Christipedia

Wereldbeeld van de Bijbel: verschil tussen versies

Pagina Overleg

Wereldbeeld van de Bijbel (bekijk bron)

Versie van 30 nov 2020 23:38

2.828 bytes toegevoegd ,  3 jaar geleden
k
geen bewerkingssamenvatting
VisueelWikitekst
kGeen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
Degenen die de taal van de indruk of gelijkenis spreken, kunnen de mening zijn toegedaan dat het letterlijk toegaat zoals zij zeggen, dus bijvoorbeeld dat de zon werkelijk, dat is astronomisch gezien, om de aarde draait, maar evengoed kunnen zij die mening niet zijn toegedaan of geen bepaalde (astronomische) mening hebben. Iemand die bijvoorbeeld tijdens een strandwandeling tegen zijn geliefde zegt: "mooie zonsondergang, hè?", verkondigt daarmee geen geocentrisch model<ref>Zie [https://nl.wikipedia.org/wiki/Geocentrisme Geocentrisme] op nl.wikipedia.org</ref> van ons zonnestelsel, waarin de zon en de andere hemellichamen om de aarde draaien.
 
'''Verouderd wereldbeeld?''' Wijd verspreid is het idee dat de Bijbel een verouderd wereldbeeld geeft. Men zoekt het wereldbeeld te reconstrueren door onderling losstaande teksten verbinden. Daartegen stellen Bijbelgetrouwe uitleggers dat de Bijbel de taal van de indruk (alledaagse waarneming) en van de gelijkenis spreekt en ons niet een primitief, verouderd wereldbeeld geeft.
 
Vrijzinnige uitleggers echter menen een primitief wereldbeeld in de Bijbel op te merken. “De Bijbel leert dat het uitspansel een metalen koepel is.” “De Bijbel leert een antieke wereldvoorstelling.” De taal van dit wereldbeeld is volgens hen de verpakking van kernboodschappen. De verpakking (het wereldbeeld) is onbetrouwbaar, de boodschap is betrouwbaar. Het gezag van Gods Woord is bijgevolg beperkt tot die van de kernboodschap. De Bijbelse beschrijvingen van de wereld en de geschiedenis zijn niet bedoeld om kennis te verstrekken die van belang is voor onze wetenschapsbeoefening.
Regel 16:
Enkele uitleggers nemen een standpunt in tussen het gangbare Bijbelgetrouwe stand en het gangbare vrijzinnige standpunt. Zij nemen aan dat de Bijbel een betrouwbaar geologisch en astronomisch beeld van de aarde geeft, waarbij de aarde plat is en in het middelpunt van het heelal staat.
 
Zij die in de Bijbel een verouderd wereldbeeld, een primitieve voorstelling van de kosmos lezen, zeggen dat de Bijbel ons de aarde voorstelt als plat en rustend op pilaren in het water. Boven de aarde is een harde koepel met hemellichamen. Vanaf het einde van de negentiende eeuw wordtworden afbeeldingen gemaakt van 'het wereldbeeld van de Bijbel' of 'het wereldbeeld van de Israëlieten'. Aan het eind van die eeuw waren er veel kritische geleerden die onderstelden dat de Israëlieten allerlei denkbeelden van de Babyloniërs overgenomen hadden. Deze onderstelling houdt verband met een late datering van het boek Genesis: men stelde het ontstaan van dit boek in de tijd van de Babylonische ballingschap. Die overtuiging duurt voort in de twintigste eeuw. Wel kreeg men intussen oog voor de vele verschillen tussen de Bijbelse en de Babylonische geschriften. Het Babylonische scheppingsverhaal Enoema Elisj leert ons dat de sterren woonplaatsen van de goden zijn<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Enoema_Elisj Enoema Elisj], nl.wikipedia.org. Geraadpleegd op 30 nov. 2020.</ref>. In de Bijbel zijn de sterren slechts lichten aan de hemel. Volgens de vertaling uit 1980 van het Babylonische verhaal bestaat de hemel bestaat uit een harde koepel, maar vanaf 1975 is deze vertaling als onjuist losgelaten, omdat gebleken is dat de Babyloniërs allerlei verschillende opvattingen over de kosmos hadden<ref name=":0">M.J. Paul, [https://www.rd.nl/aarde-is-niet-plat-in-de-bijbel-1.527235 De aarde is niet plat in de Bijbel], in: Reformatorisch Dagblad, 13 feb. 2016. De schrijver is oudtestamenticus.</ref>. [[File:Early Hebrew Conception of the Universe.png|thumb|right|604x604px|"Oud-Hebreeuwse voorstelling van het Universum". The White and Blue. Vol XIII # 11, Dec. 24 1909. pp. 84-88]]Een voorbeeld van een hypothetisch wereldbeeld van de Bijbel is de voorstelling (1909) die hiernaast wordt weergegeven. Een ander voorbeeld is de afbeelding van Alexandra Schrober (1960)<ref>J. Edward Wright, The Early History of Heaven (2002), [https://books.google.nl/books?id=lKvMeMorNBEC&pg=PA91#v=onepage&q&f=false blz. 91]. De tekening is uit 1960.</ref>, waarin zij een 'hemelse oceaan' met zes voorraadkamers heeft getekend, die respectievelijk bevatten: hagel, wolken, wind, regen, nevel, sneeuw. Daaronder is het firmament met de zon, de maan en de sterren. De winden bevinden zich boven de sterren. Aan weerzijden staan de pilaren waarop de hemelen rusten. De aarde zelf heeft ook pilaren. Onder de aarde is de onderwereld en daaronder bevindt zich de oervloed (Tehom). Waarop de zuilen van de aarde rusten is in deze afbeelding onduidelijk. Een derde voorbeeld is de afbeelding van Nahum Sarna (1966)<ref>J. Edward Wright, The Early History of Heaven (2002), [https://books.google.nl/books?id=lKvMeMorNBEC&pg=PA90#v=onepage&q&f=false blz. 91]. De tekening is uit 1966.</ref>. In deze voorstelling en in de hiernaast afgebeelde valt de symmetrie op.
 
