De Europese Unie (EU) is de grootste gemeenschap van landen in het werelddeel Europa en is ontstaan in 1958. De unie telt 28 aangesloten landen (in 2014) met in totaal bijna 504 miljoen inwoners (stand 2012).

Kenmerken van deze vereniging van Europese naties:

  • een economische reus met één munt
  • een politieke dwerg die innerlijk verdeeld is over veel zaken en (nog) geen leidende rol speelt op het wereldtoneel  

Hoofdtaken voor de Europese unie zijn:

- beschermen en bevorderen van de Europese vrije markt, zoals het verder wegnemen van economische belemmeringen

- aanpak van grensoverschrijdende problemen: milieu, asiel/migratie, criminaliteit. Om bijv. Internationale bendes aan te pakken moeten justitie en politie van de lidstaten samenwerken. 

Bestuur van de EU

De EU kent als belangrijke bestuursorganen

  1. de Europese Commissie;
  2. de Raad van ministers (of 'Raad van de Europese Unie' of 'Europese Raad' of 'Raad');
  3. het Europees Parlement.

De regeringsleiders van de lidstaten ontmoeten elkaar regelmatig op een driemaandelijkse vergaderingen van de Europese Raad (niet te verwarren met de Raad van ministers). Zij zetten de hoofdlijnen van het beleid uit.

De voorzitter van de Europese Raad is de Europese president. Als eerste president werd in 2009 de Belgische christen-democratische politicus Herman van Rompuy gekozen. Hij zit de vergaderingen van de Europese Raad voor en vertegenwoordigt de EU in internationale topontmoetingen.

De Europese Commissie, met uit iedere lidstaat één persoon, maakt voorstellen voor wetgeving. Daarna volgt een procedure, die per onderwerp kan verschillen, waarbij het Parlement en de Raad, met daarin van elk van de 27 regeringen een minister, een besluit nemen over de voorgelegde plannen.

De leden van de commissie heten euro-commissarissen. Voor de commissie werken 32.000 mensen (2009). Het hoofdkantoor van de commissie is gevestigd in Brussel. Op het hoofdkantoor werken ongeveer 2700 ambtenaren (2009). Nederland is (2009) in de Europese Commissie vertegenwoordigd met Neelie Kroes, lid van de VVD. Zij heeft de belangrijke portefeuille Concurrentie en krijgt alom lof voor de manier waarop zij haar werk doet.

De Raad van ministers is de belangrijkste besluitvormingsinstantie binnen de EU.

Over het Europees Parlement, zie Europese Unie/Parlement en verkiezing.

Geld

De uitgaven van de EU begroot voor 2010 bedragen 122,9 miljard euro. Het overgrote deel van het budget is bestemd voor arme Europese regio's, landbouw en platteland[1].

EU en Christendom

Europa en de Europese Unie hebben christelijke waarden als gemeengoed. „Wat Europa samenbrengt, niet samenhoudt, is de rij waarden die weliswaar uit het christendom afkomstig zijn, maar nu ook algemeengoed zijn; waarbij de ander in het middelpunt staat. De kern van het christendom is de liefde tot God en tot de mensen. Dat laatste kunnen we met velen delen. Op dat punt is zeer grote nood.” (Herman van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, 2011)[2]

Hoewel Europa gestempeld is door het christendom, zijn er ideologische tendenzen die tegen christelijke normen en waarden indruisen. In 2009 maakte de Europese commissie aan Engeland duidelijk dat kerken geen homoseksuelen mogen weigeren voor een kerkelijke functie op grond van hun homoseksuele levensstijl[3]. Dat zou onwettige discriminatie zijn.

