Achterklappen

Uit Christipedia
Versie door Kees Langeveld (overleg | bijdragen) op 15 aug 2018 om 07:40 (Nieuwe pagina aangemaakt met 'Een '''achterklapper''' is iemand die achterklapt; meestal bepaaldelijk gezegd van iemand die tot achterklap, tot lichtzinnig kwaadspreken, geneigd is en zich aan d...')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Een achterklapper is iemand die achterklapt; meestal bepaaldelijk gezegd van iemand die tot achterklap, tot lichtzinnig kwaadspreken, geneigd is en zich aan die ondeugd overgeeft[1].

Achterklappen. 'Achterklapper' is afgeleid van 'achterklappen'. Achterklappen is achter iemands rug klappen (babbelen, praten), in zijn afwezigheid over hem babbelen, en datgene van hem verklappen wat men behoort te verzwijgen; door onbedachte praatjes diens goede naam benadelen, lichtzinnig kwaadspreken; doch meest met de onderstelling, dat hetgeen men zegt niet onwaar is. Het woord 'achterklappen' is thans weinig meer in gebruik[2]. "Veel praten wordt licht achterklappen."

Achterklap is lichtvaardige kletspraat achter iemands rug[3].

Achterklappen, kwaadspreken en lasteren. In betekenis verwant zijn kwaadspreken en lasteren. Ofschoon achterklappen het boze opzet niet uitsluit, werd het naar de gewone opvatting van klappen, meer van kwaadspreken uit onbedachtzame praatzucht, dan van opzettelijk kwaadspreken gebezigd, en omvat het zelfs de vermelding van dingen, waarin de prater zelf geen kwaad ziet. Het is dus zachter en minder hatelijk dan kwaadspreken, dat op zijn beurt zachter is dan het boosaardige lasteren.

De Staten-overzetters bezigden achterklappen ook als bedrijvend werkwoord voor: iemand door achterklappen in een kwaad gerucht brengen, hem lichtzinnig belasteren.

Ps 101:5 Die zijn naaste in het heimelijke achterklapt; dien zal ik verdelgen; die hoog van ogen is, en trots van hart, die zal ik niet vermogen. (SV)

In de Herziene Statenvertaling:

Ps 101:5 Wie zijn naaste in het geheim lastert, hem zal ik ombrengen. Wie hoogmoedige ogen heeft en een trots hart, hem zal ik niet verdragen.

Wie moeten hier denken aan lasteren, gezien de doodstraf die het waard wordt geacht. Een achterklapper openbaart het heimelijke, verklapt wat men behoort te verzwijgen.

Spr 20:19 Die [als] een achterklapper wandelt, openbaart het heimelijke; vermeng u dan niet met hem, die met zijn lippen verlokt. (SV)

In de Naardense vertaling:

Spr 20:19 Geheimen onthult hij die roddelend rondgaat,- met zo’n loslippige moet je je niet inlaten.

In de NBV2004-vertaling:

Spr 20:19 Bij een roddelaar is een geheim niet veilig, laat je niet in met een loslippig mens.

In de Herziene Statenvertaling:

Spr 20:19 Wie al lasterend zijn weg gaat, openbaart geheimen, laat u dan niet in met hem die met zijn lippen verleidt.

Bronnen

Woordenboek der Nederlandsche Taal, s.v. Achterklappen . Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt.

Woordenboek der Nederlandsche Taal, s.v. Achterklapper  

Voetnoot

  1. Woordenboek der Nederlandsche Taal, s.v. Achterklapper 
  2. Woordenboek der Nederlandsche Taal, s.v. Achterklappen
  3. Van Dale's Groot woordenboek der Nederlandse taal (13e uitgave), digitale versie 1.0 Plus, jaar 2000, s.v. 'Achterklap', eerste betekenis.