Critici van dergelijke voorstellingen werpen tegen dat (1) zulke tekeningen berusten op uit hun verband gehaalde metaforen van Hebreeuwse dichters, en (2) de beeldspraak te letterlijk opgevat wordt, (3) men bij de reconstructie van een Bijbels wereldbeeld geen rekening houdt met alledaagse waarnemingen en indrukken.<ref name=":0" />
 
De Bijbel laat een driedelige wereld zien, met de hemelen erboven, de aarde in het midden en de onderwereld hieronder. De aarde was voor de schepping woest en leeg en de duisternis lag over de watervloed.<ref>Genesis1:2 HSV</ref> De driedelige wereld van [[hemel]], aarde en onderwereld dreef in Tehom, de mythologische kosmische oceaan, die de aarde bedekte totdat God het uitspansel op de tweede dag schiep om het water in hogere en lagere delen te verdelen. Op de derde scheppingsdag wordt het droge land onthult.<ref>Genesis 1:9</ref> De wereld is sinds de schepping beschermd tegen de kosmische oceaan door de solide koepel van het uitspansel.<ref>Ryken, Leland; Wilhoit, Jim; Longman, Tremper; Duriez, Colin; Penney, Douglas; Reid, Daniel G., eds. (1998). "Cosmology". Dictionary of Biblical Imagery. InterVarsity Press.</ref>
Regel 48:
==Aarde==
[[bestand:Gleason's new standard map of the world - on the projection of J. S. Christopher, Modern College, Blackheath, England; scientifically and practically correct; as "it is." (10143175716).jpg|thumb|Een illustratie van een platte aarde, Gleason's new standard map of the world (1892).]]
===Aarde als een bol of schijf?===
In het Bijbelboek [[Jesaja (boek)|Jesaja ]]<nowiki/>spreekt de profeet in Jesaja 40:22 van de 'de omtrek' (HSV) van de aarde. <blockquote>''Jes 40:21  Weet gij het niet? Hebt gij het niet gehoord? Is het u van de aanvang niet verkondigd? Hebt gij geen begrip van de grondvesten der aarde? Jes 40:22  Hij is het Die zetelt boven <u>de omtrek</u> van de aarde, waarvan de bewoners als sprinkhanen zijn. Hij is het Die de hemel uitspant als een dunne doek en uitspreidt als een tent om in te wonen.'' (HSV)</blockquote>Andere vertalingen hebben 'de kloot' (Statenvertaling, Nederlandse Luthervertaling; Luther vertaalde met 'der Kreis', de kring), 'het rond' (NBG51), 'de kreits' (Leidse vertaling), 'de aardschijf' (Groot Nieuws vertaling), 'de schijf' (NBV2004), 'de boog' (NaB), 'het gewelf' (Canisius-vertaling, Willibrord-vertaling).
De aarde is als een landmassa omringd door de oceaan met als uiterste grenzen de einden van de aarde.<ref>psalm65:6</ref><ref>Bijbelse Ecyclopedie, twaalfde druk september 2014 Redactie:drs.H.C. Endedijk, drs S.D. Heij ISBN97890 435 2293 Uitgeverij Kok p13</ref> In het bijbelse boek [[Jesaja (boek)|Jesaja ]] zegt Jesaja in Jesaja 40:21 en 22: "Weet u het niet? Hoort u het niet? Is het u van het begin niet bekendgemaakt? Hebt u niet gelet op de fundamenten van de aarde? Hij is het die troont boven de cirkel van de aarde, ...". Het Hebreeuwse woord חוג [https://biblehub.com/hebrew/chug_2329.htm ḥūḡ/Chug] wordt hier met een cirkel aangeduid, dit woord kan echter ook rond betekenen. Moderne vertalingen zijn daarom weer goed vertaald met 'het rond' van de aarde. Het zelfde woordje chug wordt gebruikt in [[Spreuken]] 8:27. "Toen Hij de hemel gereedmaakte, was Ik daar,toen Hij een cirkel trok over het oppervlak van de watervloed". De Statenvertaling gebruikt het woord ‘kloot’ of te wel een bal. Het woord bal is bekend bij Jesaja en hij gebruikt het in Jesaja 20:18. "...,als een bal naar een wijd uitgestrekt land werpen....", bal wordt hier met een met een ander Hebreeuwse woord דּוּר [https://biblehub.com/hebrew/1754.htm dur] aangeduid, wat betekend bal of cirkel. Jesaja gebruikt het Hebreeuwse woord dur niet in hoofdstuk 40:22.
 
