k
geen bewerkingssamenvatting
k (→Hemelkoepel(Firmament): Tekst is flink uitgebreid met toelichting en Bijbelteksten.) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 10:
Degenen die de taal van de indruk of gelijkenis spreken, kunnen de mening zijn toegedaan dat het letterlijk toegaat zoals zij zeggen, dus bijvoorbeeld dat de zon werkelijk, dat is astronomisch gezien, om de aarde draait, maar evengoed kunnen zij die mening niet zijn toegedaan of geen bepaalde (astronomische) mening hebben. Iemand die bijvoorbeeld tijdens een strandwandeling tegen zijn geliefde zegt: "mooie zonsondergang, hè?", verkondigt daarmee geen geocentrisch model<ref>Zie [https://nl.wikipedia.org/wiki/Geocentrisme Geocentrisme] op nl.wikipedia.org</ref> van ons zonnestelsel, waarin de zon en de andere hemellichamen om de aarde draaien.
== Verouderd wereldbeeld? ==
Wijd verspreid is het idee dat de Bijbel een verouderd wereldbeeld geeft. Dat komt tot uitdrukking in uitspraken als “de Bijbel leert dat het uitspansel een metalen koepel is.” “De Bijbel leert een antieke wereldvoorstelling.”
'''Inhoud.''' Wat is de inhoud van dat wereldbeeld? Zij die in de Bijbel een verouderd wereldbeeld, een primitieve voorstelling van de kosmos lezen, zeggen dat de Bijbel ons een driedelige wereld laat zien, met de hemelen erboven, de aarde in het midden en de onderwereld hieronder.
Vrijzinnige uitleggers echter menen een primitief wereldbeeld in de Bijbel op te merken. “De Bijbel leert dat het uitspansel een metalen koepel is.” “De Bijbel leert een antieke wereldvoorstelling.” De taal van dit wereldbeeld is volgens hen de verpakking van kernboodschappen. De verpakking (het wereldbeeld) is onbetrouwbaar, de boodschap is betrouwbaar. Het gezag van Gods Woord is bijgevolg beperkt tot die van de kernboodschap. De Bijbelse beschrijvingen van de wereld en de geschiedenis zijn niet bedoeld om kennis te verstrekken die van belang is voor onze wetenschapsbeoefening. ▼
Enkele uitleggers nemen een standpunt in tussen het gangbare Bijbelgetrouwe stand en het gangbare vrijzinnige standpunt. Zij nemen aan dat de Bijbel een betrouwbaar geologisch en astronomisch beeld van de aarde geeft, waarbij de aarde plat is en in het middelpunt van het heelal staat. ▼
Boven de aarde is een harde koepel met hemellichamen. Aan de hemelkoepel, het firmament, zijn de sterren bevestigd. Boven het firmament is de hemel der Hemelen.
Zij die in de Bijbel een verouderd wereldbeeld, een primitieve voorstelling van de kosmos lezen, zeggen dat de Bijbel ons de aarde voorstelt als plat en rustend op pilaren in het water. Boven de aarde is een harde koepel met hemellichamen. Vanaf het einde van de negentiende eeuw worden afbeeldingen gemaakt van 'het wereldbeeld van de Bijbel' of 'het wereldbeeld van de Israëlieten'. Aan het eind van die eeuw waren er veel kritische geleerden die onderstelden dat de Israëlieten allerlei denkbeelden van de Babyloniërs overgenomen hadden. Deze onderstelling houdt verband met een late datering van het boek Genesis: men stelde het ontstaan van dit boek in de tijd van de Babylonische ballingschap. Die overtuiging duurt voort in de twintigste eeuw. Wel kreeg men intussen oog voor de vele verschillen tussen de Bijbelse en de Babylonische geschriften. Het Babylonische scheppingsverhaal Enoema Elisj leert ons dat de sterren woonplaatsen van de goden zijn<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Enoema_Elisj Enoema Elisj], nl.wikipedia.org. Geraadpleegd op 30 nov. 2020.</ref>. In de Bijbel zijn de sterren slechts lichten aan de hemel. Volgens de vertaling uit 1980 van het Babylonische verhaal bestaat de hemel bestaat uit een harde koepel, maar vanaf 1975 is deze vertaling als onjuist losgelaten, omdat gebleken is dat de Babyloniërs allerlei verschillende opvattingen over de kosmos hadden<ref name=":0">M.J. Paul, [https://www.rd.nl/aarde-is-niet-plat-in-de-bijbel-1.527235 De aarde is niet plat in de Bijbel], in: Reformatorisch Dagblad, 13 feb. 2016. De schrijver is oudtestamenticus.</ref>. [[File:Early Hebrew Conception of the Universe.png|thumb|right|604x604px|"Oud-Hebreeuwse voorstelling van het Universum". The White and Blue. Vol XIII # 11, Dec. 24 1909. pp. 84-88]]Een voorbeeld van een hypothetisch wereldbeeld van de Bijbel is de voorstelling (1909) die hiernaast wordt weergegeven. Een ander voorbeeld is de afbeelding van Alexandra Schrober (1960)<ref>J. Edward Wright, The Early History of Heaven (2002), [https://books.google.nl/books?id=lKvMeMorNBEC&pg=PA91#v=onepage&q&f=false blz. 91]. De tekening is uit 1960.</ref>, waarin zij een 'hemelse oceaan' met zes voorraadkamers heeft getekend, die respectievelijk bevatten: hagel, wolken, wind, regen, nevel, sneeuw. Daaronder is het firmament met de zon, de maan en de sterren. De winden bevinden zich boven de sterren. Aan weerzijden staan de pilaren waarop de hemelen rusten. De aarde zelf heeft ook pilaren. Onder de aarde is de onderwereld en daaronder bevindt zich de oervloed (Tehom). Waarop de zuilen van de aarde rusten is in deze afbeelding onduidelijk. Een derde voorbeeld is de afbeelding van Nahum Sarna (1966)<ref>J. Edward Wright, The Early History of Heaven (2002), [https://books.google.nl/books?id=lKvMeMorNBEC&pg=PA90#v=onepage&q&f=false blz. 91]. De tekening is uit 1966.</ref>. In deze voorstelling en in de hiernaast afgebeelde valt de symmetrie op. ▼
▲
▲
'''Reconstructie'''. Hoe is men tot dat 'wereldbeeld van de Bijbel' gekomen? Hoe heeft men dat ge(re)construeerd? Door onderling losstaande teksten verbinden en als puzzelstukjes samen te voegen. Van de reconstructie wordt dan een tekening, een afbeelding gemaakt. Daarbij speelden verschillende onderstellingen een rol. Aan het eind van die eeuw waren er veel kritische geleerden die onderstelden dat de Israëlieten allerlei denkbeelden van de Babyloniërs overgenomen hadden. Deze onderstelling houdt verband met een late datering van het boek Genesis: men stelde het ontstaan van dit boek in de tijd van de Babylonische ballingschap. Die overtuiging duurt voort in de twintigste eeuw.
