Wit-Rusland

Wit-Rusland of, naar het Wit-Russisch Belarus, officieel de Republiek Belarus, is een staat in Oost-Europa. Er wonen 9,5 miljoen mensen (anno 2018). De hoofdstad is Minsk, dat in 2011 1,8 miljoen inwoners telde.

Ligging van Belarus

Wit-Rusland is een voormalige Sovjetrepubliek en heeft nog veel uit die tijd overgehouden: dictatoriaal leiderschap, staatsgestuurde industrieën, beelden van communistische helden op straat, een geheime dienst genaamd KGB. Er is weinig persvrijheid.

De autoritaire leider Aleksandr Loekosjenko is sinds 1994 aan de macht en regeert met harde hand. Hij regeert als een communistische leider, met macht over de politie, de veiligheidsdiensten en de rechtbanken.

Kaart van Wit-Rusland met de belangrijkste rivieren en plaatsen

De economie is (anno 2010) nog sterk op communistische leest geschoeid. De ongelijkheid in Wit-Rusland het laagst is van alle voormalige Sovjetstaten.

Religie. Onder het communisme was atheïsme een deel van de staatsideologie en stond religie onder druk. Vele kerkleiders vluchtten naar het buitenland. Sinds de onafhankelijkheid beleeft het religieuze leven weer op, met name onder de jongeren. Religie en politiek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Buitenlandse betrekkingen. Wit-Rusland is economisch afhankelijk van buurland Rusland. Met het Westen heeft het land geen goede verhoudingen.

Geschiedenis

14 eeuw. De Wit-Russische gebieden maken sinds de veertiende eeuw deel uit van het Groothertogdom Litouwen.

1569. Litouwen vormt samen met Polen het Pools-Litouwse Gemenebest, met Wit-Rusland als onderdeel.

1773-1795. Met de Poolse Delingen (1773/1793/1795) komt het gebied aan het Keizerrijk Rusland.

1917. Russische revolutie.

1922. Onder de naam Wit-Russische SSR wordt het Wit-Russische land een deelstaat van de Sovjet-Unie.

1990-1991. Wit-Rusland maakt zich los van de Sovjet-Unie, die uiteenvalt, en richt samen met andere voormalige Sovjetrepublieken het Gemenebest van Onafhankelijke Staten op. Op 25 augustus verklaart het land verklaart zich onafhankelijk.

1994. Er is hyperinflatie en enorme werkloosheid. De eerste vrije, democratische presidentsverkiezingen. Tot president wordt verkozen Aleksandr Loekasjenko. Hij is tegen het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en maakt zich onder andere sterk voor een Euraziatische Unie.

1996. Na een referendum wordt de grondwet gewijzigd. Loekasjenko's termijn wordt met twee jaar verlengd en voortaan kan hij per decreet regeren.

2004. Een wijziging van de grondwet zorgt dat de president onbeperkt herkozen kan worden.

2011. Het land is bijna bankroet.

2020. In de maanden voor de presidentsverkiezingen worden politieke rivalen van de 65-jarige Loekasjenko opgepakt. Met ruim 80 procent van de stemmen wint hij voor de zesde keer op rij de verkiezingen. Echter, de verdenking van verkiezingsfraude, het uitblijven van politieke en economische hervormingen en de laconieke aanpak van het coronavirus maken dat tienduizenden Wit-Russen de straat opgaan, nieuwe verkiezingen en het vertrek van Loekasjenko eisend.

Bronnen

Wit-Rusland, nl.wikipedia.org. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 17 aug. 2020.

'Papa' Loekasjenko regeert Wit-Rusland al 26 jaar als een Sovjet-leider, NOS.nl, 10 aug. 2020.

Is 'megaoverwinning' Lukashenko een keerpunt voor Wit-Rusland? Nu.nl, 10 aug. 2020