Spelt: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Spelt''' (wetenschappelijke latijnse naam ''triticum spelta''; Eng. ''rie'' of ''rye, ''Duits o.a. ''Spelt, ''Frans ''épautre'') is een korenachtig gewas dat naast tarwe en gerst één van de graansoorten is die in [[Israël (land)|Israël]] verbouwd werden. Spelt wordt drie maal in de [[Bijbel]] genoemd (Ex. 9:32; Jes. 28:25 en Ezech. 4:9). |
'''Spelt''' (wetenschappelijke latijnse naam ''triticum spelta''; Eng. ''rie'' of ''rye, ''Duits o.a. ''Spelt, ''Frans ''épautre'') is een korenachtig gewas dat naast tarwe en gerst één van de graansoorten is die in [[Israël (land)|Israël]] verbouwd werden. Spelt wordt drie maal in de [[Bijbel]] genoemd (Ex. 9:32; Jes. 28:25 en Ezech. 4:9). |
||
[[Bestand:Spelt Triticum spelta - Andrea Moro.jpg|miniatuur|left]][[Bestand:Triticum spelta 2.JPG|miniatuur|right]] |
|||
Spelt '''onderscheidt zich '''door slanke en gladde aren. De Hebreeuwse naam ''kussémeth'' (van ''kasam'' - scheren) schijnt te zinspelen op de gladde aren, die er, in vergelijking van de baardige tarwe, uitzien, als waren zij geschoren. |
Spelt '''onderscheidt zich '''door slanke en gladde aren. De Hebreeuwse naam ''kussémeth'' (van ''kasam'' - scheren) schijnt te zinspelen op de gladde aren, die er, in vergelijking van de baardige tarwe, uitzien, als waren zij geschoren. |
||
Versie van 3 mrt 2018 08:57
Spelt (wetenschappelijke latijnse naam triticum spelta; Eng. rie of rye, Duits o.a. Spelt, Frans épautre) is een korenachtig gewas dat naast tarwe en gerst één van de graansoorten is die in Israël verbouwd werden. Spelt wordt drie maal in de Bijbel genoemd (Ex. 9:32; Jes. 28:25 en Ezech. 4:9).
Spelt onderscheidt zich door slanke en gladde aren. De Hebreeuwse naam kussémeth (van kasam - scheren) schijnt te zinspelen op de gladde aren, die er, in vergelijking van de baardige tarwe, uitzien, als waren zij geschoren.
Spelt wordt in zuidelijk Europa, alsmede in Egypte , Arabië en Israël als winterkoren verbouwd. Het meel is nog fijner en witter dan dat van de tarwe, maar het daaruit gebakken brood is minder voedzaam.
Het gewas groeide ten tijde van Mozes in Egypte en werd niet getroffen door de plaag van hagel.
Ex 9:32 Maar de tarwe en de spelt waren niet platgeslagen, want die zijn later. (HSV)
Spelt wordt nog in twee andere Schriftplaatsen genoemd:
Jes 28:25 Is het niet zo: heeft hij de bovenlaag ervan geëffend, dan strooit hij wikke uit, zaait er komijn op, en zet tarwe op rij, gerst per vak, en spelt aan de rand?(HSV)
Eze 4:9 En u, neem u tarwe, gerst, bonen, linzen, gierst en spelt. Doe die dan in één pot en maak daarvan voor uzelf brood. Het aantal dagen dat u op uw zij ligt, driehonderdnegentig dagen, moet u dat eten. (HSV)
Volgens sommigen[1] is het meer waarschijnlijk dat bij de Hebr. naam kussémeth gedacht moet worden aan een soort wikke (Vicia sativa), die de Arabieren kursenne of kersenne noemen en welker donkergrijze vrucht in de regel niet voor brood maar voor veevoeder gebruikt wordt. Deze wikke paste, als de fijnste van alle graansoorten, beter tot omzoming van de gerstakkers (Jes. 28:25, elk „aan zijn rand").
Bijna alle Nederlandse vertalingen hebben “spelt”, de Lutherse vertaling heeft “rogge”.
Bronnen
Ed. Rhiem, C.H. van Rhijn (red.), Bijbelsch woordenboek voor ontwikkelde lezers der Heilige Schriften, s.v. Akkerbouw. Utrecht: Kemink & Zoon, z.j. Tekst hiervan is verwerkt in in aug. 2011.
H. Zeller, Bijbelsch Woordenboek voor het Christelijke volk. Tweede deel K – Z, s.v. Spelt. 's Gravenhage: M.J. Visser, 1872. Tekst hiervan is verwerkt in in aug. 2011.
Voetnoten
- ↑ Zo Ed. Rhiem, C.H. van Rhijn (red.), Bijbelsch woordenboek voor ontwikkelde lezers der Heilige Schriften, s.v. Akkerbouw. Utrecht: Kemink & Zoon, z.j.