Het Hebreeuwse woord vertaald door 'omtrek' is חוג, [https://biblehub.com/hebrew/chug_2329.htm choeg]. Het kan ook 'rond', 'cirkel' of iets dergelijks betekenen. Moderne vertalingen zijn daarom weer goed vertaald met 'het rond' van de aarde. Hetzelfde woord choeg wordt gebruikt in [[Spreuken]] 8:27. "Toen Hij de hemel gereedmaakte, was Ik daar,toen Hij een cirkel trok over het oppervlak van de watervloed". De Statenvertaling gebruikt het woord ‘kloot’ oftewel een bal.
 
Het is duidelijk dat de vertalers verschillende denkbeelden hebben gehad. Spreekt Jesaja van een bol, een platte schijf of een gewelf (boog)? Bij al deze drie denkbeelden is in elk geval de gedachte van iets ronds aanwezig.
 
In Jesaja 22:18 spreekt de profeet van een bal in Jesaja 22:18. <blockquote>''Jes 22:18  Hij zal u helemaal ineenrollen tot een kluwen, als een bal naar een wijd uitgestrekt land werpen. Daar zult u sterven en daar zullen uw praalwagens zijn, [u], schandvlek van het huis van uw heer!'' (HSV)</blockquote>'Bal' is hier de vertaling van het Hebreeuwse woord דּוּר, [https://biblehub.com/hebrew/1754.htm doer] , dat betekent bal of cirkel. In 40:22 gebruikt Jesaja, als gezegd, een ander woord.
 
===Vast staat de aarde===
Regel 62 ⟶ 68:
De aarde staat vast in het water. Tijdens de tweede scheppingsdag maakte God scheiding tussen water boven het [[Gewelf|gewelf]] en water onder het gewelf. De aarde staat vast in het water onder het gewelf. De aardoppervlak bestaat voor 71% uit water.
<blockquote>Exodus 20:4 U zult voor uzelf geen beeld maken, geen enkele afbeelding van wat boven in de hemel, of beneden op de aarde of in het water onder de de aarde is</blockquote>
<blockquote> 2 Petrus 3-5 Want willens en wetens is het hun onbekend dat door het Woord van God de hemelen er rees lang geweest zijn, evenals de aarde die oprijst en in water vaststaat.</blockquote>
 
=== Einden van de aarde ===
De aarde is als een landmassa omringd door de oceaan met als uiterste grenzen de einden van de aarde.<ref>psalm65:6</ref><ref>Bijbelse Ecyclopedie, twaalfde druk september 2014 Redactie:drs.H.C. Endedijk, drs S.D. Heij ISBN97890 435 2293 Uitgeverij Kok p13</ref> <blockquote>''Ps 65:5 (6) [Met] ontzagwekkende daden antwoordt U ons in gerechtigheid, o God van ons heil, o vertrouwen van alle <u>einden der aarde</u> en van de verre zeeën, (...) Ps 65:8  (9) [Daarom] vrezen de bewoners van <u>de einden</u> [der aarde] voor Uw tekenen; waar de morgen gloort en de avond [daalt], doet U juichen.'' (HSV)</blockquote>
 
===Hoeken van de aarde===
Overgenomen van "https://www.christipedia.nl/wiki/Speciaal:MobielVerschillen/27450"