▲Aan de hemelkoepel, het firmament, zijn de sterren bevestigd. Boven het firmament is de hemel der Hemelen. In de Bijbel staat niets vermeld over de aarde als planeet of als bol.<ref>[https://www.gutenberg.org/files/55387/55387-h/55387-h.htm One Hundred Proofs that the Earth is Not a Globe] William Carpenter (1885) P 17</ref> Het idee dat de aarde een bol was, werd ontwikkeld door de Grieken in de 6e eeuw voor onze jaartelling. <ref> Christelijke encylopadie, tweede deel EBAL-HYZOP, Samengesteld door Prof. DR F. W. Frosheide. uitgave J. H. Kok te Kampen. Blz:496 uitgave:najaar 1925</ref> In de 3e eeuw voor Christus werd dit algemeen aanvaard door ontwikkelde Romeinen en Grieken en zelfs door sommige joden.<ref>Dahl|Gauvin|2000|p=17</ref> De auteur van het boek [[Openbaring van Johannes|Openbaring]] nam echter een platte aarde aan. <ref> Openbaring7:1</ref><ref> Farmer, Ronald L. (2005). Revelation. Chalice Press</ref>
'''Kritiek.''' Op de reconstructies van het wereldbeeld van de Bijbel is kritiek gekomen<ref name=":0">M.J. Paul, [https://www.rd.nl/aarde-is-niet-plat-in-de-bijbel-1.527235 De aarde is niet plat in de Bijbel], in: Reformatorisch Dagblad, 13 feb. 2016. De schrijver is oudtestamenticus.</ref>:
1. De tekeningen berusten op uit hun verband gehaalde metaforen van Hebreeuwse dichters
2. De tekeningen berusten op onjuiste overtuigingen:
2a. de onderstelling dat een Babylonisch wereldbeeld de Bijbelschrijvers heeft beïnvloed.
Er zijn vele verschillen tussen de Bijbelse en de Babylonische geschriften. Het Babylonische scheppingsverhaal Enoema Elisj leert ons bijvoorbeeld dat de sterren woonplaatsen van de goden zijn<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Enoema_Elisj Enoema Elisj], nl.wikipedia.org. Geraadpleegd op 30 nov. 2020.</ref>. In de Bijbel zijn de sterren slechts lichten aan de hemel. Volgens de vertaling uit 1980 van het Babylonische verhaal bestaat de hemel bestaat uit een harde koepel, maar vanaf 1975 is deze vertaling als onjuist losgelaten, omdat gebleken is dat de Babyloniërs allerlei verschillende opvattingen over de kosmos hadden<ref name=":0" />.
2b. een late datering van het boek Genesis.
2c. de volken in de oudheid tot de middeleeuwen toe dachten dat de aarde plat was.
3. De gemaakte tekeningen strijden met alledaagse waarnemingen. Bij de reconstructie van een Bijbels wereldbeeld is geen rekening gehouden met alledaagse waarnemingen en indrukken.
4. De voorstellingen zijn te statisch
5. De voorstellingen doen geen recht aan beeldspraak, houden geen rekening met vergelijkenderwijs spreken. De beeldspraak wordt te letterlijk opgevat
Bijbelgetrouwe uitleggers stellen dat de Bijbel de taal van de indruk, van de alledaagse waarneming, en van de gelijkenis spreekt en ons niet een primitief, verouderd wereldbeeld geeft. De taal van de alledaagse waarneming en van de gelijkenis is geen wetenschappelijke taal, maar wat de Bijbel ons meedeelt over de natuur en de geschiedenis is wel van belang voor onze wetenschapsbeoefening.
▲'''Derde standpunt.''' Enkele uitleggers nemen een standpunt in tussen het gangbare Bijbelgetrouwe stand en het gangbare vrijzinnige standpunt. Zij nemen aan dat de Bijbel een betrouwbaar geologisch en astronomisch beeld van de aarde geeft, waarbij de aarde plat is en in het middelpunt van het heelal staat.
==Hemel==
| |||