Grieks: verschil tussen versies

Uit Christipedia
Toegevoegde inhoud Verwijderde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
 
(14 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Grieks is de taal die in Griekenland wordt gesproken. '''Bijbels''' Grieks is een dode taal: die is geen omgangstaal meer.
'''Grieks''' is de taal die in Griekenland wordt gesproken. Bijbels of Koinè Grieks is een dode taal: die is geen omgangstaal meer.


Het Grieks dat de huidige Grieken spreken is het Nieuw Grieks. Zowel de grammatica als de uitspraak van het Nieuw Grieks zijn anders dan het Bijbels Grieks.
Het Grieks dat de huidige Grieken spreken is het Nieuw Grieks. Zowel de grammatica als de uitspraak van het Nieuw Grieks zijn anders dan het Bijbels Grieks.


In het tweede millenium voor Christus werd al Grieks gesproken. We hebben uit die tijd schrift dat een vorm van Grieks is. Dit wordt het Lineair B genoemd. Uit de 8e eeuw hebben we Schift in een andere vorm dan lineair Grieks. De eerste Griekse literatuur wordt dan geschreven: Homerus’ heldendichten Ilias en Odyssee, die betrekking hebben op de tijd van de tienjarige oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. De Ilias en Odyssee zijn geschreven in een mengvorm van het Aeolische en Ionische dialect. Daarnaast kennen we nog het Attische en het Dorische dialect.
In het tweede millenium voor Christus werd al Grieks gesproken. We hebben uit die tijd schrift dat een vorm van Grieks is. Dit wordt het Lineair B genoemd. Uit de 8e eeuw hebben we Schrift in een andere vorm dan lineair Grieks. De eerste Griekse literatuur wordt dan geschreven: Homerus’ heldendichten [[Ilias]] en Odyssee, die betrekking hebben op de tijd van de tienjarige oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. De Ilias en Odyssee zijn geschreven in een mengvorm van het Aeolische en Ionische dialect. Daarnaast kennen we nog het Attische en het Dorische dialect.


Rond 400 voor Chr. begon zich uit het Attisch een algemene verkeerstaal te ontwikkelen, het Koinè (="gemeenschappelijk"). In dit Koinè-Grieks is de oude Griekse vertaling van het Oude Testament geschreven (de Septuaginta, 3e en 2e eeuw voor Christus). Ook het Nieuwe Testament (1e eeuw na Christus) is in dat Grieks geschreven.
Rond 400 voor Chr. begon zich uit het Attisch een algemene verkeerstaal te ontwikkelen, het Koinè (="gemeenschappelijk"). In dit Koinè-Grieks is de oude Griekse vertaling van het Oude Testament geschreven (de Septuaginta, 3e en 2e eeuw voor Christus). Ook het Nieuwe Testament (1e eeuw na Christus) is in dat Grieks geschreven.


[[Bestand:Alpha and Omega book.png|thumb|200x200px|left]]
[[Bestand:Alpha and Omega book.png|thumb|200x200px|left]]
Het Griekse alfabet bestaat uit 24 letters en kent kleine letters en hoofdletters. De eerste letter is α (kleine letter), Α (hoofdletter), en heet alfa; de laatste letter is ω (kleine letter), Ω (hoofdletter), en heet omega. De Heer Jezus noemt zichzelf de Alpha en de Omega: <blockquote>''Opb 21:6 En Hij zei tot mij: Zij zijn gebeurd! Ik ben <u>de alfa en de omega</u>, het begin en het einde. Ik zal hem die dorst heeft, geven uit de bron van het water van het leven om niet. (TELOS)''</blockquote>{{Zie hoofdartikel|Alfa en Omega}}
Het Griekse alfabet bestaat uit 24 letters en kent kleine letters en hoofdletters. De eerste letter is α (kleine letter), Α (hoofdletter), en heet alfa; de laatste letter is ω (kleine letter), Ω (hoofdletter), en heet omega. De Heer Jezus noemt zichzelf de Alpha en de Omega: <blockquote>''Opb 21:6 En Hij zei tot mij: Zij zijn gebeurd! Ik ben <u>de alfa en de omega</u>, het begin en het einde. Ik zal hem die dorst heeft, geven uit de bron van het water van het leven om niet. (TELOS)''</blockquote>

{{Zie hoofdartikel|Alfa en Omega}}

== Koinè alfabet ==
{| class="wikitable" style="clear:right; margin-left:10px;"
! rowspan="2" |hoofdletter
! rowspan="2" |kleine letter
! colspan="2" |Naam
! colspan="2" |transliteratie naar Nederlands
|-
!Grieks
!Nederlands
!Koinè
!Nieuw Grieks