Problemen

In meerdere landen van de EU worden (anno 2014) deze problemen gevoeld:

  • de arbeidsmigratie met ongelijke concurrentie, bijvoorbeeld Poolse vrachtwagenchauffeurs werken voor minder loon dan hun Nederlandse collega's en krijgen daarom werk in Nederland, met als gevolg dat Nederlandse chauffeurs werkeloos thuis zitten
  • door de open grenzen en weggevallen grenscontroles komen criminele bendes makkelijk binnen
  • de immigranten en vluchtelingen van buiten de EU
  • het verlies van soevereiniteit, de regels en wetten die Brussel oplegt.
  • het geld dat van rijke landen naar economische zwakke landen gaat om hen voor faillisement te behoeden

Nederland en de EU

Een Nederlands gezin betaalt via belastinggelden 1100 euro per jaar aan de EU, in Duitsland betalen gezinnen de helft van dat bedrag en in Frankrijk eenzesde (2009). Nederlanders betalen dus relatief veel. Ongeveer de helft van de Nederlandse wetgeving stamt uit Brussel (2009); dus de EU bepaalt voor een groot deel de wetgeving van Nederland[4].

Geschiedenis

1951: In West-Europa vormt zich de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), die een intern-Europese markt voor kolen en staal wil scheppen. De gemeenschap omvat zes landen: België, Nederland, Luxemburg, West-Duitsland, Frankrijk en Italië.

1958: De economische samenwerking breidt zich uit naar alle sectoren van de economie. In dit jaar ontstaat de Europese Economische Gemeentschap (EEG).

In 1958 komt het Europese Parlement voor het eerst bijeen. De openingszitting wordt gehouden in Straatsburg, Frankrijk. Het Parlement vervangt de Gemeenschappelijke Vergadering van het EGKS.

1979: Sinds 1979 gaan de Europese burgers om de vijf jaar naar de stembus om rechtstreeks de samenstelling van het Europese Parlement te bepalen: de Europese verkiezingen. Voor die tijd was er sprake van een zogeheten dubbelmandaat. De zetels werden toen bezet door afgevaardigden uit de nationale parlementen.

In 1979 wordt het Europees Parlement voor het eerst rechtstreeks gekozen. Het nieuwe parlement bestaat uit 410 leden, afkomstig uit 9 EG-lidstaten (België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken).

1993: Sinds dit jaar heet de EEG de Europese Unie (EU). Sindsdien maakt de EU een grote uitbreiding door, met name in het oosten van Europa.

1995: De EU bestaat uit 15 landen.

1999: Invoering van de euro.

2004: Tien nieuwe lidstaten treden tot de EU toe, waardoor het totaal aantal lidstaten op 25 komt.

2007: De EU wordt uitgebreid met twee nieuwe lidstaten.

2010: De gemiddelde werkloosheid in de zeventien eurolanden ligt in 2010 op 10,4 procent. In de eurozone hebben 16,5 miljoen mensen geen baan. Het werkloosheidspercentage is het hoogste sinds de invoering van de euro. De grootste stijgingen van de werkeloosheid zijn dit jaar in Griekenland, Cyprus en Spanje. In die landen is rond de 20 procent van de beroepsbevolking werkloos. Oostenrijk heeft het laagste percentage arbeidslozen: 4,1.


The History of the European Union: Every Year. Youtube.com: gebruiker EmperorTigerstar, 1 feb. 2017. Geschiedenis van de Europese Unie 1952 - 2017.

Meer informatie

De website van het Europese Parlement: http://www.europarl.europa.eu

Bron

Voor dit artikel is, onder toestemming, in mei 2009 tekst gebruikt uit het artikel Parlement met 736 zetels en 23 talen (door A.A.C. de Rooij) op RefDag.nl dd. 29 mei 2009.

Voetnoten

  1. Nieuwsartikel Akkoord over EU-begroting van 122,9 miljard, op RefDag.nl dd. 19 nov. 2009
  2. Aangehaald in Van Rompuy: Kerken belangrijk voor samenleving EU, nieuwsartikel op RefDag.nl, 20 april 2011.
  3. Jamie Doward, Brussels says churches must lift ban on employing homosexuals, artikel op Guardian.co.uk dd. 22 nov. 2009
  4. Volgens de Partij voor de Vrijheid in een radio-uitzending op 16 mei 2009.