Islamitische Staat van Irak en Syrie (ISIS)
Islamitische Staat in Irak en Syrie (ISIS) is een soennitische, radicaal-Islamitische strijdgroep die een groot gebied van Irak en Syrië beheerst en zichzelf een Islamitische Staat noemt (stand juni 2014). Ze staan te boek als de meest genadeloze jihadisten aldaar. De terreurgroep riep eind juni 2014 een streng islamitische staat uit in delen van Syrië en Irak.
Namen. Vanaf 2014 noemt de strijdgroep zich Islamitische Staat in Irak en al-Sham (ISIS), of Islamitische Staat in Irak en de Levant (ISIL). Al-Sham is een Arabisch woord voor Syrië, de Levant duidt de hele regio langs de Middellandse Zee aan.
Oorsprong. ISIS is voortgekomen uit de afdeling van Al-Qaida in Irak. De Iraakse regering wordt (anno 2014) gedomineerd door sjiieten. Door het autoritaire optreden van de Sjiitische premier voelden soennitische stammen in het westen van Irak, in de provincie al-Anbar, zich buitengesloten. Daar kon ISIS stevig voet aan de grond krijgen. Al-Anbar grenst aan het oosten van Syrië. Daar wonen dezelfde stammen. Vanuit Irak breidde ISIS haar terrrein uit naar Syrië, dat verwikkeld is in een burgeroorlog waarin Jihadistische groeperingen een grote rol spelen.
Doel. ISIS voert een strijd (Jihad) om de godsdienst van Allah te vestigen. Zij streeft naar een islamitisch emiraat waarin de sharia van kracht is. Met een budget van 2 miljard dollar zijn zij de rijkste strijdgroep ter wereld (stand 2014).
Zij publiceerden in 2014 een groots plan: binnen de komende vijf jaar moet de Islamitische Staat heel het Midden-Oosten, centraal Azië, India, Turkije, de bovenste helft van Afrika, Spanje, Griekenland, de Balkan en Oostenrijk omsluiten.
Op 3 januari 2014 riep de Islamitische Staat de onafhankelijkheid uit. Op 29 juni van dat jaar werd de staat tot een Kalifaat verklaard. Sindsdien noemt ISIS zichzelf kortweg Islamitische Staat (IS).
Gebied. De staat omvat delen van Irak en Syrië (stand juni 2014).
Hoofdsteden. De hoofdstad van IS is de Syrische stad Rakka. Daarnaast is het Iraakse Mosoel een belangrijke stad, die op 10 juni 2014 in handen van ISIS viel. Mosoel, de na Bagdad grootste stad van Irak, ligt pal naast de plaats van de oude stad Ninevé in de Iraakse provincie Ninevé.
Kalief. De hoogste leider van ISIS is Aboe Bakr al-Baghdadi. Hij werd eens gevangen genomen door Amerikaanse militairen en bracht vier jaren in de gevangenis door. In 2009 werd hij vrijgelaten. Hij verschijnt nauwelijks in het openbaar en er zijn weinig beelden van hem. De tot kalief benoemde Al-Baghdadi noemt zich 'kalief Ibrahim'. Blijkens zijn benoeming tot kalief wordt hij beschouwd als opvolger van Mohammed. Hij wordt ook genoemd ‘emir van de gelovigen in de Islamitische Staat’.
De Amerikaanse hulpverleenster Kayla Mueller, die in Syrië in de periode 2013-2015 achttien maanden lang gegijzeld werd door IS, werd geregeld gedwongen seks te hebben met de kalief[6]. Op 6 februari 2015 meldde IS dat ze bij een Jordaans bombardement om het leven was gekomen.
In de Islamitische Staat geldt de Islamitische wet, de Sharia. Gevangenen worden onthoofd tijdens een openbare terechtstelling, waarbij ook kinderen aanwezig zijn. IS-strijders verkrachten kleine meisjes en onthoofden tegenstanders.
Opleiding. Aspirant-strijders moeten eerst oefenen op kippen en andere dieren voordat ze mensen het hoofd leren afsnijden. Rekruten wordt beloofd dat ze geslachtsverkeer mogen hebben met alle gevangengenomen vrouwen die geen moslima zijn. En als ze in de strijd sterven, worden ze door 72 maagden opgewacht in de hemel. Hun dood maakt dat tientallen naaste familieleden niet naar de hel gaan. Dat krijgen de rekruten in krijgen ze in de trainingskampen te horen. Buitenlandse strijders die weinig nut hebben voor IS, geen Arabisch spreken, niet goed kunnen vechten en ook geen bruikbare vaardigheden hebben, worden uitgekozen voor zelfmoordbrigades[4].
Herkomst van de strijders. Ongeveer 10 procent van het IS-leger bestaat uit Europeanen (schatting sept. 2014), meer dan 3000 in getal, omgekomen en teruggekeerde strijders meegerekend[5]. De meeste Europese IS-strijders komen uit Frankrijk (700), het land met de grootste moslimbevolking in Europa. Er zijn er ook afkomstig uit Groot-Brittannië (400), België (350) en Nederland (140). Na het uitroepen van het Kalifaat, eind juni 2014, is het aantal Europese jihadstrijders fors gestegen
Minderheden. ISIS voert een schrikbewind. Sjiieten, christenen, doch ook andersdenkende soennieten moeten het ontgelden. De aanhangers van ISIS haten de Sjiieten meer dan de joden en de christenen. Nadat ISIS de stad Mosoel onder controle had, stonden christenen uit de stad voor de keuze: vluchten, zich bekeren tot de islam, een geldbedrag betalen of de doodstraf. Huizen van christenen worden (juli 2014) gemarkeerd met de tekst ‘eigendom van de Islamitische Staat’. Veel christenen hebben Mosoel verlaten en zijn naar het noorden van het land gevlucht (stand juli 2014).