voor het Nederlandsche Volk (Kampen: Kok, 1925-1931) s.v. Cyrenius. Enige tekst hiervan is verwerkt op 11 april 2015.