|-
|[[Α]]||α
| rowspan="2" |Αλφά|| rowspan="2" |Alfa||a||a
|-
|Ά||ά||aa||aa
|-
|Β||β
| Βητά||Bèta. Koiné: ''Veta.'' Modern: ''Vita.''
|v||v
|-
|Γ||γ
|Γαμμά||Gamma. Modern: zachte ''g''.||g||g
|-
|Δ||δ
|Δελτά||Delta. Modern: Thelta (''Th'' als in Eng. ''Thing'').||d||th
|-
|Ε||ε
| rowspan="2" |Εψίλον|| rowspan="2" |Epsilon||e||e
|-
|Έ||έ||ee||ee
|-
|Ζ||ζ
|Ζετά||Zèta. Modern: Zita.||z||z
|-
|Η||η
|Ητά||Èta. Modern: Ita.||ee||i, y
|-
|ῌ
|ῃ
|ῌτά
|Èta met Iota subscriptum.
|ei, èi of ej
|ei, èi of ej
|-
|Θ||θ
|Θητά||Thèta. Modern: Thita (''Th'' als in Eng. ''Thing).''||f, th||ð of th
|-
|Ι||ι
| rowspan="2" |Ιωτά|| rowspan="2" |Iota. Modern uitgeproken: Yotta.||ie ||i<ref>Voor een medeklinker of aan het einde van een woord</ref> of j<ref>Voor een klinker of zichzelf.</ref>
|-
|Ί||ί||ie of y||ie of y
|-
|Κ||κ
|Καππά||Kappa||k||k, c<ref>Als /s/ uit gesproken wordt de c door een Sigma(Σ σς) vervangen en als /k/ uitgesproken wordt de c door een Kappa(Κ κ) vervangen.</ref> of q
|-
|Λ||λ
|Λαμβδά||Lambda. Modern: Lamtha (''th'' als Eng. ''Thing).''||l||l
|-
|Μ||µ
|Μύ||Mu. Koinè: Mie. Modern: Mie. ||m||m
|-
|Ν||ν
|Νύ||Nu. Koinè: Nie. Modern: Nie.||n||n
|-
|Ξ||ξ
|Ξί||Xi. Uitgesproken: ''Ksie''.||x of ks||x of ks
|-
|Ο||ο
| rowspan="2" |Ομίκρον|| rowspan="2" |Omikron. Uitspraak met korte ''o''. ||oo of o||oo of o
|-
|Ό||ό||ó||óó of ó
|-
|Π||π
|Πί||Pi. Uitgesproken: ''Pie''. ||p||p
|-
|Ρ||ρ
|Ρώ||Rho. ||r||r
|-
|Σ||σ of ς
|Σιγμά||Sigma. Uitgesproken: ''Siegma'', met zachte ''g.''||s||s, ç of c³
|-
|Τ||τ
|Ταυ||Tau. Koinè en Modern: Tav.||t of th||t of th
|-
|Υ||υ
| rowspan="2" |Υψίλον|| rowspan="2" |Upsilon. Koinè en moderne uitspraak: ''iepsilon'')
||i||i
|-
|Ύ||ύ
||iü||ie
|-
|Φ||φ
|Φί||Phi. Uitgesproken: ''fie''||f, ph of v||f, ph of v
|-
|Χ||χ
|Χί||Chi||ch||ch
|-
|Ψ||ψ
|Ψί||Psi||ps||ps
|-
|[[Ω]]||ω
| rowspan="2" |Ωμέγά|| rowspan="2" |Omega. Uitgesproken met zachte ''g''.||oo||oo of o
|-
|Ώ||ώ||óó||óó of ó
|}

== Tweeklanken (Koinè) ==
{| class="wikitable"
|+xx
!Tweeklank
!Transliteratie
!Uitspraak in Koinè
!Als in
|-
|αi
|ai
|e
|''pet''
|-
|εi
|ei
|ie
|''fiets''
|-
|οi
|oi
|iü
| -
|-
|ou
|ou
|oe
|
|-
|αu
|au
|av
|
|-
|εu
|eu
|ev
|
|-
|ηu
|eu
|eev
|
|}

==Bronnen==

* Talencentrum Barneveld, [http://talencentrumbarneveld.nl/Grieks/index%20Grieks.htm cursus Grieks]. Geraadpleegd, april 2016.
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Grieks Grieks], op nl.wikipedia.org. Hieruit is de tabel met het Griekse alfabet gewijzigd overgenomen.
* [https://www.youtube.com/watch?v=94B26pJM2fg The Greek Alphabet (Koine Era Pronunciation)]. Youtube.com: Tim McNinch, 5 aug. 2015. Duur: 9 min. 59 sec. Het Koinè alfabet met bij elke letter enkele Griekse woorden als voorbeeld.
*[https://www.youtube.com/watch?v=28yu1PFc438 Greek alphabet the CORRECT pronunciation]. Youtube.com: Tic tac Official, 21 juni 2013. Duur: 4 min. 54 sec.
*[https://www.youtube.com/watch?v=MyQk8Nz2qwE Greek Vowels and Diphthongs]. Youtube.com: Tim McNinch, 5 aug. 2015. Duur: 6 min. 51 sec. Uitspraak van klinkers en tweeklanken in het Koinè.

==Meer informatie==

* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Grieks Grieks], op nl.wikipedia.org.
* Talencentrum Barneveld biedt een gratis online [http://talencentrumbarneveld.nl/Grieks/index%20Grieks.htm cursus Bijbels Grieks] aan.
* Loecsen biedt reizigers naar Griekenland een online [http://www.loecsen.com/travel/0-nl-67-25-57-gratis-online-cursusse-grieks.html talencursus (modern) Grieks] aan.

