Judas (apostel)

Uit Christipedia
(Doorverwezen vanaf Thaddeüs)
De apostel Judas Thaddeüs. Schilderij door de Vlaamse schilder Antoon van Dyck (ca. 1616).

Judas was een van de 12 apostelen van de Heer Jezus, die ook de naam van Lebbeüs (of Lebbaeus), bijgenaamd Thaddeüs (of Taddeüs), voerde. Vandaar de benamingen 'Judas Lebbeüs' en 'Judas Taddeüs'. Traditioneel wordt hij gehouden voor de schrijver van de Brief van Judas, maar deze identificatie is twijfelachtig.

In het Grieks van het Nieuwe Testament luidt zijn naam ‘Ιουδας Iou’das, de Griekse vorm van de Hebreeuwse eigennaam Juda (= ‘Godlof’).

Hij was waarschijnlijk niet de broeder, maar de zoon van een, ons onbekende, Jakobus. In de Telos-vertaling wordt tussen vierkante haakjes de vermoedelijke verwantschap (die van broer-zijn) aangeduid.

Lu 6:13 En toen het dag was geworden, riep Hij zijn discipelen bij Zich en koos er twaalf van hen uit, die Hij ook apostelen noemde: Lu 6:14 Simon, die Hij ook Petrus noemde, en zijn broer Andreas, Jakobus, Johannes, Filippus, Bartholomeus, Lu 6:15 Mattheus, Thomas, Jakobus, de zoon van Alfeus, Simon, bijgenaamd de Zeloot, Judas, [de broer] van Jakobus, Lu 6:16 en Judas Iskariot, die de verrader is geworden. (Telos)

Handelingen 1:13  En toen zij de stad waren binnengekomen, gingen zij op naar de bovenzaal, waar zij verblijf hielden: Petrus, Johannes, Jakobus en Andreas, Filippus en Thomas, Bartholomeus en Mattheus, Jakobus de zoon van Alfeus, Simon de Zeloot en Judas, [de broer] van Jakobus. (Telos)

Sommige andere vertalingen hebben 'de zoon van Jakobus'. In het Grieks staat er letterlijk ‘Judas van Jakobus’. De Statenvertaling heeft dan ook ‘Judas Jakobi’, d.i. Judas van Jakob:

Lu 6:16 Judas Jakobi, en Judas Iskariot, die ook de verrader geworden is. (SV)

In andere opsommingen ontbreekt de naam 'Judas van Jakobus' en vinden wij 'Lebbeüs'.

Mattheüs 10:3  Filippus, Bartholomeus, Thomas, Mattheus de tollenaar, Jakobus, de zoon van Alfeus, Lebbeüs, bijgenaamd Thaddeüs, (Telos)

De bijnaam 'Thaddeüs' vinden wij terug in deze opsomming:

Markus 3:18  en Andreas, Filippus, Bartholomeus, Mattheüs, Thomas, Jakobus, de zoon van Alfeüs, Thaddeüs, Simon de Kanaäniet (Telos)

Hij moet niet verward worden met de eveneens tot apostel geroepen Judas Iskariot, die Jezus heeft verraden. Johannes onderscheidt ze duidelijk, "Judas, niet de Iskariot" (Joh. 14:22).:

Johannes 14:22  Judas, niet de Iskariot, zei tot Hem: Heer, en hoe komt het dat U Zichzelf aan ons zult openbaren en niet aan de wereld? (Telos)

Lukas noemt ze beiden, na elkaar, in Luk. 6:15.

Hij moet evenmin verward worden met Judas de broer van Jezus (Marcus 6:3; Mattheüs 13:55).

Ons is niets afzonderlijks van Judas met zekerheid bekend, behalve hetgeen wij in Joh. 14:22 van hem lezen. Daar stelt hij aan de Heer Jezus  de volgende vraag:

Joh 14:22 Judas, niet de Iskariot, zei tot Hem: Heer, en hoe komt het dat U Zichzelf aan ons zult openbaren en niet aan de wereld? (Telos)

Volgens velen is hij de schrijver van de nieuwtestamentische Brief van Judas. Deze Judas noemt zich 'broer van Jakobus'.

Jds 1:1 Judas, slaaf van Jezus Christus en broer van Jakobus, aan de geroepenen die in God de Vader geliefd en in Jezus Christus bewaard zijn: (Telos)

De identificatie van de apostel Judas met de schrijver van de Brief van Judas is twijfelachtig, zie Brief van Judas.

Meer informatie

Judas Taddeüs, artikel op nl.wikipedia.nl.

Bron

P.J. Gouda Quint, Woordenboek des Bijbels, inzonderheid ten gebruike bij de Statenvertaling. Haarlem: De erven F. Bohn, 1866. Tekst van het lemma 'Judas', lid 3, is op 8 aug. 2015 verwerkt.