== Voetnoten ==

Huidige versie van 9 apr 2022 om 17:28

Grieks is de taal die in Griekenland wordt gesproken. Bijbels of Koinè Grieks is een dode taal: die is geen omgangstaal meer.

Het Grieks dat de huidige Grieken spreken is het Nieuw Grieks. Zowel de grammatica als de uitspraak van het Nieuw Grieks zijn anders dan het Bijbels Grieks.

In het tweede millenium voor Christus werd al Grieks gesproken. We hebben uit die tijd schrift dat een vorm van Grieks is. Dit wordt het Lineair B genoemd. Uit de 8e eeuw hebben we Schrift in een andere vorm dan lineair Grieks. De eerste Griekse literatuur wordt dan geschreven: Homerus’ heldendichten Ilias en Odyssee, die betrekking hebben op de tijd van de tienjarige oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. De Ilias en Odyssee zijn geschreven in een mengvorm van het Aeolische en Ionische dialect. Daarnaast kennen we nog het Attische en het Dorische dialect.

Rond 400 voor Chr. begon zich uit het Attisch een algemene verkeerstaal te ontwikkelen, het Koinè (="gemeenschappelijk"). In dit Koinè-Grieks is de oude Griekse vertaling van het Oude Testament geschreven (de Septuaginta, 3e en 2e eeuw voor Christus). Ook het Nieuwe Testament (1e eeuw na Christus) is in dat Grieks geschreven.

Het Griekse alfabet bestaat uit 24 letters en kent kleine letters en hoofdletters. De eerste letter is α (kleine letter), Α (hoofdletter), en heet alfa; de laatste letter is ω (kleine letter), Ω (hoofdletter), en heet omega. De Heer Jezus noemt zichzelf de Alpha en de Omega:

Opb 21:6 En Hij zei tot mij: Zij zijn gebeurd! Ik ben de alfa en de omega, het begin en het einde. Ik zal hem die dorst heeft, geven uit de bron van het water van het leven om niet. (TELOS)

Zie Alfa en Omega voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Koinè alfabet

hoofdletter kleine letter Naam transliteratie naar Nederlands
Grieks Nederlands Koinè Nieuw Grieks
Α α Αλφά Alfa a a
Ά ά aa aa
Β β Βητά Bèta. Koiné: Veta. Modern: Vita. v v
Γ γ Γαμμά Gamma. Modern: zachte g. g g
Δ δ Δελτά Delta. Modern: Thelta (Th als in Eng. Thing). d th
Ε ε Εψίλον Epsilon e e
Έ έ ee ee
Ζ ζ Ζετά Zèta. Modern: Zita. z z
Η η Ητά Èta. Modern: Ita. ee i, y
ῌτά Èta met Iota subscriptum. ei, èi of ej ei, èi of ej
Θ θ Θητά Thèta. Modern: Thita (Th als in Eng. Thing). f, th ð of th
Ι ι Ιωτά Iota. Modern uitgeproken: Yotta. ie i[1] of j[2]
Ί ί ie of y ie of y
Κ κ Καππά Kappa k k, c[3] of q
Λ λ Λαμβδά Lambda. Modern: Lamtha (th als Eng. Thing). l l
Μ µ Μύ Mu. Koinè: Mie. Modern: Mie. m m
Ν ν Νύ Nu. Koinè: Nie. Modern: Nie. n n
Ξ ξ Ξί Xi. Uitgesproken: Ksie. x of ks x of ks
Ο ο Ομίκρον Omikron. Uitspraak met korte o. oo of o oo of o
Ό ό ó óó of ó
Π π Πί Pi. Uitgesproken: Pie. p p
Ρ ρ Ρώ Rho. r r
Σ σ of ς Σιγμά Sigma. Uitgesproken: Siegma, met zachte g. s s, ç of c³
Τ τ Ταυ Tau. Koinè en Modern: Tav. t of th t of th
Υ υ Υψίλον Upsilon. Koinè en moderne uitspraak: iepsilon) i i
Ύ ύ ie
Φ φ Φί Phi. Uitgesproken: fie f, ph of v f, ph of v
Χ χ Χί Chi ch ch
Ψ ψ Ψί Psi ps ps
Ω ω Ωμέγά Omega. Uitgesproken met zachte g. oo oo of o
Ώ ώ óó óó of ó

Tweeklanken (Koinè)

xx
Tweeklank Transliteratie Uitspraak in Koinè Als in
αi ai e pet
εi ei ie fiets
οi oi -
ou ou oe
αu au av
εu eu ev
ηu eu eev

Bronnen

Meer informatie

Voetnoten

  1. Voor een medeklinker of aan het einde van een woord
  2. Voor een klinker of zichzelf.
  3. Als /s/ uit gesproken wordt de c door een Sigma(Σ σς) vervangen en als /k/ uitgesproken wordt de c door een Kappa(Κ κ) vervangen.